Alþýðublaðið - 19.09.1990, Síða 1
MIÐVIKUDAGUR
19. SEPT. 1990
ÁTÖK í RÍKISSTJÓRN-
INNI: Steingrímur Her-
mannsson forsætisráð-
herra ákvað á ríkisstjórnar-
fundi í gær að ekki yrði
fjaliað nánar um álmálið
svokallaða í ríkisstjórninni
fyrr en 1. október n.k. Jón
Sigurðsson iðnaðarráð-
herra hefur aftur á móti
lagt mikla áherslu á að
skrifað verði undir samn-
ing við erlendu álfyrirtækin fyrir næstu mánaðamót. Ýms-
ir telja að með þessu sé Steingrímur að gefa Jóni skýrt til
kynna að hann sætti sig ekki við þessar tímasetningar.
MÁLAFERLIVEGNA SÝKTRA SEIÐA: Frá Því var
sagt í útvarpsfréttum í gær að komið gæti til málaferla milli
fiskeldisfyrirtækisins Strandar í Hvalfirði og Reykvískrar
endurtryggingar vegna sýkingar í seiðum sem trygginga-
félagið útvegaði fiskeldisfyrirtækinu sem bætur fyrir tjón.
Seiðin reyndust ósýkt þegar þau voru skoðuð fyrir fiutning
en þegar þau voru komin í stöðina í Hvalfirði gaus upp
kýlaveiki. Kerin sem notuð voru við flutningana reyndust
ósýkt. Einhvern vegin barst sýkingin í fiskeldisstöðina og
nú verða yfirvöld úr að skera hvort seiðin sem trygginga-
fyrirtækið útvegaði séu smitberarnir.
NORSKA KRÓNAN FELLUR VEGNA SYSE: í gær
féll norska krónan miðað við aðra gjaldmiðla og er hinu
svokallaða Syse-máli kennt um. Krónan féll þrátt fyrir að
verð á oliu úr Norðursjó hafi hækkað mjög á síðustu dög-
um vegna deilunnar við Persaflóa. Svo virðist sem pólitísk
hneykslismál vegi þyngra en efnahagslegar staðreyndir.
BHMR KÆRIR RÍKIÐ:
Stjórn Bandalags háskóla-
menntaðra ríkisstarfs-
manna hefur ákveðið að
kæra bráðabirgðalög ríkis-
stjórnarinnar til Alþjóða
vinnumálastofnunarinnar
(ILO). Bráðabirgðalögin
ógiltu að hluta samninga
ríkisins við BHMR og tóku
aftur 4,5% launahækkun
sem samið hafði verið um.
Launamálaráð BHMR ætl-
ar að stefna Ólafi Ragnari Grímssyni fjármálaráðherra og
hefur hafið undirbúning málssóknarinnar.
SJÁVARÚTVEGSSÝNINGIN VERÐUR OPNUÐ í
DAG: Alþjóðlega sjávarútvegssýningin verður opnuð í
Laugardalshöll í dag. Búist er við að um 15000 manns leggi
leið sína á sýninguna en alls eru það 450 aðilar frá 21 landi
sem sýna framleiðslu sína á sýningunni. Ef marka má hinn
mikla áhuga sem sýningunni hefur verið sýndur má búast
við að hún verði reglulegur viðburður á þriggja ára fresti.
F.H—DUNDEE UNITED: F.H. tapaði fyrir skoska lið-
inu Dundee United á Kaplakrikavelli í gærkvöldi. Lokatöl-
ur leiksins urðu þær að Skotarnir skoruðu þrjú mörk en
Hafnfirðingar eitt. Þetta var fyrri leikur liðanna í Evrópu-
keppni félagsliða. Hafnfirðingar skoruðu fyrsta mark leiks-
ins en í hálfleik var staðan 1—1. í síðari hálfleik lék veðrið
veigamikið hlutverk á vellinum en Dundee-menn létu það
ekki á sig fá og skoruðu tvö mörk áður en leikurinn var all-
ur. Liðin munu mætast aftur þann 3.október n.k. i Skot-
landi.
LEIÐARINNIDAG
Alþýðublaðið fjallar í leiðara dagsins um hið hörmu-
lega dauðaslys sem varð við Sandskeið um hel
Blaðið fjallar um ölvunarakstur og þá staðreyna, að
gífurleg aukning áfengisneyslu meðal ungmenna
hefur orðið samfara tilkomu bjórsins án þess að rík-
isvaldið hafi stuðlað að forvarnarstarfi.
SJÁ BLS. 4: ÖLVUN OG AKSTUR.
Aktu ekki út i óvissuna
aktu ó
5UBARU
Ingvar
Helgason hf.
Sævarhofða2 Simi 91-67 4000
141. TÖLUBLAÐ 71. ÁRGANGUR
Viötal við
iðnaðarráðherra
Jón Sigurðsson iðnaðarráð-
herra ræðir mikla þjóðhags-
'Jega hagkvæmni hugsanlegs
álvers í viðtali við Alþýðublað-
ið.
4 5læm tíðindi
Jónas Jónasson segir sína
skoðun á þeim þætti í mann-
legu eðli sem heimtar slæm
tíðindi.
5 1 Jpphaf alheimsins
Gunnar Dal ræðst ekki á
Igarðinn þar sem hann er
lægstur, í dag fjallar hann enn
um upphaf alheimsins.
Árlegur ardur af orkusölu til Atlantsáls
FJÓRIR
Ml LLJARÐAR
Atlantsál greidir öll launatengd gjöld og aöstööugjöld.
Sérstaklega samiö um fasteignagjöld og tekjuskatt
Ríkisstjórnin ræddi í gær lokastig álsamninganna við Atlantsál. Enn er ekki full-
komin pólitísk samstaða um öll atriði samningsins. Jón Sigurðsson iðnaðarráð-
herra segir viö Alþýðublaðiö að hann vinni að því að ná víðtækri pólitískri sam-
stöðu um máiið.
Arðsemi af orkusölu
Landsvirkjunar til Atl-
antsáls gæti orðið á bil-
inu 7—8 af hundraði.
Það þýðir að hreint pen-
ingastreymi miðað við
5% ávöxtunarkröfu
verði um 4 miiljarðar
króna á ári. Þetta kemur
m.a. fram í athugun Þjóð-
hagsstofnunar á arð-
semi orkuframkvæmda
Lansdvirkjunar vegna
fyrirhugaðrar sölu raf-
orku til hins nýja álvers
Atlantsáls.
Samkvæmt heimildum
Alþýðublaðsins eru
samningar á lokastigi
við Atlantsál-aðilana um
skattlagningu. Atlantsál
mun greiða öll launa-
tengd gjöld sem tengjast
starfsmönnum, fyrir-
tækið greiðir aðstöðu-
gjöld, samið verður sér-
staklega um álagningu
fasteignagjalda, gert
verður sérstakt sam-
komulag um útreikning
og greiðslu tekjuskatts
til ríkissjóðs og Atlants-
ál verður háð íslenskum
skattalögum.
í sérstakri athugun sem
Þjóðhagsstofnun hefur gert
vegna orkuframkvæmda
Landsvirkjunar vegna fyr-
irhugaðrar sölu raforku til
Atlantsáls segir, að orkusal-
an geti skilað um 4 millj-
örðum króna á ári á núvirði
miðað við 5% ávöxtunar-
kröfu. Arðsemi eigin fjár
vegna raforkusölu til Atl-
antsáls er talið á bilinu
7—8%. Þá er miðað við, að
að Landsvirkjun fjármagni
1/10 hluta framkvæmd-
anna af eigin fé en afgang-
inn með erlendum lánum.
Áhættuþættirnir eru
taldir raunvaxtabreytingar,
breytingar á álverði og
raungengisbreytingar
Bandaríkjadals gagnvart ís-
lenskri krónu. Þjóðhags-
stofnun telur, að verði raun-
vextir að jafnaði 1 % hærri
en lagt hefur verið til
grundvallar, muni arðsemi
eigin fjár lækka um 1,6%
og núvirðið lækka um 2,3
milljarða króna miðað við
sömu forsendur um fjár-
mögnun og greint hefur
verið að ofan. Hins vegar
sýna líkindafræðilegar
reiknitilraunir Þjóðhags-
stofnunar að líkurnar á arð-
semi eigin fjár verði meiri
en 5% (sem gefur 4 millj-
arða á ári) eru metnar 75%
en 68% á að arðsemin
verði á bilinu 5 til 15%. Lík-
ur á að hreint núvirði verði
jákvætt eru um 73% en að-
eins 1% líkur á að arðsemi
eigin fjár verði neikvæð.
Samningur við Atlants-
ál-aðilana um skattlagn-
ingu fyrirtækisins eru á
lokastigi. Samkvæmt heim-
ildum Alþýðublaðsins
verða samningarnir í meg-
inatriðum í samræmi við ís-
lensk skattalög en með
nokkrum sérákvæðum
vegna sérstöðu fyrirtækis-
ins og þeirrar miklu fjár-
festingar sem í fyrirtækinu
liggur.
Heimildir blaðsins
herma, að Atlantsái muni
greiða öll launatengd gjöld
og önnur gjöld er tengjast
starfsmönnum líkt og at-
vinnurekendur greiða al-
mennt.
Atlantsál mun greiða að-
stöðugjöld og önnur þau
gjöld er leggjast á aðstöðu-
gjaldsstofn í einu umsömdu
gjaldi.
Samið verður sérstaklega
um álagningu fasteigna-
gjalda og nokkurra minni-
háttar gjalda sem ekki eiga
við álver.
Einnig verður sainið um
sérstakt fyrirkomulag varð-
andi útreikning og greiðslu
tekjuskatts til rikissjóðs.
Að öðru leyti verði Atl-
antsál háð reglum íslenskra
laga varðandi skattframtal,
álagningu, viðurlög og úr-
lausn deilna varðandi
skattgreiðslur.
Varðandi ráðstöfun skatt-
tekna er líklegt, að farið
verði að almennum lögum,
þ.e. að sveitarfélagið þar
sem álverið er starfrækt, fá
í sinn hlut fasteignagjöld og
aðstöðuggjald af álverinu. I
hlut ríkissjóðs kæmi hins
vegar tekju- og eignaskatt-
ur.
Lokastig álsamningana
var rætt á ríkisstjórnar-
fundi í gær. Enn er ekki full
pólitísk samstaða um öll at-
riði álmálsins. Jón Sigurðs-
son iðnaðarráðherra segir
hins vegar í samtali við Al-
þýðublaðið að hann stefni
að því að ná víðtækri, pólit-
ískri samstöðu um álmálið.
Sjá viðtal við Jón Sigurðsson
iðnaðarráðherra á bls. 2