Alþýðublaðið - 22.12.1990, Síða 15

Laugardagur 22. desember 1990
15
Adfangadagur í danska sendirádinu og dans í því nígerska á jólanótt.
Þegar boð komu frá skólayfirvöldum um að þeir
erlendir nemendur sem kristnir vœru gœtu f engið fri
i skólanum yfir jóladagana f jölgaði trúuðum til mik-
illa muna. Þeir sem gáfu sig út fyrir að vera harðs-
viruðustu trúleysingjar töldu sig skyndilega til
kristinna manna eg ætluðu ekki að láta jólin fram
hjá sór fara. Ig stundaði nám i Kina i fjögur ár eg hólt
upp á fem jól þar i landi, landi trúleysis og guðleys-
is.
EFTIR TRYGGVA HARÐARSON
Þegar ég hélt til náms í Kína árið
1975 var menningarbyltingunni
ekki formlega lokið og í gildi var
bann við að stunda trúariðkanir
eða boða trú. Hins vegar létu Kín-
verjar sér í léttu rúmi liggja trúar-
skoðanir útlendinga í landinu
enda átti að heita trúfrelsi þótt
boðun trúar væri bönnuð. Fyrsta
árið mitt í Kina stundaði ég nám
við Málastofnun Pekingborgar en
síðar við Háskóla Pekingborgar.
Pönsk jól i Peking
í skólanum var fólk frá öllum
heimshornum með ólíkar trúar-
skoðanir. Talsverður hluti þess var
að sjálfsögðu kristið fólk, ýmist
kaþólskt eða mótmælendatrúar.
Hvað sem trúarsannfæringunni
leið fannst flestum ef ekki öllum
sem sprottnir voru úr kristnu
menningarumhverfi sjálfsagt að
halda jólin hátíðleg.
Jólin 1975 vorum við tveir, ís-
lendingarnir, við nám í Kína, ég og
Ragnar Baldursson. Með málefni
íslendinga í Kína fór þá danska
sendiráðið. Sendiherra Dana í
Kína var þá Janus Paludan, sem er
mörgum Islendingum að góðu
kunnur því síðar varð hann sendi-
herra Dana á íslandi. Reyndar
sagði hann mér, er við hittumst í
fyrsta skipti, að það væri draumur
hans að enda feril sinn í dönsku ut-
anríkisþjónustunni á Islandi, hvað
og varð.
Janus Paludan bauð okkur
námsmönnunum, bæði frá Dan-
mörku og íslandi, til sín á aðfanga-
dagskvöld til að fagna komu jól-
anna. Kona Janusar, Ann Paludan,
var skólasystir okkar við Mála-
stofnunina svo við þekktum hana
vel. Þau hjón voru ákaflega við-
felldin og höfðingleg. Gerðu þau
allt til þess að jólahaldið væri sem
líkast því sem við áttum að venj-
ast.
Norræn jólaveisla,___________
koffi og koniak______________
Jólahaldið hófst klukkan sex
eins og lög gera ráð fyrir. Janus las
jólaguðspjallið og síðan voru
sungnir jólasálmar. Þá var sest að
borðum og var þar að finna alls
konar kræsingar sem maður átti
ekki að venjast í kínversku mötu-
neyti skólans. Þrátt fyrir að kín-
verskur matur sé almennt ákaf-
lega góður held ég að sjaldan hafi
ég fengið betri máltíð en þessi jól.
Það kom sennilega til af þvi að þar
voru á borðum steikur og meðlæti
sem maður hafði ekki bragðað í
iangan tíma.
Eftir matinn var borið fram kaffi
og koníak og aldrei þessu vant
fannst manni meira til kaffisins
koma en koníaksins því maður var
orðinn langþyrstur í alvöru kaffi
og dauðleiður á te-sulli. Þá var að
finna á borðum ýmislegt góðgæti
sem maður hafði ekki bragðað í
langan tíma, eins og rauðkál,
rauðrófur, súrar agúrkur og sultu.
Það var sannarlega tilbreyting að
fá vestrænan mat og hann ekki af
verra taginu.
Pansko folkeviser____________
kontu aö góöu gagni
Því næst sneru menn sér að jóla-
gjöfunum. Ég fékk „Danske folke-
viser" í jólagjöf frá Janus og Ann.
Ég gluggaði talsvert í þær en þó
eru þær mér minnisstæðastar
vegna kínversks herbergisfélaga
míns, Tong-yi. Hann var mikill
málamaður og hafði beðið mig að
kenna sér íslensku. Eftir að hafa
kynnt sér íslenska málfræði, bú-
inn að læra að beygja himinn í öll-
um föllum, eintölu og fleirtölu,
með og án greinis, gafst hann upp
og sagði að íslenskan væri of flók-
in og greinilega vanþróað mál.
Bað hann mig því frekar að kenna
sér dönsku, hvað ég og gerði.
Við vorum búnir að fara eitt-
hvað saman í byrjendakennslubók
í dönsku fyrir þessi jól. Hann varð
því mjög ánægður þegar hann sá
að ég var kominn með „Danske
folkeviser". Hann fékk bókina
strax lánaða, lagðist upp í rúm og
fór að lesa. Þegar hann hafði legið
og lesið í um tvo tíma reis hann
upp við dogg og sagði: „Hér er ein
setning sem ég skil,“ og var harla
ánægður með árangurinn. Setn-
ingin var „nu skal vi alle sammen
danse."
Svo ég snúi mér aftur að þessu
fyrsta aðfangadagskvöldi i Kína
þá var lesið, spilað og leikið sér
eins og maður átti að venjast að
heiman. Að sjálfsögðu var gengið
í kringum jólatréð og sungið. Eftir
fern jól í Kína var maður langt
kominn með að læra textana á
ýmsum jólasöngvum Dana. Mest
voru þetta sömu lögin og við eig-
um að venjast hér heima og mað-
ur söng bara á íslensku „Heims
um ból“ og fleiri lög sem sungin
eru um jól í báðum löndunum.
Næstu þrenn jól var mér einnig
boðið í Danska sendiráðið á að-
fangadagskvöld. Janus og Ann
voru að vísu þá farin frá Kína en
Morgens og hans frú komin í
þeirra stað. Jólahald hjá þeim var
um margt með líku sniði.
Ein jólin fór ég að hlusta á sam-
vestrænan kór sem söng sálma og
jólalög sem eru alþjóðleg í okkar
menningarheimi. Éin jólin spiluð-
um við bingó og þegar líða tók á
kvöldið fór að verða erfiðara að
fylgjast með, því Danir eru gerðir
með þeim ósköpum að fara með
tölurnar í vitiausri röð. Var þá tek-
ið upp á því að fara með þær á
ensku líka.
HangikjSt að heiiwan
snætt hjá Mexikana
i Kina
Á jóladag var venjan að við er-
lendir nemendur gerðum okkur
eitthvað til gamans og fengjum
okkur gott að borða. Ein jólin
hafði ég fengið sendan jólamat að
heiman, hangikjöt og fleira. Það
nægði til þess að ég gat haldið
jólaboð fyrir skólafélaga mína og
kunningja. Einn ágætur vinur
minn, Sorianos konsúll frá Mexí-
kó, lánaði mér íbúð sína undir jóla-
veisluna. Þá vorum við fjögur frá
íslandi við nám í Peking og stóð-
um saman að íslensku jólaboði og
tókst það með miklum ágætum.
Sendiráð Nígeríu í Peking stóð
gegnt því danska. Þar var haldinn
dansleikur á jólanótt. Önnur jólin
mín í Peking drógu tvær danskar
vinkonur mínar mig með á dans-
leik þangað þegar talsvert var
komið fram yfir miðnættið. Varð
það síðan fastur liður í jólahald-
inu. Mest var þar um Afríkubúa en
þó eitthvað af Vesturlandabúum.
Áramútin_____________________
— „júl" Kimrerjq_____________
Umhverfið í Peking eða annars
staðar í Kína bar þess að sjálf-
sögðu engan vott að jól væru á
þessum tíma. Þeirra heigasta há-
tíð er áramótin kínversku sem
taka mið af gangi tunglsins og eru
ýmist í seinni hluta janúar eða
fyrri hluta febrúar. Það er þeirra
aðalfjölskylduhátíð og er nýju ári
fagnað í þrjá daga. Jól voru því
einangrað fyrirbæri hjá fámenn-
um hópi útlendinga í Kína. Á þess-
um tíma gátu Kínverjar ekki hald-
ið upp á jólin þrátt fyrir að tals-
verðan hóp kristinna manna sé að
finna í Kína.
Engu að síður fóru jólin ekki
fram hjá okkur. Danskir náms-
menn voru að sjálfsögðu með
„julefrukost" eins og þeir eru
heimsfrægir fyrir. Buðu þeir þá
okkur íslendingunum enda kom
okkur ágætlega saman við þegna
þessarar gömlu herraþjóðar okk-
ar. Maður las þeim að vísu pistilinn
á 1. des. en lét það annars nægja.
Jólin eru nú einu sinni hátíð fyrir-
gefningarinnar svo við settum það
ekki fyrir okkur að setjast að
dönskum „julefrukost" með
frændum vorum.