Alþýðublaðið - 21.08.1985, Síða 1

Byggingarvísi-
talan hækkar
— Bendir til um
40% verðbólgu
Byggingarvísitalan hækkaði í júlí
um 2,77% sem svarar til nærri 39%
árshækkunar. Meðaltal siðustu
þriggja mánaða er hins vegar enn
hærra, eða samsvarandi um 46%
árshækkun. Hækkun byggingar-
vísitölu virðist því benda til að verð-
bólga sú um 40%, en það er mjög
nálægt vísbendingum nýjustu út-
reikningum á framfærsluvísitölu
sem birtir voru í síðustu viku.
Hagstofan hefur reiknað vísitölu
byggingarkostnaðar eftir verðlagi í
Framh. á bls. 3
Misjöfn
bílaeign
Bílaeign er mesi á Suðurlandi
en minnst í Vestmannaeyjum, að
því er fram kemur i nýlegri árs-
skýrslu Bifreiðaeftirlits ríkisins.
Bilaeign Reykvíkinga er rétt yfir
landsmeðaltali.
Að meðaltali eiga íslendingar
474 bíla á hverja 1000 íbúa en í
bílaflota landsmanna eru alls
rúmlega 114000 bílar. Á Suður-
landi þar sem bílaeign er mest, eru
540 bílar á hverja 1000 íbúa, eða
meira en einn bíll á hverja tvo ein-
staklinga. í Vestmannaeyjum eru
hins vegar þrír einstaklingar um
hvern bíl, því þar eiga menn að-
eins 333 bíla á hverja 1000 íbúa.
Fæsta bíla af ibúum „megin-
landsins“ eiga þeir sem búa í Isa-
fjarðarsýslum, eða 399 bíla á
hverja 1000 íbúa. Reykvíkingar
eru mjög nálægt meðaltalinu með
484 bíla á 1000 íbúa.
Sœnsku kosningarnar:
íslendingaar hafa mikla ánœgju af bílunum sinum, enda er bifreiðaeign útbreidd hérlendis. Hún erþó nokk-
uð misjöfn eftir landshlutum; mest á Suðurlandi en minnst í Vestmannaeyjum.
Jafnaðarmenn á uppleið
í skoðanakönnunum. Úrslit kosninganna þó mjög tvísýn
un um hvaða flokk þeir kjósa fyrr
en á síðustu tveimur vikunum fyrir
kosningarnar sem verða 15. septem-
ber.
Hér mun fyrst og fremst vera um
að ræða yngra fólk og flest af því
mun taka afstöðu byggða á kosn-
ingaloforðum, sem það telur best
tryggja eigin hag.
1 nýlegri fréttaskýringu í Dagens
Nyheter er því haldið fram að fyrri
hluti kosningabaráttunnar hafi
gengið jafnaðarmönnum í hag.
Slagorð þeirra „Svíþjóð er á réttri
leið“, hafi haft þau áhrif sem til var
ætlast.
Síðan um áramót hafa jafnaðar-
menn sífellt verið á uppleið í skoð-
anakönnunum og samkvæmt síð-
ustu könnunum er nú mjótt á mun-
unum milli fylkinganna tveggja í
sænskum stjórnmálum.
í síðustu kosningum, þegar jafn-
aðarmenn komust til valda að nýju
eftir sex ára úllegð frá ráðherrastól-
unum, fengu þeir fleiri þingsæti en
borgaraflokkarnir þrír til samans
og þurftu því tiltölulega lítið að
treysta á samstarf við kommúnis-
tíska vinstriflokkinn.
Ef mjög mjótt verður á munun-
um í kosningunum í ár gæti svo far-
ið að jafnaðarmenn þyrftu stuðn-
ing kommúnista í stað hjásetu sem
hefur dugað síðastliðið kjörtíma-
bil. Þótt svo fari er yfirleitt ekki tal-
ið líklegt að samsteypustjórn verði
mynduð, en engu að síður yrði
minnihlutastjórn jafnaðarmanna
að taka meira tillit til kommúnis-
tíska vinstriflokksins en verið hef-
ur.
Burtfluttir hægri-
sinnaðir
í sænskum kosningum hafa burt-
fluttir Svíar kosningarétt að því til-
skyldu að þeir leggi inn sérstaka
umsókn um það á kosningaárinu. í
ár var umsóknarfresturinn reyndar
styttur nokkuð frá því sem áður
hefur verið, með þeim afleiðingum
að embætti ríkisskattstjóra sem sér
um þessar umsóknir fékk á sig æði
mörg símtöl frá reiðum burtfluttum
Svíum.
í síðustu kosningum hlaut Hóf-
Framh. á bls. 3
Bændasam tökin:
Miðvikudagur 21. ágúst 1985 157. tbl. 66. árg.
Samkvæmt sænskum skoðana-
könnunum eru um það bil milljón
kjósendur þar í landi enn óákveönir
og munu trúlega ekki taka ákvörð-
Höfða mál gegn Geir
— Fáist ekki skorið úr kjötmálinu öðruvísi. Ríkis-
stjórnin biður Hœstarétt að skipa nefnd í málið.
Á fundi ríkisstjórnarinnar í gær
lágu fyrir upplýsingar um að
bændasamtökin muni höfða mál
fyrir dómstólum til að stöðva inn-
flutning kjöts til herliðsins í Kefla-
vík.
Bæði Albert Guðmundsson fjár-
málaráðherra og Geir Hallgrims-
son utanrikisráðherra munu á
fundinum hafa staðið fast við fyrri
yfirlýsingar sínar í málinu.
Á grundvelli þeirra upplýsinga
sem lágu fyrir ríkisstjórnarfundin-
um um málshöfðun, samþykkti rík-
isstjórnin að fara þess á leit við
Hæstarétt að hann skipaði nefnd til
að skera úr um lögmæti innflutn-
ingsins.
Að öðru leyti þokaðist ekkert í
samkomulagsátt milli Geirs og Al-
berts á fundinum og mun því loft-
brúin væntanlega halda áfram að
halda opinni leið inn á Keflavíkur-
flugvöll fyrir hráar kjötvörur a. m.
k. þar til nefndin á vegum Hæsta-
réttar hefur fellt úrskurð sinn.
Ingi Tryggvason, formaður Stétt-
arsambands bænda, staðfesti í við-
tali við Alþýðublaðið í gær að á
fundi Framleiðsluráðs landbúnað-
arins á föstudaginn hefði verið tek-
in ákvörðun um að höfða mál til að
fá úr því skorið hvort innflutning-
urinn á hráu kjöti til herliðsins á
Keflavíkurflugvelli væri löglegur
eða ekki, ef ekki næðist viðunandi
lausn á málinu með öðrum hætti.
Að sögn Inga er þó ekki endan-
lega afráðið hvaða aðili kemur til
með að höfða málið á hendur utan-
Framh. á bls. 3
Lögin gilda líka í Keflavík
— Er kannski mál til komið að dómstólar
fari að skera úr um innflutning á hráu
kjöti til hersins og binda enda á
sandkassaleik ráðherranna?
Þórarinn Þórarinsson, fyrrverandi ritstjóri Timans, blaðamaður og
stjórnmálamaður í hálfa öld, skrifaði um margt athyglisveröa grein i
NT í gær. í greininni rekur Þórarínn helstu atríði kjötmálsins, sem verið
hefur mjög í brennidcpli síðustu vikur vegna ýmissa aðgerða ráðherr-
anna Alberts Guðmundssonar og Geirs Hallgrímssonar, sem óneitan-
lega hafa valdið og dýröina, en eiga erfiðara með að koma sér saman
um hversu með skuli fara.
Deilan milli ráðherranna hefur staðið um það hvort leyfilegt sé að
flytja inn hrátt kjöt til herliðsins i Keflavík, á grundvelli herstöðvasamn-
ingsins frá 1951, eða hvort það sé bannað samkvæmt lögum um varnir
gegn gin- og klaufaveiki frá árinu 1928.
Þegar túlka skal ákvæði.gam-
alla laga og reglugerða, þykir
gjarna skipta máli, hvað höfund-
ar ákvæðanna áttu við á sínum
tíma og er þá iðulega leitað fanga
í greinargerðum sem höfundar
hafa látið fylgja með, enda er þar
oft að finna útlistanir á tilgangi
ákvæðanna.
Viðhorf Þórarins hafa óhjá-
kvæmilega nokkurt gildi í þessu
sambandi vegna mikillar reynslu
hans og ekki síður vegna kynna
hans af þeim mönnum sem stóðu
að samningsgerðinni á sínum
tíma.
Þórarinn kemst mjög ákveðið
að þeirri niðurstöðu að samning-
arnir frá 1951 heimili ekki inn-
flutning á hráu kjöti til hersins
nema síður sé.
Til stuðnings þessari niður-
stöðu rekur Þórarinn fjöldamarg-
ar röksemdir. Meðal annars bend-
ir hann á að í sérstökum viðbótar-
samningi séu mjög skýr ákvæði
um þær undanþágur frá íslensk-
um lögum sem í herstöðvarsamn-
ingnum felist. Svo mikil áhersla
var lögð á það við gerð viðbótar-
samningsins, að allar undanþágur
væru skýrt og greinilega orðaðar
að í samninginn voru sett sérstök
ákvæði um það að bandaríski
herinn mætti flytja skotvopn með
sér inn í landið og hefði það þó
satt að segja átt.að liggja í augum
uppi.
I viðbótarsamningnum er hins
vegar ekki að finna neitt ákvæði
um innflutning á hráu kjöti. Þór-
arinn bendir einnig á að árið 1954
þegar kjötskortur var yfirvof-
andi, hafi ríkisstjórnin álitið sig
skylduga til að fá samþykki Al-
þingis til að leyfa innflutning á
kjöti um nokkurra mánaða skeið,
en samþykki Alþingis var þó ekki
látið duga til, heldur var einnig
talin þörf á heimild yfirdýralækn-
is til innflutningsins.
Hinn gamalreyndi stjórnmála-.
skríbent, Þórarinn Þórarinsson,
lýkur grein sinni með þessum orð-
um:
„Ég hygg, að það sé Ijóst af því,
sem hér er rakið, að lögin frá 1928
um varnir gegn gin- og klaufa-
veiki eru enn í fullu gildi jafnt á
Keflavíkurflugvelli og öðrum
stöðum á landinu. Ástœðan til
þess að þau hafa ekki verið látin
ná til innflutnings varnarliðsins á
hráu kjöti, er ekki sú, að undan-
þága til þess hafi verið veitt i við-
bótarsamningi varnarsamnings-
Framh. á bls: 2
„Hver getur œtlað eins vandvirk-
um lagasmiði og Bjarna Bene-
diktssyni, að hann hefði ekki látið
taka það fram berum orðum í 3.
málslið 8. greinar, ef hún œtti að
fela í sér undanþágu frá lögunum
um varnir gegn gin- og klaufa-
veiki?“ spyr Þórarinn Þórarins-
son í grein sinni.
Geir Hallgrímsson og Albert Guðmundsson. Tveir ráðherrar að fram-
kvœma vitrœnar stjórnvaldsaðgerðir, — eða tveir strákar ísandkassa-
leik?