Alþýðublaðið - 22.01.1993, Blaðsíða 7

Föstudagur 22. jartúar 1993
7
Fór Steingrímur
með rangfærslur?
Þorsteinn Pálsson ásakar Steingrím
Hermannsson um aðfara með rangt mál.
Bauð Steingrímur veiðiheimildir að fyrra
bragði? Bauð hann einungis vannýtta
stofna? Sannleikann er aðfinna ífundar-
gerðumfrá 18. apríl 1990. Heimilar Stein-
grímur birtingu þeirra? Alþýðubandalagið
vissi um tilboð Steingríms - en sat áfram í
ríkisstjórn.
Harðar deilur spunn-
ust á Alþingi í síðustu
viku um tvíhliða samn-
ing Islands og Evrópu-
bandalagsins (EB) um
fiskveiðimál. Þorsteinn
Pálsson, sjávarútvegs-
ráðherra, staðhæfði að
Steingrímur Hermanns-
son, formaður Fram-
sóknarflokksins, færi
með staðleysur í frá-
sögnum af tilboði sínu til
formanns framkvæmda-
stjómar EB, sem hann
setti fram á fundi f Brus-
sel 18. apríl 1990. Þor-
steinn Pálsson vísaði í
fundargerðir af fundun-
um máli sínu til stuðn-
ings, þar sem hann kvað
koma fram að fyrrver-
andi forsætisráðherra
hefði fyrstur gert EB til-
boð sem gat ekki annað
en leitt til þess að útlend-
um togurum yrði hleypt
innfyrir lögsöguna. Þeg-
ar formaður Framsókn-
arflokksins mótmælti
orðum sjávarútvegsráð-
herra svaraði Þorsteinn
Pálsson með að óska eft-
ir því að Steingrímur
Hennannsson heimilaði
að fundargerðimar yrðu
birtar.
Alþýðublaðið tók
undir áskorun Þorsteins í
ritstjómargrein. Stein-
grímur Hermannsson
hefur ekki enn svarað
undanbragðalaust, hvort
hann hyggst verða við
áskoruninni.
Það er einkum þrennt
sem ber á milli Þorsteins
og Steingríms Her-
mannssonar, þegar um-
ræðumar af þinginu em
skoðaðar:
Óvanaleg henti-
stefna
Meginrök Steingríms
Hermannssonar gegn
tvíhliða samningnum
voru þau að ríkisstjómin
hefði fómað hagsmun-
um Islendinga með því
að heimila að togarar EB
fengju að veiða innan ís-
lensku fiskveiðilögsög-
unnar. I ræðu sinni taldi
hann að með þessu hefði
Steingrímur Hermannsson: Fyrstur íslcnskra forsætis-
ráðherra til þess að bjóða EB uppá veiðar í íslenskri fisk-
veiðilögsögu.
Þorsteinn Pálsson: Skorað á Steingrím að láta birta
fundargerðirnar.
ríkisstjómin í raun
bmgðist málstað Is-
lendinga og gert að
engu iandhelgissigra
sjötta og áttunda ára-
tugarins: „Og raunar
er sorglegt það undanhald,1' sagði
Steingrímur, “sem felst í þessum samn-
ingi frá því að við náðum fullum yfir-
ráðum yfir íslenskri fiskveiðilögsögu
og höfum talið okkur sjálfráða full-
komlega um það hvemig hún verður
nýtt.“
Formaður Framsóknarflokksins ýj-
aði jafnframt að því að ríkisstjómin
kynni að hafa enn verri áform á prjón-
unum: „Ég vil leyfa mér að vona að
þetta sé ekki byrjun á einhverju jafnvel
enn meiru og verra,“ sagði hann.
Þorsteinn svaraði fullum hálsi. Hann
kvað furðulegt að hlusta á málflutning
Steingríms, því núverandi ríkisstjóm
hefði ekki gert annað en útfæra það
sem Steingrímur hefði sjálfur boðið
EB meðan hann var forsætisráðherra.
Máli sínu til stuðnings vísaði Þorsteinn
til fundargerðanna, sem enn em trún-
aðarskjöl, þar sem fram kæmi að Stein-
grímur Hermannsson hefði gert EB til-
boð ,,..sem hlaut að fela það í sér,
hvernig sem á það er litið, að togurum
þess yrði hleypt inn til gagnkvæmra
veiða."
Síðan spurði sjávarútvegsráðherra:
„Er það frambærilegt að saka nú aðra
um að hafa gefið eftir í landhelgissigr-
inum eftir að hafa opnað viðræður með
yfirlýsingu af þessu tagi í apríl 1990?“
Orð Þorsteins er erfitt að skilja öðru
vísi en svo að fundargerðimar sýni að
Steingrímur Hermannsson hafi að
fyrra bragði gert EB þetta sögulea til-
boð. Sé það rétt lýsir það vægast sagt
óvanalegjum pólitískum galgopahætli
hjá formanni Framsóknarflokksins að
ásaka ríkisstjóm fyrir geming sem
hann er sjálfur upphafsmaðurinn að.
Hæpin vörn
Undir hörðum atlögum Þorsteins dró
Steingrímur nokkuð í land og beitti
þeim vömum að á fundinum í Bmssel
hefði hann aldrei rætt um annað en
vannýtta stofna. Hann kvaðst nú hafa
hafa tekið skýrt fram að „við gætum
ekki með nokkru móti samþykkt veið-
ar á öðrum fiskstofnum en þeim sem
vannýttir væru.“
Þessi yfirlýsing er afar merkileg, -
með henni viðurkennir Steingrímur að
hafa fyrstur íslenskra forsætisráðherra
boðið togurum EB til veiða í íslenskri
lögsögu. Dylgjur hans um að núver-
andi ríkisstjóm hafi svikið landhelgis-
sigrana með samningi af sama toga
Hrafn Jökulsson skrifar
hitta því engan fyrir nema hann sjálfan.
Svar Þorsteins Pálssonar við þessu
var hins vegar óvænt, og kom Stein-
grími bersýnilega í opna skjöldu. Hann
vísaði til trúnaparskjalanna af fundin-
um og sagði: „Ég hef ekki séð gögn um
að í þessum viðræðum hafi þetta við-
ræðutilboð verið takmarkað við van-
nýtta fiskistofna..."
Á sinn hógværa máta var Þorsteinn
með þessu að lýsa yfir að Steingrímur
Hermannsson færi með ósannindi.
Alþýðubandalagið samsinna
Talsmaður Alþýðubandalagsins í
sjávarútvegsmálum, Steingrímur J.
Sigfússon, reri á jafn gmggug mið og
nafni hans Hermannsson. Hann ásak-
aði ríkisstjómina fyrir að „opna ís-
lensku landhelgina fyrir flota ÉB“ og
sagði jafnframt:
„Það er verið að opna landhelgina í
fyrsta sinn á nýjan leik fyrir erlendum
flota sem ekki hefur átt hér nein rétt-
indi, ekki hefur verið hér.“ Síðan réðist
hann harkalega að Þorsteini Pálssyni,
og sagði að hans yrði minnst á spjöld-
um sögunnar fyrir að vera „... fyrsti ís-
lenski sjávarútvegsráðherrann á þessari
öld, sem stýrir undanhaldi í þessum
efnum, sem afsalar réltindum sem við
höfum áður haft...“
Össur Skarphéðinsson, fonnaður
sjávarútvegsnefndar taldi þennan mál-
flutning fráleitan. Fyrir lægju gögn,
sem staðfestu ótvírætt að fyrri ríkis-
stjóm hefði boðið EB gagnkvæmar
veiðar; þessi gögn sýndu ,,..það ein-
faldlega að stjómarandstaðan getur
ekki vikist undan því að bera pólitfska
ábyrgð á því að hafa átt aðild að upp-
hafinu að því að hleypa þessum togur-
um hingað inn. Hún getur ekki vikist
undan því."
Þorsteinn Pálsson tók í sama streng.
Hann taldi litla reisn yfir framferði Al-
þýðubandalagsins, sem kæmi nú og
tæki undir ásakanir Steingríms Her-
mannssonar, en hefði þó setið í ríkis-
stjóm, þegar hann bauð EB veiðiheim-
ildir í fiskveiðilögsögu okkar. í þessu
sambandi væri ástæða til að spyrja,
sagði Þorsteinn Pálsson, „...hvort þing-
mönnum Alþýðubandalagsins, ráð-
hermm í fyrrverandi ríkisstjóm hafi
verið ókunnugt um þessar viðræður
forsætisráðherra og utanríkisráðherra í
Brussel í aprílmánuði 1990.“
Alþýðublaðið getur staðfest að svo
var ekki. Samkvæmt upplýsingum
starfsmanns forsætisráðuneytisins var
fundargerð af fundinum í Brussei lögð
fyrir ríkisstjómina hinn 20. apríl 1990.
Forystu Alþýðubandalagsins var því
fullkunnugt urn, að Steingrímur Her-
mannsson bauð EB upp á gagnkvæmar
veiðar, sem gátu ekki annað en leitt til
þess að veiðiskipum úr flota EB yrði
Steingrímur J. Sigfússon:
Gerði engar athugasemdir þegar Steingrímur Hermanns-
son, þáverandi forsætisráðherra, bauð EB veiðihcimildir í
íslenskri fiskveiðilögsögu.
Össur Skarphcðinsson: Alþýðubanda-
lagið bar fulla ábyrgð á tilboði Stein-
gríms til EB.
hleypt innfyrir 200 mflumar. Væri
flokkurinn í grundvallaratriðum á móti
skiptum á gagnkvæmum veiðurn við
EB - einsog kom glögglega fram í ntáli
talsmanna Alþýðubandalagsins í um-
ræðunum - þá hefði flokkurinn vita-
skuld farið úr ríkissljóm.
En Alþýðubandalagið sat sent fast-
ast. I ríkistjóm hafði
því flokkurinn greini-
lega aðra skoðun en
núna.
Tvöfeldni
Eftir stendur, að
Þorsteinn Pálsson hef-
ur ásakað formann
Framsóknarflokksins
um ósannindi og tví-
skinnung. Hann hlýtur
þv{ að heimila birtingu
fundargerðanna frá
Bmssel; ella er ekki
hægt að draga aðra
ályktun en þá, að stað-
hæfingar sjávarútvegs-
ráðherra eigi við rök
að styðjast.
Hrafn Jökulsson.