Alþýðublaðið - 22.06.1993, Page 2

2
Þriðjudagur 22. júní 1993
/miwiímiiii
HVERFISGÖTU 8-10 - REYKJAVÍK - SÍMI 625566
Útgefandi: Alprent hf.
Framkvæmdastjóri: Ámundi Ámundason
Ritstjóri: Sigurður Tómas Björgvinsson
Auglýsingastjóri: Ámundi Ámundason
Setning og umbrot: Hermóður Sigurðsson
Prentun: Oddi hf.
Ritstjórn, auglýsingar og dreifing: 625566
Fax: 629244
Áskriftarverð kr. 1.200 á mánuði. Verð í lausasölu kr. 90
Ofbeldið við Mývatn
Þjóðin hefur fyllst hryllingi við að horfa á aðfarir bænda við Mý-
vatn, sem af ótrúlegri ófyrirleitni hafa beitt sauðfé sínu á við-
kvæmt gróðurlendi Mývatnsöræfa, þvert ofan í nýgert samkomu-
lag við Landgræðslu ríkisins.
Þessar aðfarir eru vægast sagt ógeðfelldar. Þjóðin er að vísu bú-
in að gera sér grein fyrir því að uppblástur og eyðing lands stafar
því miður að allt of miklu leyti af ógætilegri meðferð bænda á
gróðurþekju afréttanna. En afréttimir eru ekki eign þeirra, heldur
þjóðarinnar. Þeir hafa nákvæmlega ekkert leyfi til að fara eldi um
svæði, sem eru hluti af arfleifð þjóðarinnar; og sem sérhverri
kynslóð ber að skila í sem bestu ástandi til þeirra, sem á eftir
koma.
Mývatnsöræfín eru að vísu sérstök; þau eru fómarlömb óvenju
skammsýnna og tillitslausra manna, sem ár eftir ár beita svæðið
ofbeldi, og taka ekkert tillit til hinnar hraðvirku eyðingar sem af
rányrkju þeirra hlýst. Svæðið, sem um ræðir, er svo illa farið að
Landgræðslan hefur neyðst til að hafa það í sérstakri gjörgæslu.
Því miður era átök hennar við bænduma, sem láta sig ásigkomu-
lag svæðisins litlu varða, nánast orðinn árviss atburður. Það virð-
ist engu tauti við þá komið, og það verður að segja það hreint út,
að þeir em stétt sinni til vansæmdar.
Landgræðslan hafði náð samkomulagi við bænduma um að
fresta upprekstri sauðíjár á öræfin. Mörgum fannst samkomulag-
ið að vísu ganga allt of skammt frá sjónarhóli gróðurvemdar. En
það var gert, - og bændumir bmtu það um leið. Slíkir menn
skeyta bersýnilega hvorki um skömm né heiður.
Þetta hlýtur óhjákvæmilega að vekja alvarlegar spumingar.
I fyrsta lagi spyija menn: Hvar er landbúnaðarráðherra? Ætlar
hann að láta þetta óátalið? Telur hann skyldur sínar vera meiri við
ófyrirleitna bændur, sem bijóta samkomulag við hans eigin
stofnun, heldur en þjóðina sjálfa?
I öðm lagi hljóta menn að spyrja: Hvemig stendur á því að fjöl-
miðlar virðast láta þetta að mestu fram hjá sér fara? Hvers vegna
hafa þeir ekki snúið sér að landbúnaðarráðherra með ágengum
spumingum um hans viðbrögð fyrir hönd þjóðarinnar?
✓
I þriðja lagi er spurt um afstöðu bændasamtakanna. Bændur eiga
undir högg að sækja, og atburðir eins og þessi em síst til þess
fallnir að auka samstöðu með bændastétt í kreppu. Afkomuhorf-
ur bænda em satt að segja ekki góðar, - allra síst sauðíjárbænda.
Telja menn, að nauðgun af þessu tagi á viðkvæmu landi sé til þess
fallin að örva landsmenn til að fara að kaupa meira lambaket -
eða hvað? Hver er afstaða bændasamtakanna til þessa herfilega
verknaðar? Hún þarf að heyrast.
S
I íjórða lagi hljóta menn nú að spyrja um hvort það sé lengur rétt-
lætanlegt, að þjóðin verji milljörðum til að styðja atvinnugrein,
sem leyfir sér að ráðast með þessum hætti á landið? Er það sið-
ferðilega réttlætanlegt að styrkja bændur, sem nota stuðninginn
til að ráðast á viðkvæmt land?
Langflestir íslendingar em algerlega andsnúnir því ofbeldi, sem
viðkvæmur gróður Mývatnsöræfa er nú beittur af hálfu örfárra
tillitslausra bænda. Ef landbúnaðarráðherra gnpur ekki í taumana
verða landsmenn að gera það sjálfir. Þá hlýtur að koma til álita að
neytendur sýni bændum hug sinn í verki með því að bindast sam-
tökum um að hætta hreinlega að kaupa lambakjöt.
Hvað gera bændur þá?
Önnur sjónarmið. . .
ENN KRAUMAR í
ALÞÝÐUBANDALAGINU
Alþýðubandalagsmenn eiga
ekki sjö dagana sæla þrátt fyrir
dágott gengi í skoðanakönnun-
um. A miðstjórnarfundi um dag-
inn blossuðu þannig upp miklar
deilur um sjávarútvegsmál, og nú
er Steingrímur J. Sigfússon vara-
formaður svo gott sem búinn að
lýsa því yfir að hann muni freista
þess að fella Olaf Ragnar sem
formann í haust. Morgunblaðið
fjallaði um þessi mál í Reykjavík-
urbréfi á sunnudaginn. Við gríp-
um niður í Reykjavíkurbréfið.
Millifyrirsagnir eru Alþýðu-
blaðsins.
Offramboð á Ólafi Ragnari, leiðtoga
poppsósíalista?
„Svo hefur virst sem Alþýðu-
bandalagið hafi siglt lygnan þjóð-
málasjó síðustu misserin, eftir hrun
heimskommúnismans og hörku-
átök um forystu í flokknum á lands-
fundum. Undir niðri kraumar þó
enn í kolum innanflokksátaka milli
gamalsósíalista, undir forystu
Svavars Gestssonar, og einhvers-
konar poppsósfalista, sem standa að
baki flokksformanninum, Ólafi
Ragnari Grímssyni. Steingrímur J.
Sigfússon, varaformaður Alþýðu-
bandalagsins, útilokar ekki mót-
framboð gegn sitjandi formanni
þegar haustskuggar færast yfir. Og
heiftarlegar deilur á miðstjómar-
fundi Alþýðubandalagsins lyrir
nokkrum dögum um stefnuna í
sjávarútvegsmálum vitna um djúp-
stæðan ágreining í þeim efnum.
SKADDAÐUR SÝNINGAR-
GLUGGI
Skiptar skoðanir um sjávarút-
vegsmál, veiðistýringu og meðferð
aflaheimilda eru ekki séreinkenni
Alþýðubandalagsins. Síður en svo.
Þær setja svip sinn á þjóðfélagið í
heild, þvert á flokkslínur.
Það andlit samstöðu um sjávarút-
vegsmál, sem Alþýðubandalagið
hefur á stundum reynt að stilla út í
Steingrímur J. Sigfússon. Einn af
oddvitum „gamalsósíalista" undirbýr
framboð gegn formanninum.
áróðursglugga sinn, skaddaðist á
hinn bóginn alvarlega á miðstjóm-
arfundi flokksins á Sauðárkróki fyrr
í þessum mánuði. Kristinn H.
Gunnarsson alþingismaður var
meir en lítið óánægður með þá til-
lögu, sem fyrir fundinum lá, og bar
upp aðra, sem að hans sögn átti að
tryggja betur réttarstöðu byggðar-
laganna í landinu og fól í sér stuðn-
ing við afnám á framsali aflaheim-
ilda. Snarpar deilur urðu um tillög-
una, sem ekki fékkst borin undir at-
kvæði en var vísað til frekari um-
ijöllunar í þingflokki og fram-
kvæmdastjóm, eins og það var látið
heita. Þann veg var því forðað að
fram kæmi hver meirihlutavilji
miðstjómarmanna var, að því er til-
löguna varðaði.
STEINGRÍMUR VILL FÚTT!
Miðstjómarfundur Alþýðu-
bandalagsins á Sauðárkróki á dög-
unum breytti reglum um kosningu
formanns og varaformanns og
verða þeir hér eftir valdir í almennri
atkvæðagreiðslu flokksmanna.
Þessi breyting hefur vakið nokkra
athygli, en með henni mun meðal
annars ætlað að hressa dulítið upp á
Kristinn H. Gunnarsson: Ef Óiafur
Ragnar gefur kost ó sér til formanns,
ber að líta á það sem mótframboð
gegn öðrum frambjóðendum!
meðlimaskrár Alþýðubandalagsfé-
laga.
Yfirlýsing Steingríms J. Sigfús-
sonar, varaformanns Alþýðubanda-
lagsins, hefur og vakið verðskuld-
aða athygli, en hann útilokar ekki
mótframboð sitt gegn sitjandi for-
manni, Ólafi Ragnari Grímssyni.
„Mér finnst nauðsynlegar að láta
kosningar fara fram til þess að fá
fútt í þetta,“ segir Steingrímur í við-
tali við Alþýðublaðið 15. júní síð-
astliðinn.
Líklegt framboð varaformanns
gegn sitjandi formanni verður að
skoða í ljósi eldri átaka í flokknum,
sem rekja rætur til forvera Alþýðu-
bandalagsins, Sameiningarflokks
alþýðu - Sósíalistaflokksins og
Kommúnistaflokks íslands. Stein-
grímur J. Sigfússon var í forystu-
sveit hörðustu andstæðinga Ölafs
Ragnars Grímssonar f Alþýðu-
bandalaginu þá hann var fyrst kjör-
inn formaður, ásamt Hjörleifi Gutt-
ormssyni og Svavari Gestssyni,
samanber bók Óskars Guðmunds-
sonar „Alþýðubandalagið Átaka-
saga“, sem út kom árið 1987.
Sem kunnugt er stóð formanns-
slagurinn í Alþýðubandalaginu
milli Ólafs Ragnars Grímssonar og
Sigríðar Stefánsdóttur, frambjóð-
anda gamalsósíalista, sem fór fyrir
alþýðubandalagsfólki á Akureyri.
Óskar Guðmundsson kemst svo að
orði í Átakasögu:
„Þannig lýsti Steingrímur Sig-
fússon sig fylgjandi Sigríði, Hjör-
leifur Guttormsson fór mikinn í
kjördæmi sínu henni til stuðnings
og Ríkisútvarpið skýrði frá því að
Svavar Gestsson hefði lýst form-
legum stuðningi við hana hjá JC-
Brosi. Guðrún Helgadóttir og Krist-
ín Ólafsdóttir lýstu yfir stuðningi
við Ólaf Ragnar Grímsson, þannig
að þegar kom að þessum kjörfundi í
Alþýðubandalaginu í Reykjavík
var ljóst orðið að þær meginfylk-
ingar sem tekist höfðu á í öllum
helstu málaflokkum íslenskra
stjómmála innan Alþýðubanda-
lagsins væru nú komnar að loka-
uppgjöri."
Það er komið að lokauppgjöri
meginfylkinga í Alþýðubandalag-
inu, sagði Óskar Guðmundsson
1987 í Átakasögu. En átakasagan
var síður en svo á enda. Það sér ekki
enn fyrir endann á sápuóperu ís-
lensks sósíalisma á sviði Alþýðu-
bandalagsins. Varaformaður Al-
þýðubandalagsins útilokar ekki
mótframboð gegn sitjandi for-
manni, sem enn leitar eftir endur-
kjöri. Heimskommúnisminn er fall-
inn, Berlínarmúrinn sömuleiðis, en
ágreinings- og átakamúrinn sem
skilur að „meginfylkingar sem tek-
ist hafa á í öllum málaflokkum ís-
lenskra stjómmála innan Alþýðu-
bandalagsins" stendur samur sem
fyrr.“
Reykjavíkurbréf
Morgunblaðsins:
„Það sér ekki enn
fyrir endann á
sápuóperu íslensks
sósíalisma á sviði
Alþýðubandalags-
ins “
KRISTINN í STR'IÐ
VIÐ ÓLAF RAGNAR
Meira úr Mogganum. Blaðið
talaði á laugardaginn við Krístin
H. Gunnarsson þingmann AI-
þýðubandalagsins. Tillögum
hans í sjávarútvegsmálum var
hent í ruslið á miðstjórnarfund-
inum fyrir norðan. Og nú er
Kristinn búinn að segja formanni
sínum stríð á hendur:
„Morgunblaðið spurði Kristin H.
Gunnarsson hvort hann væri að
lýsa stuðningi við hugsanlegt mót-
framboð gegn Ólafi Ragnari
Grímssyni í embætti formanns Al-
þýðubandalagsins. Kristinn sagði
að miðað við hefð og venjur j Al-
þýðubandalaginu væri tími Ólafs
Ragnars Grímssonar sem flokks-
formanns liðinn. Enginn formaður
Alþýðubandalagsins hefði setið
lengur en þijú kjörtímabil. Þetta
væri regla í Alþýðubandalaginu,
þótt óskrifuð væri. Kristinn sagðist
sammála þeirri afstöðu sem Ólafur
Ragnar Grímsson hefði tekið árið
1987 að ekki væri rétt að formaður
sæti lengur en þijú kjörtímabil í
röð. Það bæri frekar að líta á fram-
boð Ólafs Ragnars nú sem mót-
framboð gegn öðrum frambjóðend-
um.“
fiHfyuðtyut- VL. (úui'97
Atburðir dagsins
1377 Ríkharður annar kemst til valda á Englandi.
1906 Theodor Roosevelt, forseti, höfðar mál á hendur John D. Rocke-
feller og félagi hans, Standard Oil, fyrir að reka einokunarstarfsemi.
1910 Paul Ehrlich, þýskur ónæmisfræðingur, tilkynnir um varanlega
lækningu á sífilis. Hann hafði tveim árum áður unnið Nóbelsverðlaun.
1938 Joe Louis lemur Max Schmeling í kássu í fyrstu lotu í keppni um
heimsmeistaratignina í hnefaleik. Tveim árum íyrr hafði Þjóðveijinn rotað
þann svarta í tólftu lotu. Þá prísaði Hitler sinn mann og taldi sigur hans
merki um yfirburði aríanna.
1940 Frakkland viðurkennir uppgjöf gagnvart Þýskalandi og ítah'u.
1941 Þýskaland gerir innrás í Sovétríkin.
1979 Jeremy Thorpe, fijálslyndur stjómmálamaður í Bretlandi, er sýkn-
aður af að hafa tekið þátt í samsæri um að myrða samkynhneigðan mann,
Norman Scott.
1989 Skipstjóri á Ermarsundsferjunni Herald of Free Enterprise, sem
hvolfir á siglingu, er ákærður um manndráp.
1987 Fred Astaire, einn ástsælasti skemmtikraftur Ameríku er allur, 88
ára að aldri. Hann var dansari og kvikmyndaleikari í fjölmörgum kvik-
myndum.
1989 Sjö námsmenn í Kína, þátttakendur í atburðunum á Torgi hins him-
neska friðar, eru skotnir til bana, eftir réttarhöld sem sýnd voru í beinni
sjónvarpsútsendingu.
VIÐ ENDA REGNBOGANS: Ameríska söngkonan Judy Garland fannst
þennan dag áríð 1969, iátin á baðherberginu á heimiii sínu í Belgravia í Lond-
on. Tóm askja undan svefntöflum iá við hlið hennar. Garland var 47 ára. Hún
náði mikium vinsældum í kvikmyndum í Hollywood aðeins 17 ára að aldrí. Líf
hennar var þó erfitt, hrjáð veikindum, hjónaskilnuðum og málaferium.
Afmœlisdagar
Erich Maria Remarque- 1898 Þýskur rithöfundur sem þekktastur var
fyrir skáldsöguna Tíðindalaust á vesturvígstöðvunum.
Billy Wilder - 1906 Kvikmyndaframleiðandi, fæddur í Austurríki, en
starfaði í Hollywood. Fjölmargar mynda hans náðu gífurlegum vinsældum.
Kris Kristofferson - 1936 Amerískur kvikmyndaleikari, söngvari og
lagahöfundur, hann kom nýlega hingað til lands til að skemmta.
Meryl Streep - 1949 Ameríska leikkonan fræga.
Spakmæli dagsins
Þegar Barbarossa hefst, mun heimurinn halda niðri í sér andanum og
aðhafast ekkert.
Adolf Hitler sagði þetta fyrir 52 árum og höfðaði þá til fyrirhugaðr-
ar innrásar nasista í Sovétríkin, árásin hafði nafnið Barbarossa, en
það var viðurnefnið sem Friðrik fyrsti, Þýskalandskeisari fékk á sín-
um tíma.