Alþýðublaðið - 10.09.1993, Blaðsíða 2

2 ALÞÝÐUBLAÐIÐ
LEIÐARI, SJÓNARMIÐ & ANNÁLAR
Föstudagur 10. september 1993
MMÐUBUBIÐ
HVERFISGÖTU 8-10 - REYKJAVÍK - SÍMI 625566
Útgefandi: Alprent hf.
Framkvæmdastjóri: Ámundi Ámundason
Ritstjóri: Sigurður Tómas Björgvinsson
Auglýsingastjóri: Ámundi Ámundason
Setning og umbrot: Hermóður Sigurðsson
Prentun: Oddi hf.
Ritstjórn, auglýsingar og dreifing: 625566
Fax: 629244
Áskriftarverð kr. 1.400 á mánuði. Verð í lausasölu kr. 140
Úrskurður
forsætisráðherra
Áður en forsætisráðherra gaf úrskurð sinn í hinu um-
deilda skinkumáli sat viðskipta- og neytendanefnd Sjálf-
stæðisflokksins á rökstólum út af sama máh. Niðurstaða
nefndarinnar var eftirfarandi: „Fundur viðskipta- og
neytendanefndar Sjálfstæðisflokksins, haldinn þriðju-
daginn 7. september, ávítar ríkisstjóm íslands fyrir seina-
gang við afgreiðslu unninna kjötvara og skorar á ríkis-
stjómina að opna umsvifalaust fyrir innflutning unninna
landbúnaðarafúrða til hagsbóta fyrir neytendur.“
Þessi afstaða er í samræmi við niðurstöðu flestra hugs-
andi manna. Neytendur em þjáðir af allt of háu verði á
landbúnaðarvörum, og enn þjakaðri af skattgreiðslum
sem renna í hina botnlausu hít löngu hmnins landbúnað-
arkerfis. Þetta skilja þeir menn gjörla, sem Sjálfstæðis-
flokkurinn hefur valið úl að móta stefnu flokksins í við-
skipta- og neytendamálum.
En hvemig bregst forsætisráðherra, sem hingað til hefúr
haft á sér blæ fijálslyndis í viðskiptamálum, við þessari
ályktun sinna eigin flokksmanna? Hann afhendir land-
búnaðarráðherra sjálfdæmi í málinu og skákar varafor-
manni flokksins og íjármálaráðherranum til hliðar!
Þessi niðurstaða er algerlega úr takti við þær umræður
sem em um landbúnaðarmál í þjóðfélaginu í dag. Það
dylst engum, að innflutningur á landbúnaðarvömm í ein-
hverjum mæli er á næsta leyti, þó ekki nema vegna þeirra
alþjóðlegu samninga sem íslendingar eiga aðild að. Því
fyrr sem menn fara að búa sig undir það, því betra fyrir
bæði framleiðendur og neytendur. Akvörðun forsætis-
ráðherra er því dapurlegt undanhald fyrir sjónarmiðum
gærdagsins; ótvírætt skref afturábak.
Það vekur athygli, að forsætisráðherra hafði lýst yfir, að
hann myndi gefa úrskurð sinn í málinu að fenginni um-
sögn ríkislögmanns um hvort innflumingur á skinkunni
bryti í bága við lög. Ríkislögmaður hefúr áður úrskurðar
að innflutningur tiltekinna landbúnaðarvara, svo sem
smjörlíkis og ostlíkis sé heimill. En þrátt fyrir eigin yfir-
lýsingar kaus forsætisráðherra að bíða ekki eftir áliti lög-
manns ríkisins. Úr því sem komið er hlýtur það hins veg-
ar að teljast sjálfsögð krafa, að álitið verði birt.
Samkvæmt lögum, sem sett voru af Alþingi á síðasta
hausti er innflutningur á vömm til landsins fijáls, nema
lög eða milliríkjasamningar kveði á um annað. Landbún-
aðarráðherra gemr hins vegar samkvæmt búvörulögum
takmarkað innflutning á ýmsum óunnum landbúnaðar-
vömm. En annar innflutningur á landbúnaðarvamingi
lýtur hinum almennu frjálsræðisreglum. Að lögum hefur
landbúnaðarráðherra ekkert vald yfir honum. Hann hefur
því eðli máls samkvæmt ekkert að segja um innflutning
á unninni vöm á borð við skinku.
Urskurður forsætisráðherra er að ýmsu leyti loðinn. í
honum er vísað til fyrri yfirlýsinga hans á þingi, þar sem
fram kom, að forræði á innflutningi á landbúnaðarvörum
skuli vera hjá landbúnaðarráðuneytinu. Þýðir það, að
ákvörðun jöfnunargjalda skuli vera hjá landbúnaðarráðu-
neytinu? Hitt liggur eigi að síður fyrir, að samkvæmt lög-
um er ákvörðun um slík gjöld á hendi fjármálaráðherra.
s
Urskurður forsætisráðherra virðist því úr takti við gild-
ar.di lög. Því er óhjákvæmilegt annað en innflytjendur
láti dóirLstóIa skera úr um það, hver lög gilda.
Onnur sjónarmið. . .
CUNT EASTWOOD OG
GUÐMUNDUR ÓLAFSSON
Guðmundur Ólafsson hagfræðingur
hefur náð að skyggja rækilega á alla
helstu hagfræðinga landsins upp á
síðkastið. Og farið létt með. Þetta
kemur til vegna afskipta Guðmundar
af hagfræði landbúnaðarins, sem
einsog allir vita er sérkapftuli innan
hagfræðinnar. Guðmundur veit eins-
ogerað sauðkindin er EKKI æðri
manninum og hagur bænda gengur
EKKIfyrirþjóðarhag. Eitthvað verð-
urað láta undan. Smámsaman eru
aðrir íslendingar að átta sig á þess-
ari staðreynd. íslendingar eru næmir
fyrir skoðunum manna einsog Guð-
mundar, manna sem eru einlægir,
djarfir og segja skoðun sína um-
búðalausa, oftá harkalegan hátt.
Þessi sú aðferð virðist oft á tíðum sú
eina sem dugir til að vekja oft á tíð-
um dofinn almenning (og dofnari
stjórnmálamenn) til umhugsunar um
að kannski sé ekki allt í sóma í Okla-
hóma. Guðmundur hefur að vonum
hlotið fyrirtaksundirtektir vegna mál-
flutnings síns og er það vel.
En hagfræðingurinn er ekki maður
einhamur. Önnur sjónarmið ætla
nefnilega ekki að fjalla i dag um hag-
fræðinginn Guðmund Ólafsson,
heldur kvikmyndagagnrýnandann
Guðmund Ólafsson. Það vill svo
skemmtilega til, að á sama tíma og
Guðmundur hefur verið að upplýsa
íslenska þjóð og hrekkja mann og
annan innan landbúnaðargeirans, þá
hefur hann líka verið að brillera á
öðru sviði, á sviði kvikmyndagagn-
rýninnar. Hagfræðingur! Öðru vísi
okkur fordómafullum áður brá,
kannski Þorvaldur Gylfa og Óli Harð-
ar taki við kvikmyndagagnrýninni á
Mogganum innan skamms...
Þannig er i pottinn búið að hagfræð-
ingurinn Guðmundur Ólafsson hefur
verið að sanna sig á síðum Press-
unnar undanfarnar vikur og mánuði
sem einhver efnilegasti og vissulega
frumlegasti kvikmyndagagnrýnandi
íslendinga. Það er kannski ekki að
furða. Guðmundurferlítttroðnar
slóðir miðað við það sem gengur og
gerist hérá landi. Hver annar en
VfKMYNDIR
Iftir gjaldþrotið
i SKOTUHU
(tne«UneofFií*í
STJÖWiUBÍÖI
Þter es ft oiðnxs ookkuó
X nttfadiraat
íkpjrscnn haía gtxi
a l2tar<>» vsð íorveta sjbov
<n voniegí « raiftið vj/i
fför (■« i Undi Yiíikítl
tt tðrxðíssnaaoktKt vrrið
racifamiiin.vi.Ts 05, þótf bans
frrárað íigira htiwifn «5d«a &c-
ygjjívverdí. ca bað er ckki
'úy&iðíin&ð mk\tð wft opfy
(>ess vcyra þuf ttóa að SuU rocoeámit og CIA hfifÖu tfa-
jsiklai ihyggjnr aí þdro. tó htæum. S*os vepxs ei CJA-
Oífaj BVÖÍ pS&tif SHB þá «31J
þtj-T-i«ttarntíðái ogheááaS
Jxánra ybfts malúí- Maip ©-
virksð var jiobett rookbBiaa-
ujjjxí vift koíuroömavuRn,
xneðai asmass þfáífuxi Iixib-
n’nxðtnpa a vcgym C3A. *vo-
nd&vdia ísUutbofeojs* Þstft n
þori stáðteyuð sem kvik-
myisðin t iíoiBðuijiú foiht
ai. grðsúíúinjsat, wtkod-
«ða kyviviitJrigar, cin-
«jir J'eir «ro (xitt hafa «r-
Aicg* UJrtrvgg&gn i fcrar
n xiaít . Þaft íem ts stt-
noðtfl eg ISáqsa ttnwrrð-
4 við mynd ct að
rp&áa OA-roasm «trcyái
ir íxiaoðtna i Jttti -Aiptíð.
Kkhi Sogtt^umsður \<Jad
«wood). sjtn vcrift h-ifði S
eit fcryggiswtífc i hcr
x) árið, fAkai siShn úy. issts
hait fiii bsvg&st tta við
litnumwt sarod Upp fti
i hcfur Mhtns v«riö ómxa -
S. Hann kcro« i vfaft tð-
:ðúm«nníiav fjohn
A&cwkh) fyiá tövtíjun og
t D« ttísfXTÍ «1 aft
cu fyrir fjtri aiisiðk.
wb&» «r i£ir vo. fgrð í^
ksB. ffea «ikh i tnyntbsöt
b irðmifeg tvg cykut það
lasiuid spenmtHi. *ðgu-
iftiírmu <t; ekki tóro vit-
ysa ciös og otu« <t am
touBmyuftú, þetví.
rú grrst. Að v»a n» íwía
ssuí vkyðíoa i s-itíriilx ui-
ÍYgar Sorétrífcm Kfaftufi i
suaftui 1941 og fcaída tórkV
ínu bkuk má seg.jj *ð fclí
komiaáimroam íUft veríft
iekið lií giaidþrolaskipti.
SóSMÍisíar eg hnmstiúnitáar
rsts uá öiwkoíöj póíih.vkit
þrotarocua. íyrirtseki þcitra
em efcki lcngur í leisiri og
nwðuritsu binn rökiétti lö ■
r*dt»uoðuríðag.
i þcssu wroíscngi«stííjyyd-
iwCTT »ð {fer, sctn í árum ið-
ur vura
úííSm sa
vfjskm
verur soa ekki er lec^ta-þörf
og dtki« íeagui bstgt *ð
réttía'ta. I myudróui vctvfer
tilrjcðttiuaðuriua smáíi og
smátt ikrtnri og wro fyft «
Hkur skðar maður ift hanrt
ðttí ef til völ *kki tnargr*
k-Míð vftí 18 Jjös að kjwö ftr
jni bdviJt sem sttftmtnáb-
„/ mytufínni xvrður tárreðismaðurínn
smáttog smátt skýrarí og um það er týkur
skílur madurað íumn átti ef ttí rí11 ekki
nutrgm kosta vití ttíjressaðbstia úrþríhel-
rítisem stjórnmálamennimír og CÍA hófðu
búiðhonum. Þess vegnaerClA-ntítdurítm
hínn rðkrétti tilrreðísmaðuritiag. tþessu
samhengi er atityglisrert að þeir, sem á ár-
um áðttr mrtt atítafaðgapaum ftjába
samkepptti og frjálsa verstun hér uppi á litla
íslandi, eru núorðnir hiirðustu gœsSumetm
sérhapmuna og versluttarúnauðar. “
hagfræðingur hefði til dæmis getað
notað spennumynd einsog „In the
Line of Fire", nýjustu Clint Eastwood
myndina, tíl að sýna fram á það
hvemig fyrrum frjálshyggjumenn
hafa tapað hugsjóninni og berjast nú
gegn frjálsum viðskiptum? Lítum á
síðari hluta þessarar óvenjulegu
kvikmyndagagnrýni í síðasta tölu-
blaði Pressunnar:
„Þegar Sovétríkin liðuðust í
sundur 1991 og kalda stríðinu
lauk má segja að bú kommún-
ismans hafi verið tekið til gjald-
þrotaskipta. Sósíalistar og
kommúnistar eru nú einskonar
pólitískir þrotamenn, fyrirtæki
þeirra eru ekki lengur í rekstri og
þess vegna þarf ekki að hafa
miklar áhyggjur af þeim. Öðru
máli gegnir um þá sem slógust
við kommúiúsmaim, þeirra er
framtíðin og heilindi þeirra
varða miklu. Margt illvirkið var
réttlætt með baráttunni við
kommúnismann, meðal annars
þjálfún launmorðingja á vegum
CIA, svonefndra blautbolunga.
Það er þessi staðreynd sem kvik-
myndin I skotlínunni fjallar um,
hinar afskræmdu mannverur
sem ekki er iengur þörf fyrir og
ekki er lengur hægt að réttlæta. I
myndinni verður tilræðismaður-
inn smátt og smátt skýrari og um
það er lýkur skilur maður að
hann átti ef til vill ekki margra
kosta völ til þess að losna úr því
helvíti sem stjórnmálamennirnir
og CIA höfðu búið honum. Þess
vegna er CIA-maðurinn hinn
rökrétti tilræðismaður í dag.
I þessu samhengi er athyglis-
vert að þeir, sem á árum áður
voru ailtaf að gapa um frjálsa
samkeppni og frjálsa verslun hér
uppi á litla íslandi, eru nú orðnir
hörðustu gæslumenn sérhags-
muna og verslunaránauðar."
GUÐMUNDUR
ÓLAFSSON
KVIKMYNDA-
GAGNRÝNANDI:
„ímyndinni verður
tilræðismaðurinn smátt
og smátt skýrari og um
það er lýkur skilur
maður að hann átti ef
til vill ekki margra
kosta völ til þess að
losna úr því helvíti sem
stjómmálamennimir og
CIA höfðu búið honum.
Þess vegna er CIA-
maðurinn hinn rökrétti
tilrœðismaður í dag.
íþessu samhengi er
athyglisvert að þeir,
sem á árum áður vom
alltafað gapa um
frjálsa samkeppni og
frjálsa verslun hér uppi
á litla íslandi, eru nú
orðnir hörðustu gæslu-
menn sérhagsmuna og
verslunaránauðar. “
finnáll 10. september
Atburðir
1945 - Norski nasistinn Quisling dæmdur til dauða.
1952 - V-Þýskaland býður ísrael 540 miiljónir doUara í stríðs
skaðabætur.
1965 - Yale-háskólinn sýnir fram á að víkingamir uppgötvuðu
N-Ameríku.
1989 - Þúsundir A-Þjóðverja flýja í gegnum Austurríki til V-
Þýskalands.
Afmœlisdagar
Giovanni Domenico Tiepolo -1727 ítalskur málari.
Amold Palmer-1929 Bandarískur golfmeistarí.
Málsháttur dagsins
„Oft vegnar vondum bezt."
Málsiiáttasöfn Hallgrims Schevings.
1981 - Picasso aftur til Spánar
(iuernica, hinu heimsfræga niátverki Pabto Picasso af sársauka og strfðshormung-
um, var skilað aflur til Spánar í tlag eftir fjögurra áratuga úticgð í New York.
filþýðublaðið 10. sept. 1964
íslenzkir kommaforingjar í Moskvu
FORSmUFRÉTT:
,4 gær birtu blöðin Pravda í Moskvu og Þjóðviljinn í Reykjavík
samhljóða tiikynningu þess efnis, að um siðustu mánaðarmót
hefði farið fram í Moskvu fundur æðstu manna rússneska komm-
únístaHokksins og Sameiningarflokks alþýðu - Sósíalistaflokks-
ins.
Af hálfu Rússa tók þátt í fundinum L.I. Bresnev, sem nýlega lét
af embætti sem forseti Sovétríkjanna og er af mörgum talinn lík-
legur eftirmaður Krustjovs. Eínnig var á fundinum A.S. Belj-
akov, varaformaður alþjóðadeildar rússneska kommúnisto-
flokksins.
Af íslands hálfu tóku þátt í fundinum þessir: Einar Olgeirsson,
formaður SúsíalLstoflokksins. Lúðvík Jósefsson, varaformaður
flokksins, Guðmundur Hjartorson, formaður framkvæmda-
nefndar flokksins, Brynjólfur Bjarnason og Sigurður Thorodd-
sen.
Samkvæmt tilkynningunni var rætt um „ýmLs áhugamál fiokk-
anna“, og hófu íslendingarnir máls á auknum viðskiptum Sovét-
ríkjanna og íslands, en Rússar tóku vel í það mál.“
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR
10. SEPTEMBER1964
RITSTJÓRAR: Gylfi Gröndal (áb.) og Benedikt Gröndal - FRÉTTASTJÓRI:
Ámí Gunnarsson - RITSTJÓRNARFULLTRÚI: Eiöur Guðnason - AÐSETUR:
Alþýðuhúsið við Hverfisgötu í Reykjavík - ÚTGEFANDi: Alþýðuflokkurinn
1
4