Alþýðublaðið - 22.06.1994, Side 3

Miðvikudagur 22. júní 1994
TIÐÍNDI
ALÞÝÐUBLAÐIÐ 3
Sellerí og ljósaböð
eiga EKKI saman
Læknablaðið birtir rannsókn á annars stígs briinum
sem starfcstúlkur stórmarkaðar í Reykjavík urðu fyrir.
Læknir framkallaði svokallað ,4jósertiexem“
á sjálfum sér. Dæmi eru um húðbruna
meðal garðyrkjubænda á
íslandi sem rækta sellerí
Þannig leit handleggur sextugrar konu í grœnmetisdeild
stórmarkaðar út sex dögum eftir að hafa handfjatlað sellerí
og farið á sólbaðsstofu.
Steingrímur lœknir fórnaði sjálfum sér íþágu lœknisvísind-
anna, - og svona leit handleggur hans út tveim dögum eftir
tilraunina.
rjár konur sem unnu
meðal annars við
snyrtingu og innpökk-
un á selleríi í stórmarkaði í
Reykjavík og fóru í ljós á
sólbaðsstofu hlutu af slæman
annars stigs bruna. Sjúk-
dómstilfelli þessi voru rann-
sökuð af læknunum Stein-
grími Davíðssyni og Jóni
Hjaltalín Olafssyni, segir í
nýútkomnu Lœknablaði.
Læknamir kalla þessi tilfelli
„ljósertiexem“.
Þeir Steingrímur og Jón
greina frá rannsóknum sín-
um í blaðinu, og kemur þar
fram að annar greinarhöf-
undanna, Steingrímur
Davíðsson, lét framkalla
slíkt exem á húð sinni með
því að bera safa úr selleríi á
húð og lýsa síðan með út-
fjólubláu ljósi.
Læknamir segja að útfjólu-
blátt ljós geti valdið bruna og
að til séu efni sem auki næmi
húðarinnar fyrir útfjólubláu
ljósi. Meðal þessara efna er
saftnn úr selleríi.
Lýst er tilvikum tveggja
sjúkdómstilfella, auk læknis-
ins sem lagði það á sig að fá
staðfestingu á sjálfum sér.
Kona á sextugsaldri vann í
stóiTnarkaðnum við að pakka
óvenju stómm og safaríkum
selleríplöntum sem höfðu
komið til landsins tveimur til
þremur vikum fyrr. Skar
konan stilka af og snyrti
plöntumar áður en þær voru
settar í plast. Seinna um dag-
inn fór konan á sólbaðsstofu
og sólaði sig þar í 20 mínútur
án þess að fara í bað áður.
Fram að þessu hafði konan
þolað sólarljósið vel.
Daginn eftir kom fram roði
á framhandleggjum og hönd-
um. Þriðja daginn komu
vökvafylltar blöðmr með
sviða og verkjum. Fimm
dögum eftir heimsóknina í
sólbaðsstofuna höfðu blöðr-
urnar rofnað og nokkur roði
var í kring. Væg eymsli vom
í handarkrika hægra megin
en ekki sogæðabólga á hand-
legg, segja læknamir. Á
sjötta degi var útlitið eins og
sýnt er á meðfylgjandi mynd.
Þrátt fyrir meðhöndlun með
lyfjagjöf og umbúðum var
húðin enn ljósrauð og við-
kvæm.
Saga hins sjúklingsins,
stúlku um tvítugt, er svipuð.
Hún var meðhöndluð með
sterakremi tvisvar á dag. Út-
brotin greru hægt og hlutust
af veruleg óþægindi þegar
blöðmmar bmstu.
Steingrímur læknir reyndi
á sjálfum sér áhrif af seller-
ísafa og ljósalömpum. Sams-
konar einkenni komu fram á
honum og konunum tveimur.
Ljósertiexemi hefur ekki
verið fyrr lýst á Islandi, en er
þekkt fyiirbrigði erlendis.
Dæmi eru um húðbreytingar
hjá uppskemfólki sem vinnur
við sellerí. Þá er nefnt slæmt
dæmi frá Svíþjóð. Þar hafði
kona nokkur borðað soðna
sellerírót og drakk síðan soð-
ið. Klukkustundu síðar fór
konan í ljósalampa. Fékk
hún útbreiddan og slæman
bmna með blöðmmyndun-
um.
Sellerí er ræktað á nokkr-
um stöðum á íslandi í gróð-
urhúsum til að byija með og
plöntumar síðan fluttar út
undir bert loft þegar hlýna
tekur um sumarið. Læknam-
ir segja í ritgerð sinni að vit-
að sé um að minnsta kosti tvö
tilfelli þar sem litlir hópar ís-
lenskra uppskerumanna
fengu branablöðmr á hendur
og ffamhandleggi dagana
eftir að þeir höfðu tekið upp
sellerí.
Þeir nefna líka til gamans
dæmi úr gamalli íslenskri
garðyrkjubók. Þar er talað
um að fólk geti fengið útbrot
fái það á sig safa úr Bjarnar-
kló, en það er stór planta sem
vex í sumum görðum á ís-
landi.
Læknamir benda á að á Is-
landi fáist fremur lítið magn
af útfjólubláum geislum sól-
ar við sólböð. Það geti þó
engu að síður verið nægjan-
legt til að framkalla ljóserti-
exem í kjölfar þess að stað-
bundin ljósertandi efni, eins
og til dæmis safi úr selleríi,
komist á húðina. Vara lækn-
amir þá sem snerta sellerí
sérstaklega við því að forðast
útíjólubláa geislun sólbaðs-
stofanna.
REYKJAVÍKURHÖFN
Smábátaeigendur
Reykjavíkurhöfn tekur í notkun nýjar flotbryggjur við
Suðurbugt í sumar.
Um er að ræða einka heilsárslegur og er mánaðargjald
kr. 3.920.
Upplýsingar gefa, og taka á móti pöntunum, hafnarverð-
ir í Vesturhöfn, sími 25898.
Reykjavíkurhöfn.
Unglingar gefa RAUÐA KROSS
húsinu
Krakkarnir í 7. bekk N í iMugamesskála héldu bingó og seldu kaí'ft
og kðkur á dögunum í tengslum við Uons Quest námsefnið sem þau
lærðu í vetur. Yfirskrift námsefnisins er „Að ná tökum á tilverunni“.
í þvt er fjallað um þær breytingar sem unglingar ganga í gegnum.
Unglingamir læra samskiptatækni sem auðveldar þcint að ná sam-
bandi við fjölskyldu sína og vini. Einn liðurinn er að láta eitthvað gott
af sér leiða og ákváðu krakkamir f þvt sambandi að safna fé fyrir
Rauða kross húsið, neyðarathvarf unglinga, sem leitast við að hjálpa
ungu fólki að ná tökum á tilverunni. A myndinni er Ólöf Helga hór,
forstöðumaður Rauða kross hússins. ásamt krökkununt í 7. bekk N
og kennaranum, Sesselíu Árnadóttur.
VEÐURÞJÓNUSTA við ferðafólk
Veðurstofan ætlar í byrjun júlí að taka upp sérþjónustu fyrir ferða-
menn á símsvara sínum. Verið er að þróa og rnóta þá þjónustu í sam-
ráði við Ferðamálaráð. Þar verður að finna vcðurspá á ensku ætlaða
erlendum ferðamönnum auk þess sem íslensku ferðafólki verður gert
auðveldara að nálgast veðumpplýsingar fyrir þann landshluta sem
þeir hafa áhuga á hverju sinni. Þetta er þörf þjónusta, hingað til hefur
Veðurstofan mest hugað að þörfum undirstöðugreinanna svokölluðu,
landbúnaðar og sjávamtvegs.
OLÍS - 25 milljónir
í landgræðslu
Olís hf. og viðskíptavinir fyrirtækisins, hafa gefið ótrúlega stóra upp-
hæð til landgræðslu í landinu á aðeins tveimur ámm, - 25 milljónir
któna. í fyrradag athenti Gunnþórunn Jónsdótíir. ekkja Óla Kr.
Sigurðssonar sem var eigandi og forstjóri Olís hf„ 5 milljónir til
Latidgrœðslu ríkisins. Óli heitinn var ffumkvöðull að þessu átaki
scm skipúr vemlega sköpum f baráttunni við eyðingaröfiin f náttúr-
unni.
HÁSKÓLAHÁTÍÐ á laugardag
Um það bil 530 kandídatar verða útskrifaðir á Háskólahútíð í Há-
skólabíói á laugardaginn ktukkun 14. Atliöfnin hefst með því að Ca-
milla Söderberg og Snorri Örn Snorrason leika á blokkflautu og
lútur. Lýst verður kjöri heiðursdoktora. Því næst mun háskólarektor,
Sveinbjörn Bjömsson ávarjta kandídata og ræða málefni Háskól-
ans. Deildarforsetar munu afhenda kandidötum prófskírteini. Há-
skólakórinn syngur nokkur lög undir stjóm Hákonar Iæifssonar.
Af blöðum JÓNS FORSETA
í tilefni af 50 ára aftnæli lýðveldis á
íslandi hefur Almenna bókafélagið
gefið út bókina Af blöðum Jóns for-
seta eftir Sverri Jakobsson sagn-
l'ræðing. í bókinni er að finna ýmsar
ritgerða forsetans um hin ýmsu efni.
skólamál, verslunarmál og heil-
brigðismál svo eitthvað sé nefnt.
Auk ritgerða Jóns Sigurðssonar er í
bókinni einstaklega aðgcngileg ævi-
saga hans. Bókin er 320 síður prýdd
um 20 myndum og kostar hún 4.975
krónur, en er boðin á sérstöku kynn-
ingarverði í sumar, 3.980 krónur.
SHELL-mót í Eyjum
Stærsti viðburður knattspynmmanna framtfðarinnar, strákanna í 7.
flokki cr Shell-tnótið í Eyjum. sem Knattspyrnufélagið Týr hcldur
árlega. Þátttakendur verða fi-á 24 félögum víða að af landinu. Shcll-
mótið er ógleymanleg reynsla og setur mikinn svip á bæinn. Fram
fara á fjórða hundrað leikir á timm dögum.
Alþjóðleg ráðstefna um
hafnarmál í HORNAFIRÐI
Þessa dagana stendur alþjóðleg ráðstefna í Sindraba: í Homafirði.
Þar fjallar hópur sérfræðinga á ýmsum sviðum um hafnargerð,
strandbreytingar, sjávarfallaósa, veðurfarsáhrif, sjóvamir og fleira í
þeim dúr. Málið er Homfirðingum vissulega skylt, og vonandi konta
fram á ráðstefnunni góðar hugmyndir, sem gætu bætt innsiglinguna í
Homafirði, sem gjaman hefur reynst viðsjárverður.
AF BLÖÐUM
JÓNS FORSETA