Alþýðublaðið - 26.07.1994, Page 1

Átak RÍKKSKATTSTJÓRA og skattstofanna skilar
hundruðum milljóna króna í ríklskassann:
529 milijónum króna
bætt á fyrirtækin
- 200 fyrírtæki kæra nvjar álögur til yfirskattanefiidar,
en 400 láta úrskurðinn standa
Sérstakt átak embættis Rík-
isskattstjóra og skattstofa
landsins sem hófst í árs-
lok 1992 sem beindist að virð-
isaukaskatti og tekjuskatti fyrir-
tækja samtímis og ennfremur
að kostnaði einstaklinga á móti
ökutækjastyrk, leiddu til heild-
arskattahækkana upp á 529
milljónir króna, þar af 440
milljóna vegna fyrirtækjanna.
Garðar Valdimarsson, rík-
isskattstjóri, segir í formálsorð-
um með ársskýrslu embættis
Ríkisskattstjóra að embættið og
skattstofumar hefðu áður náð
góðum árangri með sameigin-
legu átaki. Haustið 1991 hófu
þessir aðilar sérstakt samræmt
átak í virðisaukaskatti, aðal-
tekjuöflunartæki rikissjóðs,
vegna gjalda ársins 1990. Því
átaki lauk í ársbyrjun 1992 og
varð til þess að hækka virðis-
aukaskatt um 384 milljónir
kióna. Samsvarandi aðgerðir
vegnaársins 1991 hækkuðu
skattinn um 303 milljónir
króna.
Hér er um að ræða hækkanir
samkvæmt úrskurði skattstjór-
anna. Gjaldandinn á þá leið
eina að kæra úrskurð skattstjór-
ans til yfirskattanefndar. Garðar
segir að um 200 fyrirtæki hafi
kært álagninguna til nefndar-
innar.
1 átakinu nú voru hins vegar
1.500 fyrirtæki skoðuð og sættu
600 þeirra hækkunum opin-
berra gjalda í framhaldi af
skoðuninni.
„Þetta eftirlitsátak hefur sætt
gagnrýni frá ýmsum aðilum í
atvinnulífinu og frá félagi lög-
giltra endurskoðenda. Það þarf
ekki að korna á óvart því ýmsir
byrjunarörðugleikar komu upp
við framkvæmdina og það ligg-
ur því miður í hlutarins eðli að
alltaf verða deilur milli skattyf-
irvalda og gjaldenda um túlkun
skattalaga“, segir Garðar Valdi-
marsson. „Það sem kemur hins
vegar verulega á óvart er
hversu framtalsskilum var víða
ábótavant og hve hækkanir
reyndust miklar“ .Hann segir
endanlega útkomu átaksins
ekki verða metna fyrr en yfir-
skattanefnd hefur fjallað um
þau mál sem af átakinu leiddi
og til hennar hefur verið vísað.
Hann segir að við nýja eftirlits-
áætlun vegna 1993 sem hófst í
árslok hafi verið höfð hliðsjón
af gagnrýninni, bæði varðandi
val á fyrirtækjum til skoðunai'
og áhersluatriði um skoðunar-
aðferðir. Markmiðið með sér-
stakri eftirlitsáætlun vegna
rekstrarframtala fyrirtækja sé
að tryggja það að ákveðið úrtak
framtala aðila í rekstri fái sér-
staka, samræmda skoðun á
landinu öllu á sama tíma.
Venlmæti útfluttra sjávarafurða fyrstu 5 mánaða ársins:
vegna frystrar loðnu
niiðað vB sama tíma í fyrra
Venjulega kemur það
ekki að sök þótt ein-
staka afurðum sé sleppt
við útreikning á áætluðu verð-
lagi sjávarafurða. í ár bregður
hins vegar svo við að magn og
verð eins flokks afurða sem er
ekki með í útreikningi á vísitöl-
unni hefur breyst mikið. Hér er
um að ræða frysta loðnu og
loðnuhrogn en verð þessara af-
urða hækkaði um 70 til 90% og
magnið nær fimmfaldaðist.
Verðmæti afurðanna nam 4,3
milljörðum króna, samanborið
við 547 milljónir á árinu 1993.
Þetta kemur fram í nýjum
Hagvísum Þjóðhagsstofnunar.
Þessi verðmætaaukning er
helsta ástæða þess að verðmæti
útfluttra sjávarafurða var
14,5% meira á fyrstu fimm
mánuðum þessa árs en á sama
tíma í fyrra, þrátt fyrir nær
sama afla og framleiðslumagn.
Fyrstu fimm mánuði þessa árs
voru fluttar út sjávarafurðir fyr-
ir 35,2 milljarða króna en á
sama tíma í fyrra fyrir 30,7
milljarða króna, samkvæmt
upplýsingum sem Alþýðublað-
ið fékk hjá Þjóðhagsstofnun.
Hallarekstur og skuldasöfnun
hafa einkennt búskap hins op-
inbera undanfarin ár, segja
Hagvísar.
A þessu ári er talið að tekju-
hallinn verði á bilinu 14 til 15
milljarðar króna eða sem svarar
til um 4% af landsframleiðslu,
sem er svipað og meðaltal
OECD-ríkjanna.
Slíkum hallarekstri fylgir
mikil skuldasöfnun. í ár er talið
að heildarskuldir hins opinbera
verði um 57% af landsfram-
leiðslu, en samsvarandi hlutfall
OECD-ríkjanna er rúmlega
70% að meðaltali. Þrálátur
hallarekstur hins opinbera og
miklar skuldir eru því eitt
helsta áhyggjuefni á sviði efna-
hagsmála í mörgum þessara
ríkja.
Lánaflokkun bankakerfisins
sýnir mikinn vöxt í lán-
veitingum til ríkissjóðs
og ríkisstofnana. Frá
maílokum í fyrra til
jafnlengdar í ár er
aukningin 77% og
8,5% frá áramótum.
Miklar sveiflur eru þó í
lánafyrirgreiðslu banka-
kerfisins við ríkissjóð.
Lánsfjáreftirspum fyrir-
tækja hefur minnkað til
muna á undanfömum
árum og gætir sömu
þróunar á þessu ári.
Skuldir heimilanna
við bankakerfið hafa
aukist á síðustu 12
mánuðum um tæp 9%
sem er 6,5% umfram
hækkun lánskjaravísitölu og frá
áramótum um 3,5% umfram
hækkun vísitölunnar. Þetta er
nokkuð meiri aukning en á
sama tíma í fyrra.
0
jjfe

■
- *■ |
::'ll

'/ ' '; '* \
m
..... ,.
■ •• - •' ' ' • • - ' ■ ■ •-•• ■
■'-<"•••"-: ..■■•....

Á;
LSEYJARFÉLAGIÐ, félagsskapur lunda-
veiðimanna, vígði síðastliðna Iaugardagsnótt
ýtt hús félagsins í Álsey, sem er ein af Suður-
eyjum Yestmannaeyja. ÁRNIJOHNSEN, raularinn
góðkunni, samdi af þessu tilefni nýtt lag fyrir félagið
og tók í það þriggja tíma Álseyjardvöl, þá var lagið
tilbúið til flutnings. Gamla húsið í Álsey fór í
aurskriðu í fyrra og var hvergi til sparað að gera nýja
húsið sem glæsilegast úr garði. Þar er meðal annars
að finna gufubað. EINAR ÓLASON, ljósmyndari
Alþýðublaðsins, greip nokkra Álseyinga glóðvolga
þar sem þeir voru á leið til gleðskaparins. Þess má
geta að SIGURGEIR JÓNASSON, ljósmyndari
Morgunblaðsins í Eyjum, er höfuðpaur
Álseyinga og elsti meðlimur félagsins
(rétt rúmlega þrítugur að eigin sögn).
Góðir saman
Umboðsmenn um land allt: Á.G. Guðmundsson sf„ Húsavik • Ásbyrgi hf„ Akureyri • Ásgeir Bjömsson, Siglufirði • Guðrún sf„
Vopnafirði • Hafsteinn Vilhjálmsson, isafirði • Reynir sf„ Blönduósi • Sigbjöm Brynjólfsson, Egilsstöðum • Svanberg hf„ Vest-
mannaeyjum • Umboðssala Rósu Bachmann, Patreksfirði •