Alþýðublaðið - 29.11.1994, Blaðsíða 4

4
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 29. NÓVEMBER 1994
Minning:
Lúðvík Jósepsson
- fyrrverandi Alþingismaður og ráðherra
Fæddur 16. júní 1914 - Dáinn 18. nóvember 1994
Lúðvík var allt annarrar gerðar en
þeir merkisberar kommúnismans á
þriðja og ljórða áratugnum, sem
mest létu að sér kveða. Orðaflaumur
draumóraglópsins lék honum ekki á
tungu. Umvandanir umboðsmanns
rétttrúnaðarins féllu fyrir ofan garð
og neðan fyrir austan. Sjálfsupphaf-
in hégómadýrð hálfmenntamanna
sem boðuðu fagnaðarerindið á kaffi-
stofum auðnuleysisins, svokallaðra
„stofukomma", var honum eitur í
beinum.
Samt var hann einn af þeim. En
kommúnismi Lúðvíks fyrir austan
var svipaðrar ættar og sósíaldemó-
kratí Hannibals fyrir vestan. Þeir
lærðu ekki réttlætiskenndina af bók,
heldur fundu þeir til með bræðrum
sínum og systrum og vildu vinna
sínu fólki það sem þeir máttu. Lúð-
vík var íbernsku einlægur kommún-
isti, sem trúði á framtíðarríkið eins
og það var útlistað af mærð Einars
og sigldum beturvitringshætti höf-
uðskáldsins, sem laug gerska ævin-
týrinu að hans kynslóð.
Einhvem veginn hef ég á tilfinn-
ingunni að útgerðarforstjórinn að
austan hafi snemma fundið út að
„rekstrargrundvöllur" þess pólitíska
samyrkjubús, sem hér var rekið í
umboði Stalíns, hafí verið óbeisinn.
En látið kyrrt liggja. Kannski af mis-
skildum trúnaði við æskuhugsjónina
- en líklegar þó af meðfæddri
þrjósku útkjálkamannsins. Hafi
hann skynjað á undan hinum „að
veröldin hafði hann vondslega
blekkt'' nennti hann ekki að gera
veður út af því, heldur þagði þunnu
hljóði með glotti á vör. Ætli honum
hafi ekki fundist að hann ætti nóg
með Neskaupstað og „rekstrar-
grundvöll" sjávarútvegsins, sem
einatt var tæpur? Kannski hann hafi
ekki viljað „missa glæpinn“; viljað
vera harðsvíraður og forhertur? Það
er alltjent afstaða sem skírskotar
gjaman til þeirra sem verða að
bjarga sér sjálftr, af eigin rammleik.
Auðvitað fannst okkur, hinum
yngri mönnum, sem kynntumst hon-
um lítillega seinna á lífsleiðinni. að
þessi þögla líkfylgd ranghugmynd-
anna sæti um hann og stæði honum
fyrir þrii'um. Hann var umlukinn
þögn, sem auðvelt var að misskilja
sem þótta. En það var ekki þannig.
Hann bar annarra byrðar og vildi
ekki telja það eftir sér.
Sumir misskildu þetta og héldu að
hann vildi losna undir oki lyginnar.
Það var lengi hald Hannibals, en
einkum þó vopnabróður hans,
Björns Jónssonar, forseta ASI. Þeir
fundu að meintur kontmúnismi Lúð-
víks var annarrar gerðar en hinna.
Þeir héldu jafnvel að hann væri sósí-
aldemókrat eins og þeir - enda upp-
mnninn úr sama jarðvegi og þeir.
Þessi misskilningur átti mikinn þátt í
stofnun kosningabandalags Hanni-
bals og Lúðvíks, sem kallað var Al-
þýðubandalag. Það tók þá rúman
áratug að komast að hinu sanna - og
leiðrétta misskilninginn.
Annars var margt líkt með Hanni-
bal og Lúðvík, þrátt fyrir aldursmun
upp á rúrnan áratug. Báðir voru þeir
útkjálkamenn, sem ólust upp við
kröpp kjör sem meitluðu hug og
stældu kjark. Báðir áttu þeir eftir að
sækja að höfuðborginni, annar að
vestan, hinn að austan, og sitja í rík-
isstjómum saman. Samt vom þeir
gjörólíkir menn. Stundum fannst
mér eins og Lúðvík væri austfirska
útgáfan af Hannibal. Báðir fetuðu
þeir sömu slóð að nrarkinu en völdu
gerólíkar leiðir. Vestfirðingar nota
tungumálið til að tjá sig með því;
segja hug sinn allan - og eru einatt
misskildir. Hannibal var erki-Vest-
firðingur, tilfmningaríkur og ör-
geðja. Og kaus fremur stríð en frið,
ætti hann tveggja kosta völ. Og hirti
aldrei um að líta um öxl lil að sjá,
hvort nokkur fylgdi honuni að mál-
um. Lét skeika að sköpuðu.
Lúðvík var allt annarrar gerðar,
þótt honum gengi hið sama til; að
rétta hlut sfns fólks. Hann notaði
tungumálið einatt til að leyna hugs-
un sinni; tefldi aldrei á tvær hættur
og trúði á skipulagið umfram garp-
skapinn. Hannibal var sjarmör, sem
hreif fólk með sér. Lúðvtk var
vinnuhestur, sem vann fólk til fylgi-
lags með hægðinni. Báðir voru pól-
itíkusar af guðs náð. Þeir áunnu sér
virðingu andstæðinganna, sem kom-
ust snemma að því lullkeyptu; að
við menn væri að eiga.
Kynni mín af Lúðvík urðu aldrei
náin, þótt maðurinn væri mér hug-
leikinn. Eg sá út undan mér þegar
Hannibal, Finnbogi Rútur og Björn
Jónsson lögðu á ráðin með Lúðvik
um stofnun Alþýðubandalagsins í
stofu móður minnar árið 1956. Sum-
arið 1958, þegar Lúðvík færði út
landhelgina í 12 mílur gerðist ég for-
hleramaður á flaggskipi sjávarút-
vegsráðherrans, Gerpi. Og þótti
hálft í hvoru gaman að, hver völlur
var á stórútgerð þeirra Neskaupstað-
arkomma, Lúðvíks, Bjarna og Jó-
hannesar.
Seinna þegar ég var snúinn heim
frá námi 1964 og hafði fengið viku-
blaðið Frjálsa þjóð til afnota til að
krefjast afdráttarlauss uppgjörs við
líkfylgd Einars og Brynjólfs, rakst
ég fljótt á þögnina sem umlukti
Austfjarðagoðann. Hann taldi gaff-
albitasölu til Sovéts skipta Austfírð-
inga meira máli en að bera sannleik-
anum vitni um sovétfasismann.
Seinna kynntist ég honum sem and-
stæðingi á árunum 1968 til 1970,
þegar stríðið stóð um inngöngu okk-
ar í EFTA. Bjöm Jónsson setti mig í
nefnd, sem tilnefnd var af þing-
flokkunum, til að móta stefnu í því
máli. Þar kynntist ég mönnum eins
og Pétri Benediktssyni, Magnúsi frá
Mel og Lúðvik Jósepssyni, að
ógleymdum Gylfa, sem ruddi okkur
braptina til inngöngu í EFTA.
Ég hafði lúmskt gaman af að
fylgjast með vinnubrögðum Lúð-
víks í því máli. Hann treysti sér vel,
var töluglöggur, fróður og fundvís á
veilur í málflutningi andstæðinga.
Fylginn sér á fundum, ófyrirleitinn í
málflutningi, en þröngsýnn. Enn
voru það leifarnar af hinni heiman-
fengnu hugmyndafræði, sem stóðu
honum fyrir þrifum. Því að Lúðvík
hefði orðið fyrsta flokks lögfræðing-
ur og hinn frambærilegasti hagfræð-
ingur, hefði hann getað hrist af sér „-
hlekki hugarfarsins“, sem lagðir
voru á hann í æsku.
En hann treysti sér ekki til að
beita sér fyrir úrsögn úr EFTA, eftir
að hann var sestur í stól Gylfa í við-
skiptaráðuneytinu 1971. Þvert á
móti. Þrátt fyrir harða andstöðu inn-
an Alþýðubandalagsins, bar hann
ábyrgð á gerð fríverslunarsamnings
við Evrópubandalagið 1972 - svo-
kallaðri bókun sex. Það þótti inn-
siglisvörðum réttnínaðarins fim
rnikil að Lúðvík skyldi dirfast að
semja við „auðvaldsófreskjuna“,
þótt ekki væri nema um tolialækk-
anir á fiski. Samningarnir hefðu að
vísu aldrei fengist nema af því að
Gylfa tókst að koma okkur í EFTA,
þrátt fyrir öll landráðabrigslin.
Þótt lærður væri um „rekstrar-
grundvöll" sjávarútvegsins, skorti
Lúðvík víðsýni til að ná áttum í
þessu veigamikla máli. Uppvakn-
ingar fortíðarinnar byrgðu honuni
sýn til framtíðar. Það var á þessum
árum sem ég fann upp hugtakið
„grútarbræðsluhagfræði" um boð-
skap Lúðvíks. Þessi hagfræði snerist
um að reikna arð af skuttogurum og
loðnubræðslum, sem þjóðlegum at-
vinnuvegum. Aðrir atvinnuvegir en
sjávarútvegur og landbúnaður voru
úrskurðaðir óþjóðlegir - stundum
„sníkjudýr á þjóðarlíkamanum''.
Galdurinn var sá að ntillifæra fjár-
muni frá óverðugum til verðugra
eins og til dæmis þegar afli brást eða
skuldasöfnun sjávarútvegsins
keyrði úr hófi. Aðferðin var gengis-
felling. Afleiðingin varð óðaverð-
bólga. Lærisveinar Lúðvíks, ráð-
herragengi Alþýðubandalagsins f
rikisstjórn Gunnars Thoroddsens,
leiddu þessa „grútarbræðsluhag-
fræði“ til rökréttrar niðurstöðu með
því að koma verðbólgunni upp í
130%. Þeir sem voru fyrirfram
dæmdir til að tapa hverri orrustu í
þessari vonlausu baráttu við vindm-
yllurnar voru launþegar. Samt hét
það svo að allt væri þetta gert í
þeirra nafni og í þeirra þágu. Þjóðin
er fyrst núna rétt að byrja að jafna
sig á þessum hremmingum.
Hagfræðileg hugsun var stimpluð
landsbyggðarljandsamleg og þar
með óþjóðleg. Þessi grútarbræðslu-
hagfræði þótti lika góð hjá SIS og
reið því risafyrirtæki loks að fullu
við lok Framsóknaráratugarins. En
það má Lúðvík eiga og þess skal
minnst að hann var langtum snjallari
málflytjandi þessarar fræðikenning-
ar en nokkur þeirra, sem á eftir
komu og enn klappa sama steininn.
Það var að fenginni þessari
reynslu sem ég lagði hart að þeim
Hannibal og Bimi að láta vera að
mynda svokallaða vinstristjórn árið
1971, eftir kosningasigur Samtaka
frjálslyndra og vinstri-
manna. Ég lagði til að þeir
fóstbræður veittu Olafi Jó-
hannessyni hlutleysi til að
mynda minnihlutastjórn
meðan þeir snem sér að því
með oddi og egg að sam-
eina jafnaðarmenn ásamt
þeim Gylfa og Benedikt,
eins og þeir höfðu verið
kosnir til. Því miður átti ég
ekki nóg undir mér í þann
tíð til að forða þessu slysi.
Og fór sem fór.
Sagan af þríeykinu, þeim
Lúðvík, Bjarna og Jóhann-
esi í Neskaupstað er engu
að síður kapftuli út af fyrir
sig í stjórnmálasögunni. Sú
var tíð að jafnaðarmenn
réðu lögum og lofum í Nes-
kaupstað undir forystu
gáfumannsins Jónasar
Guðmundssonar, sem
seinna var kenndur við pír-
amída. Þeir fóstbræður
Lúðvík, Bjami og Jóhannes
voru rétt á þrítugsaldri,
þegar þeir byrjuðu kerfis-
bundið að grafa undan Jón-
asi og ryðja brautina fyrir
hina kommúnísku bylt-
ingu, að minnsta kosti á
Neskaupstað.
Þeir skiptu snemma með
sér verkum. Lúðvík átti að
sjá um pólitíkina; Bjarni
um bæjarmálin; og Jóhann-
es um útgerðina. Þvflíkir
byltingarseggir þurftu að
sjálfsögðu að gefa út blað
undir boðskapinn. Þar sem
þeir höfðu engin efni á
prentsmiðjuvinnu og þaðan
af síður var til fjölritari,
hömruðu þeir boðskapinn á
ritvél og notuðu kalkipapp-
Greiðsla
húsaleigubóta
Borgarstjóm Reykjavíkur hefur ákveðið
að taka upp greiðslu húsaleigubóta fyrir
árið 1995, í samræmi við lög nr. 100/1994.
Húsaleigubætur eru ætlaðar tekju* og
eignalitlu fólki sem leigir á almennum
markaði.
Húsaleigubætur koma til greiðslu frá og
með næsta mánuði eftir að réttur til bóta
hefur verið staðreyndur.
Tekið er við umsóknum hjá Félags-
málastofnun Reykjavíkurborgar,
Síðumúla 39. Upplýsingabæklingur og
umsóknareyðublöð liggja þar frammi.
Umsóknarfrestur er 15. hvers mánaðar,
í fyrsta sinn 15. desember 1994.
Skilyrði húsaleigubóta eru m.a. eftirfarandi:
• að umsækjandi hafi lögheimili í Reykjavík.
• að umsækjandi hafi þinglýstan húsaleigu-
samning til a.m.k. sex mánaða.
• að umsækjandi leigi íbúð, en ekki
einstaklingsherbergi.
• að leiguhúsnæðið sé ekki í eigu borgar eða
ríkis.
Reykjavík, 24.11.1994
Borgarstjórinn í Reykjavík
ír til að fá út fjórrit; og svo aftur og
aftur, þar til nauðsynlegu upplagi
var náð. Svona vinna bara „frelsað-
ir“ menn.
Og þar sem þeir vissu að þeir
höfðu ekki roð við Jónasi á mann-
fundum var fundið ráð við því. Þeir
leigðu sér kjallaraherbergi með
speglum þar sem þeir sátu á síð-
kvöldum og „gestikúleruðu" framan
í spegilinn til þess að æfa tilþrifa-
mikinn stíl í ræðustól. Löngu seinna,
þegar Lúðvík tók ofan gleraugun og
hvessti augun framan í fundarmenn,
kom mér í hug sagan af hinum unga
Demosþenes í Neskaupstað. Spegill,
spegill herm þú mér...
Eitt hljótum við að viðurkenna að
leiðarlokum: Það er ólíku saman að
jafna hversu betur rættist úr barna-
sjúkdónti kommúnismans hjá þeim
félögum Lúðvík, Bjama og Jóhann-
esi en þeim Plekhanov, Lenin og
Stalín, sem meira þóttu þó eiga und-
ir sér. Að vísu hefur meirihlutinn í
Neskaupstað aðeins staðist í hálfa
öld, en Sovétið lafði í sjötíu ár. En
seint munu þeir Framsóknarkomm-
ar á Neskaupstað leiða þvilíkar
hörmungar yfir Austfirðinga sem
Sovéttrúboðið eystra. Enda ólíku
saman að jafna - útgerðinni á Nes-
kaupstað eða ryðkláfum kjarnorku-
veldisins, sem nú ntara í kafi undan
Novaya-Semlya.
Austfirðingar trúðu Lúðvík Jós-
epssyni snemma fyrir litlu. Og hann
var settur yfir mikið, enda brást
hann ekki trúnaði þeirra. Við mun-
um lengi minnast sjávarútvegsráð-
herrans Lúðvíks Jósepssonar, sem
með undirskrift sinni færði út land-
helgina, fyrst í 12 ntílur 1958 og síð-
ar í 50 mílur 1972. Víst er það svo
að Hans G. Andersen, þjóðréttar-
fræðingur, lagði traustan grundvöll
að þessari nýju sjálfstæðisbaráttu
með framsýnni löggjöf um vísinda-
lega verndun landgrunnsins þegar
árið 1948. Og lagði á ráðin um sókn
og vörn í því máli í tvísýnni atskák
við rétttrúnað ríkjandi lögfræði og
hagsmunavörslu stórþjóða.
En Lúðvík Jósepsson var líka rétt-
ur maður á réttum stað. Hann hafði
haflst af litlu úr sjávarplássi norður
við Dumbshaf. Hann þekkti af eigin
reynslu harða lífsbaráttu íslenskra
sjómanna. Hann vissi að afkoma
þjóðarinnar var undir því komin að
auðlindin yrði ekki rányrkt af út-
lendum togaraflota. Hann var ekki
haldinn neinni vanmetakennd gagn-
vart útlendum stórbokkum og vissi
vel, hvers hann var megnugur. Hann
var réttur maður á réttum stað.
Og heimurinn tók eftir þessum
harðsnúna útkjálkamanni. Sagan
segir að hann hafi komist næst því,
íslenskra stjómmálamanna, að
prýða forsíðu Time Magazine sem
byltingarforinginn, sem stóð upp í
hárinu á ríkisstjórn hennar hátignar,
Bretadrottningar. En annar hvor
þeirra Makaríosar erkibiskups á
Kýpur eða Nassers Egyptalandsfor-
seta hafi rutt honum af forsíðunni á
seinustu stundu. Time hefði væntan-
lega selst vel í Neskaupstað þann
daginn. En varla hefði þá Lúðvík,
Bjarna og Jóhannes grunað það þá
að þyrlubjörgunarsveit Varnarliðs-
ins ætti eftir að lenda á Rauða-torg-
inu og taka þátt í hátíðahöldunum á
sjómannadaginn sem sérstakir heið-
ursgestir arftaka þeirra í bæjarstjórn
Neskaupstaðar. Það mega gjarnan
heita „sögulegar sættir“.
Fyrir hönd okkar íslenskra jafnað-
armanna votta ég eftirlifandi eigin-
konu Lúðvíks, Fjólu Steinsdóttur,
afkomendum þeirra, vinum og
vandamönnum samhygð og virð-
ingu.
Jón Baldvin Hannibalsson,
formaður Alþýðuflokksins
- Jafnaðarmannatlokks
Islands - og utanríkisráðherra.
ÞRIÐJUDAGUR 29. NÓVEMBER 1994
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
5
Helga E. Jónsdóttir, nýkjörinn formaður Sambands alþýðuflokkskvenna í viðtali:
Kynjahlutfall á framboðslistum
verði jafnt 1999
„Ég tel að tími sérstakra hreyfinga
kvenna og unga fólksins sé alls ekki
liðinn. Reyndar finnst ntér, að aldrei
fyrr hafi verið meiri nauðsyn fyrir
konur - og sömuleiðis unga fólkið -
að standa santan. Það er fráleitt að
halda öðru fram og fáir gera slíkt
aðrir en einstaka afturhaldssinnar
sem sjá sér hag í því, að halda niðri
fyrrnefndum hreyfmgum," segir
Helga E. Jónsdóttir frá Kópavogi
sem síðastliðinn laugardag var kjör-
inn formaður Sambands alþýðu-
flokkskvennna á fjölmennu lands-
þingi þess á Hótel Loftleiðum (- sjá
svipmyndir hér á síðunni). Varafor-
maður var kjörin Petrína Baldurs-
dóttir (Grindavík), ritari Guðlaug
Sigurðardóttir (Hafnarfirði), gjald-
keri Hlín Daníelsdóttir (Reykjavík)
og Kristfn Bjömsdóttir (Vestur-
byggð) meðstjómandi.
Alþýðublaðið spjall-
aði við hinn nýkjörna
formann Sambandsins í
gær:
- Helga, hver verða
fyrstu verk þín sem for-
manns? Þetta verður
vœntanlega talsvert verk
þar sem Sambandið lief-
ur legið í dvala...
„Einsog hjá öllum
öðmm nýkjömum for-
mönnum verður milt fyrsta verk, að
boða stjómarfund og búa til starfs-
áætlun ásamt nýju stjórninni. Við er-
um ákveðnar í að rífa upp starfið af
krafti og myndugleika. Við ætlum að
koma okkur upp öflugu tengiliðaneti
um land allt og emm staðráðnar í að
hefja Samband alþýðuflokkskvenna
til vegs og virðingar. En jú, þetta
verður óneitanlega mikið verk. Við
horfum hinsvegar fullar bjartsýni
fram á veginn. Það kom í ljós á þing-
inu að mikill hugur er í konum í Al-
þýðuflokknum og þær ætla að auka
sinn skerf innan flokksins. Eitt
stærsta ánægjuefnið á þinginu var til
dæmis hversu öflugar konur af
yngstu kynslóðinni em að koma upp
f flokknum. Þær létu til sín taka og
fengu góðar viðtökur okkar sem
eldri emm. Það er vonandi að þessar
ungu jafnaðarkonur sjái sér fært að
starfa meira með okkur og taki stall-
systur sínar í auknum mæli í starfið.
Vaxtarbroddinum verður að halda
við.“
- Hvað segirðu um þá fullyrðingu
að kynja- og aldursskipting eigi að
heyra sögunni til í stjómmálaflokk-
um ?
„Ég tel að tfmi sérstakra
hreyfmga kvenna og unga
fólksins sé alls ekki liðinn.
Reyndar finnst mér, að
aldrei fyrr hafl verið meiri
nauðsyn fyrir konur - og
sömuleiðis unga fólkið -
að standa saman. Það er
fráleitt að halda öðru fram
og fáir gera slíkt aðrir en
einstaka miðaldra karl-
menn og afturhaldssinnar
sem sjá sér hag í því, að
halda niðri fyrrnefndum
hreyftngum. Staða kvenna
innan Alþýðuflokksins
gefur engan veginn til
kynna, að réttast væri að
leggja Samband alþýðu-
flokkskvenna niður. Ég
hef heldur ekki séð, að
staða unga fólksins innan
flokksins geft tilefni til að slá Sam-
band ungra jafnaðarmanna af. Þetta
eru kjömir vettvangar til að þjálfa
fólk upp til frekari þátttöku í stjórn-
málum. Það er nú oft þannig, að fólki
finnst þægilegra, að fá að þreifa fyrir
sér í hreyfingum með smærra snið-
inu áður en það færir sig út á hið
stóra Ieiksvið og ekkert nema gott
eitt um það að segja. Sér-
stakar hreyfingar kvenna
og ungs fólks laða gjam-
an til sín fólk sem annars
hefði ekki fyrir sitt litla
líf komið nálægt stjórn-
málum. Það ber ekki að
lasta undir nokkrum
kringumstæðum. En
auðvitað á fólk - hvort
sem það em konur eða
ungt fólk - að geta bæði
látið til sín taka innan al-
þýðuflokksfélaganna jafnt sem inn-
an eigin samtaka. Það er heillavæn-
legasta formið og eina sem vit er í.“
- Hvað getið þið gert til að efla
samstöðu kvenna ístjómmálum?
„Ingibjörg Sigurðardóttir, þing-
maður í Sviþjóð, hélt til að mynda
fyrirlestur á þinginu og kom þar inná
afar athyglisverða hluti. í hennar
heimabæ hafa konur með sér þver-
pólitískan samstarfshóp og hittast á
einskonar hvatningarfundum þar
sem þær stappa í hvor aðra stálinu.
Ég er ekki að segja að ég sjái slíkt
verða hjá okkur, en þetta er óneitan-
lega sniðugt fyrirbæri. Það segir sig
sjálft, að konur verða að standa sam-
an ætli þær sér að ná árangri. Það er
grundvallaratriði. Við eigum eftir að
hugsa upp áhrifaríkar aðferðir til að
þjappa konum betur saman og vænt-
anlega eiga menn eftir að sjá ein-
hverjar nýjungar líta þar dagsins ljós.
Við höfum ýmislegt í pokahorninu.“
- Svo við snúum okkur að málefn-
unum, hver voru helstu stefnuatriði
þingsins um helgina?
„Þar ber hæst ályktun um, að
stefna beri að því markmiði, að ekki
síðar en árið 1999 verði kynjahlutfall
á framboðslistum Alþýðuflokksins
orðið jafnt; 50/50. Einnig ber að
nefna ályktun um að Samband al-
þýðuflokkskvenna ætlar að hefja
starf innan sinna raða sem miðar að
því, að kynna sér rækilega kosti og
galla aðilar. Okkur finnst að tilflnn-
anlega vanti fræðslu um þessi mál.
En það er öruggt, að án þess að sækja
um Evrópusambandsaðild mun Is-
land aldrei geta metið kosti og galla
aðildar af raunsæi. Annars erum við
Vinningstölur
iaugardaginn:
26. nóv. 1994
VINNINGAR
5 af 5
+4af5
4 af 5
3 af 5
FJÓLDI
VINNINGA
153
4.822
UPPHÆÐ
Á HVERN VINNING
8.235.825
109.820
7.420
550
að taka saman ályktanir þingsins
sem var óvenju frjósamt á málefna-
sviðinu ásamt því að vera fjölmenn-
asta þing Sambands alþýðuflokks-
kvenna í áraraðir. Málefnavinnunni
var skipt í fjögur stefnusvið: Jafnrétt-
is-, atvinnu-, Evrópu- og fjölskyldu-
hóp. Það gefst betra tækifæri síðar til
að greina frá því sem þar fór fram.“
- Hvað jinnst þér um stöðu Al-
þýðuflokksins, þrir og fjórir þing-
menn skoðanakönnun eftir skoðana-
könnun, þetta er ekki glœsilegt... ?
„Þetta er hrikalegt. Ég er slegin yf-
ir þessum niðurstöðum - eiginlega
hálf sorgmædd. Mér flnnst Alþýðu-
flokkurinn alls ekki eiga þessa útreið
skilið. Við höfum verið í ríkisstjóm í
sjö ár og gffurlega mörg framfaramál
komist í gegn; mörg þeirra stórkost-
leg þjóðþrifamál. Island í dag er afar
ólíkt því sem var fyrir sjö árum og
þar á Alþýðuflokkurinn stóran hlut
að máli. Ráðhen-ar flokksins hafa
yfirhöfuð staðið sig með sóma og
málefnastaðan er sterk. Það er dag-
Ijóst. Málið er hinsvegar, að stjórn-
málin í dag virðast snúast æ meira
um persónur ákveðinna manna; um-
fjöllun um persónur tröllriður allri
umræðu um stjómmál. Einsog stað-
an er þá fara málefnaleg stefna, af-
staða og árangur sem náðst hefur fyr-
ir lítið í þessum hroðalega hráskinna-
leik misvandaðra fjölmiðla og
pólitíkusa.“
- Nú studdir þú Jóhönnu í
formannskjöri á flokksþinginu
síðastliðið sumar, finnst þér
kannski enn rétt að skipta um
forystu?
„Það er rétt að ég studdi Jó-
hönnu Sigurðardóttur á sínum
tíma og taldi hana fullkomlega
verðugt formannsefni, en
einsog svo margir aðrir hef ég
orðið fyrir afskaplegum von-
brigðum með hana. Það er
ekkert launungarmál, að Jó-
hanna lofaði mér og öðmm
stuðningsmönnum sínum sfð-
astliðið sumar, að yrði hún
undir í slagnum myndi hún
hlíta þeim úrskurði æðsta
dómstóls flokksins. Það loforð
stóð hún ekki við heldur tók
þetta umtalaða skref og sveik
okkur í tryggðum. Mér finnst
forysta Alþýðuflokksins vera
sterk um þessar mundir og sé
ekki þörf á breytingum í nán-
ustu framtíð á þeim vígstöðv-
unum. En við verðum að sjá
hvað setur. Æviráðning stjóm-
málamanna í æðstu stöður er
löngu liðin tíð.“
- Hver heldurðu að sé
ástœðan fyrir þessum miklu
vinsceldum framboðs Jó-
hönnu?
,J3g bara hreinlega veit það
ekki. Eigum við ekki að kalla
þetta bara múgsefjun. Ég átta
mig ekki á hvað hér er á ferð-
inni og er ekki tilbúin til að
svara spurningum um það. Ég
velti því hinsvegar fyrir mér
Helga E. Jónsdóttir, nýkjörinn formaður Sambands alþýðuflokkskvenna (til hægri), tekur við hinni táknrænu rós
jafnaðarstefnunnar úr hendi Valgerður Guðmundsdóttur, fráfarandi formanns: „Ég tel að tími sérstakra hreyf-
inga kvenna og unga fólksins sé alls ekki liðinn. Reyndar finnst mér, að aldrei fyrr hafi verið meiri nauðsyn fyrir
konur - og sömuleiðis unga fólkið - að standa saman. Það er fráleitt að halda öðru fram," segir Helga E. A-mynd:
E.ÓI.
hvernig hún getur lagt svona róttæk-
ar hugmyndir að breytingum fram;
kona sem er búin að vera ráðherra
þetta lengi... Hvað var hún eiginlega
að gera allan tímann? Mér er spum.
En ég vil fá að velta þessum málum
öllum betur fyrir mér áður en ég tek
að mér stjómmálaskýringar í dag-
blöðum.“
- Eittlivað að lokum?
, Já, það er náttúrlega þetta sígilda:
Ég hvet allar konur sent aðhyllast
jafnaðarstefnuna að koma og stari'a
með okkur í Santbandi alþýðu-
flokkskvenna. Við skulum ekki
gleyma því, að án samstöðu stöndum
við konur í stað. Tímarnir eru breytt-
ir. Krafan um jafna skiptingu kynj-
anna á framboðslistum árið 1999 er
vissulega raunhæf, en eigi hún að
nást í gegn þarf mikið átak og sam-
stillt. Slíkt átak heppnaðist gríðar-
lega vel hjá jafnaðarmönnum á
Norðurlöndum og á að geta geftð
góða raun hér. Konur em í sókn.
Sameinaðar stöndum vér og sundr-
aðarföllum vér...“
Aðaltölur:
@@
@@@
BÓNUSTALA:
©
Heildampphæð þessa viku;
[kr. 12.682.105^
UPPLÝStNGAR. SÍMSVARI 91- 68 15 1t
LUKKULÍNA 99 10 00 • TEXTAVARP 451