Alþýðublaðið - 06.12.1994, Side 8

Þriðjudagur 6. desember 1994
MÞBUBLMB
185.tölublað - 75. árgangur
Verð í lausasölu kr. 150 m/vsk
Jón Baldvin Hannibalsson utanríkisráðherra:
w
Island mun ekki
samþykkja hugmyndir
Bandaríkjamanna
- þess efnis að Serbar fái að setja á stofn sambandsríki sem nái
til landsvæða í Serbíu, Bosníu og Króatíu. í viðtali við Alþýðu-
blaðið tjáir utanríkisráðherrann sig einnig um meintan undir-
róður Frakka og Rússa gegn Atlantshafsbandalaginu og hlut-
verk bandalagsins og Sameinuðu þjóðanna í dag.
í nýjasta tölublaði tímaritsins
Time er skýrt frá því að Perry, vam-
armálaráðherra Bandaríkjanna, hati
fengið í hendur leyniskjöl, þess efnis
að Frakkar reyni nú að grafa undan
Atlantshafsbandalaginu í því skyni
að stuðla að hemaðarbandalagi Evr-
ópuþjóða. Einnig er sagt frá því í
Time, að ringulreið ríki nú í banda-
ríska stjórnkerfinu í kjölfar þeirra til-
lagna Perry, að Serbar fái að setja á
laggimar sambandsríki sem nái til
landsvæða í Serbíu, Bosníu og Króa-
tíu. Alþýðublaðið hafði samband við
Jón Baldvin Hannibalsson utanríkis-
ráðherra í gærkvöldi og spurði um
afstöðu hans til þessara fregna:
„Ég hef að vísu ekki séð þessa frá-
sögn í Time né þau meintu leyniskjöl
sem hún byggir á, en það er hinsveg-
ar alveg Ijóst að sérstaða Frakka inn-
an Atlantshafsbandalagsins hefur
löngum verið mikil. Þeir tilheyra
ekki hinni sameiginlegu herstjóm
bandalagsins og pólitísk sérstaða
þeirra hefur löngum verið í því fólg-
in, að þeir hafa andæft forystuhlut-
verki Bandaríkjanna innan Atlants-
hafsbandalagsins. Þeirra stefna er
augljóslega sú, að það beri að hraða
mjög uppbyggingu Vestur-Evrópu-
sambandsins. Ekki bara sem svokall-
aðrar Evrópustoðar innan Atlants-
hafsbandalagsins heldur jafnvel að
breyta því í sjálfstæðan hemaðararm
Evrópusambandsins."
- Hvað segirðu um fréttir af bar-
áttu Rússa fyrir vamarbandalagi
Evrópuþjóða?
„Rússar reyna nú mjög að ala á
sundmngu innan Atlantshafsbanda-
Jón Baldvin Hannibalsson: Ég á
ekki von að því að ísland taki vel í
hverjar þær hugmyndir sem lúta
að stofnun Stór- Serbíu; sam-
bandsríkis Serba sem nái til land-
svæða í Serbíu, Bosníu og Króatíu.
lagsins því þeir boða þá stefnu, að
gera Ráðstefnu um öryggi og sam-
vinnu í Evrópu að þunga-
miðju og aðalstofnun fyrir
sameiginleg öryggismál álf-
unnar og leitast þessvegna
við að taka undir það sjónar-
mið Frakka, að Evrópusam-
bandið byggi upp sjálfstætt
varnarbandalag sem nái síðan
nokkurskonar samvinnu við
Rússland um öryggismál álf-
unnar þannig að lokið verði
þeirri hemaðarlegu nærvem
Bandaríkjanna á meginlandi
Evrópu. Þessi nærvera
Bandaríkjanna á meginlandi
Evrópu hefur hinsvegar verið
frá stríðslokum hin raunvem-
lega trygging fyrir öryggi álf-
unnar.“
- Er Atlantshafsbandalag-
ið kannski að liðast í sundur?
„Nei, það kemur ekkert í
staðinn fyrir Atlantshafs-
bandalagið. Það er til að
mynda athyglisvert að Aust-
ur-Evrópuþjóðirnar eru fyrst
og fremst að sækjast eftir að-
ild að Atlantshafsbandalag-
inu því þeir líta svo á, að
bandalagið veiti svokallað
bandarískt garantí - eða
tryggingu - fyrir öryggi að-
ildarþjóðanna. Atök af þessu
tagi hafa komið upp fyrr og
þau endurspeglast í ólíkum
sjónarmiðum nú, að því er
varðar Bosníu-málið. Á hitt
ber að li'ta, að aðildarþjóðum
Atlantshafsbandalagsins er
ljóst, að kjarninn í því sam-
starfi er samstarfið yfir Atl-
antshafíð. Þannig að þessi
sjónarmið Frakka em algjört
minnihlutasjónarmið innan
bandalagsins. Og mönnum
ber saman um það, að hvað
svo sem líði vondri reynslu af
samstarfi Atlantshafsbanda-
lagsins og Sameinuðu þjóð-
anna í Bosníu og meintum
álitshnekki bandalagsins af
þeim sökum, þá sé það ein-
faldlega svo - nú sem fyrr -
að ekkert geti komið í stað
Atlantshafsbandalagsins. Það
er mál manna að þetta séu einu sam-
tökin sem hafi getu til að tryggja ör-
yggi bandalagsþjóða og Vestur-Evr-
ópusambandið geti engan veginn
komið í staðinn fyrir það.“
Perry, varnarmálaráðherra
Bandaríkjanna, hefur lagt fram til-
lögur um að Serbarfái að setja áfót
sambandsríki sem nái til landsvœða í
Serbíu, Bosníu og Króatíu. Hvað
finnst þér um þessar hugmyndir?
„Þetta er ný stefna og táknar end-
anlega uppgjöf frammi fyrir því
verkefni, að halda deiluaðilum við
eldra samkomulag sem var að skipta
þeim landsvæðum sem Bosníu-
Serbar hafa hertekið með öðrum
hætti þannig að múslimar hefðu 49%
þess. I stað þess hafa Bosníu-Serbar
nú lagt undir sig eitthvað um 70%.
Þetta er þessvegna uppgjöf frammi
fyrir kröfum Serba um Stór-Serbíu
og táknar þannig endanlegt frávik frá
allri viðleitni Sameinuðu þjóðanna
um að treysta öryggi Bosníu sem
sjálfstæðs ríkis innan Sameinuðu
þjóðanna. Grunur minn er hinsvegar
sá, að það séu ekki bara Bandaríkja-
menn sem að líti svo á, að úr því sem
Friðargæslulið Sameinuðu þjóðanna: Það er orðin spurning um hvaða hlutverki Sameinuðu þjóðirnar hafa yfir-
leitt að gegna í þessu máli og hvort SÞ eigi ekki bara að fara á brott með ailt sitt hafurtask og viðurkenna þá
uppgjöf sína, segir utanríkisráðherra um Bosníu-deiluna.
komið er sé engra annarra kosta völ.
Með öðrum orðum: Ef það er niður-
staða Sameinuðu þjóðanna að ekki
verði beitt vopnavaldi til að tryggja
framkvæmd hinna upphaflegu frið-
arsamninga þá er hin hemaðarlega
niðurstaða einsog málin standa núna
þessi. En þar með orðin spuming um
hvaða hlutverki Sameinuðu þjóðim-
ar hafa yfirleitt að gegna f þessu máli
og hvort þær eigi ekki bara að fara á
brott með allt sitt hafurtask og viður-
kenna þá uppgjöf sína, en jafnframt
aflétta vopnasölubanni þannig að
múslimar hafi að minnsta kosti sinn
sjálfsvarnarrétt."
- Hvemig mun Islatid taka undir
hugmyndir áborð við þœrsem Perry
hefur komiðfram með á alþjóðavett-
vangi?
„Ég á ekki von að því, að ísland
taki vel í hverjar þær hugmyndir sem
lúta að stofnun Stór-Serbíu; sam-
bandsríkis Serba sem nái til
landsvæða í Serbíu, Bosníu og Króa-
tíu,“ sagði utanríkisráðherra að lok-
Barnabox:
-Konungur Ljónanna
límmiðar eða límmiða
bælcur fylgja hverju
barnaboxi.
Tilboðið gildir
4.,5. og 6. desember.
Opnunartími 11.30-22.00
Píta m/grænmeti 200,- kr.
Píta m/ buffi 250,- kr.
Hamborgarar 150,- kr.
Kókglas A 50,- kr.
Alþýðuflokkurinn
í Reykjavík:
Prófkjör
verður
haldid í
kringum
aukaþingið
- í lok janúar eða
byrjun febrúar.
„í lögum fulltrúuráös alþýðu-
flokksfélaganna í Reykjavík
segir að halda skuli prófkjör
þannig að slíkur háttur verður
hafður á núna. Það er síðan
spurning um hversu opið það
verður. Sjálfur hallast ég að því
að hafa prófkjörið einungis op-
ið fyrir flokksmenn. Venjulega
hefur prófkjörið verið haldið í
lok janúar eða byrjun febrúar
og ég geri fastlega fyrir að svo
verði einnig nú. Það verður
haldið aukaflokksþing Alþýðu-
flokksins á þessu tímabili og
væntanlega verður prófkjörið
haldið skömmu fyrir eða eftir
það þing,“ sagði Pétur Jónsson,
formaður fulltrúaráðs alþýðu-
flokksfélaganna í Reykjavík, í
samtali við Alþýðublaðið í gær.