Alþýðublaðið - 07.12.1994, Blaðsíða 5

Alþýðublaðið - 07.12.1994, Blaðsíða 5
MIÐVIKUDAGUR 7. DESEMBER 1994 ALÞÝÐUBLAÐIÐ 5 Það er skemmst frá því að segja að þessi bók Ingólfs V. Gtslasonar er stórfróðleg og vel unnin. Rakin er saga Iðju frá stofnun til þessa dags og er bókin gefin út í tilefni af 60 ára afmæli félagsins. Frumkvæðið að ritun bókarinnar var stéttarfélagsins sem síðan samdi við Iðnsögu Islend- inga um að bókin yrði gefin út á þess vegum. Ingólfur er því einskonar opinber söguritari Iðju. Eins og við er að búast er skrán- ing á starfsemi félagsins, kjarasamn- ingum, verkföllum og innri málum verkalýðshreyfingarinnar meginefni bókarinnar. Inní þessa sögu er síðan fléttuð almenn saga þjóðfélags- breytinga, stjórnmál og efnahags- máí, ekki síst það sem snýr að sögu iðnaðar f landinu. Þessum síðasta hluta hefði ef til vill mátt gera betri skil, til dæmis hefði ég viljað fá að vita meira um samsetningu iðnaðar- Bókadómur Birgir Hermannsson skrifar ystumannasögu að ræða. Það er til að mynda sláandi að konur koma varla fyrir í þessari sögu nema sem algjörar aukapersónur. Lengst af í sögu Iðju hafa konur þó verið um 80 prósent af fjölda félagsmanna. Það verður að segjast eins og er að hér er kominn helsti galli bókarinnar. Hún enda krefst slíkt mun gagnrýnni vinnubragða en ætlast má til af opinberum söguritara og bók sem hefst á ávarpi mennta- málaráðherra, ritstjóra Iðnsögu ■ Islendinga, og síðast formanni verkalýðsfélagsins - sem að sjálfsögðu er karl. ins, stærð vinnustaða og þróun í þessum efnum. Atökum stjórnmálaflokka innan verkalýðshreyfingarinnar eru gerð mjög góð skií í bókinni. Iðja var fyrr og síðar vettvangur mikilla bar- daga í þessum efnum, ekki síst milli sósíalista annars vegar og „lýðræðisaflanna“ hins vegar. Margt fróðlegt kemur þar fram, sumt miður skemmtilegt fyrir Alþýðuflokkinn og málgagn hans Alþýðublaðið, enda var margur kratinn illa kalinn á kalda stríðs hjarta á um Stefáns Jóhanns og löngum síðar. Sjálfstæðismenn „her- tóku“ síðan Iðju af sósíalistum 1957 og héldu félaginu allt þar til „þjóðstjómir" fóru að ryðja sér til rúms í verkalýðshreyfmg- unni. Broslegt er að lesa um til- burði Morgunblaðsins til að gera stórpólitískt mál úr því þegar Alþýðubandalagsmaður- inn Guðmundur Þ. Jónsson velti Sjálfstæðismanninum Bjama Jakobssyni úr formannsæti 1986. Ingólfur vitnar til dæmis í leiðara blaðsins þar sem meðál hefuT verið' uVtT það^þ^^and! »Bókin veitir ágœtci innsýn í starfsemi Iðju, samkomulag meðal ráðamanna í en minni í líf þeSS fðlkS Sem VOr Og er í fé- verkalýðshreyfíngunni, að ekki . y . sé efnt tii kosninga um stjómir iQginu. Að þvi leytinu er her um heldur Aiþýðubandaiagsmenn sjá sér gamaldags forystumannasogu að rœða. íoímiaf e£ogÞdæ£saú£ Það er til að mynda sláandi að konur koma núsíðast > IðJu H'ýtur M að var[a fyr[r {þessari sögu nema sem algjörar vera umnugsunarerni fynr lyð- ^ r 0 ræðissinna, hvort þeir eigi að aukaperSÓnUK “ — þessum starfsháttum." 4.490 15.950. 3.990 SANYO VASADISKÓ Með útvarpi. Mittistaska fylgir með. PHILIPS FERÐAGEISLASPILARI Góður ferðafélagi. SUPERTECH VASADISKÓ Með útvarpi. 900 3.190 SUPERTECH VEKJARI Þessi ódýri. PHILIPS UTVARPSVEKJARI Vekur með útvarpi og/eða hringingu. 19.950 Stgr. 6.990 SANYO FERÐATÆKI Með geislaspiiara. Frábær hljómur. SANYO FERÐATÆKI Stereotæki með útvarpi og kassettu. 4.990 CASIO HLJÓMBORÐ Fyrir þau yngstu. 1.045 PHILIPS HEYRNATÆKI Einstaklega létt og stílhreint. • •• ftaiÉi Heimilistæki hf SÆTÚNI 8 SfMI 69 15 OO una Manni verður auðvitað spum hversu fylgjandi lýðræðinu „lýð- ræðissinnarnir" í raun em (eða vom) fyrst jafn sjálfsagður hlutur og kosn- ingar til stjórna í verkalýðsfélagi, voru sérstakt eitur f þeirra beinum. Þetta tengist skipulagsmálum verkalýðshreyfingarinnar. I bókinni er oft vikið að skipulagsmálunum og tilraunum til umbóta, en aldrei með nægilega skipulögðum hætti. Hér heftir væntanlega hin opinbera staða höfundar nokkuð efnistökin, enda þyrfti jafnvel að spyrja um sjálfan tilverurétt félagsins. Getuleysi verkalýðshreyfingarinnar til að taka á þessum málum blasir við og áleit- in spurning hvort löggjafinn verði ekki fyrr en síðar að taka á skipu- lagsmálum vinnumarkaðarins. Bókin veitir ágæta innsýn í starf- semi Iðju, en minni í líf þess fólks sem var og er í félaginu. Að því leyt- inu er hér um heldur gamaldags for- er afskaplega karllæg, ef svo má að orði komast. Bókin virðist byggja á ákveðnum forsendum sem orða má eitt- hvað á þessa leið: Verkalýðs- félög eiga rætur í andstöðu launavinnu og auðmagns. Samstaða verkafólks er nauðsynleg til að tryggja þeim jafnari valdastöðu gagnvart atvinnurekendum og þar með betri kjör og auk- in réttindi. Kynbundin staða truflar þessa hefðbundnu mynd ekki svo neinu nemur. Fullyrða má að helstu land- vinningar í verkalýðssögu er- lendis á síðustu árum séu að opna okkur nýja sýn á vinnu kvenna, togstreitu kynjanna og kynbundin viðhorf. Ekk- ert af þessum ferskleika er að finna á síðurn bókarinnar, Umboðsmenn um land allt.. simanumer Nýtt faxnúmer: 588 6420 Nœstu tx>o mánuÖi verður þó hægt að ná samhandi við okkur um gamla símanúmerið með sjálfvirkum símtalsflutningi. IÐN LÁNASJÓÐUR AFGREIÐSLUTÍMI: MÁNUDAGA TIL FÖSTUDAGA FRÁ KL. 9.00 - 16.30 Karlasaga kvennafélags Ingólfur V. Gíslason Bjarmi nýrrar tíðar - Saga Iðju, félags verksmiðjufólks í 60 ár Safn til iðnsögu Islendinga Hið íslenska bókmenntafélag 1994 %%% * * CTTÓ

x

Alþýðublaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.