Alþýðublaðið - 17.01.1995, Blaðsíða 3
ÞRIÐJUDAGUR 17. JANÚAR 1995
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
3
Fram og aftur
Stefna og markmið stjómmála-
flokka hefur yfirleitt verið skýrð út
ffá hinum hefðbundna hægri/vinstri
ás. Þessar stefnur hafa síðan fengið
ýmis nöfn, til dæmis félagshyggja og
ftjálshyggja. Sú greining á hinu póli-
tíska litrófi á íslandi átti vel við, þar
til utanríkismál fóm að setja mark
sitt á stjómmálakerfið. Þá má segja
að hægri/vinstri skiptingin hafi orðið
úrelt þótt menn reyni enn, með væg-
ast sagt misjöfnum árangri, að notast
við hana. Þegar spumingin, hvort ís-
land ætti að gerast aðili að NATO,
komst á dagskrá má segja að hið
hefðbundna stjómmálakerfi hafi
riðlast. Til varð nýr viðmiðunarás
sem staðsetja skyldi flokkana á.
Stjórnmálaflokkar
röðuðust á þennan
ás eftir því hvort
þeir vom fylgjandi
alþjóðlegri sam-
vinnu eða einangr-
unarstefnu, al-
þjóðahyggju eða
einangrunar-
hyggju. Ég kalla
þessa skiptingu
fram og aftur. Þeir sem em fremst
vilja ganga lengst í alþjóðlegri sam-
vinnu. Þessi skipting sést greinilega í
íslenskum stjómmálum nú um
stundir, þar sem Alþýðuflokkurinn
er fremst og hinir flokkamir raðast
langt fyrir aftan.
Alþýðuflokkurinn í
fararbroddi alþjóðlegrar
samvinnu
Alþýðufiokkurinn hefúr alla tíð
verið í fararbroddi þeirra afla sem
telja alþjóðlega samvinnu vera bestu
leiðina til að auka lífskjör alþýðunn-
ar í landinu.
Sjálfstæðisflokkurinn fylgdi
stefnu Alþýðuflokksins fyrst um
sinn en hefur síðan heykst á þeirri
stefnu og hallað sér ffekar að ein-
angmnaröflunum í seinni tíð. Al-
þýðubandalag og Framsóknarflokk-
ur töldu hins vegar að Islandi væri
best borgið fyrir utan alþjóðastofn-
anir. Þeir vildu halda í gamla sjálfs-
þurftarbúskapinn þar sem hokur er
dyggð.
Skammstafanir
og lífskjörin
Árið 1970 gerðust íslendingar að-
ilar að EFTA. I því máli skýrðust
hinar pólitísku línur enn betur. Við-
reisnarstjómin með Alþýðuflokkinn
í fararbroddi barðist fyrir málinu.
Framsókn og Alþýðubandalag vom
á móti. Nú em flestir skyni bomir
menn sammála um að EFTA-aðildin
hafi skilað hinu vanþróaða efnahags-
kerfi á Islandi
Pallborðið
Eiríkur
Bergmann
Einarsson
skrifar
miklum ávexti og
þannig bættum
lífskjömm til
allra landsmanna.
Alþjóðlegt sam-
starf snýst þvi
ekki um skamm-
stafanir heldur
um velferð fólks.
Hentistefnuflokkarnir
afhjúpast
Trúr sinni stefhu gerðist Alþýðu-
flokkurinn talsmaður þess að Island
yrði aðili að Evrópska efnahags-
svæðinu EES og fylgdi því einn
flokka eftir allt til enda. Hér skildu
leiðir Alþýðuflokks og Sjálfstæðis-
flokks þar sem Sjálfstæðisflokkurinn
var í upphafi á móti aðild að EES.
Þeir skiptu þó um skoðun þegar þeir
komust í ríkisstjóm, að hætti stefnu-
lausra flokka. Framsókn og Alþýðu-
bandalag vissu ekki í hvom fótinn
átti að stíga þegar málið kom upp en
þá vom flokkamir í ríkisstjóm, töl-
uðu ýmist með EES eða gegn. Þar
afhjúpuðu þeir hentistefnu sína.
Báðir flokkar lögðust hins vegar
gegn málinu þegar þeir lentu í stjóm-
arandstöðu og gengu til liðs við
Alþjóðlegt
samstarf snýst
því ekki um
skammstafanir
heldur um vel-
ferð fólks... Al-
þýðuflokkur-
inn er nú eini
flokkurinn sem
berst fyrir
bættum lífs-
kjörum lands-
manna með al-
þjóðlegri sam-
vinnu.
Kvennalistann sem hefur ekkert vilj-
að með alþjóðlega samvinnu að
gera.
Sjálfstæðisflokkurinn
og einangrunaröflin
Umræður um hvort Island eigi nú
að sækja um aðild að Evrópusam-
bandinu em nú efst á dagskrá ís-
lenskra stjómvalda. Alþýðuflokkur-
inn er í fararbroddi þeirrar umræðu
en einangmnaröflin reyna eftir
megni að þagga hana niður. Þeir
sömu og börðust hvað hatrammast
gegn EES hafa nú gert þann samning
að haldreipi í málflutningi sínum og
em því komin i hring. Það merkilega
í þessu máli öllu er sú staðreynd að
Sjálfstæðisflokkurinn hefur nú eins
og áður sagði heykst af braut alþjóð-
legrar samvinnu og gengið til liðs
við einangmnaröflin. Eftir stendur
að Alþýðuflokkurinn er nú eini
flokkurinn sem berst fyrir bættum
lífskjömm landsmanna með alþjóð-
legri samvinnu. Allir hinir flokkamir
em nú málsvarar tolla, vörugjalda og
annarra viðskiptahindrana sem em
þess valdandi að vöraverð á íslandi
er það hæsta í heimi.
Afturhaldið eyðilagði GATT
GATT-samningurinn sem Alþingi
hefur nýlega samþykkt hefur verið
baráttumál Alþýðuflokksins lengi.
Skammstöfunin GATT snýst með
beinum hætti um fjárhagslega af-
komu heimilanna í landinu. Með af-
námi tolla og annana viðskipta-
hindrana átti vömverð að lækka.
Skuldsettu heimilin í landinu sáu þar
loks fram á að hinn himinhái matar-
kostnaður lækkaði. Þetta gátu ein-
angmnar- og afturhaldsöflin ekki
sætt sig við og eyðilögðu allan
ávinning af samkomulaginu með því
að veita landbúnaðarráðherra Sjálf-
stæðisflokksins af ffamsóknarætt
umboð úl að setja á vömgjald svo al-
menningur fengi ömgglega ekki
nokkum skapaðan hlut á lægra verði
en áður.
Höfundur er stjórnmálafræðinemi,
forseti utanríkisnefndar SUJ og for-
maður Félags ungra Evrópusinna (JEF).
Hinumegin
Bókmennta-
unnendur
halda
fá ýmislegt
góðgæti frá
Máli og menn-
ingu, þótt jóla-
bókaflóðið sé
hnigið. Við
sögðum frá nýrri
skáldsögu Miluns
Kundera á föstudaginn,
sem út kemur samtímis í
París og Reykjavík. Á næst-
unni er síðan von á Réttar-
höldunum eftir Franz
Kafka. í nýrri og endur-
skoðaðri þýðingu feðganna
Ástráðs Eysteinssonar og
Eysteins Ástráðssonar.
Réttarhöldin komu fyrst út á
íslensku 1983, en í nýju út-
gáfunni verða í viðauka
nokkrir kaflar sem Kafka
lauk ekki við á sínum tíma
en segja þó sína sögu...
Mikil harka hljóp í gh'mu
Páls Péturssonar og
Stefáns Guðmundssonar
síðustu daga, en prófkjör
Framsóknar í Norðurlandi
vestra var haldið um
helgina. Vegna veð-
urs var einnig kosið í
gær, en úrslit verða
varla ljós fyrren í
vikulok. Stefán Guð-
mundsson hóf barátt-
una af krafti, og fyrir
fáeinum vikum spáðu
ilestir því, að hann myndi
fella Pál úr efsta sætinu. Páli
var meðal annars fundið til
foráttu að vera alltaf fyrir
sunnan en
sjást lítt eða
ekki í kjör-
dæminu.
Hann sneri
hinsvegar
vöm í sókn,
og lagði
fram dag-
bækur dóttur
sinnar sem
sönnuðu að hann var nyrðra
150 daga á síðasta ári. Eftir
að kosningavé! Páls hrökk í
gang þykir sýnt að hann
muni halda efsta sætinu, og
nú er svo komið að Stefán
þarf að berjast með kjafti og
klóm fyrir öðm sætinu...
Kvennalisúnn í Reykja-
vík birti á laugardaginn
framboðslista eftir mikið
japl og jaml og fuður. List-
inn er mjög í samræmi við
fréttir Alþýðuhlaðsins að
undanfömu. Kristín Ást-
geirsdóttir skipar efsta sæti,
Guðný Guðbjörnsdóttir
uppeldissálfræðingur annað
og Þórunn Sveinbjarnar-
dóttir stjórnmálafræðingur
þriðja. Þá kemur María Jó-
hanna Lárusdóttir
kennari í íjórða en þing-
konan Guðrún Hall-
dórsdóttir fékk aðeins
5. sæti. Ragnhildur
Vigfúsdóttir ritstjóri
Vem varyett í 6. sæti, en
Elín G. Ólafsdóttir f
það 7.1 næstu sætum eru
Sjöfn Kristjánsdóttir
læknir, Sigríður I.
Ingadóttir sagnfræðingur
og Þórhildur Þorleifsdóttir
leikstjóri. Reykvísku
menntakonumar getá bæri-
lega unað við sinn hlut -
þær eiga öll tíu efstu sæt-
in...
Lesbía
dagsins
„Fyrir skömmu kom út í Frakk-
landi ævisaga hinnar frægu ka-
barettsöngkonu Josephine Bak-
er. Hún var fædd í Bandaríkjun-
um en flutt-
ist ung til
Frakklands
þar sem hún
íifði og
starfaði úl
dauðadags
íyrir fáein-
um ámm ...
Eftir seinni
heimsstyrj-
öld ætt-
leiddi hún
tólf böm af
ýmsum þjóðemum ... Eitt af
bömum hennar, Jean Ciaude
Baker, ritaði sögu hennar, The
Hungry Heart, sem þykir trúverð-
ug lýsing á mömmu gömlu í blíðu
og stríðu. Þar staðfesúr hann
gamlan orðróm: Jósefína var
lesbísk."
Úr Sjónarhorni, málgagni Samtak-
anna '78, félags lesbia og homma á
íslandi. Ritstjóri er Þorvaldur Krist-
insson.
Fimm á förnum vegi Hefur þú farið á tónleika nýlega?
Gestur Pálsson sjómaður: Nei,
enga.
Guðni Sigurðsson hugbún-
aðarsmiður: Já. Ég fór á mjög
góða tónleika með Sinfóníunni fyrir
jóL
Jóhanna Kristjánsdóttir versl-
unarmaður: Nei, og það er ekki í
bígerð.
Jónas Þórisson sölumaður:
Nei.
Björgvin Jónsson lögfræðing-
ur: Nei.
Viti menn
Þetta gekk furðuvel fyrir sig
því þetta var vitanlega mín
fyrsta reynsla sem módel.
Ólafur Skúlason biskup sem að undan-
förnu hefur setið fyrir hjá Eiríki Smith
listmálara.
Það hlýtur að standa eitthvað
illa loftvogin hjá Stefáni og
þetta lýsir því helst að hann sé
orðinn þreyttur og yflrspennt-
ur.
Páll Pétursson um Stefán Guðmunds-
son, keppinaut sinn i prófkjöri Fram-
sóknar á Norðurlandi vestra. DV í gær.
Saklausa Díana svaf rótt á
meðan Kalli prins naut Ca-
millu í moldarflagi - lét her-
bergisþjóninn þvo moldina úr
nátttötunum.
Fyrirsögn í DV í gær.
Þakka þér kærlega fyrir þessa
spurningu. Eg bið að heilsa
allri fjölskyldu þinni.
Brian Tobin sjávarútvegsráðherra Kan-
ada að svara fyrirspurn Ólafs Hanni-
balssonar á ráðstefnu um viðreisn
þorskstofnsins. Mogginn á laugardag.
Þetta er einhver misskilning-
ur. Það er ekkert vandamál að
fá fólk á listann og ég verð því
að hryggja úrtölumenn þína
með því.
Eggert Haukdal, aðspurður hvort erfið-
lega gangi að manna framboðslista
hans á Suðurlandi. Morgunpósturinn í
gær.
Að landið sé aðeins eitt kjör-
dæmi er sérstakiega hagstætt
landsbyggðarfólki því þá eiga
þeirra kjósendur ekki aðeins 5
eða 6 þingmenn, heldur alla
þingmenn Alþingis að bak-
hjarli.
Björgvin Brynjólfsson fv. sparisjóðs-
stjóri á Skagaströnd. DV í gær.
Veröld ísaks
í kringum 1880 var svo ótrúlega
auðvelt fyrir ungar stúlkur að ná sér
í ópíum, að ungfrú Jane Addams
og aðrar skólastúlkur í Rockford-
kvennaskólanum nálægt Chicago
upplifðu persónulega bókina Lífs-
játningar ensks ópíumneytanda með
neyslu ópíums. Þær urðu allar fyrir
miklum vonbrigðum þegar þær
skynjuðu ekki furðusýnir rithöfund-
arins, Thomas De Quincey.
Byggt á Isaac Asimov's Book of Facts
eftir samnefndan höfund á annað
hundrað vísindaskáldsagna.