Alþýðublaðið - 15.06.1995, Blaðsíða 3

FIMMTUDAGUR 15. JÚNl' 1995
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
3
s k o ð a n
Hvað er þetta jafnrétti
sem allir eru að tala unfi7\ <
X
/
„Þar sem ég er einn af þessu skrýtnu karifugl-
um sem hef vaiið mér það að vinna í kvenna-
stétt heyri ég mikið rabbað og rætt um jafn-
réttismál í kringum mig. Líf mitt er því stund-
um eins og endalaus mannfræðirannsókn þar
sem ég hef blandað mér í hóp þeirra sem ég
tilheyri ekki og skoða mig um í reynsluheimi
kvenna - og þvílík paradís!"
Þar sem ég er einn af þessu skrýtnu
karlfuglum sem hef valið mér það að
vinna í kvennastétt heyri ég mikið
rabbað og rætt um jafnréttismál í
kringum mig. Líf mitt er því stundum
eins og endalaus mannffæðirannsókn
þar sem ég hef blandað mér í hóp
þeirra sem ég tilheyri ekki og skoða
Pallborðið
ri Hreinn
if ;1 Hreinsson
| skrifar
mig um í reynsluheimi kvenna - og
þvilík paradís! I þessum heimi er hægt
að ræða opinskátt um tilfmningar sín-
ar og væntingar til h'fsins á heiðarleg-
an hátt og engum dettur í hug að nota
það gegn manni. Þetta er heimur þar
sem áherslan er frekar á þau gildi að
efla og þroska sinn innri mann sem er
auðvitað öllum nauðsynlegt. En þessi
heimur er lítils metinn úti í karla-
menguðu þjóðfélaginu og ætlast er til
þess að konur haldi honum helst útaf
fyrir sig í saumaklúbbum, kaffileik-
húsum og síðast en ekki síst á kaffi-
stofunum á láglaunavinnustöðunum.
I mínum huga snýst jafnrétti í
fyrsta, öðru og þriðja lagi um viðhorf
okkar til lífsins. Þegar fólk er spurt
hvað því finnist mest virði í lífinu
bendir það oftar en ekki á bömin sín
og fjölskylduna og segir að það séu
gimsteinar lífs síns. Samt er það nú
svo að þær stéttir sem sjá um viðhald
þessara gimsteina eru láglaunaðar
kvennastéttir. Það eru kennaramir sem
mennta bömin og leikskólakennaram-
ir sem passa þau fyrstu árin. Það er
fólkið sem vinnur á spítölum og
hjúkrar gimsteinunum þegar þeir
verða veikir - eða gamlir. Og það er-
um við í hjálparstéttunum sem reyn-
um að lagfæra gimsteinana þegar eitt-
hvað er í ólagi.
Þeir sem vinna við að teikna, hanna
og byggja húsin okkar og vegina sem
við keyrum á eru með miklu hærri
laun enda mest karlar. Almenna regl-
an er líka sú að þeir sem vinna með
fólk em konur en þeir sem vinna með
dauða hluti em karlar. Hver ákvað að
þetta ætti að vera svona og af hvetju?
Margir hafa svarað þessari spum-
ingu þannig að þeir sem höndla mikla
fjármuni í starfi beri meiri ábyrgð og
eigi þess vegna að hafa hærri laun.
Það felist mikil ábyrgð í því að leggja
veg rétt og hanna hús rétt því ef mis-
tök verða kosta þau mikla peninga.
Þetta er alveg rétt og víst kostar það
peninga að gera við hús og vegi og
mikil ábyrgð á herðum þeirra sem
vinna þessi störf. En er þetta ekki
ósanngjörn túlkun á hugtakinu
ábyrgð? Bera þeir sem vinna að upp-
eldi og menntun barna okkar ekki
mikla ábyrgð? Er þetta ekki fólkið
sem er að hanna og byggja framtíð
barnanna þannig að þau geti orðið
sterkir einstaklingar sem em færir um
að takast á við hina flóknu veröld fúll-
orðna fólksins. Skiptir það okkur ef til
vill engu máli hvemig þetta starf er
innt af hendi? Auðvitað skiptir þetta
máli en samt er það svo að laun þessa
fólks hrökkva varla til framfærslu frá
degi til dags.
Og fólk á ekki fyrir daglegum nauð-
synjum, líður illa og það á erfitt með
að festa hugann við vinnu, eða er yfir
sig þreytt af því að vinna sextán tíma á
dag. Með þessu er verið að sýna þess-
um stéttum takmarkalausa óvirðingu
og þama emm við að ganga gegn eig-
in viðhorfum.
En er það virkilega svo að við séum
að ganga gegn okkar eigin viðhorfum,
eingöngu til þess að við karlamir get-
um haldið völdum aðeins lengur?
Kannski það.
Vaxtarbroddur hvers þjóðfélags
hiýtur að liggja í uppbyggingu þeirrar
kynslóðar sem er að vaxa úr grasi
hverju sinni. Menntun og uppeldi
þessarar kynslóðar er því forsenda fyr-
ir því að þjóðfélagið geti þróast í takt
við umheiminn. Með því að reka
launapólitík á þennan hátt er ekki ein-
ungis verið að brjóta á rétti kvenna.
Það er verið að brjóta á rétti þeirra
bama sem tilheyra næstu kynslóð og
eiga rétt á að fá góð uppeldisskilyrði
og menntun. Það er dýrt að sinna
þessum hlutum ekki betur því þetta
kemur bara í hausinn á okkur aftur
hvort sem við emm konur eða karlar.
Jafnrétti er því hagur okkar allra og
alls ekkert einkamál kvenna.
Höfundur er félagsráðgjafi
og jafnaðarmaður.
alsverð upplausn ríkir í
röðum stjórnarliða vegna
sjávarútvegsfrumvarps Þor-
steins Pálssonar. Framsókn-
armennirnir af Reykjanesi, Siv
Friðleifsdóttir og Hjólmar
Árnason, hafa þótt taka svo
stórt uppí sig, að verði ekki
komið til móts við sjónarmið
þeirra, mun pólitísk ímynd
beggja laskast verulega. Sem
nýir þingmenn mega þau illa
við slíku áfalli. Vestfirsku sjálf-
stæðismennirnir, Einar Odd-
ur Kristjánsson og Einar K.
Guðfinnsson eru i svipuðum
sporum. Nokkrir af stjórnarlið-
um sögðust við 2. umræðu
því aðeins greiða frumvarpinu
atkvæði við lokaafgreiðslu, að
komið yrði til móts við óskir
trillukarla. En flestir búast við
að þeir verði að éta ofan í sig
stóryrðin, einsog löngum áð-
ur...
Alltaf eykst úrvalið á mynd-
bandamarkaðinum. Nú er
komið til sölu hér á landi
myndband með messu Jó-
hannesar Páls II páfa. í Kaþ-
ólska kirkjubladinu kemur
fram að skeytt er saman brot-
um úr messum páfa í Argent-
ínu, Ástralíu, Kanada, Chile,
Spáni, Frakklandi, Póllandi og
Filippseyjum auk messu úr
Péturskirkju. Skeytingin er
hinsvegar þannig gerð að
messan rofnar aldrei, þótt
skipt sé um svið og söng.
Myndbandið var gert í Eng-
landi en Skífan hf. flytur það
inn. Áhugamenn um páfa-
messur geta nálgast það í
Kaþólsku bókabúðinni, Há-
vallagötu 16...
/
Islenskir glæpamenn gera nú
hvað þeirtil koma starfsemi
sinni betur í takt við tækniald-
arnið nútímans, enda hafa
þeir löngum þótt standa langt
að baki starfsbræðrum sínum
á erlendri grundu í þeim efn-
um. Dæmi um þessa viðleitni
er þjófnaðurinn á hörðu drifi
Þráins Bertelssonar og milli-
ganga umboðsmanns svo
hann fengi það keypt tilbaka
frá ræningjunum. Slikt hafði
framað þeim tíma mestmegn-
is verið óþekkt hér á landi. Al-
þýdubladiö hafði síðan spurn-
ir af þjófnaði í þessum stíl úr
hátæknivæddu kvikmyndafyr-
irtæki einu hér í borg og þar
voru tæknibandíttar enn á
ferð. Kapparnir stálu öllu
steini léttara og toppuðu svo
sjálfa sig með því að opna
kvikmyndatölvu sem á staðn-
um var og stela þaðan tölvu-
kubb sem mun kosta í kring-
um 300 þúsund krónur.
Næsta óþarft er að taka fram
að til svona verknaðar þarf
umtalsverða tæknikunnáttu.
Undrun eiganda fyrirtækisins
var víst ekki mikil þegar „um-
boðsmaður" setti sig í sam-
band við hann og bauð hon-
um innvolsið til kaups fyrir
gangverð: þriðjung upphaf-
legs kostnaðar. Að öðrum
kosti myndu þeir eyðileggja
dótið. Samningaumleitanir og
prútt leiddu þýfið aftur á vit
eigandans fyrirtuttugu þús-
und krónur. „Næs træ," varð
einhverjum hérá ritstjórn
blaðsins að orði þegar hann
heyrði söguna...
h i n u m e g i n
"FarSide" eftir Gary Larson.
:© 1933 farWorla, IncÆstributed t
—T—
Utiivérul f rifi'SýndiciW

Þá sjaldan sem Háskólabió heldur sýningar á náttúrulífs-
myndum fyrir kólibrífugla verður að hraða mjög mikið á
myndinni svo þeir geti fylgst með - að sjálfsögðu...
Jóna Yngvadóttir, at-
vinnulaus: Já. Mér finnst
verkföll orðin fáránleg og
gengin sér til húðar.
Birkir Björnsson, banka-
maður: Nei. Þau skila oft
góðum árangri - til dæmis hjá
okkur bankamönnum.
Guðríður Hallmarsdóttir,
hjúkrunarfræðingur: Nei.
Allavega ekki ef þau eru nauð-
synleg.
Birna Júlíusdóttir, borgari:
Verkföll eru að minnsta kosti
hætt að virka og verkalýðsfé-
lögin hafa misnotað þau.
Hulda Hrafnsdóttir, hús-
móðir: Nei, alls ekki. Það sést
til að mynda á árangri verkfalla
kennara.
m e n n
Menn þurfa að vera
líkamlega í toppformi.
Dick Clegg, fyrirliöi breska fiskveiöilandsliösins,
um ástæöuna fyrir því að hann skipaði liös-
mönnum sínum aö stunda einlífi á meöan
heimsmeistarakeppnin í dorgveiöi fer fram.
Newsweek í gær.
Ég var búin að vera með krabba-
mein í brjósti og hafði látið taka af
mér annað brjóstið ... Ég lét græða
á mig nýtt brjóst og þá fannst sam-
býlismanni mínum ég vera kyn-
fcrðislega fráhrindandi. Ég veit
ekki um neina aðra ástæðu fyrir
því að hann kastaði okkur út
Vilhelmína Ragnarsdóttir sem hefur undanfarn-
ar vikur sofiö í jeppa víösvegar um höfubborg-
arsvæöiö ásamt níu ára syni sínum sagöi farir
sínar ekki sléttar í DV gærdagsins.
900 ára innflutningsbann varðveitti
þetta einstæða hrossakyn.
Fyrirsögn Tímans í gær þarsem fjallaö var um
grein China Daily um Sigurbjörn Bárðarson
reiömann og íslenska hestinn hans.
Landgræðslustjóri þykist ekki bera
ábyrgð á landeyðingu mývetnskra
bænda, þar sem þeir hafi enn einu
sinni hunsað opinberar reglur um
rekstur sauðfjár á afrétt Hann
sleppur ekki svona ódýrt, því að
honum er heimiit að láta stöðva
gróðureyðinguna með valdboði...
Landgræðslunni hefur alltof lengi
tekist að skjóta sér undan ábyrgð
og halda uppi falskri ímynd, þótt
hún haldi vemdarhendi yfir ólög-
legri gróðureyðingu.
DV-ritstjórinn Jónas Kristjánsson
var meö vandlætingarpennann sinn
velbrýnda á lofti í leiöara gærdagsins.
Eyðileggingin í Okla-
hóma - ein af ótal mörg-
um fréttamyndum sem
gefur á að líta é
Trib.com: Internet dag-
blaðinu.
Vefararnir
■Langbesta fréttaþjónustan á Net-
inu er Trib.com: The Internet
Newspaper eða Internet dagblað-
/'ð. (Eini raunverulegi keppinautur
þess er The Electronic Telegraph
sem rekið er af dagblaðinu Daily
Telegraph,
en það
geymir að
a ð e i n s
fréttir gær-
dagsins.)
I n te r n e t
dagblaðið
er hins-
vegar upp-
fært mörg-
um sinn-
um á dag
og það á
m j ö g
hraðvirkan
hátt. Skipulagið á fréttaþjónustu
Internet dagblaðsins er í formi
dagblaðs - með efnisfiokkum um
allt á milli himins og jarðar: for-
síðufréttir hvaðanæva að úr heim-
inum, aðrar fréttir, (þróttir, ferða-
lög, veðrið, viðskiptalíf, menning,
verslun og svo framvegis. Meðal
efnis eru ennfremur fréttir frá
bæði Reuters og AP - CNN leggur
sömuleiðis sitt af mörkum. Frétta-
þyrstir ættu ekki að hika eitt andar-
tak: http://www.trib.com/
■Barir um gjörvalla heimskringl-
una nýta sér þá víðtæku þjónustu-
möguleika sem Netið býður uppá.
Pöbba-heimasíða Dyflinni er
ein af þeim fróðlegri (htt://ww
w.dsg.cs. tcd. ie/dsg_people
/czimmermUpubs.html) og
þetta munu vera tveir af heitustu
stöðunúm í borginni: þotuliðið og
tískupakkið fer á Kitchen (Eldhús-
ið) sem hljómsveitin U2 rekur, en
það er víst vissara að þekkja ein-
hvern við dyrnar; ungar hjúkrunar-
konurfara síðan á Garda Club í leit
að ungum lögreglumönnum -
sem óvart reka staðinn...
TAKETHATl
veröld ísaks
Sandkom em mótuð af hreyfingum
vindsins sem veldur svarfi þeirra með
því að feykja sandkomum utaní hvort
annað og hindranir sem verða í vegin-
um. Þegar sandkomin hafa síðan
loksins náð nær fullkominni kúlulög-
un geta þau haldið því formi án frek-
ari breytinga um milljónir og aftur
milljónir ára. Ljóðrænt, þetta með
eilífðina - ekki satt...
Byggt á Isaac Asimov's
Book of Facts.