Alþýðublaðið - 19.09.1995, Blaðsíða 3

ÞRIÐJUDAGUR 19. SEPTEMBER 1995
ALÞÝÐUBLAÐH5
3
s k o ð a n
Allir með
Um daginn var fróðleg umfjöllun
um Strætisvagna Reykjavíkur í Morg-
unblaðinu. Þar kom í ljos að það fyrir-
tæki er í leiðinda vítahring: Eftir því
sem farþegum fækkar verður að
fækka leiðum, og eftir því sem leiðum
fækkar, fækkar farþegum. Auk þess
varð fyrirtækið fyrir nokkru áfalli
vegna breytinga á eignarformi þess, úr
opinberu fyrirtæki í einkafyrirtæki og
aftur í opinbert. Þetta hafði kostnað í
för með sér, 250 milljónir króna sem
er mikill peningur, sérstaklega þegar
nóg er af verkefnum til að eyða þeim
peningum í. Enn verra er að þessi
breyting virðist ekki hafa það í för
með sér sem ég hélt að ætlunin væri:
Að standa vörð um hagsmuni borgar-
Pallborðið |
Hrönn
n<l ýÆm Hrafnsdóttir
■ i
m UH skrifar
anna. Nú hafa fargjöldin hækkað og
sérstaklega þeirra sem síst mega við
þeim, böm og gamalmenni. Auk þess
er dýrt að reka einkabíl og það væri
mörgum í hag að geta nýtt sér strætó í
meira mæli en gert er nú.
Vissulega var klaufalega staðið að
einkavæðingu Strætó. Til dæmis hefði
mátt ræða málið við starfsmenn áður
en gripið var til aðgerða og kynna
málið fyrir borgarbúum. Samt sem áð-
ur skildi ég aldrei alveg, hvers vegna
fyrirtækinu var breytt aftur í opinbert
fyrirtæki eftir kosningar. Persónulega
fannst mér eins og þetta væri frekar
tilfmningalegt mál fyrir nýjan meiri-
hluta en að málið væri skoðað af raun-
sæi. Þetta er þó umdeilanlegt. Sumum
finnst hlutverk Strætó þess eðlis að
ekki sé hægt að einkavæða fyrirtækið,
þetta sé opinber þjónusta. Öðrum
finnst það ljóst að stefnumótun opin-
berrar þjónustu hljóú alltaf að vera hjá

„Nú hafa fargjöldin hækkað og sérstaklega þeirra sem síst mega við
þeim, börn og gamalmenni. Auk þess er dýrt að reka einkabfl og það
væri mörgum í hag að geta nýtt sér strætó í meira mæli en gert er nú."
hinu opinbera en að sú þjónusta geti
einkafyrirtæki sinnt.
. Öðru máli gegnir um banka, flestir
eru sammála um að rekstur þeirra sé
þess eðlis að hann þurfi ekki að
nokkru leyti að vera í höndum hins
opinbera. En ekki eru allir sammála
því, það hafa undir framsóknarmenn
sagt okkur. Samband ungra framsókn-
armanna ályktaði á þingi sínu fyrir
skemmstu að hvetja viðskiptaráðherra
til að fara sér hægt í sakirnar við
einkavæðingu ríkisbankanna. Það eina
vitræna sem þessi ríkisstjóm virðist
ætla að framkvæma á næstunni er
gagnrýnt af verðandi stjómmálamönn-
um þess flokks! Eina raunverulega
ástæðan fyrir þessari gagnrýni getur
varla verið nema útaf eiginhagsmun-
um. Verðandi kynslóð vill erfa banka-
stjórasætin eftir tiltekin árafjölda á
þingi eins og hefur viðgengist til
þessa.
Einkavæðing ríkisbanka leiðir til
þess að áhrif stjómmálamanna minnka
og jafnframt minnka möguleikar
þeirra á „feitum“ bankastjóraembætt-
um af þeirri einu ástæðu að viðkom-
andi hefur verið duglegur að starfa
fyrir flokkinn en ef til vill aldrei kom-
ið nálægt fyrirtækjarekstri og enn síð-
ur rekstri banka. Stjómmálamenn eru
misvitrir eins og annað fólk, en fæstir
hafa menntun eða hæfileika til að
verða bankastjórar þó þeir séu valdir
til þess.
Bankastarfsemi er þannig að flest
allir geta verið sammála um að ríkið
þurfi ekki að eiga neinn þátt í rekstri
þeirra. Það verndar ekki hagsmuni
neytenda. Ef viðskiptavinir eru
óánægðir með bankann sinn láta þeir
sig hverfa í einhvern annan banka.
Viðkomandi banki tapar og þarf að
gera betur, það er ef hann er einkarek-
inn. Ríkisbanki hins vegar hefur alltaf
stóra vasann til að leita í, vasann minn
og þinn. Tja, ég vil frekar að þeir pen-
ingar séu notaðir í til dæmis að fjár-
magna heilbrigðisþjónustuna en að
fjármagna tap banka og laun banka-
stjóra. Það að seta í stjómum banka-
ráða sé aðallega úthlutað eftir stjóm-
málatengslum en ekki eftir hæfileik-
um er nokkuð sem er óviðunandi. Rétt
eins og það er óviðunandi að strætó
hækki fargjöldin sama hvaða eignar-
form er á því fyrirtæki. ■
Höfundur er viðskiptafræðingur.
Afimmtudaginn hefur
Helgarpósturinn enn ein
hamskipti, en þá kemur
fyrsta tölublaðið sem Karl
Thorberg Birgisson ritstýr-
ir. Hann hefur sagt í blaða-
viðtölum að áherslur verði
nokkuð aðrar en verið hafa,
minna lagt uppúr hneykslis-
málum en því meira fjallað
um menningu og pólitík.
Karli Thorberg til halds og
traust verða ýmsir sem les-
endur Alþýdublaðsins
þekkja vel: Stefán Hrafn
Hagalín, Jakob Bjarnar
Grétarsson og Egill Helga-
son. Þá heyrum við að
Huldar Breiðfjörð og sjálf-
ur Dr. Gunni verði meðal
pistlahöfunda...
Nú er þess skammt að
bíða að Stefán Jón
Hafstein fari í loftið með
nýjan þátt á Stöð 2 þarsem
málefni líðandi stundar
verða rædd í þaula - og at-
kvæði greidd til að komast
að niðurstöðu. Á fimmtu-
dagskvöldið verður kvenna-
ráðstefnan í Kína gerð að
umtalsefni: Kínaförum verð-
ur stillt upp andspænis
gagnrýnendum. Við heyrum
að Margréti Frímanns-
dóttur alþingismanni Al-
þýðubandalagsins hafi verið
boðið að mæta en hún hefur
einmitt lýst miklum efa-
semdum vegna þeirrar
ákvörðunar að senda fjöl-
menna nefnd til Kína. Þá er
og búist við því að nokkuð
verði rætt í þættinum um
gagnrýni á Vigdísi Finn-
bogadóttur vegna spjalls
hennar um heimspekileg
málefni við Li Peng og fé-
laga...
Nýr maður er nú tekinn
við sem ráðuneytisstjóri
í utanríkisráðuneytinu: Helgi
Ágústsson sem lengi var
sendiherra í Lundúnum. Það
er bráðskemmtileg tilviljun
að Helgi gekk einmitt í Fram-
sóknarflokkinn í vor - um
það leyti sem Halldór Ás-
grímsson varð utanríkisráð-
herra. Helgi Ágústsson var
annars lengstaf orðaður við
Alþýðuflokkinn...
Framarar fara nú með
veggjum enda Safamýr-
arstórveldið vel og rækilega
fallið í 2. deild eftir hörmu-
lega frammistöðu í 1. deild í
sumar. Tíð þjálfaraskipti hjá
Fram síðustu misseri hafa
vakið athygli: Ásgeir Sigur-
vinsson og Marteinn
Geirsson eru meðal þeirra
sem þurft hafa að taka pok-
ann fræga. Nú heyrum við
að Framarar hafi leitað til
Ásgeirs Elíassonar fráfar-
andi landsliðsþjálfara, og að
fjögurra ára samningur sé í
burðarliðnum. Ásgeir þjálf-
aði Fram með glæsilegum
árangri, gerði liðið að bikar-
og Islandsmeisturum áreftir
ár á níunda áratugnum.
Framarar ætla semsagt ekki
að leggja árar í bát en stefna
að því að verða íslands-
meistarar eftir fjögur ár. En
fyrst þurfa þeir auðvitað að
lufsast uppúr 2. deild...
h i n u m e g i n
"FarSido" eftir Gary Larson

Flugnahimnaríki...
a
Hvað finnst þér um fall Framara í 2. deild?
Ása Ögmundsdóttir ný-
bökuð móðir: Mér er nú bara
alveg sama.
Hanna Dís Guðmunds-
dóttir verslunarmaður: Það
snertir mig nákvæmlega ekki
neitt.
Kjartan Bjarnason sjó-
maður: Ég er ekki Frammari
þannig að það skiptir mig ekki
máli.
Anna Jónsdóttir nemi: Það
er bara gott á þá.
Gunnar Helgason leikari:
Við Þróttarar hræðumst ekki
neitt.
v i t i m e n n
Ef að það kemur upp mikil deila
milli þeirra aðila sem taka þátt í
umræðunni um forgangsröðun
[í heilbrigðiskerfinu] þá kynni
þjóðaratkvæðagreiðsla að
reynast nauðsynleg.
Ingibjörg Pálmadóttir að viðra nýja
snjallræðishugmynd í viðhafnarviðtali í
Mogganum á sunnudag.
Svona spurningu fengi
enginn karlmaður.
Ingibjörg Pálmadóttir, aðspurö hvort
miklar fjarvistir vegna anna í heilbrigðis-
ráðuneytinu reyni ekki mikið á hjónabandið.
Mogginn.
Eftir fyllerí fær maður hausverk og
verður lífsleiður og skapvondur...
Geðvonskan á Alþýðublaðinu hlýt-
ur að vera timburmenn eftir þetta
langvarandi valdafyllerí, óvenju
langvarandi timburmenn.
Jóni Kristjánssyni alþingismanni var
ekki skemmt yfir skrifum Alþýðublaðsins um
Framsóknarflokkinn. Tíminn á laugardag.
Aldrei hefur jafnlítill
flokkur misst jafnmikil völd
á jafnskömmum tíma.
Jón Kristjánsson um Alþýðuflokkinn.
...nú hefur í fyrsta sinn í sögu ís-
lenskrar kvikmyndagerðar tekist
að skapa heimslist og því er hér
með spáð að þessi mynd eigi eftir
að hasla sér völl úti í hinum stóra
heimi svo eftir verði tekið.
Erlendur Sveinsson lá ekki á lofinu í
umsögn um kvikmyndina Tár úr steini
í Mogganum á sunnudag. '
Pólitíska andrúmið í landinu
hefur gjörbreyst á einni viku.
Höfundur Reykjavíkurbréfs Morgunblaðsins
að fjalla um mótmælaölduna gegn
launahækkunum þingmanna.
Þingmaður lýsti því yfir í viðtali
við DV, að kjör þingmanna ættu
ekki að vera til umræðu mcðal
almennings. Þessi ruglaði þingmað-
ur, sem aldrei hefur sýnt, að hann
hafi neitt til síns ágætis umfram
venjulegt fólk, virðist te|ja sig
yfir þjóðina hafinn.
Jónas Kristjánsson var í essinu sínu í
leiðara DV á laugardaginn - og Valgerður
frá Lómatjörn fékk það óþvegið.
Vigdís [Finnbogadóttir] hcfur
skilað vel sínu hlutverki sem rós í
kartöflugarði íslensks mannlífs.
Eyjamaöurinn Sveinn Hauksson reis til varnar
Vigdísi gegn „krossförum nútímans" sem hafa
leyft sér að gera forsetann að umræðuefni að
undanförnu. Fréttir í Vestmannaeyjum.
fréttaskot úr fortíð
Sjö ára
öldungur
Charles Charlesworth fæddist í Staf-
fordshire í Englandi 14. mars 1899.
Hann var orðinn fullþroska fjögurra
ára gamall, orðinn skeggjaður fimm
ára gamall og dó úr elli áður en hann
var 7 ára að aldri. Þá var hann orðinn
grár fyrir hærum, gekk við staf, orð-
inn hrukkóttur í andliti, hafði skræka
öldungsrödd og tinaði, einsog títt er
um gamla menn.
Alþýðublaðið,
Sunnudagsblað, 4. júll 1937.