Alþýðublaðið - 05.06.1996, Blaðsíða 4

4
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 5. JÚNÍ1996
ð t a I
■ Hrafn Jökulsson ræðir við Ingibjörgu Ástu Hafstein,
eiginkonu Péturs Kr. Hafstein forsetaframbjóðanda
Sá er heiðarlegur sem gerir
eins vel og hann getur
- segir Inga Ásta í viðtali um uppvöxt og bakgrunn, tónlist og trúarlíf, fjölskyldumál - og Pétur Kr. Hafstein.
„Mér finnst þetta hafa verið mjög skemmtilegt,“ svarar Inga
Ásta innilega, þegar ég spyr hvemig henni hafi fundist að
hafa formálalaust lent í kastljósinu miðju í þjóðmálaumræð-
unni. Hún segir að þetta hafi ekki síður verið spennandi fyrir
Pétur, enda hefur hann síðustu ár unnið á einhverjum lokað-
asta vinnustað á íslandi. „Við höfum kynnst óskaplega
mörgu fólki. Þetta hefur verið bæði gefandi og þroskandi.
Við kynnumst hlutum sem við ella hefðum aldrei komist í
snertingu við. Mér fínnst þetta mjög spennandi, og hvemig
sem fer hljótum við að standa uppi með mikla reynslu. Sér-
staklega er gaman að fara um landið og sjá að hver staður
hefur sín einkenni. Mér finnst líka mjög áhugavert að heim-
sækja öll fyrirtækin og sjá hvað er að gerast þar.“
Mér finnst svolítið skrýtið, að það er
stundum sett fram með neikvæðum for-
merkjum að Pétur sé hógvær og vamm-
laus. Þeim kostum hans, sem ég féll fyr-
ir, var stillt upp sem göllum af sumu
fólki. Því er ég enganveginn sammála,
en þetta mun þjóðin dæma um.
„Ég fékk mjög gott uppeldi,“ segir
Hún tekur á móti mér á heimili
þeirra Péturs við Einimel. Muni ég
rétt hefur Einimelur oftar en einu sinni
verið valinn fallegasta gata Reykja-
víkur: garðamir eru vel hirtir og húsin
reisuleg. Heimili Ingu Astu og Péturs
er í senn fágað og menningarlegt: fjöl-
breytilegt úrval málverka á veggjum,
gömul og virðuleg húsgögn, gott
bókasafn og glæsilegur flygill.
Inga Ásta hefur heillað marga með
framgöngu sinni í kosningabaráttunni.
Hún er ákaflega blátt áfram og einlæg,
og það er stutt í smitandi hláturinn. En
jafnframt þarf enginn að velkjast í
vafa um að þessi kona veit hvað hún
viU.
Hún er píanókennari, þriggja bama
móðir - og kannski næsta húsfreyja á
Bessastöðum.
Þegar við emm sest niður yfir kafft
í stofunni spyr ég hvemig henni ftnn-
ist fjölmiðlar hafa staðið sig í kosn-
ingabaráttunni.
„Þetta er nú svolítið viðkvæm
spurning!" svarar hún og hugsar sig
um. Velur orðin af kostgæfni: „Mis-
jafnlega vel, verð ég að segja. Sumir
fjölmiðlar hafa staðið sig mjög vel.
Einkum hafa smærri ljölmiðlamir lagt
sig fram, blöð einsog Dagur og Al-
þýðublaðið. Allir sem hafa haft sam-
band við okkur hafa lagt sig fram um
að skrifa góðar greinar, taka góðar
myndir og hafa gefið sér góðan tíma.
Fjölmiðlar hafa mikla ábyrgð gagn-
vart þjóðinni, ekki bara frambjóðend-
um.“
Heyrt margar skemmti-
legarsögur
Eg spyr hvemig synimir þrír hafa
tekið allri athyglinni og umfjöllun
íjölmiðla uppá síðkastið.
„Sá elsti er víðsfjarri góðu gamni
og sleppur vel. Hann heitir Jóhann
Haukur, sautján ára, og er við nám í
íþróttamenntaskóla í Noregi. Hann
fréttir vikulega hvað er að gerast, en
ég hugsa að honum brygði við að
koma heim og sjá pabba og mömmu
aftan á öllum strætisvögnum! Sá sem
er þrettán ára er klipptur af fjölskyldu-
myndunum og vill ekki koma í blöð-
um og sjónvarpi, en hann tekur þessu
mjög vel. Hann vill ekki vera í sviðs-
ljósinu, og við höfum tekið fullt tillit
til þess. Sá yngsti er átta ára og vill
eðlilega vera á öllum myndunum.
Þetta em þrír ólíkir pólar, en allir hafa
þeir tekið þessu vel. Eðlilega þurfa
börn langan tíma til að átta sig á
þessu, og við verðum bara að vona að
það sem við erom að leggja á strákana
muni þroska þá og hafa jákvæð áhrif.“
Kjaftasögur og baktal em hvimleið-
ir, en að því er virðist óhjákvæmilegir,
fylgifiskar kosningabaráttunnar. Ég
spyr Ingu Ástu hvort hún haldi að
mikið sé slúðrað.
„Já, já, ég hef heyrt margar
skemmtilegar sögur,“ segir hún og
hlær hjartanlega. „Yfirleitt finnst mér
þær mjög fyndnar. Það stóð í mér
kaffið þegar ég las Dagfara þarsem
hann fjallaði um frambjóðendur. Ég
lét ljósrita það í stómm stíl og dreifa,
meðal annars á ísafirði þarsem fólk
þekkir okkur. Þar var sagt: Pétur er
traustsins verður, það stendur aftan á
strætó og strætó skrökvar ekki! Það
var líka sagt að Inga Ásta sé píanó-
kennari og Pétur hafi hitt nemendur
hennar og meira að segja talað við
þá... Hann hafi jafnvel talað líka við
nokkra sem hann ekki þekkir." Aftur
hlær hún glaðlega. Bætir svo. við:
„Kjaftasögumar hafa ekki verið ljótar.
Einhver sagði í þjóðarsálinni að Pétur
hefði aldrei viljað fara úr sýslumanns-
búningnum og alltaf verið í honum
fyrir vestan. Þetta fannst mér náttúr-
lega mjög fyndið af því ég veit hvað
hann þoldi illa að fara í þennan bún-
ing. Pétur neyddist til að fara í búning-
inn þegar hann þurfti að sinna emb-
ættiserindum, en honum var raun að
því að klæðast þessu skarti. Okkur
fannst nú bara fyndið að heyra þetta.
Ég held að ef maður hefur hreinan
skjöld taki maður ekki nærri sér ein-
hveijar sögur.“
Tökum því sem að
höndum ber
Ég spyr hvort henni muni reynast
erfitt að sætta sig við það, ef Pétur nær
ekki kjöri. Svarið er ákveðið:
„Nei. Við tökum hverju sem að
höndum ber. Þegar framboð var nefnt
í fyrsta sinn, í október í fyrra, var þetta
ákaflega fjarri okkur. Við höfum ekki
átt þann draum áratugum saman að
komast til Bessastaða. Það var ekki
fyrren eftir páska að okkur var eigin-
lega hrint fram af bjargbrúninni, og
við höfum varla haft tíma til að hugsa
um þessar tilfinningar eða setja þær í
einhvem búning. Nái Pétur ekki kjöri
finnst mér það verst gagnvart öllu því
góða fólki sem hefur dottið ofan úr
himnum og er að vinna baki brotnu
fyrir okkur. Ég veit ekki hvaðan allt
þetta fólk er komið, en það flykkist að
okkur og er reiðubúið að vinna fyrir
okkur dag og nótt. Ég hef aldrei
kynnst öðm eins, og mér fyndist það
sárast gagnvart þessu fólki ef Pétur
næði ekki kjöri. Við erum alsæl ein-
sog við höfum það, Pétur er í góðu
staífi og ég er nýbúin að stofna tónlist-
arskóla. En ég finn líka að þessi tími
breytir okkur." @Meginmál = En gef-
um okkur að Pétur nái kjöri. Hvert er
þá í þínum huga hlutverk forsetafrúar?
„Þá mun ég að sjálfsögðu gera allt
sem í mínu valdi stendur til að axla þá
ábyrgð sem embættið leggur okkur
sameiginlega á herðar. Það er augljóst
að ég gæti ekki kennt áffam við tón-
listarskólann, þar emm við með unga
krakka sem þurfa aga og aðhald, og
það þýðir ekkert að segja: Nú þarf ég
að skreppa í opinbera heimsókn eða
taka á móti gestum, og get ekki sinnt
ykkur fyrren í næstu viku. Það gengur
ekki upp. Aftur á móti hef ég mjög
gaman af því að kenna eldri nemend-
um, fullorðnu fólki, og það hefur verið
samningsatriði við þá hvemig kennsl-
unni er hagað. Fullorðið fólk þolir
sveigjanleika í námi, svo ég sé alveg
íyrir mér að ég gæti kennt áfram. Það
myndi ég hinsvegar gera í einkatímum
og væntanlega bara í litlum mæli.“
Atorkusamur krakki
í Vesturbænum
Við ákveðum að hvfla okkur aðeins
á forsetamálum og ég spyr um bak-
gmnn og uppvöxt. Inga Ásta fæddist í
Neskaupstað þar sem foreldrar hennar
bjuggu í sjö ár, og faðir hennar var
apótekari. Ung flutti hún til Reykja-
víkur og ólst upp í Vesturbænum, og
gekk hina hefðbundnu leið gegnum
Melaskóla, Hagaskóla og MR. Hún
segist hafa verið lifandi og athafna-
samur krakki, og það kemur heim og
saman við það sem æskufélagar henn-
ar höfðu sagt mér. Hún stundaði
hestamennsku og handbolta, og byrj-
aði ung í tónlistarskóla.
hún. „Foreldrar mínir leituðust við
leyfa mér að njóta þess sem hægt var.
Þetta á við um marga af þeirra kyn-
slóð: fólk sem lagði gríðarlega hart að
sér en gat lítið veitt sér og vildi þess-
vegna láta drauma sína rætast í böm-
unum. Þessvegna fékk ég tækifæri til
að fara í tónlistarskóla og til útlanda á
sumrin að læra tungumál. Þau lögðu
mikið á sig til að við systkinin gætum
notið þess sem vissulega voru nokkur
forréttindi."
Inga Ásta fór tfl Danmerkur 13 ára
að passa börn, var á sumarskóla á
Bretlandi og vann sumarlangt í Frakk-
landi. Þá lærði hún tungumálin og það
kom sér vel þegar hún, fyrir einskæra
tilviljun, varð leiðsögumaður erlendra
ferðamanna á Islandi. Upphaflega ætl-
aði hún einungis að fara eina ferð sem
leiðsögumaður en sumrin urðu tíu áð-
ur en yfir lauk.
Félagar Ingu Ástu úr menntaskóla
minnast hennar sem sjálfstæðrar og
lífsglaðrar stúlku sem lét heilmikið að
sér kveða.
„Við vomm að vakna til lífsins og
okkur fannst allt svo spennandi. Ég
sótti hvaðeina sem var í boði: Við fór-
um á allar málverkasýningar og tón-
leika, við sóttum alla fyrirlestra, hvort
sem þeir voru um heimspeki eða
stjómmál. Vinimir vom annaðhvort í
Fylkingunni eða Heimdalli, þannig að
við sóttum fundi hjá báðum og það
var mikið rifist um pólitík í kringum
mig.
Jafnframt félagslífinu sem fylgdi
skólanum var Inga Ásta á kafi í hesta-
mennsku. „Það vom ekki margir ung-
iingar í hestamennsku og við Pétur
vomm þá ekki í sama hópi. Hann var
með Þorláki Ottesen, Höskuldi á Hof-
stöðum og einhverjum gömlum körl-
um og ég var með öðrum gömlum
körlum í hestamennskunni. Reyndar
vom þetta alls ekki „garnlir karlar“ -
þegar maður er unglingur finnst manni
að allir sem komnir em yfir þrítugt
séu óskaplega gamlir. Ég var ekki
með bílpróf, svo ef mig langaði að
komast á hestbak þá hringdi ég í ein-
hverja af körlunum og spurði hvort
þeir vildu koma á bak,“ segir Inga
Ásta og hlær. „Mínir helstu félagar
fyrir utan vinahópinn í skólanum vom
menn einsog Árni Þórðarson skóla-
stjóri í Hagaskóla, Páll Briem, Stefán
Pálsson í Búnaðarbankanum. Hesta-
mennskan er svo hrífandi og það var
gaman að vera með þessum mönn-
um.“
Inga Ásta og Pétur eru semsagt
bæði hestamenn, einsog reyndar hefur
komið rækilega fram í sjónvarpsaug-
lýsingum. Og ekki nóg með það: þau
kynntust upphaflega í gegnum þetta
sameiginlega áhugamál.
Inga Ásta segir mér að þau eigi ekki
hesta núna. Á sínum tfma fluttu þau
með sér hesta til ísafjarðar en þar er
fátt um lendur þar sem hægt er að
spretta úr spori; Oshlíðin eini reiðveg-
urinn og þar mátti heyra smáskriðum-
ar rúlla niður fjallshlíðina. „Við vor-
um vön Rangárbökkum og Heiðmörk
og ótal reiðvegum í kringum Reykja-
vík. Að lokum gáfumst við eiginlega
upp, enda höfðum við heldur ekki
tíma til þess að sinna hestunum sem
skyldi. Én hnakkanir og stígvélin og
kambamir em enn á sínum stað úti í
bflskúr. Við fylgdum hinsvegar strák-
unum þegar þeir fóm að shinda skíði
enda góð aðstaða til þess á Isafirði."
Kostirnir sem ég féll fyrir...
Þegar hér er komið sögu kemur
Einar Ólason ljósmyndari með al-
væpni. Það er ekki á Ingu Ástu að sjá
að hún hafi til skamms tíma verið
fjarri leifturljósum myndavélanna, og
hún tekur því með mestu ró þegar Ein-
ar biður hana að setjast við píanóið og
taka eitt lag eða tvö meðan hann
smellir af í gríð og erg. Hvort við vilj-
um heyra eitthvað sérstakt? spyr hún,
og töfrar síðan fram Mozart.
Þegar ljósmyndun er lokið spyr ég
um Pétur. Vinir hans og samstarfs-
menn eru sammála um að hann sé
grandvar og heiðarlegur og megi ekki
vamm sitt vita. Jafnframt að hann sé
ákaflega hlédrægur maður. Hvernig
lýsir Inga Ásta eiginmanni sínum?
„Mér finnst þetta góð lýsing. Það er
sagt að hann sé hlédrægur og það er
rétt í þeim skilningi að hann hefur
aldrei troðið sér áfram. En þegar sagt
er að hann sé feiminn, þá spyr ég á
móti: Hefur einhver heyrt um feimna
sýslumanninn á ísafirði?"
Nei, ætli það, svara ég.
„Einmitt. Hann er ekki hlédrægur
þar sem hann ekki á að vera það. En
lýsingin er ágæt: þetta em þeir.kostir í
fari hans sem ég féll fyrir. Fyrst eftir
að Pétur gaf kost á sér var óft sagt að
hann brosti aldrei - en hajm er nú bú-
inn að afsanna það aftari á strætó! En
þegar sagt er að hann hafi ekki brosað
þegar hann lýsti yfir framboði, þá spyr
ég: Finnst einhverjum það brosvert að
gefa kost á sér í þetta embætti? Ég
hefði ekki verið par ánægð ef hann
hefði verið brosandi yfir því,“ segir
Inga Ásta og raddblærinn er ákveðinn.
„Aftur á móti er hann ákaflega bros-
mildur maður og léttur og skemmti-