Alþýðublaðið - 01.08.1996, Qupperneq 3

FIMMTUDAGUR 1. ÁGÚST 1996
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
3
s k o ð a n i r
Eru sumir jafnari en aðrir?
Allir þeir sem einhvers mega sín í þjóðfélaginu
eiga þarna sína fulltrúa. En það er einmitt það sem
ég tel vera að þessum boðslista, hann endurspegl-
ar ekki nema hluta af þjóðinni. Hvar eru fulltrúar
hinna, sem minna mega sín? Hvar eru fulltrúar
mannréttindasamtaka á íslandi?
Nýkjörinn forseti lýðveldisins, Ól-
afur Ragnar Grímsson, niun
sveija embættiseið sinn við hátíðlega
athöfn í Alþingishúsinu 1. ágúst. At-
höfnin mun verða hin veglegasta sem
fram til þessa hefur átt sér stað við
embættistöku forseta Islands, að
minnsta kosti hvað fjölda boðsgesta
varðar. Nokkur fjölmiðlaumræða átti
sér stað í síðustu viku um fyrirskipað-
an klæðaburð boðsgesta. Einstaka al-
Pallborðið |
Ásta B.
Þorsteinsdóttir
skrifar
þingismenn lýstu andúð sinni á þeini
tilskipun að þeim bæri að mæta í kjól-
fötum til athafnarinnar og mátti heyra
á orðum þeirra að þeir litu á þetta til-
tæki sem hálfgerða fordild, sem færi
illa saman við íslenskar hefðir. Sitt
sýnist sjálfsagt hverjum um það, en
vonandi leysa þessir ágætu menn þetta
mál vandræðalítið, svo allir geti unað
glaðir við.
Það sem mér hefur hins vegar fund-
ist fróðlegt að skoða við undirbúning
embættistöku forsetans, er hinn langi
boðslisti. Oft hefur maður rennt aug-
unum yfir álíka lista umhugsunarlítið,
því oftast eru þetta sömu nöfnin, sem
maður les. Það eina, sem breytist, er
tilefni veislunnar, en auðvitað fæst
mikið innsæi í það, hvernig fólki er
skipað í virðingarsess í þjóðfélaginu,
við lesturinn.
f þetta sinn fannst mér tilefnið vera
annað og meira en þegar hefðbundnar
veislur eru haldnar vegna fyrirfólks,
sem sækir landið okkar heim, því nú
er verið að setja forseta allrar þjóðar-
innar í embætti. Því las ég boðslistann
af enn meiri áhuga en áður, í von um
að hann myndi endurspegla þverskurð
og margbreytileika íslensks þjóðfé-
lags. Hefðum sanikvæmt og af virð-
ingu er fyrst upp talið forsetaembætt-
ið, fráfarandi forseti og viðtakandi for-
seti, starfsmenn embættisins, ráðherrar
ríkisstjómar íslands og makar, dómar-
ar Hæstaréttar og makar og kjörnir
fulltrúar á Alþingi. Allt eins og það á
að vera.
Þá kemur næsta virðingarstig, em-
bættismenn ríkisins, ráðuneytisstjórar
og siðameistarar þar á meðal. Langur
listi yfir forstöðumenn ríkisstofnana
sýnir að bankastjórum er örugglega
ekki gleymt, menning og listir eiga
sína fulltrúa, undirstöðuatvinnuvegir
þjóðarinnar og réttarkerfið einnig.
Forstjóri Afengisverslunar ríkisins og
flugmálastjóri em ömgglega á listan-
um og ég gat þar einnig loks fundið
einn forsvarsmanna íslenskrar velferð-
arstofnunar, en forstjóra Trygginga-
stofnunar ríkisins er boðið. Það gladdi
mig að sjá, að velferðarmálin höfðu
ekki alveg gleymst eða þurft að víkja
fyrir ijármála- og viðskiptaheiminum.
Eitt af því sem ég hins vegar saknaði á
þessum lista er nafn forstjóra stærstu
ríkisstofnunarinnar, Ríkisspítala, þar
sem yfir 2000 starfsmenn starfa dag-
lega, en sú stofnun virðist ekki hafa
hlotið náð fyrir augum siðameistar-
anna. Ekki það að ég telji að forstjóri
Ríkisspítala sækist svo mjög eftir
vegtyllu, en það hefði verið verðugt ef
hinn fjölmenni hópur íslendinga sem
starfar við heilbrigðisþjónustu á
stærstu stofnun ríkisins, hefði haft
sinn fulltrúa við embættistöku forseta
Islands, úr því að forstöðumönnum
ríkisstofnana var á annað borð boðið.
Áfram las ég þó og sýndist bara allt
vera í stakasta lagi að öðm leyti, emb-
ættismenn sveitarfélaga vom á sínum
stað og íslensku þjóðkirkjunni með
Biskup Islands í fararbroddi var sýnd-
ur tilhlýðilegur sómi. Það var ekki fyrr
en ég las listann yfir fulltrúa félaga-
samtaka og aðila vinnumarkaðarins að
vemlega fór um mig. Ekki það, þama
vom allir fulltrúar launþega upptaldir,
fulltrúar vinnuveitenda, bænda, kaup-
manna, iðnaðar, sjávarútvegs og svo
mætti lengi telja. Forseti íþróttasam-
bands Islands var þama sem fulltrúi
íþróttamanna í landinu. Allir þeir sem
einhvers mega sín í þjóðfélaginu eiga
þama sína fulltrúa.
En það er einmitt það sem ég tel
vera að þessum boðslista, hann endur-
speglar ekki nema hluta af þjóðinni.
Hvar eru fulltrúar hinna, sem minna
mega sín? Hvar eru fulltrúar mannrétt-
indasamtaka á Islandi? Eg nefni sam-
tök eins og Barnaheill, samtök sem
vinna að mannréttindum barna, ég
nefni heildarsamtök fatlaðra, Öryrkja-
bandalag Islands og Landssamtökin
Þroskahjálp, sem vinna að mannrétt-
indum fatlaðra. Hvar eru fulltrúar
samtaka aldraðra, sem vinna að mann-
réttindum þeirra? Samtök, sem lögum
samkvæmt eiga að vera samstarfsaðil-
ar og ráðgjafar stjómvalda. Fulltrúum
þessara Islendinga er ekki boðið til
þessarar athafnar. Var ekki rúm fyrir
þá í húsinu?
Ef siðameistarar ríkisins hafa ætlað
sér að endurspegla þverskurð þjóðar-
innar með þessum boðslista, hefur
þeim orðið vemlega á í messunni, því
hér vantar ijölmörg spegilbrot inn í til
þess að gera myndina heila. Það sem
ennfremur vantar er, að litið sé á full-
trúa þeirra sem minna mega sín, sem
verðuga og réttmæta fulltrúa og mál-
svara á vettvangi þjóðmálanna og sem
menn meðal manna. Vidís Finnboga-
dóttir, fráfarandi forseti, hefur ræktað
samband sitt við alla Islendinga með
miklum sóma. Eg á þá ósk nýjum for-
seta til handa, um leið og ég áma hon-
um heilla, að hann verði í raun og
sann forseti allra landsmanna og beiti
áhrifum srnum til þess að hvenær sem
er á hátíðarstundum f Islandssögunni
verði það tryggt að spegilmynd þjóð-
arinnar verði heil.
Höfundur er þingmaður
og fyrrverandi formaður
Landssamtakanna Þroskahjálpar
Ráðning Stefáns Jóns
Hafstein i ritstjórastól
Dags- Tímans kom flestum
sem þessum málum velta fyr-
ir sér mjög á óvart. Persóna
Stefáns þykir ekki koma heim
og saman við stefnuyfirlýs-
ingu sem framkvæmdastjóri
Dagsprents, Hörður Berg-
mann, boðaði hér í Alþýðu-
blaðinu þegar hann sagði að
ritstjórnarstefnan yrði „hóg-
vær landsbyggðarstefna".
Með ráðningu Stefáns má
Ijóst vera að Frjálsri fjölmiðl-
un erfull alvara með nýja
blaðinu og nú bíða menn við-
bragða frá Morgunblaðinu
við samkeppninni. Deildar
meiningar eru um hvernig
þeim mönnum líkar sem færa
sig af Ijósvakamiðli á prent-
miðil. Þeim ku hafa komið á
óvart sú vinna sem býr að
baki hinu prentaða orði. Með-
al þeirra sem hafa prófað sig
við ritstjórastólinn er Páll
Magnússon, sjónvarpsstjóri
á Sýn og þulur á Stöð 2, en
hann var um tíma ritstjóri
Morgunpóstsins sáluga...
Margirtíðindamanna Al-
þýðublaðsins hafa orðið
til að velta því fyrir sér hvort
öll sú launung sem ríkti yfir
hinum nýja ritstjóra Dags-
Tímans sé vegna þess að ein-
hver kandídat hafi gengið úr
skaptinu eða hvort hér sé um
útsmogið sölutrix að ræða
hjá Sveini R. Eyjólfssyni og
félögum á Frjálsri fjölmiðlun.
Sé hið síðarnefnda reyndin er
víst að trixið hefur alið á tals-
verðum spenningi sem hefur
að vísu, undir það síðasta,
fjarað út og súrnað því starfs-
menn fyrir norðan eru argir
mjög. Þeirtelja sig hafða út-
undan hjá mógúlum fyrir
sunnan og víst er að Stefáns
Jóns Hafstein bíður ecfitt
hlutskipti sem er að vinna
trúnað samstarfsmanna sinna
á ritstjórninni...
eim, sem ætluðu sér að
sækja um stöðu dagskrár-
stjóra Rásar 2 og hafa ekki
enn komið því í verk, tilkynn-
ist hér með að þeir eru orðnir
of seinir. Umsóknarfrestur
rann út í dag. Ekki virðist mik-
ill áhugi meðal starfsmanna
dægurmálaútvarpsins á því
hver hreppir starfið, altént
sagði einn þeirra í samtali við
Alþýðublaðiö að máiið væri
ekki rætt þar á bæ. Það má
heita skrýtið. Sigurður G.
Tómasson, núverandi dag-
skrárstjóri, mun hafa alið á
óvissu meðal samstarfsfólks
síns hvort hann ætli að sækja
um stöðuna eða ekki. Ekki er
leyfilegt að fara fram á nafn-
leynd í umsókninni og starfs-
menn telja sér vart vært ef
þeir sækja um stöðuna og
Sigurður einnig og fengi. Al-
þýðublaðinu er einungis
kunnugt um einn umsækj-
anda og sá er ekki meðal
starfsmanna Rásar 2. Hann
heitir Davíð Þór Jónsson.
Guðbjörg Jónsdóttir starfs-
mannastjóri ætlar ekki að
segja orð um umsóknirnar
fyrr en 14. ágúst þegar út-
varpsráð fjallar um þær...
h i n u m e g i n
"FarSide" eftir Gary Larson
„Látum okkur nú sjá... Enginn djús... enginn bjór... enginn
ís... enginn klaki... Ég bara trúi þessu ekkil... Allt búið?"
Haukur Lenhardsson raf-
virki: Nei, ég mundi ekki fjár-
festa í svoleiðis fötum nema
ég ætti medalíu.
Tryggvi Einarsson þvotta-
maður: Nei, ég mundi ekki
gera það.
Ágúst Bjarnason skipti-
nemi: Já, ef ég ætti slík föt.
Kjartan Ólafsson sjómað-
ur: Nei, það myndi ég ekki
gera. Smóking ætti að duga.
Óttar Sigurðsson slökkvi-
liðsmaður: Já, það myndi ég
gera. Það er viðeigandi við svo
hátfðlega athöfn.
JÓN ÓSKAR
v i t i m e n n
En ég get játað nú,
að þótt ég hafi treyst henni
vel til að gegna embætti þjóð-
höfðingja sá ég ekki fyrir, að
hún yrði þvílíkur afbragsforseti
sem raun ber vitni.
Njörður P. Njarðvík kveður Vigdísi
Finnbogadóttur vinkonu sína grátklökkur
í Mogganum í gær.
Þau fáu skipti, sem ég
sat sem varaþingmaður á þingi,
þótti mér rétt að sýna þinginu
þá virðingu, að klæðast svoköll-
uðu „city-dress“, í svartan
jakka og gráröndóttar buxur.
Gunnlaugur Þórðarson á tregt
tungu að hræra vegna þeirrar ósvinnu
að Össur og Ögmundur neita að klæðast
kjól og hvítt við embættistöku Ólafs
Ragnars. Mogginn í gær.
Þetta er kannski í fyrsta
skipti sem ég slæ í borðið
svona harkalega. Ég beini
þessu vandamáli til
fjármálaráðherra.
Ingibjörg Pálmadóttir vísar vandamálum
heilbrigðisgeirans, af miklum myndugleik,
beint til Friðriks Sophusonar. Tíminn í gær.
„Bakpokamorðingi ekki einn
að verki“. Hér er að mati Vík-
verja fáránleg fyrirsögn á ferð,
sem vart getur falið annað í sér
en að bakpoki eða bakpokar
hafi verið myrtir, sem er auðvit-
að algjör merkingaleysa.
Víkverji skammar fyrirsagnasmiði DV eins
og hunda í pistli sínum í gær.
Aðeins víðlesnustu menn
og margfróðir vita að ísland
er ekki það nástrá og norður-
hjari sem flestir halda.
Geir R. Andersen blaðamaður er
þeirrar skoðunnar að íslendingar ættu
að breyta um nafn á landi sínu og það
fyrir löngu. DV. í gær.
Höfðum við heyrt að að frítt
væri inn á staðinn fyrir konur
og var það m.a. ástæðan fyrir
því að við fórum með konurnar.
K.ÓI. er ósáttur við það að hann og félagi
hans þurftu að borga fyrir konur sínar inn á
skemmtistaðinn Bóheim sem auglýsir sig
sem erótískan stað. DV í gær.
Tveir hafnfirskir
víkingar rændu Jóni Ársæli
Þórðarsyni fréttamanni í beinni
útsendingu á laugardaginn og
hentu honum í sjóinn.
DV í gær.
fréttaskot úr fortíð
„Félausa
flækinga“
kallar Morgunblaðið fátæka verka-
menn, er ferðast með strandferðaskip-
um að leita sér að atvinnu.
Alþýöublaðiö,
laugardaginn 31. marz 1931.