Alþýðublaðið - 17.07.1997, Blaðsíða 6

6
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 17. JÚLÍ1997
Nasistadeilur splundra
Wagnerfiölskyldunni
Bitrar deilur eru nú uppi í Wagner
íjölskyldunni en Wolfgang Wagner,
sonarsonur Wagners hefur bannað
syni sínum Gottfried Wagner að vera
viðstaddur Bayreuthhátíðina sem
hefst í næstu viku og er haldin í
minningu tónskáldsins.
Faðirinn Wolfgang sem stendur
fyrir hátíðinni í minningu afa síns, er
sagður ævareiður Gottfried syni sín-
um, sem er tónfistarsagnffæðingur og
heimildaþáttagerðarmaður, og hefur
afneitað honum vegna bókar sem
hann skrifaði um samband ömmu
sinnar við Adolf Hitler. Hann segir
bókina vera hreinasta slúður.
Gottfried iðrast hinsvegar einskis
og hefur hafið herferð gegn hinu virta
íjölskylduveldi og vill neyða þau til
að játa vafasaman kafla í fortíðinni
sem vekur upp deilur um samband
Wagnerfjölskyldunnai við Nasistana.
Tónlist Wagner með hetjustefum
sínum og þjóðemisbragði hefur liðið
allt frá stríðslokum fyrir þann stall
sem Nasistar ætluðu henni og Hitler
heimsótti Bayemth jafnan vegna há-
tíðarinnar og dvaldi þá í viðbyggingu
Wagnerssetursins.
Þrátt fyrir að tónskáldið hafi látist
árið 1883 löngu áður en Nasisminn
varð til, hefur gyðingaandúð hans
lengi verið að á allra vitorði og er vel
skráð í heimildum, og tónlist hans er
ekki leikin í ísrael.
Wolfgang sonarsonur Wagner hefur
tlr alfaraleið
Dropar úr síðustu
skál rússneska
keisarans, finnast
í söltum sjó
ARússneski Zarinn sá sænskum
köfumm nútímans fyrir drykkjar-
varningi áður en hljóðfærasláttur-
inn þagnaði alveg í heimkynnum
hans, en vegna þess varð
drykkjuglaumur í síðustu veislum
hans minni en til var ætlast.
Sænska skipið Jönköbing sem
sökk með manni og mús við Finn-
landsstrendur, reyndist nefnilega
innihalda síðustu drykkjarpöntun
hans hátignar, samtals fimmþús-
und kampavínsflöskur og 67 eik-
artunnur með fínasta koníaki sam-
tals nærri 6000 lítrum.
Nú áttatíu árum seinna er hægt
að byrja partíið. Sænskir kafarar
hafa ekki einungis fundið skipið
heldur einnig bjargað stórum hluta
af vamingnum.
“Kampavínið er af guðdómlegri
gerð, Heidesieck, árgerð 1907,“
segir Claes Bergwall kafarinn,
sem hefur unnið að því að bjarga
farminum frá árinu 1993 en það er
ómögulegt að geta sér til um hvað
söluverð þessa eðaldrykkjar yrði í
dag.
Þegar tókst að bjarga fyrstu
kampavínsflöskunum var auðvitað
skálað rækilega í hópi félaganna
sem stóðu að björguninni. Enn um
sinn má þó stærsti hluti farmsins
liggja óhreyfður þar til fæst ein-
hver til að fjármagna björgunina
sem er mjög kostnaðarsöm.
Claes, segir það möguleika að
selja hluta af farminum á alþjóðleg
vínuppboð en hann vill ekki ljóstra
upp um hvað á að gera við sjálft
skipið. Enn er ekki ljóst hversu
mikið er heillegt af því. Það liggur
á 64 metra dýpi og þeir geta aðeins
dvalið í tuttugu mínútur í senn í
kafi. Sænsku kafaramir hafa ekki
trú á því að það rísi upp deilur um
eignarrétt þótt það sé fundið í
fmnskri landhelgi. Það er ljóst að
saltur sjór hefur hugsanlega eyði-
lagt eitthvað af hinum dýrmæta
koníaksfarmi, en þrátt fyrir það er
fundurinn mjög merkilegur.
Frá Alþýðuflokks-
félagi Reykjavíkur
Sumarferð félagsins er áætluð laugardaginn 26.7.
Endanleg dagskrá liggur ekki fyrir, en meðal annars
verður farið á Selfoss, að Úlfljótsvatni og að Nesja-
völlum. Dagskráin verður nánar auglýst síðar.
Fyrir hönd stjórnar, Rúnar Geirmundsson
lengi strítt við að
hreinsa nasista-
stimpilinn af afa
sínu, í fyrstu
ásamt bróður
sínum Wieland,
og vegna þessa
hefur tónskáld-
um af gyðing-
legum uppmna
oft verið boðið
að taka þátt.
En fortíðin
eltir fjölskylduna
og nú síðast bít-
ur hún í skottið á
sér með útkomu
bókarinnar sem
nefnist: Hann
sem ekki ýlfrar
með úlfinum, en
úlfsnafnið vísar
til Hitlers sem
bræðumir Wolf-
gang og Wieland
þekktu á sínum
sokkabandsámm
sem Wolf
frænda.
Hitler skrifaði Mein Kampf á bréfsefni Wagnerfjölskyldunnar meðan
hann sat í fangelsinu.
Gottfried lýsir í bók-
inni og ófáum viðtöl-
um við fjölmiðla
hvemig Winifried hin
enska amma hans,
sem sá um Bayemth -
hátíðina eftir dauða
manns síns árið 1930,
dáði Hitler opinskátt
löngu áður en hann
komst til valda. Hún
heimsótti Hitler í
fangelsið árið 1920 og
gaf honum merktan
pappír frá Wagnerljöl-
skyldunni en það var
bréfsefnið sem Hitler
notaði til að skrifa
Mein Kampf.
Winifried sniðgekk
allar hjálparbeiðnir frá
gyðingum úr hópi
listamanna sem höfðu
komið fram á hátíð-
inni en vom nú
dæmdir til dauða í
helförinni. Winifried
hélt áfram að dá for-
ingjann löngu eftir
ósigur Nasista og skál-
aði við skoðanasystkin
sín fýrir blessuðum
Adolf Hitler.
Gottfried hefur einnig
lýst því yfir að faðir
hans hafi talað við
hann um sigra Nasista
með jákvæðum undir-
tón og jafnframt reynt
að hvítþvo hátíðina af
Nasistafortíð sinni.
Þeir hafa ekki talað
saman síðan Gottfried
fór í heimsókn til Israel
þar sem hann ræddi
um gyðingaandúð
Wagners.
„Ég hef ýmislegt alvar-
legt að athuga við inni-
hald allra Wagneróper-
anna,“ segir Gottfried.
„Þær em fullar af ras-
isma og kvenfyrirlitn-
ing þeirra er tíma-
skekkja og í raun
ómannleg."
Tónlist Wagner meö hetjustefum
sínum og þjóðernisbragöi hefur liö-
ið allt frá stríðslokum fyrir þann
stall sem Nasistar ætluðu henni og
Hitler heimsótti Bayeruth jafnan
vegna hátíðarinnar og dvaldi þá í
viðbyggingu Wagnerssetursins.
Foringagrúppían Winifred ásamt Herman Goering áriö 1936 á Bayeruth hátíðinni.