Vísir - 04.05.1976, Qupperneq 8

8
Þriðjudagur 4. mai 1976. vism
VÍSIR
Útgefandi: Keykjaprent lif.
Framkvæmdastjóri: Daviö Guömundsson
Ritstjórar: Þorsteinn Pálsson, ábm.
ólafur Ragnarsson
Ritstjórnarfulltrúi: Bragi Guömundsson
Fréttastj. erl. frétta: Guðmundur Pétursson
Blaöamenn: Edda Andrésdóttir, Einar K. Guöfinnsson, Emilia
Baldursdóttir, Ólafur Hauksson, Óli Tynes, Sigurveig Jóns-
dóttir, Valgarður Sigurðsson, Þrúður G. Haraldsdóttir.
íþróttir: Björn Blöndal, Kjartan L. Pálsson.
útlitsteiknun: Arnór Ragnarsson, Þórarinn J. Magnússon.
Ljósmyndir: James H. Pope, Loftur Asgeirsson.
Aglýsingastjóri: Skúli G. Jóhannesson
Auglýsingar: Hverfisgötu 44. Simar 11660 86611
Afgreiðsla: Hverfisgötu 44. Simi 86611
Ritstjórn: Siöumúla 14. Simi86611.7 linur
Askriftargjald 1000 kr. á mánuöi innanlands.
í lausasölu 50 kr. eintakiö. Blaðaprent hf.
Álögur eða
niðurskurður?
Um nokkra hrið hefur legið i loftinu, að rikissjóð-
ur þyrfti að gripa til sérstakra aðgerða til þess að
mæta auknum útgjöldum. Hækkun vörugjaldsins
kemur því ekki á óvart, þó að fyrirheit hafi verið
gefin um annað.
Sú viðbótartekjuöflun, sem nú er afráðin, hlýtur á
hinn bóginn að vekja menn til umhugsunar um þá
köldu staðreynd, að Alþingi og rikisstjórn hefur
ekki tekist svo að nokkru nemi að vikja af braut
rikisumsvifastefnunnar. Þessu heldur fram meðan
reynt er að hemja verðbólguna með sérstökum að-
gerðum á öðrum sviðum.
Aukin útgjöld vegna kjarasamninga, hækkaðra
tryggingabóta, landhelgisgæslu og hafrannsókna
hafa að sjálfsögðu kallað á tafarlausar aðgerðir i
rikisfjármálum. Hjá þessari útgjaldaaukningu var
ekki unnt að komast eins og mál hafa skipast.
Landsmenn hljóta t.a.m. að vera sammála um að
leggja aukið fé til landhelgisgæslu. .
Með öllu hefði verið óverjandi að stefna að halla á
rikissjóði á þessu ári eins og þvi síðasta. En spurn-
ing er, hvort ekki hefði verið skynsamlegra að
mæta breyttum aðstæðum með niðurskurði rikisút-
gjalda á öðrum sviðum. Það hefði verið meir i sam-
ræmi við þá stefnu að draga úr rikisumsvifum og
hafa hemil á verðbólgu.
Þessi rikisstjórn hefur tvivegis reynt að skera
niður rikisútgjöld. Báðar þær tilraunir mistókust i
verulegum atriðum. Fyrir ári ákvað rikisstjórnin
talsverðan niðurskurð, sem framkvæma átti i sam-
vinnu við fjárveitinganefnd Alþingis. Nefndin braut
þessi niðurskurðaráform hins vegar á bak aftur.
1 fjárlagafrumvarpinu siðastliðið haust var enn
gert ráð fyrir aðhaldsaðgerðum og samdrætti í ein-
stökum greinum. Á þinginu náðu þessi áform ekki
fram að ganga nema að takmörkuðu leyti.
Þingmenn hafa þannig hvað eftir annað komið i
veg fyrir aðhaldsaðgerðir i rikisfjármálum. í þess-
um efnum er ábyrgð þingflokka rikisstjórnarinnar
vitaskuld lang mest. Þrátt fyrir þessi málalok hefði
verið æskilegt að reyna niðurskurðarleiðina enn
einu sinni.
Þingmenn bæði úr stjórn og stjórnarandstöðu
virðast leggja meiri áherslu á að etja kappi við
kröfugerðarhópana i þjóðfélaginu en að hafa hemil
á rikisútgjöldum. Þetta er uggvænleg þróun og ekki
til vegsauka fyrir Alþingi.
Verkalýðshreyfingin setti i byrjun ársins fram til-
lögur um frestun óarðbærra rikisframkvæmda.
Þetta voru skynsamlegar tillögur. Alveg er ljóst að
margs konar framkvæmdum hefði mátt skjóta á
frest. En verkalýðshreyfingin hefði gjarnan mátt
gefa vilyrði um stuðning við einstakar tilteknar að-
gerðir i þessum efnum.
Fyrr eða siðar hlýtur að koma að þvi að segja
verður stopp. Áframhaldandi þensla gengur ekki
endalaust. Einmitt þess vegna hefði nú þurft að
gera alvarlega tilraun til þess að skjóta útgjalda-
áformum á frest. En sannast sagna eru hér allt of
margir hagsmunahópar bæði innan þings og utan,
sem hvorki vilja niðurskurð né nýjar álögur.
Vandamálin eru þvi ekki auðleyst. En mestu máli
skiptir að komið verði i veg fyrir hallarekstur á
rikissjóði. Sagan frá i fyrra má ekki endurtaka sig.
Skæruliöar —jafnt hægri sem vinstri manna, kristinna og múham-
eöstrúarmanna, eru viöskiptavinir hassræktendanna, og hafa þvf
iitinn áhuga á aö skemma fyrir þeim. Þegar ekki er barist reykja
þeir hass og aka um I hertólum sinum til skemmtunar.
Hassverslun
blómstrar í
skjóli borg-
arastríðsins
Borgarastriðið i
Libanon hefur dregið
mjög úr öllum viðskipt-
um, sérstaklega i höf-
uðborginni Beirút. En
ein er sú atvinnugrein
landsmanna sem ekki
hefur dregið úr við
striðið, heldur þvert á
móti aukist. Það er
framleiðsla fikniefna,
aðallega hass, úr
cannabisjurtinni, og
sala þeirra til útlanda.
„Engin vandræöi hjá okkur
núna, við njótum friðhelgi”
sagði hasskaupmaöur sem
fréttamaöur Reuterfréttastof-
unnar ræddi við i Baalbek, mið-
stöð hassframleiðslu og versl-
unar i Lfbanon.
Baalbek er stærsta þorpið i
Bekaa-dalnum, þar sem frjó-
sömustu héruðin eru til ræktun-
ar cannabisjurtarinnar.
Hasskaupmaðurinn veifaði
'skammbyssu sinni og benti yfir
dalinn.
„Þetta er eins og I villta
vestrinu. Hér gengur allt. Þetta
eru velgengnistimar” sagði
hann.
Hassið sem framleitt er I
Bekaa-dalnum er i góðu áliti
meðal hasskaupenda um allan
heim vegna „gæða” sinna og
fjölbreytni. Rautt Libanonhass
er hassneytendum það sama og
vandað rauðvin er vindrykkju-
mönnum.
Réðust á lög-
reglustöðvarnar
Borgárastriðið i Libanon hef-
ur aö mörgu leyti komið sér vel
fyrir hassviöskiptin.
Yfirvöld voru alltaf að reyna
að stemma stigu við framleiðsl-
unni. tbúar i Bekaa-dalnum
þóttust berjast á sömu forsend-
um og aðrir libanir, þ.e. kristnir
við múhemeöstrúarmenn. En
skothriðinni var aðallega beint
að ýmsum rikisskrifstofum og
lögreglustöðvum.
Nú sjást varla lögreglumenn
eöa sérstakir eftirlitsmenn sett-
irtilhöfuðs hassbændum. Tim-
inn er notaður til að sá meira en
nokkru sinni fyrr, og bændur
búast við metuppskeru i ágúst.
„Þetta gæti orðið besta upp-
skera sem við höfum nokkurn
tima fengið” sagði hasskaup-
maðurinn sem upplýsti frétta-
manninn um gang mála, án þess
að reyna að draga nokkuð und-
an.
„Það er auðveldara að lifa nú
en nokkru sinni fyrr” bætti
kaupmaðurinn við.
Skæruliðar beggja
megin kaupa hassið.
Þótt borgarastriðið hafi einn-
ig náð til Bekaa-dalsins, eru það
vinstrisinnar sem hafa þar tögl-
in og hagldirnar. Og það litur
ekki út fyrir að þeir ætli að gera
neinum lifið leitt i dalnum með
óþarfa afskiptasemi.
Fréttamaðurinn og kaupmað-
urinn horfðu á jeppa fullan af
þrælvopnuðum ungum mönn-
um, hiæjandi og hrópandi, sem
ók framhjá.
„Þetta eru viðskiptavinir
okkar. Strákunum finnst gott að
fá sér reyk þegar ekki er barist,
og þeim leiöist. Þeir fá sér einn-
ig reyk áður en þeir leggja i bar-
daga. Það sama gildir um
skæruliða kristinna manna.
Hvers vegna ættu þeir þá að
vera að angra mig?” segir
kaupmaðurinn.
Grammið á
210 krónur
Þrýstingur á rikisstjórn
Libanon á alþjóðavettvangi að
reyna að draga úr hassfram-
leiðslunni, hefur valdið þvi að
með auknum aðgerðum i þá átt
hækkar verðið á hassinu.
Tvöhundruð gramma plata af
rauðu Libanonhassi kostar á
markaðnum i Baalbek um 4300
krónur, eða 210 krónur gramm-
ið. Til samanburðar má geta
þess aö komið hingað til lands
kostar þetta hass frá 1500 kr.
grammið.
Verðið er ákveðið af sameig-
inlegu verðlagsráði allra
stærstu kaupmannanna i Baal-
bek. Reglurnar um verðið eru
sjaldan brotnar. Þó er gert ráð
fyrir afslætti ef um stór innkaup
er að ræða.
„Grammið verður auðvitað ó-
dýrara ef þú kaupir eitt tonn eða
svo” sagði hasskaupmaðurinn.
„Við sendum hvert á land sem
er. En ábyrgð okkar nær ekki
lengra en til viðtökulandsins. Sá
sem kaupir hassið verður sjálf-
ur að sjá um að taka við þvi og
koma þvi áfram”.
Auðvelt að koma
hassinu úr landi
Ibúar Baalbek fara ekki leynt
með hvaða leiðir eru farnar með
hassið. Ein er um Sýrland, en
landamæri þess eru i ekki nema
16 km fjarlægð frá Baalbek.
Áður var einnig farið með
hassið til Beirút, sem var til-
tölulega fljótfarin leið. Þá var
farið um borgina Zahle. Nú ráða
kristnir menn borginni, og verð-
ur þvi að fara umhverfis hana.
Ferðin sem áður tók einn og
hálfan tima tekur nú þrjá tima.
Á leiðinni þarf að fara um 13
vegartálmanir, sem skæruliðar
a.m.k. fimm mismunandi
vinstrihreyfingar gæta. Þeir
skoða skilriki manna, en reyna
ekki að stöðva þá á annan hátt.
Enginn i
tugthúsinu
Áður en borgarastriðið hófst,
var Baalbek all-fjölfarinn
feröamannastaður, með fornar
rómverskar minjar. 1 hópi
ferðamannanna voru hundruð
evrópskra ungmenna sem komu
til að reykja hass og afla sér
peninga á auðveldan hátt.
Nú þarf enginn að óttast fang-
elsun fyrir að rækta hass eða
hafa það undir höndum — þótt I
kilóatali sé.
Þeir sem sátu inni fyrir þær
sakir i rammbyggðum fangels-
um Beirút hafa nú allir verið
frelsaðir. Skæruliðar opnuðu
fangelsin i aprilmánuði, og
hleyptu öllum föngunum út.