Vísir - 03.04.1977, Side 16

Sunnudagur 3. aprfl 1977.
vism
framhald af blaðsíðu 15
16
svoliti& sérstakan i sniöum,
sangria og brauð. En að morgun-
snæðingi loknum var keyrt af stað
i ævagömlum langferðabilum,
sem vægast sagt litu skrautlega
út, málaðir i öllum regnbogans
litum, rúðulausir og hávaðasam-
ir. Á þessum farartækjum var
keyrt enn lengra upp i fjallgarð-
inn og stansað viö hið svokallaöa
Kon-Tiki-vatn, sem i raun og veru
er uppistöðulón fyrir raforkuver
þarna i nágrenninu. A bökkum
vatnsins var margt gert sér til
skemmtunar yfir daginn. Til
dæmis var fariö I siglingaferðir á
eintrjáningum. Siðan gæddi
hópurinn sér á glóðarsteiktum
lambarifjasteikum og söng og
dansaði fram tilklukkan 16.30, en
þá var lagt af staö heim við mikla
kátfnu og komiö heim á hóteliö
um kl. 18.
Fljótlega kom I ljós að hópurinn
var of stór, aðallega vegna þess
hve dreift við bjuggum og bar á
nokkurri óánægju vegna þess
meðal starfsfólks og sjúklinga.
En kostir þess að búa svona dreift
koma einnig I ljós. Fólk varö
aö treysta meira á sjálft sig
og hvatti það meira til sjálfs-
bjargar. Allflestir sjúklingarnir
voru frjálsir sinna feröa og gátu
farið og komiö eftir vild. Mikið
var um heimsóknir fólks
á milli ibúöa án þess þó
aö þaö virkaöi á nokkurn
hátt uppáþrengjandi. Af 29
sjúklingum voru það aöeins 10
sem voru ekki færir um að hafa
og ráðstafa eftir eigin geðþótta
sinum gjaldeyri og þurfti þvl aö
skammta þeim peninga. Allflestir
sjúklinganna voru á einhverri
tegund geðlyfja. Ekki var það
óalgengt að 1-2 lyfjagjöfum á dag
værisleppt úr og virtist þaö engin
áhrif hafa á einstaklinginn.
Heilsufar var almennt gott, nema
hvað einir 3-4 einstaklingar urðu
fyrir þvi aö brenna nokkuð illa, en
ástæöan fyrir þvi getur verið aö
þeir voru á geölyfjum, sem gerir
þá sérstaklega næma fyrir sól.
A milli þess sem farið var i
skoöunarferðir hélt fólkið sig
aöallega niöri á strönd, og fariö
var á fótstignum báti út I litla
eyju, siglt hringinn I kringum
hana og siöan aö landi.
Helstu skoðunarferðirnar, sem
farið var i var meðal annars
Formentorferð. Keyrt var frá
Pálmaborg, höfuðborg Mallorca
snemma morguns og tekin stefna
norður með fjallgarðinum og
fyrst stansaö I þorpinu Santa
María. 1 Santa Maria heimsóttum
viö gamalt nunnuklaustur, sem
nú er starfrækt sem leöurverk-
smiðja. Þaöan var haldið enn
lengra norövestur meö fjallgarð-
inum og var næst stansað á stað,
sem heitir Fabrica de Cristal, en
þaö er ævagömul glerverksmiðja,
sem starfrækt er i dag með sömu
glerblástursaöferðinni og tiökað-
ist áöur fyrr og sums staðar enn.
Eftir að hafa séð glerið blásiö,
mótað og myndað, var litið inn i
litinn málverkasal á sama stað,
ogvaktihann almenna hrifningu,
en þar hengu málverk eftir fræga
listamenn. En feröinni var haldið
áfram og næsti áfangastaður var
hinn rómverski hafnarbær Portot
De Polensa, sem stendur fyrir
miðjum Polensaflóanum. Þar var
snæddur hádegisverður, fiskrétt-
ir innfæddra, sem bragöaöist al-
veg sérstaklega vel. Haldið var til
baöstrandar á Formentorskagan-
um. Við höfðum öll tekið með
okkur sundföt, þvi að viö höfðum
búist við þvi aö geta legið á
ströndinni i 2 klukkutima. En
aldrei þessu vant var óheppnin
með okkur. Það var köld gola og
gekk á með rigningarskúrum, svo
að flestir voru fegnir þvi þegar
lagt var af staö heim á leiö eftir
stutta viðdvöl á baöströndinni. A
leiðinni heim var komið við i einu
vaxmyndasafninu á eyjunni, sem
er sérstakt sinnar tegundar,
vegna þess til dæmis að utan um
þaö hefur verið byggður kastali I
fomum stil og vaxmyndunum er
raðað uppí réttri timaröð, allt frá
sögu frumbyggjanna fram á okk-
ar tlma, þannig að I hverjum bás
er leitast viö að lýsa þeim atburð-
um, sem ollu hvaö mestum þátta-
skilum I sögu Mallorca. Þvl næst
var haldið heim á leið og komiö
við I llkkjörsverksmiöju, þar sem
allir áttu kost á þvi að fá sér 1, 2
eöa 3 likkjörsglös. Komið var
heim á hóteliö um kl. 7.30. Lagt
var af stað að morgni, keyrt út á
austurhluta eyjunnar og stoppaö I
stærstu borg eyjunnar „Mana-
cor”. Þar skoöuðum við perlu-
verksmiöju og fylgdumst með
framleiðslunni.
Hellar, kirkjur, nætur-
klúbbar
Þvl miöur voru það allt of fáir,
sem höföu áhuga á þvi að fara 1
Granadaferð, vegna þess að
greiða þurfti I gjaldeyri. Einn-
ig var þaö álit sumra aö hún væri
of erfiö fyrir marga sjúklingana,
sem er rétt. En til Granada var
lagt af staö snemma um morgun
og keyrt i suðurátt frá Torremol-
inos til hinnar frægu borgar
Granada, en sú borg er þekktust
vegna dvalar máranna, en þeir
réöu rlkjum frá 710 til 1494. Það
sem gerir þessa ferð aö bæöi
heillandi útsýnisferð og kennslu-
stund er samspil náttúrufegurð-
arinnar og frásögn leiðangurs-
stjóra um sögu þeirra, er mótaö
hafa þann stað og myndað á liðn-
um öldum. Stansað varfyrir utan
Alhambrahöllina og hún skoðuð.
Aö sögn er hún slðasta vlgi már-
anna á Spáni. Ekki má gleyma
garðinum, sem var sérkennilega
hannaður af listamannahöndum.
Eftir að hafa skoöað höllina og
garöinn, var snæddur hádegis-
veröur og slöan var kirkjan skoð-
uð, þar sem konungshjónin
Ferdinand og Isabella hvlla. Eftir
þaö var frjáls timi I rúma klukku-
stund og notaði fólk tlmann til aö
skoða sig um. Slðan var haldið
heim á leið- En keyrslan var löng,
eða I allt um 300 km. Komið var
heim um klukkan 8 um kvöldið.
Þeir, sem þátt tóku I Granada-
ferö, voru ánægðir með ferðina I
alla staði, en þreyttir voru ferða-
langarnir aö kvöldi og fegnir
hvlld. Þetta var siðasta skoð-
unarferöin, sem fariö var I.
Sýnilegur bati
Mjög erfitt er að meta árangur
af svona ferö, en óhætt tel ég að
fullyrða að enginn hlaut skaða og
sýnilegur bati hefur orðið hjá
sumum.hvortsem það erferðinni
að þakka að hluta eöa einhverju
öðru. Þaö er trú min að eftir
nokkur árþyki það orðið sjálfsagt
að langdvalarsjúklingar á geð-
sjúkrahúsum skipti um umhverfi
einu sinni á ári og fái tækifæri tU
þess að lifa eölilegu lifi aö svo
miklu leyti, sem hægt er. Þvl að
ef við setjum okkur I spor siúkl-
inganna, sem dveljast á 15-20
manna deild ár eftir ár, deila
svefnherbergi með 2, 3, 4 eða 5
öðrum munum viö skynja hversu
mikillar þolinmæöi þetta kref st af
einstaklingnum og gera okkur
grein fyrir þvi aö þetta getur ekki
haft jákvæö áhrif á neinn til
lengdar, jafnvel þótt starfsfólk
deildarinnar leggi sig fram eins
og það getur.
Þann 30. mai 1976 lagði 40
manna hópur af staö klukkan 9 að
morgni frá Kleppspltalanum og
var ferðinni heitið til Mallorca.
Gist skyldi á Hótel Maria Elena á
Mallorca, höföum viö fengiö þar
tilumráða 8 ibúöir. Eins og I fyrri
feröinni var búið að raða sjúkl-
ingum og starfsliði niöur I i ibúð-
ir. En viö höföum lært af reynsl-
unni, svo að núna voru sjúklingar
af báðum kynjum I flestum Ibúð-
anna. Þessi hópur virkaði á ytra
borðinu að minnsta kosti, miklu
öruggari með sig en sá fyrri, en
sex af þátttakendunum höfðu ver-
ið meö i fyrri feröinni.
Ferðin til Mallorca gekk mjög
vel. Erfiðleikarnir byrjuöu ekki
fyrr en við komum heim á hótelið,
en þá reyndist þaö vera svo að
ibúðunum var dreift á Hótel
Maria Elena I og II og sumir voru
I ibúðum á fyrstu hæð, aðrir á
annarri eða á sjöundu og áttundu
hæð. Voru þetta mun óvistlegri
óbúöir heldur en þær sem við
höföum kynnst á Costa del Sol. í
Ibúðunum var hvorki simi né
sjónvarp eins og á Hótel Las
Esterellas.
Kostir og gallar
Næsta ferö var hellaferð. SIðan
var ferðinni haldið áfram dreka-
hellarnir alkunnu heimsóttir en
það eru griðarstórir dropasteins-
hellar, semheilla unga sem aldna
vegna hinnar miklu fjölbreytni,
sem gætir i lögun dropasteinsins.
Hlýtt var á tónlist eftir Bach á
bökkum vatnsins i botni hellisins.
Svo hljótt var aö heyrt hefði mátt
saumnál detta. Sumir sjúkling-
arnir og starfsfólk haföi orð á þvi
að það hefði aldrei upplifað jafn
hátlölega stund. En ferðinni var
haldið áfram og hinn sérstæði
dýragarður Autosafari var
heimsóttur, en dýragaröur þessi
erfrábrugðinn öðrum aðþvl leyti
að dýrin ganga laus I slnu
náttúrulega umhverfi, en við vor-
um lokuð inni I bllnum á meðan
hann ók I gegnum garöinn. Vakti
þetta almenna hrifningu I hópn-
um og allir þeir sem voru með
myndavél smelltu af I grið og erg,
sumir eyddu einni filmu og aörir
tveimur. Einnig voru allir vel
nestaöir af brauöi og banönum til
þessaö gefa dýrunum, en ég held
aö flestum hafi þótt skemmtileg-
ast að henda banönum til apanna.
Garöur þessihefurað geyma flest
dýr merkurinnar og heimsóknin
ógleymanleg flestum þeim, er
þangað komu. Var komiö heim á
hótelið laust fyrir kvöldmat.
Eina skoöunarferö settu
leiðangursstjórar Sunnu alveg
sérstaklega upp fyrir þennan hóp.
Var hún til þess aö auka fjöl-
breytni ferða fyrir okkur og
heimsækja þá staði inni I Pálma-
borg, er hvað mesta athygli
vekja. Feröin hófst klukkan 9 um
morguninn með þvi aö siglt var
inn til Pálmaborgar meðfram
Magalufströndinni og tók sigling-
in um 40 m. A leiðinni blasti við
fallegt landslag og sögufrægár
slóðir, en þegar nálgast tekur
borgina blasir viö hin mikla dóm-
kirkja Mallorca, Marlukirkjan,
en hún er talin fimmta stærsta
kirkjan I heiminum I dag. Kirkjan
var byggð vegna áheits fyrsta
kristna konungs Mallorca og á
ferö okkar um kirkjuna var okkur
sagt frá aödraganada þessa á-
heitsog leitast viö að lýsa þvl sem
fyrir augu bar. Eftir klukku-
stundar dvöl I kirkjunni var ferð-
inni haldið áfram og heimsótt
gamalt spánskt þorp, þar sem
margt skemmtilegt var að sjá.
Hádegisverður varsiöan snæddur
á gömlum matsölustað i hjarta
borgarinnar, og þar var boðið upp
á þjóðarrétt spánverja, pæluna.
Aömáltið lokinni heimsóttum við
Delfinarium.eða sædýrasafnið og
horfðum þar á höfrunga, sæljón
og önnur skemmtileg dýr sýna
listir sinar. Komiö var heim á
hótelið um kl. 17. Þessi ferö hefur
reynst ógleymanleg öllum þeim
sem þátt tóku i henni.
Einnig var eitt kvöldiö frægasti
næturklúbbur i Suður-Evrópu
heimsóttur, en þaö er nætur-
klúbburinnTitos. Allir klæddu sig
I sin bestu föt og mikil eftirvænt-
ing skein út úr andlitum þeirra,
sem aldrei höfðu á næturklúbb
komiö. Þar sáum viö fræga
ilamengódansarasýna listir si'nar
ásamt töframönnum, fjölleika-
mönnum og söngvurum af hinum
ýmsu þjóðernum. Fólk dansaði og
skemmti sér vel fram yfir miö-
nætti, en þá var haldið heim á
leið.
Siðasta ferðin, sem farin var,
var I eina af þessu frægu grisa-
veislum. Þar var á boöstólum
gnægð matar, grisakjöt, kjúkl-
ingar, kartöflur og góðar veigar.
Mikið varsungiðundir borðum og
skemmtu allir sér vel. Eftir aö
matast hafði verið gengu allir út
og dönsuðu úti undir berum
himni, þangað til lagt var af stað
heim laust eftir miðnætti.
Siðasta kvöldið, sem hópurinn
dvaldist á Mallorca bauð ferða-
sjóöur öllum i mat og gat fólkið
valiö um þaö hvort það vildi held-
ur nautasteik eöa kjúklinga. Eftir
sameiginlegt borðhald á hótel
Treamon.flutti allur hópurinn sig
út á veröndina fyrir utan hóteliö.
Þar sátum við og töluðum saman
og sungum, flest meö góöar veig-
ar I glasi, eöa þeir sem það vildu,
fram að miðnætti, en þá var hald-
ið heim.
Einn laugardagsmorguninn var
fariö á sigaunamarkað. Lagt var
af staö kl. 8 að morgni. Þvl miður
var þetta einn af þeim þremur
rigningardögum, sem viö fengum
I þessari tveggja vikna ferð, og
dró þaö nokkuð úr ánægju fólks.
En þaö lét ekki rigninguna aftra
sér frá þvl að fara.
Þegar á markaðinn var komið,
tvfstraöist hópurinn fljótlega.
Mismunandi vel gekk sambýlis-
fólki að halda hópinn, en þó að
hópurinn tvistraðist kom það ekki
að sök, þvi að sá sem týndi sínum
hópi slóst bara I förina með fólki
úr öðrum hópi.
Og allir komust heim á lokum,
reynslunni rikari. Þaö má segja
aðfyrirsuma einstaklinga Ihópn-
um var atburðarásin ef til vill
heldur hröö þvl allt var var svo
nýtt og framandi. En allflestir
sýndu alveg sérstakan dugnað og
mikið úthald, voru mikið á ferð-
inni og reyndu að koma I veg fyrir
að nokkuð markvert færi fram
hjá þeim.
Við vonumst til þess að geta
farið meö hóp sjúklinga til
Kanarieyja næstkomandi haust,
en eitt vandamál er til staöar.
Hvaða leiðir er hægt að fara til aö
afla fjár til ferðarinnar? Ekki er
endalaust hægt að treysta á gjaf-
mildi stofnunarinnar. Ef einhver,
sem les þessa grein býr yfir góöri
hugmynd, þá er hann vinsamleg-
ast beðinn að koma henni á fram-
færi.
Að endingu vil ég nota tækifær-
ið og þakka starfsfólki Sunnu og
sérstaklega Ingólfi Guðnasyni
allan þann velvilja, sem hann
hefur sýnt okkur. Jafnframt
þakka ég starfsfólki Kleppspltal-
ans fyrir sitt framlag og vinnu I
þágu feröasjóðs.
vítfa er þörf fyrir
vasatölvu
Taktu hana med til sóianianda.
þá geturdu reiknad hvacJ hlutimir kosta og yfirfœrslan nýtist betur.
Mundu ad láta skrá hana hjá Tolli vid brottför.
Urval úrvals-vasareiknivéla fœrdu hjáokkur
^Wh‘<
med heils áns ábyngd.

SKBIFSTDFUVELflR H.F.
_________
sz

Hverfisgötu 33 Sími 20560