Tíminn - 15.06.1969, Side 15
SUNNUDAtíim 15. júní 1969.
15
TIMINN
HÖTEL
GMÐUR
Ódýr og góður matur og
gisting i fogru umhverfi
við miðborgina.
HÓTELGARDUR-HRINGBRAUT-SlM115918
Sveit
14 ára drengur óskar eftir
vinnu í sveit. Er vanur
Uppl. í síma 20829.
VÍNLANDSPUNKTAR
Framlialo af bls. 7
Það vœri fró®lieigt a@ viita, hiyað
vakia- í'yrúir Hialldó(ri Laxnesis, með
þvá að láta þainniam þvættiinig á
pnent. þó 'hiann sé eftiir eiinhvenn
Ad'aim frá Briimanm.
■ Er hanm edakji búiinm að verðia
sér nóg til sfeamimiar yið Norð-
mienn Ú't aif mieðf'erðiinni á Ól'afi
helga í Gea'plu, þamf hann líika a@
@ena þjóðbetju þedma, Ólafi
Tryigigva'syni, söimiu sfcil. Óiafur pr
l'ífca að vtesu leyti þjóðhetja ís-
lendinigia llka, þar sem norræn
hietjusaga nær hápunikti með Svold
aromuistu,
HvernLg aetlli að Norðmönnium
falli sú söguisögn, að Dianár hafi
signað þá í oa’nustunni.
Þessd póstur stendiur í Heims-
kniniglu: ,,En er þeir höfðu þetta
tal'að um hríð, þá sjá þeir sigia 4
skdp, og eiitt af þeirn var dneki
miifcinn og najög guiEbúinn. Þá stóð
upp Sveinn Daniakonumgur oig
miælti: Hátt mun Onmurinn bea-a
mág í kivö'l'd, honjuim skal ég stý'na.
Þá mæltd Eirífcur jiart, sivo að
raokfcrir miemn heyrðu: Þótt Ólaf-
ur hefði ckki meina sfcip en þetta,
þá myndi Sveinn koinuingur það
aildrei fá af homum tekið með ein-
uim sannan Danaher.“
Ég get ekfci stiMt mig um að
Leiðia fram sem vitní um ’Svoldar-
onrustu m'ann, sem ætti að standa
H'alldári Laxmess jafinfætiis í sagn
fræðj og vel það. En bað er Páli
giamffii Meis'tieð, sem sknfaði mann
kynssögu, sem kennd var í ölluim
æðri sfcóluim í sinni tíð. Hamn
skrifaði l'tka sö'gu Norðutiandia,
sem kom út 1891, stórskemmtileg
bófc, sem var sérstafc! uppáhadd
aiffira námfúsra unglinga um og
eftir aldamióttn síðustu.
Hann segtt í formáia fyrir bók-
Lmni: „Ef vér vanrækjum að lesa
sögiur vorar-. þær sem beztar eru,
þá er móðurmáli voru hin mesta
'nætta búin. því að i sögumum hef-
ir það stoa aðalrót og uppsprettu.
Þáð má telja vist, að ef vér les-
um mieð eftiirt'efct það. sem ^ bezt
er tiíl af ritum feðra 'mrra', þá
mun andi vor llifna og kanmast við
ætterni sitt, að hamn er af nor-
rærnni ætt rumiminn og þá muni
vakna hjá osis betri og fegri hug-
mynidiir, betra og fegra orðavai,
en nú á sór stað aiknennt í rituim
mannia og ræðu.
Þetta sagðii sá vitri miaður, sem
hafði það fynir venijiu, a!ð harnn
sagði, að ffiiesa affiffitaf póst úr Heims I
krimgki eða Njáffiu *áður en baimn
tók tdffi við mia'nniky'rasisöigun'a.
Hverndig ætli homiuim hefði þótt á
bragðið það óæti, sem okkur er
tíðaist boðið uipp á aif nútima
miömnum?
Loifum svo Páþ að segjia okkur
póst úr Svol'diairomiistu:
„Orimiurimn Lainigi var í miðju
liði, en eiin 5 Skip hoirnuim til hvorr
ar bainid'ar. Sj'á'lfur stóð Ólafur í
lytftiimgu á Ormiinuim og bar hamm
mjög h'áitt, hann hafði gylltan
skijöld og guilroðiinn hjáffiim, oig
rauðian liyrtil stuittan yfir brynju,
og var auiðfcenndur frá öðrum
miömnum."
Þessá onrusba er efffiiauist edin-
hiver hin snarpaista og miannökæð-
asta, spm háð hefur^verið á Nor:
urlöimduim, oig vörn Ólafis Tryggiva
sonar og kappa bams má jafma
við vörn Leónídiaisiair í Lauga-
ökairði.
Þorsteimh ErlimgEBom 'kvað líka
þannffig:
„Oig óhreiinfca'st tófc nú hið
ásrunnia blóð
í Yngl'kugia goðbornu raiðjuim,
er Óffiiafiur Try@g,'/asion önd-
verður stóð
í 'amdsteotaiftokikiinum mdðjumi.
Það mátti nú sejrjia. þ’essi skild-
getnj sornur guðannia, þar sem
no-rraen betja befir komiizt hæst
og jafmfæti's Leónídiasi í Lauiga-
skörðium. t.
Þá snúum við ofckur að öðiru.
„Það er nú fyl úr anmarri meri‘“,
mundi Laxness segja. Það er fróð
leikurimn urn það, hvernig Ólafs-
sagia Tryggivaisom'air varð til.
Þeigjar O’ddiur munteur Snorra
son fór á stúfama með Ólafssögu
Tryggvaisoniar 200 ár firá faili
hains. Hiamm tíeiir samian sitt úr
hyenri áttinni og býr til höfuð-
persómur trá rótum, éanis og Sig-
ríði stáraáðu.
Hérma verð ég nú aö tafca firam
í fyrir sfcáidinu. Hvernig var það,
notaöi HaMidór etoki þessa per
sónu, þegar bann sagðá í Gerplu
um Harald grenstea: Hanm var
iimmibremndiur á kve'ranaíari. Var
það etoki eá'nmdtt fyrir það afrek,
sem Sigríður félkk vi'ðurinefni'ð,
hún viffidi vémija smáikonumiga úr
öðrum löndum af að koma að
biðja sto,
Þá segir Halldór Kiljan næst:
„Á endainum finnua Oddur faffi'l-
sbaðinm í tivedmuir iítt miinnisstæð-
um vísum drótttevæðum eftir
Skúiia nofckurm Þorstetosson, sem;
'gieymzt höfðu á vörum manna.
Þar segir, að omrustam hafi ver
ið háð við Svo'ldiarmynmi. Af
sfcáffidsikap Stoúla verður bá emgon
veginn séð, að ÓLafiW Tryggvason
hafd komið nærri orrustunni. t
þeseum óvtssuteveðildnigum er
Svoldur fyrst mefrd. „Hún er
naiglton í naglasúpunni.“
Þanniig endiar nóbelsstoáldið lest
urinn í dag. Ég þate'ka honum
etefci fyrir liesturinm, hvað sent
aðrir gera.
Halldór Laxnesis gerir mjikið
veður úr þvl að SvoMur, sem er
naigiliinm i niaglasúpueni hjá Oddi
Snomasyn.i, sé alís ekki tál, oig
hafi aldrei verið.
Nú segir svo í Noi'ðurlandasögu
Páls M'elstéð (neðanmiális). „Milffii
Rugen að vestan, Peen'efljótsósa
að austan. gemgur f iörður inn að
Greifevolde, úta fyrii firðdnum
var Svoldur. Fyrir ineae eyjuna
bafa þeir Sveinm konungur liagt
skipum sínum og Þau eteki sézt
fyrr en að beim var komið.
Á síðan öldum hefir sjó'rinn
genigið þar mjög á lamd og brotið
það, og má vera. að Svol'dair sé :
sjó komin.“
Skáldið verður líkl'ega að fcaupa
sér kafarabúninig fyri'r dönsiku
verðiaiiinin. ef bann á að finna
Svoí'diur.
Að síðustu p'ebba: Vísurmar
dróttkvæðu voru eftir Skúffia nokte
urn ÞorsteinLSison. Það er ekfci að
heyra. að Ha'lffidór viti meto steil
á þessum miannd. Hann var nú
somur Þonst'eins Egdlssonar á Borg
og var st'afn'búi á Baröanum hjá
Eirílki j'arld í Svoldairorrustu, og
ameiar sveiitumigij banis, Torfi Val-
bra'mdsson, var lífca stafnibúi á
Bairðaeum. Þeir hafia því verið
góðir beimildarmeon um gang
orruistunmiair.
Einihv'ern tíima hefir Haffildór
sjáOfsaigt beyrt getið um afa Steúffia,
Eigiil Ste'aliliagnmsíson. Miensta
kosti ar þesis getið í B're'kikuteots-
ammál, hvaða atvimnu hann stund-
aði, hamn guibbaðd framan í fóffik.
Þegar farið er að þýða bæteur
Halffidórs Laxniess á öll möguleg
tuiragumiál, þá fer efciki hjá því, að
mönmum fitanitet allnýstártegir at
váininuveigi'r stundaðir hér á hjama
veraiffidar. Butriadidd í Genplu er
m'Bstuir bnunnmigua’ á ísffiandi, en
EigáM Sbailffiagrímisson guibbar fram-
an í fóllk.
Það verður ekiki varið, að þeirn
sivipar aliveruliegia saman, mesita
sfcái'di fomaffidar og mesta sikáffidi
nútímanis.
Hffinn riddarinn á sdlfurhiestto-
um befir þegar tefcið að sér blut-
venk Bu'tra'ldia.
Jóreyk sé ég víðavegu, velta
fnam um himiLmsfcaut.
Helgi Haraffidsson.
Harmleikur
í háhýsinu
Heimstfræa amensk tirollveKiT.
í litum
Aðalhlutverk
Terence VI ,>rgan
Suzie Kendel)
Tony tiecklev
íslenzkur texti
Stranglega bönmuð íimman 16
ára
Svnc kl 5 7 o? b
„DauSinn bíSur
í Beirut"
Hörkuspennandi ný ítöffisk
sakamálamynd í litum og
cinemascope.
Frederick Stafford
Giselffie Arden
Bönnuð börnum ímnan 16 ára.
Sýnd kl 5 og 9
Gög og Gokke
í lífshættu
Barraa'sýnd.rag kl. 3
Tónabíó
MeS löcsquna
á hælunum
(8 on the Lam)
Oven.iu skemmtileE og snilld-
arvel gerð ný amerísk -am
anmynd t serflokki með
Bob Hope og
Phyllis DiLler
1 aðalhlutverkum Myndin er
i litum
Svnri ki 5 og 9
Frumskógastúlkan
Lana
Barraaisýntoig kl. 3
18936
Byssurnár
í Navarone
Hin heimsfræga stórmynd í
litum og CinemaScope með
úrvalsleikurum
Gregory Peck
Anthony Quimn
James Darren
David Niven o.fl.
Endursýnd kl. 5 og 9
Bömmuð innam 12 ára.
Dularfulla eyjan
spemmamdi ævtotýramynd
Bar'masýniinig kl. 3
Slm n5a«
Herrar mínír og frúr
(Signore & Signori)
— íslenzku-r texti —
Bráðsnjölffi og meinfyndio
ítölsk-frömsfc stórmynd im
veikleika holdsims, gerð af
ítalska meistaranum Pietro
Germi. — Myndin hlaut hin
frægu gullpálmaverðlaun í
Canraes fyrir frábært skemmt
anagildi.
Virna Lisi
Gastome Moschin og fl.
Bönmuð börnum yngri
en 12 ára.
Sýnd kl. 5 og 9.
Batman
Hin bráðsfeemmfillegia ævto-
týramynd.
• Bai’nia'sýniin'g kl. 3
(iAMLA BÍÖ M
Síml 114 75
Auga kölska
Spen nandi vikmynd
með íslenzkum texta.
Sýnd kl. 5, 7 og 9
Bömnuð 14 ára o, ymgri.
Undradrengurinn
Banraasýmimg kl. 3
Jón Grétar Sigurðsson
héraðsdómslögmaður
Austurstraeti 6
Simi 18783
■■11
íiti
)j
ÞJOÐLEIKHUSIÐ
Yfðlariwi
í kvöld kffi. 20
Uppselt
miámu'daig kffi. 20
Uppselt
miðvifcudiag kl. 20
'Aðgöogumiðasalan opto frá
kL 13.15 tffil 20. Sími 1-1200.
„SÁ SEM STELUR FÆTl .
í kvöffid kffi. 20.30
Síðasta sýnimig
Aðgömgumiðasalaii í Iðmó er
opto frá kL 14. Sími 13191.
MfíiFMfímm
Húmar hægt
að kvöldi
Sýnd bl. 9
Síðustu sýnómgar.
Lady Godiva
Spenmamdi og skemmtiiffieg
amerísk litmynd með
Maureen O’Hara
George Nader
Bönmuð imman 12 áma.
Endursýnd kl. 5 og 7.
UUGARAS
1207 í 3c 18151)
Maður og kona
Frömsk úrvalsmynd í liitum
og cimemaiscope, með ísl texta
Endursýnd kffi. 5 og 9.
Á flótta til Texas
Sýnd ki. 3
41985
rrvw
Leikfangið Ijúfa
(Det kære legetéj)
Nýstárleg oe opimsteá ný,
dönsk mynfl með lituin, er
fjalffiar steemmtilega og hisp-
ursffiaust am eitJ viðkvæmasta
vandamáffi nútima þjóðfélags
Myndin er gerð aí snffilffilngn-
um Gabrie) Axel. er stjórnaði
stórmyndiimfl „Rauða steitekj
am"
Sýnd kl. 9
Stranglega bönouð börnum
tmnan 16 ára
AJdnrssktrtelna kraflzt
eið uinganglnn
Bleiki Pardusinn
Endursýnd kl. 5,15.
— tslenzkuir texti. —
Teiknimyndasafn
Barniaáýmirag kl. 3
§&jmm
Erfingi óðalsins
Ný dömsk gairnanmynd í liibuim
gerð ^ftir skáldsögu Morten
Kosch.
Sýnd kl. 5 og 9.
Gosi
Barmiasýntoig kffi. 3
Auglýsið í íímanum