Vísir - 19.12.1977, Qupperneq 4

NÝJAR HUGMYNDIR UM
BETLEHEMSTJÖRNUNA
Jólaönnin stendur yfir. Sá
timi, sem fullorönir eru á rápi á
milli verslana, litla fólkiö párar
niöur jólaóskir sínar og stjörnu-
fræöingarnir birta nýjustu hug-
myndir sinar um uppruna
Betiehemst jörnunnar.
Þaö eru þrir breskir stjarn-
fræöingar, sem þetta áriö leggja
fram athuganir sfnar á jóla-
stjörnunni, sem samkvæmt
Matthiasarguöspjalli visaöi
þrem vitringum leiöina aö jöt-
unni, þar sem þeir fundu Jesú-
barniö.
„Mestar líkur eru á því, að
Betlehemstjarnan hafi verið
skær blossastjarna (nóva), sem
Kínverjar skráðu, og hefði fyrst
birst á himinhvolfinu árið 5 fyrir
Krist,” eftir þvi sem þremenn-
ingar þessir halda fram i riti
Hins konunglega stjarnfræðifé-
lags.
Þessir þrir eru dr. John Park-
inson, dr. David Clark og dr.
Richard Stephenson. Fyndnir
pennar bresku blaöanna hafa
þegar uppnefnt þá „Vitringana
þrjá”, sem er kannski ekki svo
óviðeigandi. Þeir hafa elt
stjörnuna i gegnum kinversk og
kórönsk fornrit þar sem getið er
um stjarnfræðilega viöburði.
Þar hafa þeir grafið upp um-
sagnir, sem gætu átt við hina
heilögu stjörnu.
í einu fornritinu — „Stjarn-
fræðilegar athuganir á ti'mum
Han-keisaraættarinnar fyrri” —
rákust þeir á þessa klausu:
„Annað rikisár Ch’ien-P’ing,
annar mánuður (árið 5 f.K., 10.
mars til 7. april). Hui-Hsing sást
við Ch’ien-Niu i sjötiu daga.”
Þeim tókst að þýða „Ch’ein-
Niu” yfir á nákvæma staðsetn-
ingu miðað við nútima stjörnu-
útreikninga. Þeir játa, að „Hui-
Hsing” þýðir venjulegast hala-
stjarna, en telja, þar sem kin-
versku st jörnufræðingarnir
geta hvergi um feril hennar —
sem þeir þó venjulega gerðu um
halastjörnur — að þeir hljóti að
hafa séð nóvu.
Þrimenningarnir fundu svip-
aðar umsagnir kórönsku forn-
riti: „Saga þriggja konungs-
velda, skráð af Silla”, en þar
fannst þeim timasetning óljós
og ómögulegt að sjá af umsögn-
inni, hvort um var að ræða hala-
stjörnu eða blossastjörnu. En i
staðsetningunni munaði aðeins
tuttugu gráðum frá viðburðin-
um, sem Kinverjarnir lýstu.
Þeir benda á, að þessi stað-
setning þýddi, að stjarnan hefði
sést á austurhimninum nokkrar
klukkustundir fyrir sólarupp-
rás. En það væri i samræmi við
frá sögn Matthiasarguðspjalls
um, að hin helga stjarna hefði
sést „i austri”.
„Þetta er fyrsta stjarnfræði-
lega athugunin á þessu efni i
fjölda ára,” sagði dr.Parkinson
við blaðamenn, sem inntu hann
um greinina. Hann starfar við
geimrannsóknarstöðnunina við
Mullard-háskóla.
Hluti greinarinnar er gagn-
rýni á stjörnuvangaveltum sið-
ustu jóla, sem komu fram i
grein i „Journal Nature” 10.
desember, skrifuð af David
Hughes, eðlisfræðingi við Shef-
field-háskóla
Dr. Hughes aðhylltist þar
skýringu Keplers stjörnufræð-
ings frá þvi snemma á
sautjándu öld. Nefnilega að
stjörnufyrirbærið hefði verið
samstaða Júpiters og Satúrnus-
ar árið 7 fyrir Krist. Vegna
merkingar þessara fastastjarna
i stjörnuspekinni hefði fyrirbær-
ið boðað stjörnuspámönnum
Babýloniu, að ísraelsmönnum
hefði fæðst konungur, skrifaði
dr. Hughes.
Dr. Parkinson og starfsbræð-
ur hans vitna i babýlonskt
stjörnualmanak frá 6eða 7 fyrir
Krist, og fullyrða að Babyloniu-
menn hafi verið svo vel að sér
um feril himintunglanna, að lit-
ill möguleiki væri á þvi, að þeir
hefðu látið sér samstöðuna
koma á óvart, eða orðið upp-
vægir af henni.
Dr. Hughes og þrimenningun-
um ber saman um að gera ráð
fyrir fjögurra ára timaskekkj-
unni, sem leiðrétt var árið 533
eftir Krist, þegar dagatalið var
endurskoðað. Samkvæmt þeim
timareikningiætti Jesús að hafa
fæðst annað hvort réttfyrir eða
á árinu 4 f. Kr.
Það þykir nokkur kaupsýslu-
bragur að þvi, að báðar þessar
greinar, dr. Hughes i fyrra og
þrimenninganna núna, birtast
rétt fyrir jólin. Hvorir um sig
leggja sig þó i framkróka við að
styðja mál sitt visindalegum út-
reikningum og tilvitnunum i
fornar heimildir.
Dr. Hughes ályktaði i fyrra,
að Betlehemstjarnan „gæti ver-
ið einungis munnmælasaga.
Það var naumast svo aumur
konungur á þeim timum, að það
ætti ekki að hafa fylgt fæðingu
hans einhver stjörnuviðburð-
ur.”
Þrimenningarnir botna grein
sina þessi jólin með þvi að
benda á, að stjarnan þurfi ekki
endilega að hafa birstum leið og
Jesús fæddist. Það hafi fyrst
orðið siðar, þegar fólk leiddi
hugann aftur til þessara við-
burða, að það setti fæðinguna i
samband við nóvuna árið 5 f.
Kr.
hárblásari
meó greióu
og bursta
Smásöluvprft kr. ‘i.110
SUNDABORG 22 - SÍMI 84800 - 104 REYKJAVÍK
KHHHHH8HHHHHHHHHH8KH
Afhugið verðin hjá okkur!
VERÐ AÐEINS KR. 39.000.-
HÚSGAGNA-f
val
verzlunarmiðstöðinni
við Nóatún
Hótúni 4
Sími 2-64-70
HHHHHHHHHHHHHHHHHHHH