Vísir - 12.05.1978, Síða 10

10
Föstudagur 12. mal 1978.
VISIR
VISIR
utgefandi: Reykjaprent h/f
Framkvæmdastjóri: Davið Guðmundsson
Ritstjórar: Þorsteinn Pálsson ábm. \
• ólafur Ragnarsson
Ritstjórnarfullfhji: Bragi Guðmundsson. Fréttastjóri erlendra frétta: Guðmund-
ur Pétursson. Umsjón með helgarblaði: Arni Þórarinsson. Blaðamenn: Berglind
Ásgeirsdóttir, Edda Andrésdóttir, Elias Snæland Jónsson, Guðjón Arngrimsson,
Jón Einar Guðjónsson, Jónina Mikaelsdóttir, Katrin Pálsdóttir, Kjartan Stefáns-
son, Oli Tynes, Sæmundur Guðvinsson, Iþróttir: Gylfi Kristjánsson og Kjartan L.
Pálsson. Ljósmyndir: Björgvin Pálsson, Jens Alexandersson. utlitog hönnun: Jón
Oskar Hafsteinsson, Magnús Olafsson.
Auglýsinga- og sölustjóri: Páll Stefánsson
Dreifingarstjóri: Sigurður R. Pétursson
Auglýsíngar og skrifstofur: Siðumúla 8.
simar 86611 og 82260
Afgreiðsla: Stakkholti 2-4 simi 86611
Jlitstjórn: Siöumúla 14 simi 86611 7 linur
Askriftargjald erkr. 2000 á
mánuði innanlands.
Verð i lausasölu
kr. 100 eintakið.
Prentun
Blaöaprent h/f.
Opnunorleikur í þrótefli
Geir Hallgrímsson forsætisráðherra opnaði nýja leið
út úr i þráteflinu í kjaramálunum í ræðu sinni á aðal-
fundi Vinnuveitendasambandsins fyrr í vikunni. Þessi
leikur ráðherrans kemur óneitanlega svolítið á óvart í
stöðunni og á þessu stigi er erfitt að sjá til hvers hann
leiðir.
Kjarninn í þessum nýja boðskap forsætisráðherra er
sá, að hann segist ekki vera andvígur því að aðilar vinnu-
markaðarins semji um annað form láglaunabóta en í
gildi er samkvæmt lögum. Með þessu hef ur ríkisstjórnin
lýst vilja sínum til þess að breyta verðbótaskerðingar-
lögunum f rá því í f ebrúar að því er varðar lægstu launin.
Nú er eftir að sjá, hvort aðilar vinnumarkaðarins eru
reiðubúnir til þess að fara inn á þá leið, sem forsætis-
ráðherra hefur opnað. Viðbrögðin hafa fremur verið
þögn en andstaða. Vinnuveitendur hafa ekki sagt eitt
auka tekið orð, en fulltrúar launþega ítrekað að verð-
bæturnar verði að miða við dagvinnutekjur en ekki
heildartekjur.
Ljóst er því að opnunarleikur forsætisráðherra hefur
ekki leyst vandamálið í einu vetfangi. En viðbrögðin
gefa eigi að síður ótviræða vísbendingu um að aðilar
vinnumarkaðarins séu reiðubúnir til þess að ná sam-
komulagi. Fram til ræðu forsætisráðherra nú í vikunni
hafa öll sund verið lokuð í þeim efnum.
En þessi opnunarleikur býður ýmsum hættum heim.
Með efnahagsráðstöf unum sínum í febrúar gekk ríkis-
stjórnin mjög skammt. Þar var um að ræða hreinar
bráðabirgðaráðstafanir, sem gera ekki öllu meira en að
hafa áhrif f ram yf ir kosningar. En aðalatriðið er að þær
miðuðu að því að stemma stigu við víxlhækkunum kaup-
gjalds og verðlags.
Nýir samningar gætu augljóslega leitt til þess að þessi
veika verðbólgufyrirstaða brysti með öllu. Þá yrði
opnunarleikurinn afleikur. Forsætisráðherra hefur að
vísu sagt, að rikisstjórnin muni undir engum kringum-
stæðum breyta verðbótaskerðingarlögunum þannig að
þau næðu ekki upphaflegum tilgangi sínum.
Sannleikurinn er sá, að allar ef nahagslegar ráðstafan-
ir verður að miða við það að draga úr verðbólgunni,
hvort sem þær lúta að launamálum, f járfestingu, ríkis-
f jármálum eða peningamálum. Þetta hefur tekist mjög
misjafnlega á undanförnumárum. Hafi um tíma tekist að
fylgja fram aðhaldsaðgerðum á einu sviði hefur það
mistekist á öðrum. Nú er nóg komið af svo góðu.
Þegar verðbætur voru minnkaðar um helming í febrú-
ar var þó við það miðað, að skerðingin yrði ekki svo mikil
á lægstu launum.Opnunarleikur forsætisráðherra sýnist
fyrst og fremst vera við það miðaður að rýmka þau
mörk, sem nú gilda varðandi lægstu laun. Og þá kemur
eðlilega upp ágreiningur um það, hvort miða á við dag-
vinnulaun eða heildartekjur.
Snorri Jónsson varaforseti Alþýðusambandsins hefur
sagt í viðtali við Vfsi, að verkalýðshreyf ingin haldi enn
fram kröfu sinni um f ullar verðbætur, en sú krafa sé þó
ekki sett frám til þess að loka öllum viðræðum. Þessi
yfirlýsing Snorra Jónssonar er mjög mikilvæg. Hún er
vísir að lausn án átaka og frekari verðbólgu.
Verkfallsaðgerðir eru oftast nær pólitískar í eðli sínu,
ekki síst þegar kosningar standa fyrir dyrum. Það er
barnaskaparblekking, þegar stjórnmálaflokkarnir
halda öðru fram. Stundum hagnast stjórnarandstaðan á
pólitískum verkföllum og stundum ekki. En eins og sakir
standa hef ur þrátef lið á vinnumarkaðnum kosningalega
séð fremur styrkt ríkisstjórnina, sem til skamms tíma
hefur þó varist í vök. Sú pólitiska aðstaða ætti að auð-
velda lausn þrátefIisins í framhaldi af opnunarleik for-
sætisráðherrans.
Kosningasjá Vísis
A Neskaupstaö eru nú aðeins
þrír listar i framboði i bæjar-
stjórnarkosningunum, en þeir
voru fimm i slöustu kosningum.
Þeir, sem nú bjóöa fram, eru
Alþýðubandalagiö, sem hefur
haft meirihiuta I bæjarstjórn-
inni i fjöldamörg kjörtimabil,
Framsóknarflokkurinn og Sjálf-
stæðisflokkurinn.
Viö kosningarnar nú mun
athyglin fyrst og fremst beinast
að þvi, hvort Aiþýöubandaiag-
inu tekst enn aö halda
meirihluta sinum.
Úrslitin 1974
Úrslitin i bæjarstjórnarkosn-
ingunum 1974 voru annars sem
hér segir:
B-listi Framsóknarflokksins
fékk 159 atkvæöi og einn bæjar-
fulltrúa kjörinn, Hauk ólafsson,
verslunarmann.
D-listi Sjálfstæöisflokksins
fékk 168 atkvæöi og tvo menn
kjörna, Reyni Zoega, gjaldkera,
og Gylfa Gunnarsson,
framkvæmdastjóra.
G-Iisti Aiþýöubandaiagsins
hlaut 511 atkvæöi og sex menn
kjörna, Bjarna Þóröarson, fyrr-
verandi bæjarstjóra, Kristinn
V. Jóhannsson, skólastjóra,
Jóhann K. Sigurðsson, fram-
kvæmdas t j óra, Sigrúnu
Þormóðsdóttur, húsmóöur,
Loga Kristjánsson, bæjar-
stjóra og Sigfinn Karlsson,
framkvæmdastjóra.
J.-l isti jafnaðarm anna og
óháöra hlaut 81 atkvæöi og
engan mann kjörinn.
T-listi Flokks ungra kjósenda
fékk 6 atkvæöi og engan mann
kjörinn.
Eins og af þessu sést haföi
Alþýðubandalagið tvo þriöju
fulltrúa I bæjarstjórninni, en
þeir bættu einmitt viö sig einum
bæjarfulltrúa I kosningunum
1974.
—ESJ.
B-listi
1. Haukur Ólafsson,
verslunarmaöur.
2. Gisli Sighvatsson,
skólastjóri.
3. Friöjón Skúlason,
húsasmiöur.
4. Anna Björnsdóttir,
húsmóöir.
5. Ari Daniel Arnason
húsasmiöur.
6. Benedikt Guttormsson,
skrifstofumaöur.
7. Guðmundur Sveinsson,
bifreiöastjóri.
8. Jón ölversson,
skipstjóri.
9. Þóra Jónsdóttir,
hjúkrunarfræöingur.
D-listi
1. Höröur Stefánsson,
flugvallarvörður.
2. Gylfi Gunnarsson,
framkvæmdastjóri.
3. Reynir Zoega gjaldkeri.
4. Hjörvar ó. Jensson,
bankamaöur.
5. Elinborg Eyþórsdóttir,
skrifstofumaður.
6. Sigurjón Valdimarsson,
skipstjóri.
7. Stefán Pálmason,
rafvirki.
8. Dagmar Þorbergsdóttir,
húsmóöir.
9. Brynjar Júliusson,
afgreiöslumaöur.
G-listi
1. Kristinn V. Jóhannsson,
skólastjóri.
2. Jóhann K. Sigurösson,
útgerðarstjóri.
3. Sigrún Þormóðsdóttir,
húsmóöir.
4. Logi Kristjánsson,
bæjarstjóri.
5. Þórður Þórðarson,
skrifstofumaöur.
6. Sigfinnur Karlsson,
formaður
Verkalýðsfélags
Norðfirðinga.
7. Auður Kristinsdóttir,
sérkennari.
8. Guömundur Bjarnason,
skrifstofumaður.
9. Kristinn tvarsson,
húsasmiöur.
Hinn pólitíski geitabúska
Neðanmáls
Y
r >
Indriði G. Þorsteinsson
skrifar: Borg er að
stórum parti útlit og
þrifnaður og sam-
kvæmt þvi virðist eng-
in ástæða vera nú til að
fella borgarstjórnar-
meirihlutann, fyrst
það var ekki gert á
subbuska parárunum,
þegar fólk hélt að það
dæi áður en það sæi
] gangstétt.
Nú eru fimmtán dagar til
bæjar- og s veitarstjórnar-
kosninga og ekki bólar á neinni
umtalsverðri kosningabaráttu .
Það er eins og prófkjörin hafi meö
vissum hætti tekið allan kosn-
ingaskjálfta úr fólki, og engum
finnist lengur skipta máli hverjir
fari með yfirstjórn bæjar- og
sveitarstjórnarmála næstu fjögur
árin. Eftirtektarverðast er þetta i
Reykjavik, þar sem jafnan hefur
verið háö hörö og óvægin barátta
fyrir hverjar borgarstjórnar-
kosningar, þótt sú barátta hafi
yfirleitt litinn árangur borið utan
eitt sinn, þegar munaöi ekki
nema 187 atkvæðum að Sjálf-
stæðisf lokkurinn missti sinn
margrómaða meirihluta.
Andvaraleysið
Andstæðingar borgarstjórnar-
meirihlutans virðast ætla að
forðast átök að þessu sinni i
trausti þess að þá sé borgar-
stjórnarmeirihlutanum verulega
hætt, þegar hann hefur engan til
að rifast við fyrir kosningar.
Birgir ísleifur Gunnarsson, borg-
arstjóri, hefur eiginlega tekið
undir þetta sjónarmið I grein i
Morgunblaðinu, þar sem hann
varar við kyrrðinni í kringum
kosningarnar, og bendir á, að
andvaraleysið geti fleytt borgar-
stjórnarmeirihlutanum að feög-
arósi.
Aðalmól
Sjálf s tœðisf lokksins
Fari svo að Sjálfstæðis-
flokkurinn missi tvö sæti i
borgarstjórn og meirihluta sinn,
er eins vist að berserksgangur
renni á flokkinn I þingkosn-
ingunum mánuði siðar, þar sem
talið er að nokkurt atkvæðatap
biði hans. En slikur berserks-
gangur myndi ekki færa
flokknum yfirstjórn borgarinnar
að nýju, og i mesta lagi valda þvi
aðdraga úr hugsanlegu atkvæða-
tapi hans i Reykjavik i þing-
kosningunum. Staðreyndin er að
þingkosningar skipta flokkinn i
Reykjavik mikið minna máli en
borgarstjórnarkosningarnar.
Sú pólitiska aðstaða, sem
fengin er með þvi að stjórna
Reykjavik kjörtimabil eftir
kjörtimabil, er og hefur verið
helzti starfsgrundvöllur flokks-
ins, og á nokkurn þátt i að skýra
fyrirferðamikla tilvist hans i
islenzku stjórnmálalifi. Borgar-
stjórnarkosningarnar eru þvi
aðalmál Sjálfstæðisflokksins, og
þess vegna sætir furðu hvað
flokkurinn fer sér hægt um mála-
tilbúnað fyrir kosningarnar.
Að visu hefur kosningabaráttan
yfirleitt ekki hafist að ráði fyrr en
andstæðingar Sjálfstæðis-
flokksins i Reykjavik hafa farið
að birta tillögur sinar. Þær hafa
oftar en hitt verið lítilla sanda, og
þvi hefur flokkurinn notað tæki-
færið og bent kjósendum á, að
Þögnin vinnur með
andstœðingum
Sjálfstœðismanna