Tíminn - 09.09.1969, Síða 9

ÞRIÐJUDAGUR 9. september 1969
TIMINN

Útgefandi: FRAMS0KNARFLOKKURINN
Framkvæmdastjóri Kristján Benediktsson Ritstjórar Þórarinn
Þórarinsson (ábi Andrés Krtstjánsson. .lón Helgason ob Indriði
O Þorsteinsson Fnlitrúi ritstjómar Tómas Karlsson Auelýs-
ineastjóri Steingrimut Gíslaáon Ritstjórnarskrifstofur i Eddu-
húsinu simar |fl'V“»—18306 Skrifstofur Bankastræti 7 —
Afgreiðslusimi 12323 Auglysingasimi: 19523 Aðrar skrifstofur
sími 18300 Áskriftargjald kr 150.00 á mánuði tnnanlands —
í lausasölu kr 10,00 eint — Prentsrníðjan Edda h.l
Vilhjálmur Hjálmarsson, alþingismaður:
„Eigi skal
heldur safna iiði“
Verkefni og mögu-
leika skortir ekki
Það stafar ekki af því, að landið sé lélegt eða þjóðina
skorti verkefni, að á annað þúsund vinnufærra manna
ganga nú atvinnulausir og mörg hundruð manna hafa
leitað sér atvinnu erlendis. Þótt benda megi réttilega
á það, að hér séu óþurrkar og kal öðru hverju og síld-
veiðar stopular, er það ekki neitt frábrugðið því, sem
gerist og gengur í öðrum löndum Öll lönd eru þannig
meira og minna háð slíkum sveiflum af völdum náttúr-
unnar. Og þótt benda megi á þessa erfiðleika af völdum
náttúrunnar, skortir hér ekki verkefni. Hér þarf að endur
nýja og efla skipastólinn með smíði skipa í landinu sjálfu,
hér þarf að koma fiskiðnaði í fullkomnara og nýtízku-
legra horf, hér þarf að byggja nýtt, stórt orkuver á
næstu fjórum árum, hér er hægt að efla margvíslegan
iðnað, sem ýmist sparar erlendan gjaldeyri eða aflar
hans, hér þarf að steypa fjölförnustu vegina og bæta
vegasamband annars staðar, hér þarf að auka íbúða-
byggingar og ýmsar opinberar byggingar.
Þannig mætti halda áfram næstum þrotlaust að
telja verkefnin, sem eru óleyst. Lausn þeirra myndi ger-
breyta ástandinu, skapa næga atvinnu og batnandi lifs-
kjör og stöðva fólksflótta úr landinu.
Það er hins vegar rétt, að framkvæmd þessara mála
er ekki vandalaus. Þjóðin hefur takmörkuð fjárráð og
notkun erlends fjármagns verður einnig að vera innan
hóflegra takmarka. Þess vegna verður að hafa mark-
vissa stjórn á fjárfestingu og framkvæmdum Þess vegna
verður að reyna að takmarka óþarfa eyðslu og illa
meðferð fjármuna. Það þarf eftir megni að reyna að
beina fjármagni og vinnuafli þjóðarinnar að réttum
viðfangsefnum. Innan þess ramma á að gefa framtaki
einstaklinganna kost á því að njóta sín sem mest, án
allra óþarfa hamla og skriffinnsku.
Kreppan, sem nú er glímt við, stafar öllu öðru fremur
af því, að ekkert markvisst er gert til að beina fjár-
magni þjóðarinnar að hinu þýðingarmestu verkefnum,
en jafnhliða er svo framtak einstaklingsins lamað með
ströngum lánsfjárhöftum. Þannig er ríkjandi stjómar-
stefna sambland skipulagsleysis og hafta og úr þessu
verður sá óskapnaður, sem stendur öllum framförum
þjóðarinnar fyrir þrifum.
Þessu verður ekki breytt nema með nýrri stefnu i
samræmi við það, sem hér er rakið. Landið er gott. Verk-
efnin eru mikil og mörg. Möguleikarnir em miklir, ef
fjármagnið er réttilega nýtt. En stefnan er röng og vald-
hafarnir eru ráðvilltir. Það er á valdi þjóðarinnar að
breyta því. ^ s
Sagan úr Bílasmiðjunni
„Samdráttur hjá Bílasmiðjunni“. Þannig hljóðar
þriggja dálka fyrirsögn í Alþýðublaðinu í gær. Henni
fylgir undirfyrirsögn á þessa leið: „Ástæðan er skortur
á rekstrarfé — viðskipti skortir ekki‘.
Þetta er saga margra fyrirtækja um þessar mundir.
Þau hafa næg verkefni og viðskipti — en rekstrar-
féð skortir. Þvi verða þau að draga saman seglin og
fækka starfsfólki. Hjá Bílasmiðjunm unnu 75 manns
I vetur, en aðeins 35 nú og fækkar sennilega í 20
Slíkar em afleiðingarnar af lánsfjárhaftastefnunni.
Ríkistjórn, sem þannig býr til atvinnuleysi, á tafarlaust
að víkja. Þ. Þ.
Hryggð á ströndinni
f vor skýrðu blöð frá hring-
ferðum Esju í sumar. Sagt var
frá revnslu af slíkum ferðum,
sem hefðu verið afar vinsælar
af innlendum og erlendum
ferðalöngum. Loks var þess
getið, að Esjan yrðj seld úr
landi þegar að lokinni síðustu
hringferð í ágústmánuði, rétt
eins og það væri ofur éðlileg-
ur endir í starfsemi, sem hafði
notið vaxandi vinsælda ár frá
ári.
Nokkrar óánægjuraddir hafa
komið fram út af þeirri ráð-
stöfun að selja bæði farþega-
skipin, 'Heklu og Esju, án þess
nokkur farþegaþjónusta komi
í staðinn, því nýju skipin hafa
“kki fleiri svefnpláss en Herðu
breið og Skjaldbreið. Þær
raddir eru þn aðeins daufur
ómur rf mikilli og almennri
gremju og hryggð fólks á
ströndinni, út af þessum að-
gerðum, sem því finnst bera
vott um skammsýni og raunar
mikla lágkúru og úrræðaleysi.
Menn fá með engu móti skil
ið að það sé hagkvæm og eðli-
leg þroun að losa sig á einu
bretti við skip með 300 far-
bega rými á beim tímum, þeg
ar þör-f atvinnulífsins fyrir
greiðar og öruggar samgöng-
ur vaxa ár frá ári, straumur
erlendra og innlendra ferða-
manna til og um landið. fer

Villijálmur Hiálmarsson
Skemmdarstarfsemi
eSa lágkúra?
Byggmg gömlu Esju var
heillaspor. Með stofnun Skipa-
útgerðai ríkisins og uppbygg-
ingu skipastóls, er fullnægði
þörfum eins og þær þá voru,
urðu kapítulaskipti í sögu ís-
ienzkra samgöngumála.
Þessum mxkilvægu sigrum
var hins vegar ekki fylgt eftir
sem skyldi. Stjórnarvöldum
láðist nvort tveggja ,að veita
fyrirtækinu aðstöðu til þess
að leysa vöruflutningana af
hendi á viðunandi hátt. Og
látið var undir höfuð leggjast
ÞRIÐJUDAGSGREININ
hraðvaxandi og allir ræða um
nauðsyn bættrar og aukinnar
þjónustu við ferðafólk. Og all
ir vita að slíkar aðfarir eru
óþekktar með öllu hjá þeim
þjóðum, sem búa við líka lands
hætti. Engri strandþjóð ann-
arri en fslendingum kemur
það til hugar að hægt sé að
skaðlausu að Ieggja af farþega
þjónustu með ströndum fram
aðra e:i þá, sem vöruflutntnga
skip veita.
Hvarvetna þar sem sala
Esju og Heklu ber á góma :
strandhéruðunum, eru meen
á einu máli um það, að missir
þessara ágætu skipa sé áfall
fyrir byggðarlögin, þar sem
þau haf: ætíð veitt þeim mikils
verða þjónustu og verið í
senn siolt þeirra og öryggis-
tákn í erfiðum kringumstæð-
um.
að mæta nýjum viðhorfum í
mannflutningurr. með eðlilegri
bróun skipastólsins.
Auðvitað dettur engum það
í hug að stjórnarvöldin reki
vísvitandi skemméarstarfsemi
gegn strandsiglingunum. En
svo lágkúruleg eru vinnubrögð
in og svo hraklega er búið að
þessari mikilvægu þjónustu-
starfsemi, að engu er þó lík-
ara en svo sé. Skipin eru seld
hvert af öðru, án þess að önn-
ur séu tiltæk í þeirra stað,
og stórlega dregið úr þjónustu
þvert ofan í skýlausar yfirlýs-
ingar viðkomandi ráðherra á
Alþingi í þann mund sem sölu
æðið hófst. — Með óbreyttri
og raunar sívaxandi aðstöðu
til vörumóttöku í Reykjavík
og með því að strjála ferðir
og gera þær óreglulegar á
tímabilum, er stutt að þeirri

óheillaþróun, að færa vöru-
flutniugana í æ ríkara mæli
fra strandsiglingunum yfir á
hið örveika vegakerfi lands-
manna. — Og með því að draga
von úi viti að undirbúa bygg
ingu nýs farþegaskips er eðli
legt framhald í þeirri grein
framleiðslunnar torveldað.
Hér er sem sagt allt á sömu
bókina lært. ef frá er tekin
ákvörðun um byggingu tveggja
fragtskipa. En jafnvel þau not
ast engan veginn sem skyldi
nema aðrar nauðsynlegar
framkvæmdir og skipulagsað-
gerðir eigi sér stað nú þegar.
Nýsköpun vöruflutninga
Samkliða því, er hin nýju
vöruflutningaskip verða tekin
í notkun verða afgreiðsluskil-
yrðin í Reykjavík að gerbreyt
ast. Víða á höfnum úti á landi
er og endurbóta þörf svo að
ný flutningatækni nýtist. Senni
legt ei að endurskoða þurfi
fargjaldataxta og hafnargjöld.
Með hagkvæmarj skipum,
tíðari ferðum og bættum af-
greiðsluskilyrðum. ekki sízt í
Reykjavík, má ætla að vöru-
flutningar með ströndum fram
geti enn orðið sá þýðiugar-
miklj báttur í samgöngukerf-
inu sem eðlilegt má kalla.
Yrði það öllum til hags, sem
hlut eiga að máU, en þjóðfé-
laginu í heild mest.
Nýtt farþegaskip
Eyþjóð, dreifð um langa
strandlengju hlýtur að halda
uppi farþegaflutningum á sjo.
f sniéavetrum eru allstnr
landsvæði bannig sett, að sam
göngur á landi og uir. leið teng
ing við flugvelli, verður ó-
trygg. Traust og hraðfara far
þega veikir þá óneitanlega
fyrirgieiðslu og öryggi en ætíð
mikið hagræði
Erlendir og innlendir ferða
menn, sem reynt hafa, segja .
að skipsferð umhverfis ísland !■
gefi þeim meira í aðra hönd L
en nokkur jafnlöng ferð hér- jj
lendis geti gert. — Með hring
ferðum. skipulögðum eingöngu
fyrir farþega, má enn bæta
þjónustuna. En niðurfelling
hringferðanna er í æpandi
ósamræmi við alla viðleitni til
að þróa íslenzk ferðamál.
Meglnhlutverk nýs farþega-
skips vrði þjónusta við strand
Framhald á bls. 15.