Vísir - 27.01.1979, Blaðsíða 15

14
Laugardagur 27. janúar 1979
VtSIR
VtSIR
Laugardagur 27. janúar 1979.
15
„£g kom aleigunni fyrir. (
Minibíl og þegar ég kotí? é,
„áfangastaö vildu menn
■ekki trúa aö ég tíéfðí
komist á svo litlom bfl
yfir F jarðarheiði".
Krystyna leiku? éfltta-f
undir á tónleikum Garö-
ars.
sjá hetjuna og þvi var frænkan
gripiö þegar hún kom i heimsókn
og ég söng fyrir hana frammi i
þvottahúsi, 0 Sole Mio af mikilli
innlifun.”
Pianótímar og heimsókn til
langömmu
„Þegar ég var strákur var ég
sendur i sveit á hverju sumri,
austur i ölfus aö Ingólfshvoli. Þá
var ég staöráöinn í þvi aö gerast
bóndi. Reyndar hef ég ekki alveg
gefiö þaö upp á bátinn og hef
reyndar augastaö á jörö fyrir
austan fjall. Höfuöverkurinn er
bara sá aö geta samræmt þaö
störfum minum hér i bænum, en
hver veit nema aö þaö takist.”
„Eitt haustiö þegar ég var ný-
kominn úr sveitasælunni kemur
Öskar Cortes frændi minn meö
forláta pianó heim og gefur mér.
Óskar var góöur tónlistarmaöur,
lék meö Sinfóniuhljómsveitinni
og einnig fyrir gömlu dönsunum i^
Alþýöuhúsinu, eins og var algengt *
aö sumir strákarnir í sinfóniunni
„Konurnar mínar þrjár"
„Fyrstu leiöbeiningar sem ég
fékk i söng voru i HHöardals-
skóla, þar sem ég var I tvo vetur.
Söngkennarinn, hann Ingimundur
stjórnaöi skólakórnum af mikilli
röggsemi fyrri veturinn. Reyndar
var þetta fyrsti kórinn sem ég
söng meö, en áöur haföi ég gert
tilraun til aö komast 1 kór Laug-
arnesskólans, þar sem ég var i
einn vetur. Þá var Ingólfur Guö-
brandsson söngkennari i skólan-
um, og stjórnaöi kórnum. Sú til-
raun mistókst.
Annaö áriö kenndi Jón H. Jóns-
son og bý ég enn aö mörgu sem
hann kenndi mér.
Eftir aö námi viö Hllöardals-
skóla lauk , þá ákvaö ég aö fara til
Bandarikjanna aö læra flugum-
feröarstjórn. En þegar til kom, þá
var ég ekki nógu gamall til aö
hefja þaö nám, svo ég fór til Engl-
ands til aö komast niöur 1 ensk-
unni.
En eftir aö ég hóf söngnámiö
hjá frú Allen, þá fuku öll önnur
viö þegar ég er á feröinni i Engl-
andi og er boöinn i mat, þvi þarna
er sama starfsfólkiö. Þá keyröi ég
út skóáburö á stórum Bedford
vörubil i allar áttir fyrir stórt fyr-
irtæki, Cherry Blossom. Þaö var
nokkuö algengt aö atvinnurek-
endur réöu fólk til sin þó þaö heföi
ekki atvinnuleyfi, en strax og þeir
fengu einhvern pata af þvl aö
yfirvöld væru aö kanna þessi mál,
þá var manni sparkaö hiö snar-
asta.
Ég lét einnig skrá mig hjá „ag-
ent” sem útvegaöi söngvara á
ýmsar krár. Þá var maöur send-
ur út af örkinni og lenti kannski i
krá sem var full af tóbaksreyk
svo ekki sást út úr augum. En ég
fékk ágæta greiöslu fyrir þetta,
einar fimm gineur fyrir kvöldiö.
Viö þessi tækifæri söng ég alls
konar slagara, ég man eftir þvi aö
Pat Boone var I uppáhaldi hjá
mér,llka lag Bitlanna Yesterday.
Ég hef gaman aö léttum lögum '
sem hafa fallega melódiu og dá-
litiö beat, eöa hrynjandi eins viö
köllum þaö.
á var maður kan»ski~
sendur út af örkinni og
lenti á krá sem var full af
tóbaksreyk svo ekki sást
út úr augum. Þarna söng
ég alls konar slagara".
Ég heföi aidrei getaö lokiö námi
i Englandi ef ég heföi ekki fengiö
styrk frá pabba, þvi ég fékk eng-
in námslán fyrr en slöustu tvö
árin.”
Með búslóðina í Mini til
Seyðisf jarðar
En hvaö fær svo tónlistarmaöur
aö starfa sem kemur úr margra
ára námi erlendis frá?
„Ég kom heim árið 1969 og fékk
þá þaö starf aö koma á fót tónlist-
arskóla á Seyöisfiröi. Ég kom al-
eigunni fyrir I Minibll sem ég kom
meö heim frá Englandi og þegar
ég kom á áfangastaö vildu menn
ekki trúa aö ég heföi komist á
svona litlum bíl yfir Fjaröarheiöi.
Þarna var ég fram aö áramótum,
en var þá beöinn aö koma i Þjóö-
leikhúsið og syngja piltinn I Piltur
og stúlka. Ég fór meö hlutverk
piltsins einar 50 sýningar, en þaö
var nokkuö erfitt aö leika yfir sig
ástfanginn smástrák og vera aö
nálgast þrltugsaldurinn”.
Ariö eftir fékk Guölaugur Rós-
Garðar og Krystyna mað-fförn'm,
Nönnu Maríu 8 ár-a^Sg Garðar
Thor 4 ára. Elstá^rlófÍTftn Sigrún
Björk er við nám í Hlíðardals-
inkranz þjóöleikhússtjóri mér
þaö verkefni aö stjórna hljóm-
sveitinni 1 söngleiknum Ég vil, ég
vil. Einnig haföi ég þaö sama
verkefni meö höndum þegar
Zorba var sett upp, Oklahoma og
Kabarett. Hljómsveitarstjórn
var hluti af námi mlnu og þaö er
skemmtilegt verkefni aö koma
tónlistinni heim og’ saman, en
mikil vinna og stundum erfiö.”
„Emma frænka og Söng-
skólinn"
„í mörg ár haföi þaö verið hug-
sjón margra söngvara aö koma á
fót söngskóla. Hugmyndin var aö
fá hús, þar sem kennarar gætu
fengið aöstööu fyrir sig og nem-
endur sina. Þetta varö þó ekki aö
veruleika fyrr en áriö 1973. Aöur
höföu kennarar tekiö nemendur
til sin i heimahús þar sem aðstaö-
an er auövitaö misjöfn.
Viö duttum niöur á húsnæöiö á
Laufásveginum og þaö var nú
eiginlega minni góöu frænsku
henni Emmu aö þakka. Þarna
vorum viö i fimm ár og strax á
fyrsta ári gátum viö ekki tekiö
alla þá nemendur sem sóttu um
inngöngu. Fyrsta áriö voru um 70
nemendur I skólanum og 30
manns á biðlista. Um hundraö
manns hafa sótt um inngöngu I
skólann árlega slöan.
En hún Emma frænka kom aft-
ur viö sögu þegar viö vorum aö
leita aö húsnæöi fyrir skólann 1
annaö sinn. Hún haföi haft auga-
stað á húsi viö Hverfisgötu,
norska sendiráöshúsinu. Hún ger-
ir sér lltiö fyrir og pantar viötal
fyrir mig hjá sendiherranum.
Slöan hringir hún til mln og til-
kynnir mér þessa ráöstöfun og nú
vinnum viö aö þvi aö eignast
þetta góöa hús. Emma frænka
hefur alltaf verið svolitiö ákveöin.
Söngskólinn
Námiö I Söngskólanum I
Reykjavik tekur sex ár aö jafn-
aöi. Erlendur prófdómari er feng-
inn og ljúka nemendur ýmist ein-
söngvaraprófi , kennaraprófi eöa
hvoru tveggja.
En hvaö tekur viö eftir aö námi
er lokiö?
„Þeir kennarar sem voru kall-
aðir söngkennarar I gamla daga
heita nú tónmenntakennarár, en
útskirfaöir nemendur hjá Söng-
skólanum söngkennarar. Tón-
menntakennarar sjá um almennt
tónlistarnám I skólum, en söng-
kennarar eru menntaöir sem
söngvarar og hafa þar aö auki
kennararéttindi. þaö eru næg
verkefni fyrir söngvara, én þeir
vilja helga sig kennslunni. En
- SEGIR GARÐAR CORTES í SAMTALI VIÐ HELGARBLAÐIÐ
vart veröur þaö sama sagt ef þeir
vilja leggja sönginn fyrir sig.
Ungir söngvarar sem koma nú
heim frá margra ára námi er-
lendis, eiga ekki margra kosta
völ. Þeir geta haldiö tónaleika
vlðsvegar um land, en þaö veröur
aö segjast eins og er aö áhuginn
er misjafn I byggðarlögunum.
Nú er Islenska óperan oröin aö
veruleika og hver veit nema aö úr
rætist. Ég tel aö markmiöiö sé
ekki endilega þaö aö byggja
óperuhús, viö eigum hús t.d. eins
og Gamla bió, sem meö litlum
breytingum má gera ágætt. Tak-
markiö er heldur aö skapa at-
vinnugrundvöll fyrir islenska
söngvara.
Skemmtun sögvara nýlega
sýndi aö áhuginn er fyrir hendi,
bæöi hjá flytjendum og áheyrend-
um. 1 óperugleöinni var full hús *
Háskólabió og færri komust aö en
vildu. Þessar undirtektir örva
okkur til starfa!
Málefni söngvara efni í
heilt Helgarblað
Vonandi þurfum viö ekki aö búa
viö þaö mikiö lengur aö lög séu
Itrekaö og freklega brotin á Is-
Jenskum söngvurum, þannig aö
þeir njóti ekki sömu réttinda og
aörar listgreinar t.d. leikarar,
listdansarar og hljóöfæraleikar-
ar. Nú má ekki misskilja mig.
Sem söngvari öfunda ég ekki
setjast aö erlendis. A sinum tlma
heföi veriö möguleiki fyrir mig aö
fá starf viö breska sjónvarpiö, en
ég þurfti ekki aö hugsa mig um,
hvert svar mitt yröi. Mér leiö
ágætlega erlendis, en þaö má
segja aö þaö hafi eingöngu veriö
af þvl aö ég var alltaf á heimleiö.
Þaö getur veriö freistandi aö
starfa sem söngvari úti, en ég hef
hreinlega ekki haft tima til aö
hugsa til baka um llkur á starfi
viö erlendar óperur.
Ég hef átt mér hugsjónir sem
ég hef séö rætast. Söngskólinn
varö aö veruleika, sinfóniuhljóm-
sveit Reykjavikur hefur nú sitt
þriðja starfsár og svo er óperufé-
lagiö einnig raunverulegt. Aö visu
á ég mér eina hugsjón til viöbót-
ar, en það er aö gerast bóndi, eins
og ég sagöi þér áöan. Mig hefur
langaö til þess síðan ég var
krakki og þaö er ekki óhugsandi
aö ég geti sameinaö starf mitt
sveitalifinu. Frjálsræöiö i sveit-
inni heillar mig, þaö aö vera
sjálfs sin herra”.
Á rangri hillu
Myndiröu ráöleggja börnum
þlnum aö leggja út á tónlistar-
brautina?
„Ef þau hafa áhuga á þvl mun
ég hvetja þau til þess. Ef maður
getur ekki ráðlagt börnum slnum
aö feta i fótspor sln, þá er sá maö-
ur óánægöur meö sjálfan sig og á
rangri hillu I lifinu”. — KP.
„Þú heldur kannski aö mlnir
upáhaldstimar I Miöbæjarskólan-
um hafi veriö söngtimarnir? Þaö
er af og frá. Ég geröi allt annaö,
en þaö sem lagt var fyrir okkur I
söngtimunum. Ég man ekki einu
sinni hver kennarinn minn var.
Ég man óljóst eftir og vorkenndi
lágvöxnum grönnum manni, sem
átti I erfiðleikum meö aö hemja
némendur innan veggja stofunn-
ar. En þaö er ekki þar meö sagt
aö mér hafi leiðst söngur svona
yfirleitt. Þaö kom fyrir aö ég söng
fyrir frænku mina og fékk bló-
miöa I staöinn. Roy Rogges, eins
og hann hét hjá okkur strákunum,
var aöalmaöurinn I bló. En þaö
gekk brösuglega aö fá leyfi til aö
þurftu aö gera. Gjöfinni fylgdi
auövitaö aö ég var settur I pianó-
tima hjá Helgu Laxnes á Loka-
stignum. Langamma mln bjó
beint á móti. Þaö varö þvl fastur
liöur aö fara I pianótimann og
heimsækja langömmu einu sinni I
viku. Þaö gat veriö erfitt fyrir nlu
ára strák aö sitja inni i stofu viö
pianóiö, þegar kunningjarnir
voru kannski aö „teika” bila, eöa
gera annaö álika spennandi. En
mamma haföi góöar gætur á
stráknum, aö hann stælist ekki út
frá pianóinu.
Meö æfingunni kom ánægjan og
leikirnir meö kunningjunum uröu
ekki eins spennandi.”
áform út I veöur og vind og ég var
ákveöinn I þvi aö leggja sönginn
fyrir mig. Frú Allen var oröin
nokkuö fulloröin þegar ég hóf
nám hjá henni, mikil heföar-
frú.aristókrat. Maöurinn hennar
var skurölæknir og þau bjuggu á
stóru óöalssetri I Chipperfield. í
nágrenninu bjó þekkt fólk t.d.
Peter Sellers. Hann ók um á gull-
slegnum Mini-bil og ég var sann-
færöur um þaö þá aö þaö væri
ekta gull I skreytingunum á blln-
um.
Ég hef veriö hjá þrem kennur-
um og stundum nefni ég þær kon-
urnar minar þrjár. Eftir nokkur
ár hjá frú Allen, fór ég á Royal
Academy of Music, en sá skóli er I
London. Kennari minn þar var
Olive Groves. Konan min númer
þrjú er Lina Paglughi, en ég sótti
tima hjá henni á Italiu s.l. sum-
ar.”
Söng slagara á breskum
krám
Peningaleysi hrjáir einatt
námsfólk erlendis og þar var
Garöar engin undantekning.
„Þegar ég var viö nám I Wat-
ford, fékk ég vinnu þar I bæ viö aö
keyra út brauö á morgnana fyrir
bakarann. Ég vaknaöi eld-
snemma og klæddist einkennis-
búngingnum mlnum, sem var
hvitur sloppur. Þetta gekk ágæt-
lega, þar til aö bakarinn fór aö
veröa hræddur um aö yfirvöldin
kæmust aö þvi aö hann heföi
mann meö ekkert atvinnuleyfi I
sinni þjónustu. Þaö var erfitt aö
fá atvinnuleyfi og þaö fékk ég aö-
eins tvisvar sinnum i þau sex ár
sem ég var I Englandi. Þá fékk ég
einnig vinnu á veitingastaönum,
þar sem ég beiö eftir skólastjóra-
frúnni, þegar hún var i pianótim-
unum foröum. Ég kem þar alltaf
þessar listgreinar af þeim áfanga
sem þær hafa náö, heldur gleðst.
En þaö breytir þó ekki þeirri
staöreynd aö vilja- og andvara-
leysi íslenskra stjórnvalda og
annarra ráöamanna gagnvart
söngvurum er slikt aö meö ólik-
indum er. Ef bú vilt fá mig til aö
tala um þaö mál þyrfti heilt Helg-
arblaö i þaö efni og þaö væri
kannski ekki svo vitlaus hugmynd
einhvern tima.
Boðin samningur við BBC
„Þaö hvarflaöi aldrei aö mér aö

„Eitt sinn var ég staðráðinn í því að verða prest-
ur. Þetta varð það mikil alvara hjá mér að ég hélt
til Englands og settist í New Bold College sem rek-
inn er af aðventistum. Ég hafði ekki verið lengi i
skólanum/ þegar skólastjórinn kom að máli við
míg og spurði hvort ég gæti ekki tekið að mér að aka
konu hans I píanótíma einu sinni í viku. Ég sló til og
ók skólastjórafrúnni vikulega til Watford/ sem er
um 40 mílur frá skólanum. Meðan frúin æfði sig á
píanóið/ beið ég á litlu veitingahúsi sem seldi ham-
borgara. Eftír þvi sem ferðirnar urðu f leiri, fór ég
aö hugsa um hvernig ég gæti notað þennan klukku-
tíma. Ég kannaði hvort ég kæmist ekki I söngtíma
og fékk tima hjá minni ágætu frú Allen en hún varð
kennari minn næstu árin. Þar með yfirtók söngur-
inn prestskapinn, enda var ég ekkert efni I prest/ þó
ég hefði kannski getað leikið hlutverkið".
Strákurinn sem ók skólastjórafrúnni I planótíma
og stundaði prestnám I Englandi er Garðar Cortes,
söngvari og skólastjóri Söngskólans i Reykjavík.
„ÉG HEF EKKI GEFIÐ ÞAÐ UPP
Á BÁTINN AÐ VERÐA BÓNDI"