Vísir - 02.04.1979, Síða 15
15
vism Mánudagur 2. april 1979
Hlutföllin i bilnum
Stuttur, mjór og hábyggöur
bill hlýtur að hafa ótrausta
aksturseiginleika, þar sem
lengri, breiöari og lægri bill
veröur stööugri aftur ó móti,
þetta er augljóstogþviekki rætt
frekar.
Fjöðrun
Aö ööru jöfnu er fjöörun mjög
áhrifarikur þáttur i aksturs-
eiginleikum, hiin er flokkuö i
þrennu lagi:
I Stutt/löng
II Stif/mjúk
III Tegund fjöörunar (fyrir-
komulag f jaörabúnaöar)
Mikilvægt er aö athuga fjöör-
un þegar bilar eru keyptir, fyrst
og fremst meö þaö i huga
hvernig hleðslu skal háttaö og
viö hverskonar aöstæöur á aö
aka honum. Um þetta atriöi
vitna ég sérstaklega i fyrri
grein mina um fjöörun.
Stýrisbúnaður
Þar er spurningin fyrst og
fremst um nákvæmni I svörun,
þ.e. niöurgirun i stýrisvél.
Meö stýrisvél sem i er litil
niöurgirun (þ.e. fáir stýris-
hringir snúa hjólum yfir allt
beygjusviðið) fæst meiri ná-
kvæmni I stýrið og virkari svör-
un viö beitingu ökumannsins, en
slfkt stýri verður auövitaö fyrir
bragöiö þyngra.
Ekki er meiningin aö gefa
neitt svar viö þvi hér hverskon-
ar bilar eða hvaöa bilar hafi
besta aksturseiginleika heldur
litillega skoöuð viðbrögö hinna
ýmsu geröa viö erfiðar og e.t.v.
hættulegar aöstæöur.
Þú ekur á nokkuö miklum
hraöa eftir steyptum beinum
vegi, allt í einu ekur þú inn á
glerhálan vegarkafla og billinn
byrjar aö skriöa til: Bill meö
vélina frammi og drif á fram-
hjólunum er þá öruggastur, á
meöan ekkert sérstakt er aö-
hafet ræöur þungi framendans
þvi aö billinn heldur réttri
stefnu,likt ogbadminton„bolti”
sem er alltaf meö kúluna fram
og fjaörirnar aftur. Likur sliks
bils á að sleppa eru all miklar.
Ef sama hendir bil meö vélina
frammi og drif aö aftan vill
hann oftast snúast þversum.
Afturhjólin knýja bilinn og
skekkist billinn á veginum þó
ekki sé nema litið stefnir aftur-
endinn ákveönar fram en fram-
endinn, skriöþungi framendans
kemur upp á móti og niöur-
staöan veröur
„þversum-akstur” þar til viö-
námiöskerúrum þaöhvort blll-
inn réttir sig af eöa snýst viö.
Bilar meö vél og drif aö aftan
hafa sterka tilhneigingu til þess
aö snúast alveg viö og vera
öfugir þar til þeir stöövast eöa
eitthvaö verra skeöur. Þunginn
er aftastur og vill vera fremst-
ur, sbr. badmintonkúluna.
Ofstýring — vanstýring
Um þennan liö hefur þegar
veriö fjallaö hér á siðunni af
kollega minum ómari Ragnars-
syni, og þvi látiö nægja aö fjalla
mjög lauslega um þetta atriöi.
Ofstýring (oversteer) er
þegar billinn tekur meiri beygju
en sem svarar til beygjunnar
sem ætlast er til þ.e. svörun
bQsins veröur meiri en aögerö
Ford Escort. A efri myndinni a)
óhlaöinn er billinn nánast hlut-
laust stýröur. Neðri mynd b) sé
hann hinsvegar hlaðinn veröur
hann mjög ofstýrður. Væri þetta
á malarvegi sæjum við trúlega
aftan á hann á þessu augnabliki.
Gróf ofstýring (hér framkölluö viljandi til aö ná krappri beygju).
Billinn er I krappri vinstri beygju (kom frá hægri og fer til hægri á
myndinni) en af stöðu hjólanna mætti halda aö hann væri I hægri
beygju.
ökumannsins. Ofstýring er mun
óalgengari en vanstýring og er
hún einkenni bila meö rassmót-
or af sömu ástæöum og I dæm-
inu i hálkunni.
Vanstýring (understeer) er
mun algengari og á hún viö
flesta aöra en bilana meö rass-
mótorinn, en húnlýsir sér þann-
ig aö bUlinn leitast viö aö taka
minni beygjuentilerstofnaö af
hálfu ökumannsins. Af þessu
tvennu er undirstýringin mun
betri fyrir hinn almenna öku-
mann, enda þótt aksturstækni
rallökumanna sé nær eingöngu i
þvi fólgin að framkalla of-
stýringu i vanstýröum bilum
meö bellibrögöum og þar kemur
vélarafliö hvaö mest viö sögu.
Veggrip
Auk fjöörunarinnar sem áöur
var minnst á ráöa hjólbaröar
miklu um veggrip. Meö veggripi
er átt viö þaö hversu „fastur”
bQlinn er viö veginn, en látum
hjólbaröana biöa um sinn.
Meö þessari grein er aöeins
reynt aö gera mönnum ljóst
hvaö felst i orðinu aksturseigin-
leikar, smekkur hvers og eins
hlýtur svo ab ráöa hvaö skuli
teljast gott I þvi sambandi.
Ljóst er að efnið er mjög
samandregiö og eflaust ýmis-
legt sem betur mætti skýra, oi
kannski hjálpa skýringar-
myndir uppá svo aö nokkur
fróöleikskorn komist til skila.
Vanstýring. Greinilega sést á hjólbaröanum aö framan aö billinn
leitast viö aö aka út úr myndinni til vinstri enda þótt framhjólin visi
beint á áhorfandann.
■ ■ > v ; r ■ - ■
. •-
Range Rover
Kenault R4 -
R10 — R12 — i
Saab 9« og 99
Scania Vabis
LllO-LBllO
Simea fólksbi
Audi 100S-L.S.................. hljóökútar aftan og framan
Austin Mini...........................hljóökútar og púströr
Bedford vörubíla......................hljóökútar og púströr
Bronco 6 og ttcyi.........‘...........hljóökútar og púströr
Chevrolet fólksbila og vörubila.......hljóökútar og púströr
Uatsun disel — 100A — 120A — 1200—
1600— 140— 180 .......................hljóökútar og púströr
Chrysler franskur.....................hljóökútar og púströr
Citrocn GS...........................Hljóökútar og púströr
Dodge fólksbila.......................hljóökútar og púströr
D.K.W. fólksbila......................hljóökútar og púströr
Fiat 1100 — 1500 — 124 —
125— 128— 132 — 127 — 131 ........... hljóökútar og púströr
Ford, ameriska fótksbila..............hljóökútar og púströr
Ford Concul Cortina 1300 — 1600.......hljóökútar og púströr
Ford Escort...........................hljóökútar og púströr
Ford Taunus 12M — I5M — 17M — 20M .. hljóökútar og púströr
Hillman og Commer fólksb. og sendib... hljóökútar og púströr
Austin Gipsv jeppi....................hljóökútar og púströr
International Scout jeppi.............hljóökútar og púströr
Kússajeppi GAZ 69 ....................hljóökútar og púströr
WMIys jeppi og Wagoner................hljóökútar og púströr
Jeepster V6...........................hijóökútar og púströr
Lada..................................tútar framan og aftan.
Landrover bensin og disel.............hljóökúíar og púströr
Mazda 616 og 818......................hljóökútar og púströr
Mazda 1300............................hljöökútar og pústror
Mazda 929 ......................hljóökúlar framan og aftan
Taunus Transit ben
Toyota fólksbila og
Vauxhall fólksbila
Volga fólksbila ...
Volkswagen 1200 -
1300— 1500 ...
Volkswagen séndif
Volvo fólksbila ...
Volvo vörubila F8
N88 — F8S — N86
N86TI) — F86TD of
Volkswage
upphengjusi
:ar flestar s
Bifreiðaeigendur, athugið að þetta er
allt ó mjög hagstœðu verði og sumt
ó mjög gömlu verði.
in Fjöðrin h.f.
Skeifan 2. nimi 82'