Morgunblaðið - 06.11.2002, Side 1

var skrifuð stærri og að flestu leyti
veigameiri ævisaga en aðra menn
íslenska, lýðveldið Ísland var
stofnað á fæðingardegi hans og
dagurinn gerður að þjóðhátíðar-
degi. Á 17. júní prýðir mynd Jóns
gjarnan búðarglugga víða um land
og fastir liðir hátíðarhalda í höfuð-
staðnum eru að verulegu leyti
helgaðir minningu hans. Skóla-
börnum er kennt, að Jón sé þjóð-
hetja Íslendinga, en flestir vita þó
næsta lítið um manninn og sá mis-
skilningur er ótrúlega útbreiddur,
að hann hafi verið fyrsti forseti lýð-
veldisins. Það kann að stafa að
nokkru af tíðarandanum, og ekki
síður hinu að á síðari hluta 20. ald-
ar var miklum mun minna fjallað
um Jón og sjálfstæðisbaráttuna
„VIÐ eigum ekki nema einn
mann,“ sagði Jón Marteinsson í Ís-
landsklukkunni við nafna sinn
Hreggviðsson, þar sem þeir sátu
að sumbli í einum af kjöllurum
Kaupmannahafnar. Líkt mun
mörgum Íslendingum hafa verið
farið í þann mund er endurreist Al-
þingi var sett í fyrsta skipti árið
1845 og Þjóðfundur haldinn sum-
arið 1851. Þá áttum við að sönnu
ness meðtöldum). Skáldin mærðu
hann í kvæðum sínum, um hann
fleiri menn sem
eitthvað kvað að,
en fáum blandað-
ist hugur um að
einn fór fremstur
og drjúgan spöl á
undan hinum: Jón
Sigurðsson.
En hver var Jón
Sigurðsson?
Þeirri spurningu
er hætt við að
næsta fáir núlif-
andi Íslendingar
hafi getað svarað
hiklaust fram
undir þetta. Á Jón
hefur að líkindum
verið hlaðið meira lofi en flesta
aðra Íslendinga (að Halldóri Lax-
Þjóðhetja verður til
Persónurnar ráða stílnum
Hávar
Sigurjónsson
ræðir við
Vigdísi
Grímsdóttur.
Marta smarta er fyrsta
barnabók Gerðar
Kristnýjar Guðjóns-
dóttur, en hún hefur áð-
ur sent frá sér skáld-
sögu, smásögur, einleik,
og ljóð.
Hér segir af Mörtu
sem er ósköp venjuleg
tíu ára stelpa sem býr
hjá mömmu sinni, hittir
pabba sinn um helgar, á bestuvinkonu og
lífið gengur sinn vanagang. En eftir jólafrí-
ið er allt í lausu lofti. Mamman stefnir til
útlanda í nám, Hekla vinkona gufar upp á
enn dularfyllri hátt og pabbinn … ja, eitt-
hvað hrjáir hann líka. Marta kemst að því
að tilveran getur aftur orðið bærileg með
því að blanda saman furðulegustu hlutum.
Útgefandi er Mál og menning. Bókin er
154 bls, prentuð í Prentsmiðjunni Odda hf.
Halldór Baldursson myndskreytti og gerði
kápu. Verð: 2.490 kr.
Marta smarta
Gerður Kristný
Næturstaður nefnist ný
skáldsaga Sigurðar
Pálssonar.
Lesandinn slæst í för
með Reyni sem hefur
dvalið árum saman á
meginlandinu en snýr nú
aftur til heimabyggð-
arinnar á hjara veraldar
til að vera viðstaddur
jarðarför föður síns. Þar
ólgar hafið við strönd, jökulsá byltist um
sanda og draugar setjast að vegfarendum
á heiðum. Aðalpersónan hefur forðast
þessa náttúru eins og hann hefur alla tíð
forðast að takast á við fortíðina.
Í sögunni af þessari heimsókn fléttast at-
vik úr æviferli manns saman við hugleið-
ingar um tímann og framvinduna í heim-
inum.
Næturstaður er þriðja skáldsaga Sig-
urðar, en hann er kunnur af ljóðagerð
sinni, en hefur að undanförnu vakið athygli
fyrir skáldsögur sínar.
Útgefandi er JPV-útgáfa. Bókin er 176
bls., prentuð í Odda. Hönnun kápu: Jón Ás-
geir. Verð: 3.980 kr.
Næturstaður
Sigurður Pálsson
Jón Sigurðsson Guðjón Friðriksson
SAGNFRÆÐI
Jón Sigurðsson. Ævisaga.
GUÐJÓN FRIÐRIKSSON
Jón Sigurðsson. Ævisaga. Fyrra bindi.
Mál og menning, Reykjavík 2002. 565
bls., myndir.
BÆKUR
SÉRRIT MORGUNBLAÐSINS UM BÆKUR miðvikudagur 6.nóvember2002


„Einn af okkar betri höfundum”
ÍS
LE
N
SK
A
A
U
G
LÝ
SI
N
G
A
ST
O
FA
N
E
H
F.
/S
IA
.I
S
-
ED
D
1
92
46

11
/2
00
2
Stefán
Máni
„Stefán Máni hefur með nýrri bók sinni Ísrael – saga af manni fest sig í sessi sem
einn af okkar betri höfundum. Má Einar Kárason fara að vara sig sem aðal
töffarinn í íslenskum bókmenntaheimi því Ísrael er umfram allt töffaraleg bók.“
Jakob Bjarnar Grétarsson, kistan.is
„Gríðarlega vel skrifuð.“ Súsanna Svavarsdóttir, Ísland í bítið
„Áhrifamikil og grípandi.“ Úlfhildur Dagsdóttir, Kastljós
„Afar góð skáldsaga.“ Kolbrún Bergþórsdóttir, Helgar-DV
„…skrifuð af innsæi og ríkri samúð með viðfangsefninu.“
Þórarinn Þórarinsson, Fréttablaðið
2. sæti
Penninn/Eymundsson
Skáldverk