Morgunblaðið - 17.04.2003, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 17. APRÍL 2003 B 9









































































































NÚR VERINU
Þar sem þjónusta og þekking mætast.
Hvaleyrarbraut 39, 220 Hafnarfjörður. Sími 544 2245. Fax 544 2246. Netfang: tben@tben.is
Oliveira SA' í Portúgal er framleiðandi á trollvírum, snurpuvírum, vinnsluvírum og kranavírum.
Oliveira SA' er þekkt fyrir gæðavír enda eingöngu notast við hágæða hráefni við framleiðslu vírsins.
Oliveira SA' hefur yfir að ráða góðum tækjabúnaði við framleiðslu vírsins.
Oliveira SA' hefur mjög öflugt gæðaeftirlit sem tryggir ávallt gæði vírsins.
Oliveira SA' framleiðir "dæforma" vír sem og hefðbundinn vír.
Oliveira SA' hefur hafið framleiðslu á nýrri tegund "dæforma" trollvíra sem henta sérstaklega vel
fyrir íslenskar aðstæður. Þessi nýi vír hefur fengið nafnið "SUPER ATLANTIC"
Tben ehf., hefur tekið við umboði fyrir:
ÞESSA dagana fara fram tilraunir
með nýja björgunarbáta út af Breiða-
firði. Það er björgunarbátaframleið-
andinn Viking í Danmörku sem stend-
ur fyrir tilraununum. Bátarnir eru
ætlaðir um borð í farþegaferjur. Á und-
anförnum árum hafa orðið slæm ferju-
slys, þar sem fjöldi fólks hefur farist. Í
kjölfarið hafa komið fram kröfur um
miklar breytingar á öryggisbúnaði um
borðum í ferjum og uppstokkun á
björgunarbúnaði. Viking er með þess-
ari nýju framleiðslu að uppfylla þær
kröfur. Nýju björgunarbátarnir eru
tveir saman. Þeir eru mjög stórir og
taka 101 mann hvor. Eftir að búið er að
skjóta þeim út og bátarnir hafa blásið
upp er annar báturinn bundinn við ferj-
una og síðan er blásin upp rennibraut
sem fest er við skipið og farþegar geta
svo rennt sér niður brautina og komist
um borð í björgunarbátinn.
Hinn báturinn er tengdur við þann
sem bundinn er við skipið og farþegar
ganga á milli. Samtals taka bátarnir
tveir 202 farþega.
Starfsmenn Viking sjá um tilraun-
irnar og hefur Viking leigt tvíbytnu frá
Sæferðum í Stykkishólmi til verksins.
Ástæður þess að komið er með bátana
til Íslands eru að aðstæður í hafinu hér
fullnægja kröfum um vind og ölduhæð.
Lágmarksvindur er 11–13 m/sek og
ölduhæð 3–5 metrar. Slíkar aðstæður
hafa verið til staðar nær daglega seinni
hluta vetrar, þar sem stífar sunnanátt-
ir hafa einkennt veðurfarið á Vestur-
landi.
Þetta er í þriðja skipti sem starfs-
menn Viking koma hingað til lands til
að reyna þessa nýju björgunarbáta við
erfiðar aðstæður. Í för með þeim nú
eru menn frá Norsk Veritas og Björg-
unarskóla Íslands. Gerðar verða marg-
ar tilraunir við misjafnar aðstæður um
borð í Sæferðaferjunni. Með þessum
prófunum vonast Vikingsmenn til að
búnaðurinn fái vottun um að hann
standist kröfur um vind og ölduhæð
samkvæmt nýjum alþjóðareglum um
öryggi á farþegaferjum. Þegar slík
vottun hefur fengist er hægt að byrja á
að framleiða og markaðssetja nýju
björgunarbátana. Viking í Danmörku
er einn stærsti seljandi björgunarbáta
á Íslandi.
Tilraunir með nýja björg-
unarbáta út af Breiðafirði
Morgunblaðið/Gunnlaugur Árnason
Myndin er tekin áður en lagt er af stað á ferju Sæferða frá Stykkishólmi til að reyna
nýja björgunarbáta frá Viking við erfiðar aðstæður út af Breiðafirði. Kolbeinn Björns-
son, vélstjóri á tvíbytnunni Særúnu, Kent Mölsted Jörgensen, verkefnisstjóri frá Vik-
ing, og Pétur Ágústsson frá Sæferðum sem hefur verið Vikingsmönnum innan hand-
ar. Björgunarbáturinn sem lætur ekki mikið yfir sér tekur 100 manns útblásinn.
NOTKUN COMTEC-brennsluhvatans
dregur verulega úr eldsneytisnotkun og
útblæstri koltvísýrings hjá dísilvélum,
samkvæmt prófun hjá óháðri rann-
sóknastofnun í Kaliforníu í Bandaríkj-
unum.
Hönnuður COMTEC-brennsluhvatans,
David Butt, var um áraraðir búsettur á
Akranesi þar sem hann vann að þróun
búnaðarins og markaðssetningu. Hann
fluttist til Bretlands fyrir um tveimur ár-
um og starfar nú sem ráðgjafi hjá Fuel-
star sem annast framleiðslu á búnað-
inum. Hann segir að bæði COMTEC og
Fuelstar séu að reyna að fá opinberar
stofnanir til að viðurkenna tækið og mæla
með notkun þess til að draga úr koltvísýr-
ingsmengun, samkvæmt Kyoto-bókuninni.
Nýlegar mælingar á búnaðinum sýni að
með notkun hans minnki eldsneyt-
isnotkun dísilvéla um allt að 27%, út-
blástur koltvísýrings um allt að 31% og
sótmengun um 24%. Útblástursmælingin
var framkvæmd samkvæmt bandarískri
reglugerð í bílum sem keyrðir voru um Los
Angeles. Mælingin var framkvæmd af
California Environmental Engineering,
sem er viðurkennd af Umhverfisstofnun
Bandaríkjanna, og annast m.a. útblást-
ursmælingar og breytingar fyrir bíla-
framleiðendur eða fyrirtæki sem hyggjast
flytja inn bíla frá Evrópu og Japan.
Hann segir að samhliða því að draga
verulega úr loftmengun, geti brennslu-
hvatarnir sparað íslensku útgerðinni háar
fjárhæðir í eldsneytiskostnað, einkum nú
á tímum hækkandi olíuverðs. „Vonandi
sannfæra þessar niðurstöður hina van-
trúuðu um að með notkun brennsluhvat-
ans má draga stórlega úr útblæstri og
stórbæta eldsneytisnotkun. Stjórnvöld
víða um heim eru skuldbundin til að
draga úr útblæstri koltvísýrings á næsta
áratug og niðurstöðurnar sýna að þarna
er um að ræða tiltölulega ódýra og ein-
falda lausn til að ná þeim markmiðum,“
segir David Butt.
Sýnt fram
á gagnsemi
brennslu-
hvata
STJÓRNVÖLD á Hainan-eyju syðst í
Kína hafa ákveðið að fækka fiskibátum,
sem þaðan eru gerðir úr um 570 á ári
næstu árin. Þetta er gert til að draga úr
ofveiði á Beibu flóa, en eyjarskeggjar
nýta hann til veiða ásamt Víetnömum.
Þetta þýðir að finna þarf störf fyrir
12.806 sjómenn í landi.
Um þessar mundir eru 8.115 bátar
gerðir út frá Hainan til veiða í Beibu flóa,
eða 59% af flota eyjarinnar. Áætlað er að
2.471 gamlir og litlir bátar verði úreltir
fram til ársins 2006. Hluti þeirra báta
sem eftir verða verður svo gerður út á
önnur mið í Suður-Kínahafi.
Meðal hinna nýju starfa sem sköpuð
verða í land má nefna fiskimjölsverk-
smiðju, brauðunarverksmiðju fyrir fisk,
rækjueldi og andabúgarð.
12.806 sjó-
menn í land

SNÆFUGL SU 20 lagði af stað til Nes-
kaupstaðar frá Póllandi á sunnudag. Snæ-
fugl hét áður Guðmundur Ólafur II ÓF 40,
en skipinu hefur nú verið breytt í brunnbát
til flutnings á laxi fyrir Sæsilfur í Mjóafirði.
Snæfugl er væntanlegur til Neskaup-
staðar á föstudag og verður til sýnis laug-
ardaginn 19. apríl kl. 14.
Þess má til gamans geta að þegar þetta
skip kom nýsmíðað til Íslands frá Florö
Noregi árið 1966 hét það Börkur NK og var
í eigu Síldarvinnslunnar hf. í Neskaupstað.
Skipið er því sannarlega komið heim aftur.
Miklar breytingar voru gerðar á skipinu í
Póllandi nú, enda var þetta hefðbundið
nótaveiðiskip sem nú hefur verið breytt í
sérútbúið skip til flutnings á lifandi fiski.
Koma Snæfugls SU 20 markar tímamót í
útgerðarsögu Íslendinga þar sem hér er
um að ræða fyrsta sérútbúna skipið til
flutnings á lifandi fiski sem Íslendingar
eignast. Aðeins er um hálfur annar mán-
uður liðinn frá því annar bátur, Svalan, sér-
smíðaður til fóðurgjafar hjá Sæsilfri, var
sjósettur í Færeyjum og var það fyrsti sér-
hannaði báturinn fyrir laxeldi á Íslandi.
Morgunblaðið/Freysteinn Bjarnason
Snæfugl SU í Póllandi, en þar var honum breytt í svokallaðan brunnbát.
Brunnbáturinn
Snæfugl SU 20 á
heimleið frá Póllandi
Fyrsta sérútbúna skipið, til flutnings á lifandi
fiski, sem Íslendingar eignast
AFLASKIPSTJÓRINN Kristbjörn Árna-
son, betur þekktur sem Bóbi á Sigurði VE
15, rær þessa dagana á netabáti sínum
Lundey ÞH 350 til fiskjar á Skjálfanda.
Með honum í áhöfn eru sonur hans Árni
Björn og dóttursonur og nafni Kristbjörn
Jónsson en þeir eru einnig í áhöfn Sig-
urðar VE.
Fréttaritari Morgunblaðsins var á
bryggjunni þegar þeir komu að landi sl.
sunnudag og sagði Árni Björn aðspurður
aflabrögðin hafa verið ágæt að und-
anförnu. Þeir lögðu netin 5. apríl og
reiknaði hann með að kvóti bátsins, tæp-
lega 30 tonn, myndi klárast áður en
hrygningarstoppið byrjar.
Hrygningarstopp innan 3ja sjómílna
hefst þann 15. apríl nk. á svæðinu frá
Hornbjargi austur um að Stokksnesi og
stendur út apríl. Auk þess nær stoppið til
veiða innan 3ja sjómílna við Grímsey og á
öllu Ísafjarðardjúpi.
Morgunblaðið/Hafþór Hreiðarsson
Lundey ÞH 350 í veðurblíðu á Húsavík sl. sunnudag.
Bóbi fiskar í netin
LÍNUÍVILNUN myndi bæta þau
áföll sem byggðir landsins hafa orð-
ið fyrir að mati Guðmundar Hall-
dórssonar, formanns Eldingar, fé-
lags smábátaeigenda á norðan-
verðum Vestfjörð-
um. Landsfundur
Sjálfstæðisflokks-
ins samþykkti á
dögunum tillögu
hans um að tekin
verði upp sérstök
ívilnun fyrir dag-
róðrabáta sem róa
með línu.
Guðmundur seg-
ir að krafan sé að
aðeins 80% af
þorskafla dagróðra-
báta með línu verði
reiknuð til aflamarks en 50% afla í
öðrum tegundum. Slíkt myndi án
nokkurs vafa styrkja sjávarbyggð-
irnar enda yrði viðkomandi bátum
gert skylt að landa afla sínum í
heimahöfn.
Guðmundir segir að brýna nauð-
syn ber til að stemma stigu við
áframhaldandi fólksflótta úr sjávar-
byggðum vítt og breitt um landið.
„Gera verður fiskveiðar að sjálf-
bærri atvinnugrein með aukinni
áherslu á vistvæn
veiðarfæri. Á línu
veiðist aðeins fisk-
ur sem er í ætisleit
og enginn mis-
munur er á veidd-
um afla og lönduð-
um, auk þess sem
afli frá dagróðra-
bátum er sá fersk-
asti sem völ er á
og hámarkar
þannig arð þjóðar-
innar af auðlind-
inni. Draga ber
stórlega úr notkun ofurveiðarfæra
sem hafa skaðvænleg áhrif á vist-
kerfi hafsins. Verði stjórn fiskveiða
breytt í þá veru að staða línuveiða
styrkist, munu íbúar sjávarbyggð-
anna fá á ný tækifæri til að sýna
hvað í þeim býr,“ segir Guðmundur.
Línuívilnun myndi
styrkja byggðirnar