Morgunblaðið - 09.05.2003, Blaðsíða 8

AUÐLESIÐ EFNI
8 FÖSTUDAGUR 9. MAÍ 2003 MORGUNBLAÐIÐ
KOSNINGAR til Alþingis verða
haldnar um allt land á
morgun, laugardag. Ungt fólk
sem nú kýs í fyrsta sinn man
tæpast eftir því að erfitt getur
reynst að mynda ríkis-stjórn.
Enda getur umboð frá
forsetanum til að mynda
stjórn gengið á milli formanna
flokkanna svo vikum og
mánuðum skiptir án þess að
árangur náist. Það gerðist
síðast þegar yngstu
kjósendurnir nú voru tveggja
ára.
Árið 1987 tók tæpa þrjá
mánuði að mynda ríkis-stjórn.
Úrslit kosninganna þá voru
þau að ekki var hægt að
mynda ríkis-stjórn með
tveimur flokkum.
Sjálfstæðis-flokkurinn fékk til
dæmis aðeins 27% atkvæða.
Að lokum var mynduð stjórn
þriggja flokka,
Sjálfstæðis-flokks,
Framsóknar-flokks og
Alþýðu-bandalags. Stjórnin
sprakk ári síðar.Var þá
mynduð vinstri stjórn þriggja
flokka. Á síðari árum hafa
ríkis-stjórnir verið myndaðar á
fáeinum dögum.
Í síðustu kosningum hélt
ríkis-stjórnin sem nú er við
völd meirihluta og samþykktu
báðir flokkar að halda
samstarfinu áfram. Þeir þurftu
því ekki að umboð frá forseta
til að mynda stjórn. Það hefur
aðeins gerst tvisvar áður frá
því Ísland varð lýðveldi.
Forseti Íslands er valda-lítill
í stjórn-málum, en getur orðið
valdamikill þegar kemur að því
að mynda ríkis-stjórnir. Beitti
Ásgeir Ásgeirsson forseti sér
til dæmis mjög fyrir því að
mynda Viðreisnar-stjórn árið
1959.
Þau Kristján Eldjárn og
Vigdís Finnbogadóttir beittu
sér hins vegar bæði lítið við
myndun ríkis-stjórna. Hefur
stundum verið sagt að það sé
vegna þess að þau voru ekki í
stjórn-málum líkt og fyrri
forsetar höfðu verið.
Ólafur Ragnar Grímsson
núverandi forseti kemur úr
stjórn-málum. Hins vegar þykir
ólíklegt að hann muni beita
sér við myndun ríkis-stjórnar.
Hefur forsetinn sjálfur bent á
að forystu-menn
stjórnmála-flokkanna hafi
smátt og smátt lært að mynda
ríkis-stjórnir án þess að
forsetinn hafi þar afgerandi
áhrif.
Ekki regla að stjórnar-
myndun taki nokkra daga
Ríkisstjórnir hafa undanfarin ár verið myndaðar á nokkrum dögum.
Ríkis-stjórnir hafa undanfarin 16 ár verið myndaðar á nokkrum dögum
HINN 26. apríl síðast-liðinn
var haldin hljómsveita-keppni
í Færeyjum. Keppnin heitir
Prix Föroyar og var nú haldin í
fimmta skipti. Prix Föroyar er
haldin á tveggja ára fresti.
Hljómsveitirnar sem
kepptu til úrslita voru sex
talsins. Sú sem vann heitir
Gestir og leikur rokk-tónlist.
Það hefur hefur verið mikið
að gerast í tónlistar-lífi
Færeyja undanfarið. Á
eyjunum búa bara 45.000
manns, en Íslendingar eru
rúmlega 280.000 talsins.
Úrslita-keppnin var haldin í
Norræna húsinu í Þórshöfn
sem er höfuðborg Færeyja.
Færeyska sjónvarpið sendi
beint út frá keppninni og það
var mikil stemmning í húsinu.
Gestir fengu í verðlaun að
taka upp lög í hljóðveri. Þá
fara þeir líka til útlanda að
spila á tónlistar-hátíðum.
Gestir koma frá litlum bæ
sem heitir Gata, en í bænum
búa aðeins um þúsund
manns.
Ljósmynd/Móheiður Hlíf Geirlaugsdóttir
Gestir í heimabæ sínum, Götu.
Lifandi tónlistarlíf
ÞAÐ er of snemmt að fullyrða
að lungnabólgu-faraldurinn
sem kostað hefur fjölda
manns-lífa sé hættur að
breiðast út. Þetta sagði Gro
Harlem Brundtland, sem er
yfirmaður Alþjóðlegu
heilbrigðismála--
stofnunarinnar. „Í mörgum
löndum er útlit fyrir að
faraldurinn sé í rénun,“ sagði
Brundtland. „En í Kína er
ekkert lát á honum.“
Yfirvöld í Kína eru hrædd
um, að sjúkdómurinn fari nú
að breiðast út í sveitum
landsins. Fólk sem hefur flutt
úr sveitinni til borga til að fá
vinnu er nú að flytja heim
aftur. Óttast er að margt af
þessu fólki hafi smitast af
sjúkdómnum.
Ný rannsókn bendir til að
meiri hættu á að fólk 60 ára
og eldra látist ef það sýkist.
Reuters
Margir ganga nú með grímu
af ótta við smithættu.
Enn hætta
á sýkingu
MANCHESTER United varð
um helgina Englands-meistari
í knattspyrnu. Er það í 15.
sinn í sögu félagsins og í
áttunda sinn á síðustu 11
árum.
United innsiglaði titilinn þó
án þess að spila. Því úrslitin
réðust á heimavelli Arsenal
Highbury þegar liðið tapaði
fyrir Leeds, 3:2. Úrslitin þýddu
að Arsenal varð að láta titilinn
af hendi, en liðið er fimm
stigum á eftir Manchester
United þegar það á einn leik
eftir í deildinni. Meistararnir
eiga hins vegar eftir að leika
við Everton og verða krýndir á
Goodison Park á sunnudag.
Sir Alex Ferguson,
knattspyrnu-stjóri
Manchester United, gat ekki
leynt gleði sinni þegar
niðurstaðan lá fyrir. Ferguson
hefur náð einstökum árangri
með lið Manchester United.
Liðið hefur unnið 17 titla undir
hans stjórn. Þar af átta
Englands-meistaratitla og
Evrópu-bikarinn fyrir þremur
árum.
„Við misstum aldrei trúna.
Og við lögðumst allir á eitt að
ná titlinum aftur af Arsenal og
það tókst. Núna ætlum við að
taka stefnuna á að vinna
Evrópu-bikarinn á nýjan leik.
Framan af mótinu voru meiðsl
að angra mína menn og
margir voru búnir að afskrifa
okkur. Ég vissi hins vegar
hvað í mínum mönnum bjó og
eftir sárt tap á móti
Manchester City snerum við
blaðinu við. Eftir jafn-teflið við
Arsenal vissi ég síðan að við
hefðum þetta,“ sagði
Ferguson.
Manchester United
Englands-meistari í 15. sinn
Reuters
Leikmenn Manchester United fagna titlinum, Phil Neville,
Rio Ferdinand, Roy Keane og Ruud Van Nistelrooy.
Netfang: auefni@mbl.is