Morgunblaðið - 16.05.2003, Blaðsíða 6

DAGLEGT LÍF
6 B FÖSTUDAGUR 16. MAÍ 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Ólívu lauf
FRÁ
Ertu með kvef
eða flensu?
H
á
g
æ
ð
a
fra
m
le
ið
sla
A
ll
ta
f
ó
d
ýr
ir
JÁ, það er gríðarlegamikið að gerast íþessu. Ég leyfi mérað segja að það hafi
aldrei verið jafn mikil
gróska,“ segir Auður Krist-
insdóttir, eigandi Tinnu ehf.
sem er stærsti innflytjandi
prjónagarns á Íslandi. „Fjöl-
breytnin er alltaf að aukast.
Ég er einmitt nýkomin af
sýningu í Köln og þar voru
kynntar ýmsar nýjungar, bæði í litavali, uppskriftum og
garni.“
Auður segir stemmninguna um þessar mundir vera þá
– hér á landi sem annars staðar – að prjónaðar flíkur séu
fullgildar tískuvörur. Ungt fólk sýni nýjungunum mikinn
áhuga og vilji helst af öllu prjóna sjálft. „Oft er þetta ein-
falt prjón úr skemmtilegu garni, gjarnan prjónað á grófa
prjóna. Í þeim tilfellum er garnið sjálft látið segja það
sem segja þarf. Móher er mjög vinsælt og sama gildir um
sprengt garn, svo dæmi séu tekin. Stundum er tveimur
þráðum blandað saman, kannski hör og bómull, og prjón-
að á prjóna númer sjö eða átta. Þannig mætti áfram telja,
en meginatriðið er að hver og einn býr til þá tóna sem
hann helst kýs. Þetta eflir sköpunargáfuna og auðveldar
fólki að móta sinn eigin stíl.“
Eins konar forvarnarstarf
Auður er hæstánægð með vinsældir prjónsins, enda
telur hún að í því felist rómantík og hlýja sem myndi gott
mótvægi við hraða samtímans. „Að prjóna er einfaldlega
heilsubót sem virkjar það besta í fólki. Í rauninni finnst
mér oft að ég sé að vinna hér forvarnarstarf, sér í lagi
með unga fólkinu. Það eignast dýrmætar stundir með
sjálfu sér og sínu eigin hugmyndaflugi yfir prjónunum og
það er ekki lítils virði.“
Auður á sjálf dóttur á framhaldsskólaaldri og segir
áberandi áhuga hjá vinkonum dótturinnar á prjóna-
skapnum. „Þær segja margar: „Ó, hvað ég vildi að ég
kynni þetta vel!“ Ég veit að margir kennarar eru allir af
vilja gerðir til þess að efla handavinnukennslu í skólum,
en því miður virðist ekki skilningur á því alls staðar –
fjármagnið vantar. Þegar ungt fólk sýnir handverki
áhuga er um að gera að bregðast við og hvetja það til
dáða.“
Auður bendir einnig á að tískustraumar í handavinnu
snúist ekki einungis um hefðbundnar, prjónaðar peysur.
„Heklið er til dæmis að koma mjög sterkt inn núna, með-
al annars í treflum. Síðir treflar með kögri eru mjög vin-
sælir, ýmist heklaðir eða með klukkuprjóni. Svo má
nefna húfur og töskur, heklaðar eða prjónaðar – já, og
svo sjölin. Þau hafa verið vinsæl og verða áfram, til dæm-
is úr flauelsgarni sem ég var einmitt að kynna í nýafstað-
inni ferð minni um Suðurlandið.“
Auður fer víða í tengslum við vinnu sína, en Tinna ehf.
sér verslunum á höfuðborgarsvæðinu fyrir garni, auk
Virkjar það
besta í fólki
Auður Magndís Leiknisdóttir, dóttir Auðar í Tinnu, hann-
aði trefilinn og höfuðfatið, prjónað úr pelsgarni og móh-
ergarni. Hægra megin er gróft, vínrautt sjal úr ull og móh-
er sem saumað er saman að framan svo að úr verður slá.
Morgunblaðið/Sverrir
Auður Kristinsdóttir
Auður Kristinsdóttir í Tinnu ehf.
EINMITT, ég hef fundiðvel fyrir þessu,“ segirMalín Örlygsdóttir, eig-andi garnverslunarinnar
Storksins, þegar bornar eru undir
hana fréttir þess efnis að prjóna-
skapur sé í tísku. Auk þess að af-
greiða garn og veita ráðgjöf í versl-
uninni heldur hún reglulega
prjónanámskeið fyrir byrjendur og
lengra komna og er þar með fing-
urinn á púlsinum, eins og hún kemst
að orði. „Ég get nefnt að sífellt
fleiri stúlkur úr háskólanum koma
til mín á námskeið, annaðhvort í
námi eða nýútskrifaðar. Þetta eru
meðvitaðar, ungar konur og þátt-
taka þeirra hefur greinilega aukist.
Mér finnst þær vera farnar að meta
aftur það sem hægt er að kalla forn-
ar, kvenlegar dyggðir. Eldri konur
halda svo einnig sínum hlut,“ segir
Malín og bætir við að hugarfarið
gagnvart handavinnu hafi breyst.
Konur sinni henni nú fremur af
ánægju og áhuga í stað einskærrar
skyldurækni.
„Það var algengt hér áður fyrr að
konur prjónuðu vinnupeysur handa
körlum sínum, sem þeir svo ötuðu
fljótlega í smurningu og öðru. Sem
betur fer er þetta liðin tíð. Með auk-
inni sjálfsvirðingu kvenna bera þær
virðingu fyrir vinnu sinni, tíma og
hugðarefnum. Nú prjóna þær fal-
lega hannaðar peysur og velja
vandað garn, jafnvel angóru, silki,
kasmír, merínó-ull, hör, nefndu það
bara. Þær eiga ánægjustundir með
prjónana sína – heilaga stund – sem
aðrir á heimilinu virða.
Í dag þykir svo miklu fínna að
vera í handprjónaðri peysu en
fjöldaframleiddri og þá sérstaklega
ef maður hefur prjónað hana sjálf-
ur.“
Hún áréttar að almenningsálitið
sé prjónaskap í hag og enginn þurfi
að fara í felur með áhugann. „Það
þykir smart að prjóna. Auðvitað er
það ekki alltaf þannig, þetta gengur
í bylgjum og stundum hefur það
beinlínis þótt lummulegt,“ segir
hún og hlær.
„Ennfremur urðu margir ugg-
andi þegar handavinnukennsla
minnkaði í skólum, en þá sagði ég
alltaf: „Þetta er svo skemmtileg og
notaleg afþreying að hún hlýtur að
lifa. Og það er einmitt að koma á
daginn.“
Í senn gefandi
og mjög róandi
Malín hefur verið viðloðandi
Storkinn býsna lengi, en verslunin
verður 50 ára í haust. „Mamma var
með fyrirtækið þegar ég var lítil og
ég var níu ára þegar ég byrjaði að
grípa í afgreiðslu. En frá 1983 hef
ég verið hér af lífi og sál.“
Malín er lærður fatahönnuður,
með áherslu á prjón, og hefur í
gegnum tíðina hannað fjöldan allan
af prjónaflíkum. „Það nýjasta eru
kjólar þar sem ég sameina hekl og
efni héðan úr búðinni, en vinsældir
hekls hafa mjög verið að aukast.“
Prjónanámskeiðunum hefur hún
sem fyrr segir stýrt lengi – og þang-
að sækja nær eingöngu konur.
„Ætli ég hafi ekki haft nokkur þús-
und konur á námskeiðum, en aðeins
þrjá karlmenn,“ segir hún en finnst
það þó ekki með öllu dapurlegt.
Þrír séu a.m.k. þremur fleiri en
enginn. „Ef það koma hingað karl-
menn í verslunina og ég spyr: „Ert
þú að fara að prjóna?“ þá finnst
þeim það rosalega fyndið. Samt á
spurningin ekki að vera neinn
brandari. Kannski finnst þeim að
þetta sé síðasta karlmennskuvígið
og þeir séu illa úti ef það falli. En
þeir vita ekki hvers þeir fara á
mis.“
– En hvaða erindi eiga þeir þá í
verslunina ef þeir eru ekki með
neitt á prjónunum?
„Nú, þeir eru ýmist að kaupa
garn fyrir eiginkonurnar, eða velja
sér liti í flíkur sem til stendur að
prjóna á þá.“
Niðurstaðan er þannig sú að
prjón sé í raun handavinna fyrir
alla, konur og karla. Eða eins og
Malín segir: „Í senn gefandi og
mjög róandi handavinna.“ Hljómar
eins og sérhönnuð meðferð gegn
stressi og meintri firringu nútíma-
mannsins, ekki satt?
Malín Örlygsdóttir í Storkinum
Morgunblaðið/Sverrir
Malín Örlygsdóttir í verslun sinni með nýjustu útfærsluna; barnakjól með
hekluðu brjóststykki og kraga.
Kvenlegar
dyggðir
lifa
Morgunblaðið/Sverrir
Ýmislegt á
prjónunum
Fréttir frá útlöndum herma að nú sé komið í tísku að
prjóna. Fræga fólkið er jafnvel sagt
hafa hálfprjónaðar flíkur við
höndina til þess að stilla á
stofuborðið, sé von á gest-
um. Sigurbjörg Þrast-
ardóttir kannaði áhug-
ann hér á landi sem er í
senn vaxandi og ein-
lægur.