Morgunblaðið - 15.06.2003, Blaðsíða 4

4 B SUNNUDAGUR 15. JÚNÍ 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Góð úr kassa az, það er milt með sultuðuávaxtabragði, ekki síst sultuðumplómum, og nokkuð kryddað. Áþessu verði hið ágætasta vín.
Kostar 3.390 krónur. 15/20
Hvítvínið Drostdy Hof Chenin
Blanc úr þrúgunni Chenin Blanc
eða Steen eins og hún er oft
nefnd í Suður-Afríku var
hreint ágætt. Ferskt, með
þægilegri angan af grænum
Granny Smith-eplum og
hvítum blómum. Í munni gaf
það af sér ágætan þokka,
hressilegt, milt og þægilegt.
Kostar 3.360 krónur. 16/20
Ítalska hvítvínið Antinori
Orvieto Classico Campogrande
frá Úmbríu er hins vegar
selt á flöskum. Það er unnið
úr þrúgunum Procanico,
Grecchetto og Verdello.
Ferskt og ilmmikið, blóm og
sítrus. Í munni mjög ferskt
og þægilegt, hið ágætasta
sumarvín. Kostar 990 krón-
ur. 17/20
vín fengju ekki á sig ímynd ódýrra vína. Nú
hafa Ástralar hins vegar öðlast það mikið sjálfs-
traust að þeir eru farnir að flytja út ágæt vín á
kössum.
Ég smakkaði á dögunum tvö suður-afrísk
kassavín sem komu skemmtilega á óvart. Þetta
voru vín frá framleiðandanum Drostdy Hof en
þau vín hafa notið verulegra vinsælda á flösk-
um. Það verður að segjast eins og er að þetta
voru hin ágætustu vín.
Rauðvínið Drostdy Hof Cape Red er blanda úr
ýmsum þrúgum, s.s. Merlot, Cabernet og Shir-
á belgjum og ekki síður fernum, áþekkum þeim
sem við notum undir mjólk. Ég vona að sú þró-
un nái ekki hingað. Enginn framleiðandi með
sjálfsvirðingu setur góð vín á fernur.
Það gildir hins vegar annað um kassana og til
dæmis í Ástralíu er löng hefð fyrir kassavínum
á heimamarkaði. Á tímabili voru um 70–80%
neyslunnar í Ástralíu kassavín en það hlutfall
mun nú vera komið undir 50%.
Þegar Ástralar byrjuðu markaðssókn sína í
Evrópu var hins vegar tekin markviss ákvörðun
um að selja einungis vín á flöskum til að áströlsk
Ég hef í gegnum árin ekki fjallað mikiðum kassavínin svokölluðu, þ.e. vín semseld eru á þriggja til fimm lítra belgjumí pappakössum. Líkt og ég fjallaði ný-
lega um eru þessi vín hins vegar stöðugt hærra
hlutfall heildarneyslunnar. Nú er svo komið að
rúmlega þriðji hver lítri af léttvíni sem seldur er
í Ríkinu er á belgjum.
Þessi vín eru misjöfn að gæðum eins og önn-
ur. Þá blasir það auðvitað jafnframt við að bestu
vínin verða aldrei fáanleg í þessu formi. Kassa-
vínin eru í eðli sínu ódýr vín þar sem verð og
magn skipta meira máli en hrein gæði. Eftir því
sem markaðurinn fyrir þau hefur þróast fjölgar
hins vegar jafnframt þeim framleiðendum sem
selja hin þokkalegustu vín á kössum.
Það er ekki einungis á Íslandi sem kassavínin
eru vinsæl. Sama þróun hefur átt sér stað á
Norðurlöndunum og er á köflum jafnvel enn
lengra komin. Nýleg heimsókn í áfengisverslun
sænsku einkasölunnar í Stokkhólmi sýndi svo
ekki varð um villst að Svíar eru hrifnir af vínum
Einkunnagjöf vína byggist á
heildstæðu mati á gæðum, upp-
runaeinkennum og hlutfalli
verðs og gæða. Vín getur
fengið að hámarki 20 stig í
einkunn. Ef um mjög góð kaup er að ræða er
vínið merkt með buddu.
Þ
að á oft við að sígandi
lukka er best. Brátt
verða liðin tvö ár frá
því veitingahúsið Ein-
ar Ben skipti um eig-
endur og hægt og síg-
andi hafa þeir verið að
koma því á kortið yfir bestu veit-
ingastaði borgarinnar. Það hefur
ekki farið mikið fyrir Einari Ben,
engar háværar auglýsingaherferðir
eða tilraunir til að blása staðinn upp
út á við. Starfið hefur átt sér stað inn-
an veggja eldhússins og í veit-
ingasalnum og það hefur greinilega
skilað árangri.
Það hefur átt sér stað þó nokkur
stefnubreyting frá hinum upp-
runalega Einari Ben sem opnaður
var um miðjan síðasta áratug í
skemmtilegu húsnæði við Ingólfs-
torg. Þá var áherslan á miðjarðar-
hafslegan léttleika í stemningu og
mat, sjávarréttaveislur og annað í
þeim dúr og tókst ágætlega.
Núverandi eigendur Einars Ben
hafa greinilegan metnað til að gera
þetta hús að veitingastað í hæsta
klassa. Salurinn hefur yfir sér svipað
yfirbragð og áður, nokkuð léttara þó
eftir að þungu gluggatjöldin hurfu.
Veitingasalirnir eru í sterkum litum,
rauðir og bláir, með þjóðlegu ívafi í
anda Einars Benediktssonar inn á
milli. Það brakar skemmtilega í
virðulegum viðargólfunum í þessu
fallega húsi og hönnunin er ekki í
„ömmustílnum“ sem verið hefur al-
gengur í veitingahúsum í gömlum
húsum, heldur í nýreykvískum stíl
þar sem gömlu og nýju er blandað
saman án tillits til þess að innan-
stokksmunir endurspegli einhvern
sérstakan tíðaranda.
Borðbúnaður er ágætlega virðu-
legur en þó verður að segjast að Ein-
ar Ben er eitt þeirra veitingahúsa
sem hefur dregist aftur úr í þeirri
þróun sem átt hefur sér stað varð-
andi vínglös á síðustu árum. Það fer
að verða regla en ekki lengur undan-
tekning að veitingastaðir með metn-
að bjóði gestum sínum að neyta borð-
vínanna í fallegum kristalsglösum en
ekki þykkum og þunglamalegum
glerglösum. Þarna mætti Einar Ben
bæta sig.
Að öðru leyti var þó ekki margt í
tveimur heimsóknum að undanförnu
sem hægt var að setja út á og þá allra
síst matargerðina. Kannski einmitt
vegna þess hversu lítið hefur farið
fyrir Einari Ben kemur það ein-
staklega skemmtilega á óvart að sjá
að þarna er að fæðast veitingahús
sem hefur ekki einungis metnað til að
gera vel, heldur eldhús sem stendur
undir því. Hver rétturinn á fætur
öðrum var ekki aðeins fullkomlega
eldaður, fallegur og bragðgóður
heldur jafnframt frumlegur og ljóst
að töluverð hugsun hafði farið í hug-
myndavinnuna án þess þó að kokk-
urinn missti sig nokkurn tímann út í
einhverja „vitleysu“ sem ekki gengi
upp.
Strax í upphafi varð litla smakk-
prufan, sem mörg veitingahús bera
fram á meðan gestir bíða eftir pönt-
unum sínum, til að maður staldraði
við. Hér var eitthvað að gerast. Ann-
ars vegar laxahrogn og tartar í skeið
með mildri, sýrðri rjómasósu og hins
vegar hrár, lítill laxakubbur á stökku
kexi sem nokkrum dropum af trufflu-
olíu hafði verið dreypt yfir. Bragðið
var hreint og ferskt, laxinn ferskur
og ljúffengur, hrognin stökk og í
munninum sat eftir mildur keimur af
kóríander úr tartarinu.
Fyrsti forrétturinn var hráar
lambaþynnur með djúpsteiktum
brieostabátum. Frumleg og flott
samsetning. Ostabátarnir með stökk-
um hjúp voru gott mótvægi við mjúk-
ar þynnurnar og sætur sultaður lauk-
ur fullkomnaði verkið.
Humarinn var ekki síður góður,
stór og fallegur og eldaður upp á sek-
úndu. Með honum afbrigði af ítölsku
Canoli-kökunum, sem Bandaríkja-
menn eru svo hrifnir af. Hér voru
þær hins vegar ekki fylltar með
rjómaosti heldur bragðmikilli salt-
fisksstöppu, nokkuð saltri. Þarna
mátti svo einnig finna mjúka papriku
í mildri olíu.
Þorskhnakkinn á seðlinum vakti
athygli og var því pantaður. Þetta
var fallegt hvítt stykki og þegar rétt-
urinn kom á borðið minnti hann helst
á svepp þar sem hnakkastykkið
myndaði stofnin og ravíóli með
bragðmiklum reyktum þorski sem
fyllingu fyrir sjálfan sveppahattinn.
„Sveppurinn“ stóð í beði af kart-
öflumús, mildri og góðri. Það var hins
vegar sæt, nánast karamelliseruð
sósan, vanillu-kjúklinga, með fínsöx-
uðum chorizo-pylsubitum, sem réð
ferðinni. Virkilega góður réttur.
Lambakjötið var meira í hefð-
bundnum dúr en engu að síður gott.
Fitusnyrtir hryggjarbitarnir meyrir
og bleikir, kartöfluturn, með stökku
ysta lagi en mjúkur að innan, sætar
gulrætur og rauðlaukssulta ásamt
mildri soðsósu. Einfalt, kannski ekki
ýkja frumlegt. Hins vegar eldað með
næmni og tilfinningu.
Folaldasmásteikur eru hins vegar
ekki á hverjum matseðli og því þótti
tilvalið að prófa þær. Folaldakjötið
hefur nokkuð sérstakt, feitt bragð og
því skiptir miklu hvernig það er eld-
að. Sú samsetning sem hér var sett
fram ætti að höfða til flestra. Villi-
sveppir, rjómaeldaður kartöfluturn
og góð sósa. Réttur sem sýnist vera
einfaldur en leynir gífurlega á sér
þegar á honum er bragðað.
Eftirréttirnir voru ekki síður
ágætir og stóð þar upp úr magnaður
súkkulaði-anisís sem borin var fram
með banana „tart tatin“.
Það er greinilegt að Einar Ben er á
góðri siglingu og í stöðugri þróun
upp á við. Það eru einungis smáatriði
sem hægt er að setja út á. Glösin var
ég búin að minnast á og einnig velti
ég fyrir mér nokkuð klunnalegum
lömpum á borðunum. Þá finnst mér
borðleggjandi að staður í þessum
klassa eigi að vera með hvíta dúka á
borðum. Maturinn á það skilið.
Þjónusta hefur verið nær óað-
finnanleg þau skipti sem ég hef kom-
ið á Einar Ben, lipur, kurteis og
þægileg.
Einar Ben
í góðum gír
Morgunblaðið/Jim Smart
Veltusundi 1.
Pöntunarsími 511 5090
Vefsíða: www.einarben.is
Verð: Forréttir: 1.200–1.600 kr.
Fiskréttir: 2.650– 2.950 kr.
Kjötréttir: 2.950–3.950 kr.
Eftirréttir: 950–1.400
Vínlisti: Samtíningur úr flestum átt-
um. Ekki langur en þarna má finna
góð vín frá Frakklandi, Ítalíu og
Chile sem falla að matargerð stað-
arins. Verði stillt í hóf og flest vín
kosta á bilinu þrjú til fjögur þúsund
krónur.
Þjónusta: Lipur og þægileg.
Mælt með: Þorskurinn er góður og
anís-súkkulaðiísinn afbragð.
Einar Ben
Einkunn
Viðunandi
Góður
Mjög góður
Frábær
Afburða veitingastaður
Einkunnagjöf byggist á mati á þjónustu,
húsnæði, vínlista og mat, að teknu tilliti
til verðlags.




Matur
Sælkeri á sunnudegi
Steingrímur Sigurgeirsson