Morgunblaðið - 18.10.2003, Blaðsíða 8

Í sumum íþróttagrein-
um eru konur komnar
fram úr körlunum. Jó-
hanna Ingvarsdóttir
setti upp kynjagler-
augu og las út úr ýmsu
að kynjasamanburður
á íþróttasviðinu snýst
ekki síst um völd,
áhrif og jafnrétti.
Úthald: Breski kafarinn Tanya
Streeter hefur slegið met bæði
karla og kvenna í greininni.
KARLÍÞRÓTTAMENNeru nú sagðir eiga í vök aðverjast þar sem kven-íþróttamenn eru farnir að
sækja mjög að þeim í ýmsum íþrótta-
greinum og dæmi eru um að kven-
fólkið fari jafnvel með sigur af hólmi
þegar kynin etja kappi saman. Konur
eru óðum að sækja í sig veðrið og
storka viðteknum viðhorfum manna
um að þær komist aldrei með tærnar
þar sem karlar hafa hælana, sem
löngum hefur verið talið stafa af mis-
munandi líkamsbyggingu og aflsmun
kynjanna. Árangur kvenna á íþrótta-
sviðinu færist sífellt nær karlakúrf-
unni og á meðan sumir telja slíkan
kynjasamanburð ekki merkilegan,
eru aðrir sannfærðir um að góður
íþróttaárangur snúist um annað og
meira en íþróttakappleikinn sjálfan.
Hann snúist ekki síst um völd, áhrif
og jafnrétti kynjanna.
Í nýlegri úttekt helgarútgáfu Bost-
on Globe segir frá nokkrum kven-
íþróttamönnum, sem náð hafa frá-
bærum árangri í sínum greinum, sé
litið til árangurs karla í sömu grein-
um. Til að mynda segir frá banda-
rísku fjölbragðaglímukonunni Nikki
Darrow, sem er 15 ára nemandi í
Mount Greylock-framhaldsskólanum
í Minnesota. Hún þurfti ekki nema 51
sekúndu til að knýja fram sigur á
karlkyns keppendum á mótum fyrr á
þessu ári, en sú var tíðin þegar hún
hóf að æfa íþrótt sína í 7. bekk að
stríðnin var ekki langt undan auk
þess sem strákar neituðu gjarnan að
keppa við hana. Nú er öldin önnur, að
sögn móður Darrow, því sumir strák-
anna fara stundum að gráta þegar
hún vinnur þá.
Hugmyndin um að konur ættu fullt
erindi í fjölbragðaglímu eða þaðan af
verra, að þær færu að etja kappi við
karla, kemur illa við þá, sem standa
fastir á því að grófar íþróttir séu ekki
við hæfi kvenna. Engu að síður fara
vinsældir fjölbragðaglímu vaxandi
meðal kvenna í Bandaríkjunum og er
stefnt að því að fjölbragðaglíma
kvenna verði ný íþróttagrein á Ól-
ympíuleikunum í Aþenu á næsta ári.
Eina leiðin fyrir Darrow, sem hafnaði
í fjórða sæti í sínum þyngdarflokki á
landsmóti kvenna í fjölbragðaglímu,
er að keppa með strákunum í skól-
anum vilji hún halda sér í almenni-
legri þjálfun því takmarkið setur hún
nú á Ólympíuleikana 2008.
Þessi þróun, að etja kynjunum
saman, hefur farið fyrir brjóstið á
mörgum og lagði fulltrúi á fylkis-
þinginu í Minnesota fram frumvarp til
laga um að bönnuð yrði kynblöndun í
íþróttagreininni. Tillögu þessa dagaði
uppi, en kveikti engu að síður heitar
rökræður um löngu rótgróin viðhorf
manna um kvenleika, karlmennsku
og kynjamun.
Kjarni viðtekinna viðhorfa felst í
víðtækum „náttúrulegum mismun“
milli kvenna og karla. Almenningi
hefur verið talin trú um að þar sem
strákar séu stærri, fari hraðar og séu
sterkari en stelpur, þurfi þeir sín eig-
in lið og oft sínar eigin reglur til að
fara eftir. Ruðningur, fjölbragða-
glíma og box eru taldar of grófar
íþróttagreinar fyrir kvenmenn að
leggja rækt við auk þess sem sú skoð-
un er ríkjandi að allt sem konur geti
gert á íþróttasviðinu, hljóti karlar að
gera betur. Þetta á jafnvel við íþrótta-
greinar, sem ekki krefjast líkamlegra
snertinga við aðra, t.d. golf, siglingar,
hlaup, sund, tennis, hafnabolta, skots-
kífukast og fjallaklifur. Konur eru
sjálfar farnar að blása á
gömul gildi
með því að
skora þessi
viðhorf á
hólm og hafa
haft árangur sem
erfiði.
Kvenleiki og
kynþroski
Á meðan karlmenn áttu
hér á árum áður að búa
yfir hreysti og vöðvum,
var konum ráðlagt að
takmarka alla
áreynslu, þar sem hún
gæti haft slæm áhrif á
kynþroska og tíða-
hringinn. Þessi alda-
gamla trúarkenning
hélt konum lengi vel
frá íþróttum auk þess
sem það þótti einfald-
lega ekki kvenlegt að
leggja rækt við þær.
Eftir að viður-
kennt var
orðið að
íþróttir
væru allra
meina bót
beggja kynja, hefur samt sem
áður verið haldið áfram að „vernda“
konur með þar að lútandi reglum,
sem sumar hverjar eru enn í fullu
gildi. Konum er til að mynda oft ætlað
að hlaupa styttri vegalengdir en karl-
ar, ætlaður styttri leiktími, minna at-
hafnasvæði eða þeim er ætlað að
skora færri stig í kappleikjum en
körlunum. Konum var jafnframt
meinað að taka þátt í hlaupagreinum
á Ólympíuleikunum þangað til 1928
og fengu ekki að keppa í maraþoni á
sömu leikum fyrr en árið 1984.
Það voru hinsvegar ekki allir jafn-
ánægðir með þann ráðahag að leyfa
sænsku golfkonunni Anniku Sören-
stam að etja kappi við karlmenn á
PGA-mótaröðinni í Texas í maí síðast-
liðnum og nú hefur Sörenstam þegið
boð um að taka þátt í móti í Singapúr í
næsta mánuði þar sem margir af
bestu kylfingum heims munu taka
þátt, m.a. Tiger Woods. Það urðu líka
margir undrandi þegar hin 36 ára
gamla tveggja barna móðir Emily
Watts kom fyrst í mark í Manhattan-
maraþonsundinu í fyrra þar sem bæði
karlar og konur voru meðal kepp-
enda. Heimsmet stangarstökkkonun-
ar Stacy Dragila hefur vakið at-
hygli og sömuleiðis frammistaða
bresku hlaupakonunnar
Paulu Radcliffe, sem náð
hefur besta tíma allra
kvenna í maraþon-
hlaupi, 2.15.25 klst.
Rétt að byrja?
Tennissysturnar
Venus og Serena Willi-
ams hafa náð aðdáun-
arverðum árangri á
sínu íþróttasviði og
skipa sér nú orðið
í flokk bestu
tennisspilara
sé litið til
beggja
kynja. Á
stór-
móti,
sem haldið var í Roxbury í Bandaríkj-
unum í mars sl., setti hlaupakonan
Gail Devers nýtt bandarískt met í 60
metra grindahlaupi. Hún hljóp á 7,74
sekúndum og hlupu aðeins þrír af 23
hlaupurum í karlaflokki hraðar en
Devers. Nokkrum vikum síðar var
hlaupakonan Joan Benoit Samuelson
rúmri sekúndu fljótari að hlaupa þrjú
þúsund metrana en karlhlauparinn
Bill Rodgers og á síðasta ári sló
breski kafarinn Tanya Streeter met
bæði kvenna og karla. Ekki má svo
gleyma undrabarninu Michelle Wie,
sem er aðeins 13 ára kylfingur og
miklar vonir eru bundnar við, en hún
hefur nú þegar tryggt sér þátttöku-
rétt á nokkrum atvinnumótum
kvenna vestanhafs.
Þessi frammistaða kvenna vekur
upp þá spurningu hvort konur geti
náð enn betri árangri á íþróttasviðinu
en orðið er. Margir svara því játandi
og telja að konurnar séu rétt að byrja
þar sem aðeins síðustu tvær kynslóðir
kvenna hafi fengið þjálfun, leiðsögn
og keppni við hæfi.
Reuters
Hraði: Bandaríska hlaupakonun
Gail Devers t.h. á heimsmeistara-
mótinu í frjálsum í ágúst sl. Devers
hefur náð frábærum árangri í
íþrótt sinni.
Reuters
DAGLEGT LÍF
8 B LAUGARDAGUR 18. OKTÓBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
„MÉR finnst það vera hið besta mál
að strákar og stelpur og konur og
karlar keppi innbyrðis á mótum þeg-
ar það skaðar engan og hefur ekki
neikvæð áhrif á annað hvort kynið,“
segir Ragnhildur Sigurðardóttir, Ís-
landsmeistari í golfi, en hún bar sig-
urorð af níu körlum í styrktarmóti,
sem Nesklúbburinn hélt á Seltjarn-
arnesi í ágústbyrjun. Einn keppandi
féll út á hverri holu og að lokum stóð
Ragnhildur uppi sem sigurvegari.
Hún segir hugsanlegt að slíkt fyr-
irkomulag geti haft neikvæð áhrif á
annað hvort kynið á yngri árum því
að á vissu tímabili dragist stúlkur
aftur úr drengjum, einfaldlega
vegna líkamlegra burða og það
kunni að hafa áhrif á sjálfstraust
krakka. „Ég myndi hinsvegar telja
að það væri bara gott mál að etja
fullorðnum íþróttamönnum saman
stöku sinnum,“ segir Raghildur, sem
oft hefur tekið þátt í opnum mótum
þar sem etja saman kappi bæði karl-
ar og konur. „Þessi mót eru mjög
skemmtileg, en maður sæi svo sem
ekki þetta fyrirkomulag fyrir sér í
boxi, svo dæmi séu tekin, eða í
íþróttagreinum, sem krefjast mikilla
líkamlegra burða.“
Ragnhildur ætlar nú að reyna fyr-
ir sér á úrtökumóti fyrir mótaröð
bestu kylfinga í Evrópu í Portúgal
dagana 28. október til 4. nóvember,
fyrst íslenskra kvenkylfinga, en áð-
ur hafa Ólöf María Jónsdóttir og
Karen Sævarsdóttir reynt fyrir sér í
Bandaríkjunum. „Til þess að fá ótak-
markaðan aðgang að mótaröðinni,
þarf ég að vera í topp þrjátíu, en um
það bil tvö hundruð konur keppa.
Það er ómögulegt að segja til um
vonir og væntingar því það fer eftir
dagsforminu hvernig maður stendur
sig, en ég á alveg að geta staðið mig
þokkalega. Ég var að leita mér að
vettvangi til þess að sjá hvar ég
stæði gagnvart öðrum kylfingum.
Þetta úrtökumót var besti kost-
urinn. Það verður gaman að kljást
við þetta og ef vel gengur opnast
margar dyr.“
Að sögn Ragnhildar þarf ekki að
deila um það að kvenkylfingar slá
styttra en karlkylfingar. „Það er því
erfiðara fyrir okkur að skora vel á
jafnlöngum velli, einfaldlega út af
líkamsstyrk. En konur á borð við
Anniku Sörenstam og Michelle Wie
hafa verið að keppa á karlamótum
og það er auðvitað spennandi fyrir
þær. Það myndi hinsvegar aldrei
ganga að gera þetta að einni heild
því þá yrði erfitt fyrir konurnar að
berjast um toppsætin. Það þyrfti
alltaf að vera til staðar kvenna- og
karlaflokkar, en kynjablöndun á
mótun er svo bara krydd í til-
veruna.“
Krydd í tilveruna
að keppa við karla
Morgunblaðið/Arnaldur
Sigur: Ragnhildur Sigurðardóttir
bar sigurorð af níu körlum í styrkt-
armóti, sem Nesklúbburinn hélt á
Seltjarnarnesi í ársbyrjun.
Konur sækja á
karla í íþróttum
Styrkur: Banda-
ríska tenn-
isstjarnan Venus
Williams tekur hér
við sendingu frá
systur sinni Ser-
enu. Systurnar
skipa sér í flokk
bestu tennisspilara
af báðum kynjum.
Ragnhildur Sigurðardóttir Íslandsmeistari í golfi
Lið-a-mót
FRÁ
H
á
g
æ
ð
a
fra
m
le
ið
sla
Extra sterkt
Nr. 1 í Ameríku
hreinsiklútar
fjarlægja andlits- og augnfarða á augabragði
Í hreinsiklútunum er andlitsvatn og kamilla, sem hefur róandi
og nærandi áhrif á húðina og viðheldur réttu rakastigi hennar.
Fást í apótekum og stórmörkuðum.
Dr. Fisher hreinsiklútarnir
eru ofnæmisprófaðir
og henta öllum húðgerðum.