Alþýðublaðið - 24.04.1922, Blaðsíða 1

U01 baiailgia.
Eftir H. y. S. O.
1
Aimenoingi hiýtur oft að biöskra,
■%ve illa yfirvöldum laudsins geng-
ur að konsa i framkvæmd bann
iðgunum, enda eru aú eítir 7 ára
reynslu fsrnar að heyraat háværar
raddir um að vissir embættismenn
hafi gengið á bak við þjóðarvilj*
ann f þessu efni. — Ætlunarverk
bannlagassæa var ekki það, að
verða einskisnýtur lagabálkur,
heldur beiniinis að losa þjóðina
við hin í alla staði eyðiieggjandi
áhrif áfengisdrykkjunnar.
Auk bannlaganna hafa verið
sett önnur mikiisverð íyrirmæli
um notkun áfengis, svo sem lög
repiusamþykt Reykjavíkur og fisiri
bæja, og slðast en ekki sízt reglu
gerðin um sötu og notkun áfeng*
islyíja. Það er alþjóð kunnugt,
að hér hefir verið beitt sömu að
ierðinni frá hendi hlutaðeigandi
yfirvalda; þau hafa ssaboterað“
þessar reglugerðir á sama hátt og
þannlögin. Hér á landi hefir hvert
itneykslið á fætur öðru komið
fyrir og síðast nú tvö stór mál,
Seyðisfjarðarmáiið og mái Sigur-
björns Armanns .heildsala". —
Þessi mál eru þannig vaxin, að
vér getum nú farið að eygja
gegn um þoku, hvaðan spillingin
er runnin,
Tvö siðastliðin ár hefi eg haft
gott tækifæri til að kynnast fram-
kvæmdum bannlaganna hér I bæ,
enda hefi eg orðið margs vfsari
i þeim efnum. Hinn fráfarni for-
sætisráðherra hefir, eins og við
mátti búast eftir reynslu þeirri,
sem ícngia var f bæjarfógetatfð
hatts, haldið hlffiskildi yfir dug
fausum embættismönnum og jaín
vel hjálpað aigerðum lögbrjótura
(sbr. bandagab :ot Jakobs Hav-
steens á Þingvöílum), Honum hafa
einnig verið kuan iagabrot ým
Í3sa embættismanna, sem hafa
í;srið sva hátt að furðu sætir,
jafnvel orðið opinber hneyksiismál.
II.
Aimenningur hér f bæ hefir sem
skiljaniegt er reynt að skella skuld*
inni á þá embættismenn sem næst
standa og snest ber á, o: á lög-
regiuna. Áður en eg fór að kyan-
ast þessu máii, var eg þeirrar
skoðunar, að lögreglan ætti sök á
því, en svo mua ekki vera, a. m.
k. ekki svo að orð sé á gerandi,
Þetta hefir jafnvel komist svo
langt, að slúðursögur hafa mynd-
ast um lögregluþjóna, sem væru
sekir um bannlagabrot, jafnvel um
áfengissölu. Þessi saga hefir kom-
ist alla ieið inn f bæjarstjórnina,
án þess þó, að nokkur ýbiur sé
ýyrir henni. Hún mun eftir því
sem eg hefi komist næst, eiga rót
sfna að rekja tii lögbrjóta, sem
hart hafa orðið úti (annars eru
þeir fáir).
Eins og kunnugt er, á lögregl-
an alt undir bæjarfógeta hér. Lög-
regiustjóri sjáifur hefir ávalt brugð
ist vel við, þegar honum hafa
verið gefnar bendingar, en því
miður verður ekki sagt hið sama
um bæjarfógeta Hann hefir slept
beinum iögbrjótum við refsingu
vegna þess, að þeir hafa t. d.
getað fóðrað áfengisbirgðir með
iyfseðlum, þótt enginn maður fái
skilið, hvað alþektir drykkjumenn
hafi við áfengislyfseðla að gera.
Þeir tnenn, sem kærðir hafa ver-
ið fyrir brot á iögregiusamþykt
og ekki tekið sektum bjá lög-
regiunni hafa sioppið. Get eg þar
bsnt á eitt dæmi, er maður var
sýknaður f sumar af bæjarfógeta,
þrátt fyiir það, að 3 menn sóru
að hann hefði verið drukkinn.
Hvernig stendur á því, að alt
það „íyllerí" sem hér er í bæn-
um, er liðið átölulaust? Lögreglu-
þjónarnir segjasí fyrir iöngu kafa
fengið sig íuilsadda á þvf, að
kæra menn. T. d. gengur sú saga
um bæinn og mun hafa við tals
verð rök að styðjast, aðjóh«nne3
bæjarfógeti hafi iátið tvo iögregiu-
þjóaa sverja uppá mann, secn
hafði sýnt sig f ofbeidi við einn
þeirra.
Hvernig getur þetta gengiðf
Hvernig má búast vic árangri af
bannlögunum með&n alt er gert
tii þess, að drsga úr krafti þeirra.
Eitt dæmi get eg nefnt til. Sfð-
astiiðið sumar sagði hinn setti
dómari (Lárus Jóhannesson), að
enginn maður gæti skoðast drukk-
inn, nema haun sæist drekka vín,
eða að greiniieg lykt fyndist út-
úr honum. Á þessu bygði hann
sýknunardóm þann, sem getið er
hér á undan.
m.
Það var von manna, að reglu-
gerðir frá 1920 um sölu áfengis-
Iyfja, myndi minka á einhvern
hátt hinn mikla austur áfengis
gegnum lyfjabúðirnar. Reglugerð-
in gekk sem kunnugt var f gildi
Vð 1920 Eg fór þá af landi burt
svo eg hafði aðeins 20 daga
tii athugunar. Á þeim 20 dögum
var breytingin auðsæ Drukknir
menn voru jafn sjaldsénir og „hvít-
ir hrafnar". Ein velfær leið var
fundin til að breyta, en hún v&r
ekki farin, þegar sjáanlegt var,
að hún væri fær. — Þegar eg
korn heim aftur var alt komið f
sama farið og áður.
Áfengisaustutinn heidur áfram.
frá 6enáajiinðinum.
Eftir símsk. frá Khöfn.
>9/4 Þjóðverjar og Rússar hafa
gert með sér samninga í þá átt,
að allar kröfur af beggja hálfu
faiii niður, án tilllts til þess, hver
er sigurvegarinn Sambönd, stjórn-
arfarsieg og fjlrhagsleg, takist upp
aftur. Samningur þessi er óvið-
komandi afstöðu aðila tii annara
rikja.
Við samning þennan hefir aiegið