Pressan - 23.09.1988, Síða 28

28
Föstudagur 23. september 1988
sjúkdómar og fólk
Hóstakjöltur Sigurrósar
dagbókin
hennar
Kæra dagbók.
Ég heyrði í alveg meiriháttar
stjórnmálamanni í útvarpinu áðan.
Hann er sko á akkúrat sömu skoð-
un og ég, sem sýnir náttúrulega að
ég hef miklu meira vit á pólitík en
pabbi og mamma segja. Mig minnir
að þessi maður hafi verið kallaður
Bjarni Matthíasson (eða kannski
Matthías Bjarnason?) — hann er að
minnsta kosti þingmaður — og
hann sagði við fréttamanninn: „Ég
er orðinn alveg HUNDLEIÐUR á
öllum þessum eilífu útreikning-
um!“ (Ég held að þetta sé nákvæm-
lega orðrétt, því ég flýtti mér að
skrifa það niður. bað væri töfl' að
nota þetta í næstu ritgerð í skólan-
um.)
Það er alveg Ijóst að það gæti
reddað þjóðinni ef þessi Bjarni
kæntist einhvers staðar til valda. Ég
er ekki klár á því í hvaða flokki
hann er, en það er engin spurning...
ég ntyndi kjósa hann sem forsætis-
ráðherra á nóinu. Það er nefnilega
á tæru að allar þessar endalausu
tölur, sem stjórnmálamennirnir
dæla yfir mann, eru algjört rugl.
Mér l'innst að minnsta kosti soldið
skrítið hvernig mismunandi kallar í
mismunandi flokkum geta notað
sömu tölurnar í útreikningunum
sínum, en enginn fær sömu útkom-
una. (Það myndi nú aldeilis einhver
segja eitthvað við einhvern, ef við
krakkarnir fengjum öll sitt hverja
niðurstöðuna í sama sttcrðfræði-
dæminu!) Þessir náungar geta ekki
einu sinni reiknað verðbólguna eins
út, þó þeir ættu að vera komnir í
alveg ógeðslega góða æfingu. Hag-
fræðingarnir hjá ASÍ segja eitt,
hagfræðingarnir hjá Þjóðhátta-
stofnun segja annað, hagfræðing-
arnir hjá Vinnuveitendafélaginu
segja það þriðja og hagfræðingarn-
ir hjá Verðalagsráði (eða einhverju
svoleiðis...) segja það fjórða. Síðan
nota pólitíkusarnir auðvitað töl-
urnar, sem passa best fyrir það sem
þeir vilja að maður trúi. Og svo er
bara ætlast til þess að fólk úti í bæ
— sem kannski vinnur í fiski eða í
sjoppu eða þannig — finni á sér
hver er að Ijúga og hver segir satt.
Ég meina það! Þetta er ekki hægt.
Ég held að pabbi hafi verið frekar
montinn af mér, þegar ég var að tala
um þetta við matarborðið áðan.
Hann kallaði mig „ignoramusinn
sinn“ og varð ofsa sætur í framan.
Ég myndi fletta því upp í orðabók,
ef ég vissi barasta úr hvaða tungu-
ntáli þetta er. Mér fannst réttast að
láta pabba ekki vita að ég skildi
hann ekki. Honum gæti fundist ég
svo óupplýst og vitlaus.
Bless, bless. Dúlla.
Ein nýkomin að „weslan": Ég
kallaði fram á biðstofuna næsta
nafn á listanum: Sigurrós B. Enginn
svaraði, svo ég leit yfir bekkjarað-
irnar og sagði síðan aftur Sigurrós
B. Þegar enginn svaraði heldur í
þetta sinnið snerist ég á hæli, en þá
spratt allt í einu ung kona upp úr
einu sætinu og sagði: Heyrðu,
varstu kannski að kalla á mig, ég
heiti Sigurrós, en er alltaf kölluð
Rósý. Já, sagði ég, komdu inn. Við
gengum inn á stofuna og settumst.
Hún var samkvæmt skýrslunni 26
ára en leit út fyrir að vera nokkrum
árum eldri. Hún var með ýktan
rauðan lit í hárinu, máluð eins og
hún væri á leiðinni á stórdansleik, í
niðþröngum, svörtum fínriffluðum
flauelsbuxum, hvitum lágum stíg-
vélum með kögri, bleikum bol með
silfurglimmer-tölum og víðu háls-
rnáli og utan yfir þessu var hún í
rauðum stuttum leðurjakka sem
mátti muna fífil sinn fegri. Um
hálsinn bar hún litla plötu sem á
stóð Bill T. Blood Group A +. Hún
leit á mig og sagði: „Sorry“ að ég
svaraði ekki strax, en ég er svo óvön
að vera kölluð Sigurrós, fyrir „west-
an“ er ég nefnilega alltaf kölluð
Rósý.
Áhyggjufullir Fjölnismenn: Ég
heyrði strax, að þessi kona var að
koma að „westan“, hún talaði ís-
lenskuna með þessum sérkennilega
hreint sent íslendingar leggja sér oft
til eftir að hafa verið í Bandaríkjun-
um, annaðhvort í fáar vikur í sum-
arl'ríi eða nokkur ár. Þá rúlla menn
á errunum og sletta síðan enskunni
við öll hugsanleg tækifæri. Hvað
get ég gert fyrir þig? spurði ég. Ég er
nýkomin frá Bandaríkjununt,
„divorced" skilurðu, og komin
heini á þetta „godforsakenland“, og
er alltaf hóstandi. Mamma vildi að
ég færi til þín, ég held öllum
„awake“ á nóttunni með hósta. Svo
er ég móð og hálfslöpp. Þetta er
alveg „no good“. Jæja, sagði ég, og
hugsaði með þakklæti til þess að
þeir Fjölnismenn skyldu ekki hafa
heyrt til konunnar. Hvenær komstu
l'rá Bandaríkjunum? spurði ég.
Fyrir nokkrum dögum, svaraði hún
og brosti nú í fyrsta sinn frá því hún
kom inn og það skein í gullfyllingu
í annarri framtönninni. Það var
smávaralitur efst á tönnunum eins
og hún hefði verið að flýta sér þegar
hún skellti á sig litnum.
Reykingar: Reykirðu mikið?
spurði ég. „Don’t talk about it,“
svaraði Sigurrós B., svona einn og
hálfan pakka á dag, en það er ekki
útaf því sem ég hósta, ég hóstaði
aldrei í Bandaríkjunum, en það er
eins og annað á þessu „godfor-
saken" landi, manni er alltaf kalt í
þessari ,,damned“ rigningu og
„windi“. Annars finnst mér allir
vera hóstandi hérna. Já, það er
kannski rétt, hugsaði ég með sjálf-
um mér. Sigurrós sagði mér nú sögu
sína i stuttu máli. Hún hafði gifst
hermanni af vellinum, farið með
honum út. Hann hafði síðan lamið
hana við öll tækifæri. Hann var
alveg „crazy“, sagði hún með innlif-
un, ég ætla að skilja við hann. Er
það hann sem er Bob T. í blóðflokki
OTTAR
A? spurði ég og Iíorfði á menið sem
hún bar um hálsinn. Hún svaraði
þessu varla. Frá því að ég kom hing-
að upp á skerið er ég búin að vera
hóstandi „on and off“. — Ég verð
að fá að hlusta þig, sagði ég.
Skoöunin: Sigurrós B. fór nú úr
að ofan og settist upp á skoðunar-
bekkinn. Hún var í svörtum
brjóstahaldara með litlum gervi-
perlum á, hlírarnir voru hálftrosn-
aðir, og einn krókurinn rifinn af.
Maðurinn minn gerði þetta, sagði
hún afsakandi, hann var svo
„crazy“. Ég brá hlustpípunni á
brjóstkassann á konunni. Hún var
með marbletti á öxlunum og undir
öðru brjóstinu. Hlustunin var langt
frá því að vera eðlileg. Það blés i
lungnapípunum báðum megin og á
nokkrum stöðum var greinilegt
slímhljóð. Þegar blæs í lungnapíp-
um á þennan hátt fer loftið gegnum
mótstöðu í berkjunum, en það ger-
ist einmitt í astma þegar pípurnar
þrengjast. Þetta er kallað á tungu-
niáli lækna „rhonki“. Þá fyllast
lungun oft af lofti, sem sjúklingur-
inn getur ekki losað sig við vegna
þessara þrengsla í berkjunum, og
þetta veldur ntiklum óþægindum
og vanlíðan. Auk þessa rhonki
heyrði ég slímhljóð. Kemur eitthvað
upp þegar þú hóstar? spurði ég. Já,
það kemur „a lot“ af slími, svaraði
Sigurrós. Hvernig er það á litinn?
spurði ég. „My God“, ég hef aldrei
gáð, en ég held að það sé svona gult
eða grænt. Næst bankaði ég í
brjóstkassann á Sigurrós og hlust-
aði eftir deyfum og reyndi að gera
mér grein fyrir neðri mörkum
lungnanna. Mér fannst bönkunin,
eða „perkussionin“, vera eðlileg. Ég
þreifaði síðan eftir eitlum og skoð-
aði brjóstin með tilliti til hnúta.
Grciningin: Ég held ég viti hvað
er að þér. Þú ert með svokallaðan
hornkít. en hann er ákaflega al-
gengur hjá stórreykingafólki. Þess
vegna ertu svona móð og úthaldslít-
il og slöpp. Þú verður að minnka
reykingarnar, helst hætta alveg.
Sigurrós fórnaði höndurn og sagði:
„My God you are all alikeþ og svip-
urinn sagði kannski meira um álit
hennar á læknum en þúsund orð.
Ég setti upp þunga læknissvipinn
sem ég set stundum á mig. Já, en þú
verður að taka þetta alvarlega með
reykingarnar. Svo ætla ég að taka af
þér lungnamynd, en auk þess setja
þig á meðferð með lyfi sem þú and-
ar að þér úr svona stauk, og ég tók
fram sýnishorn af lyfi sem heitir
ventolin. Ventolin er efni sem sjúkl-
ingurinn andar að sér og vikkar út
berkjurnar og þá reynist honum
auðveldara að anda og hann á betra
með að losa sig við slímið sem ligg-
ur þarna niðri. Auk þess þori ég
ekki annað en gefa þér fúkalyf sem
heitir doxycyklin, vegna þess að
slímið sem upp úr þér kemur er gul-
grænt á litinn. Slíkur litur þýðir
yfirleitt að um sé að ræða bakteríur
og graftarmyndun og það þurfum
við að losna við. Sigurrós klæddi
sig í. „Anything you say,“ sagði hún
og brosti svo aftur skein í gullfyll-
inguna. Ég skrifaði út lyfseðla og
beiðni um röntgenmynd og lét kon-
una fá hvort tveggja. Svo sýndi ég
henni nákvæmlega hvernig átti að
nota innúðalyfið ventolin. Sigurrós
fór út og ég sá að hún kveikti sér
strax í sígarettu í útidyrunum og
saug af áfergju.
Bandaríkjunum. Hann horfði á
mig með köldum augunum og
augnaráðið lýsti áliti herraþjóðar á
undirsátum. Ertu ekki hætt að
hósta? spurði ég Sigurrós. „Never
felt better," sagði hún og hló
glyðrulega. Og ég reyki ennþá. Ég
stundi þungan, kastaði á þau
kveðju og keypti mér dós af vond-
um fiskbollum og stykki af bragð-
lausum osti. Þangað leitar klárinn
sein liann er kvaldastur, sagði ég
svo spekingslega við sjálfan mig og
horfði á eftir þeim Rósu og David
C. leiðast gegnum kaupfélagið, tal-
andi hátt um það hversu vöruúrval-
ið væri Iitið. Það væri nú eitthvað
annað fyrir „westan"!
Ediileg lungnamynd: Lungna-
myndin af Sigurrós var alveg eðlileg
og ég 'neyrði ekki meira af henni í
bili. Hún kom á stofuna nokkru
síðar til að fá eitthvert vottorð og
var þá farin að vinna í fiski. íslensk-
an skánaði hjá henni og marblett-
irnir hurfu. Nokkru síðar kom hún
til að fá lyfseðil upp á pilluna og var
þá farin að vinna uppi á Velli. Mán-
uði siðar hitti ég hana svo í kaupfé-
laginu. Hún var aftur kornin í rauða
Ieðurjakkann, máluð eftir kúnstar-
innar reglum, í níðþröngum galla-
buxum og hárið var rauðara en ég
hafði séð það áður. Hún var með
amerískum hermanni sem var að
hjálpa henni að setja grænar baunir
ofan í körfuna. Óttar, sagði hún,
má ég ekki kynna ykkur. Þetta er
David C„ „he is my boyfriend, we
. are so happy“. „Pleased to meet you
David, which blood group do you
belong to?“ spurði ég svona til að
vera léttur í lund, og minntist plöt-
unnar, sem hún hafði áður liaft um
hálsinn. David var eitt af þessum
feitu rassmiklu börnum á þritugs-
aldri sem maður sér svo víða í
kvikmyndir
BÍÓBORGIN
Foxtrot. * ★ íslensk spennumynd.
Sýnd 5, 7, 9 og 11.
Frantic. * * * Spenna og örvænt-
ing í París. Sýnd 5 og 9.
Rambo III. * Enn ein Rambo-
myndin. Fáránleg atriði á færibandi.
Stalloneersprenghlægilegur. Sýnd
7, 9 og 11. Bönnuð: 16 ára.
D.O.A. Sýnd 5, 7, 9 og 11.
BÍÓHÖLLIN
Góðan daginn Vietnam. ★ ★ *
Grátfyndin mynd um útvarpsmann
sem sendur er til Víetnam til að
hressa upp á dátana með fyndnu-
útvarpsefni. Vitlaus maður á vit-
lausum stað. Sýnd 5, 7.05, 9 og 11.
Ökuskirteinið. Sýnd 5, 7, 9 og 11.
Foxtrot. Sýnd 5, 7, 9 og 11.
Beetlejuice. Sýnd 5, 7, 9 og 11.
Að duga eöa drepast. Sýnd 5, 7,9 og
11.
HÁSKÓLABÍÓ
Klikurnar. ★ ★ ★ Löggu- og bófa-
leikur. Sýnd 5, 7.30 og 10. Bönnuð:
16 ára.
LAUGARÁSBÍÓ
Þjálfun í Biloxi. ★ ★ ★ Sýnd 5, 7, 9
og 11.05.
Bönnuð: 12 ára.
Vitni að moröi. ★ ★ ★ Hörkuspenn-
andi mynd um litinn strák sem
kemst í hann krappan. Sýnd 5, 7, 9
og 11.05. Bönnuð: 14 ára.
Stefnumót á Two Moon Junction.
★ ★ Nakin spennumynd. Sýnd 5, 7,
9 og 11.05. Bönnuð: 14 ára.
REGNBOGINN:
Sér grefur gröf... Spennumynd.
Sýnd 5, 7, 9 og 11.15.
Bönhuð: 16 ára.
Hamagangur á heimavist. ★ ★
Glens og grín fyrir unglingana.
Sýnd 5, 7, 9 og 11.15.
Á ferð og flugi. ★ ★ ★ Gamanmynd
um tvo strandaglópa. Sýnd 5, 7,9 og
11.15.
Leiösögumaöurinn. ★ ★ Spennu-
mynd um lappagoðsögn, gerð í
skugga Hrafns Gunnlaugssonar.
Sýnd 5, 7, 9 og 11.15. Bönnuð: 14 ára.
Krókódila-Dundee 2. ★ ★ Ágætis
framhald um krókódíla-Astralann.
Sýnd 5, 7, 9.10 og 11.15.
STJÖRNUBÍÓ:
Sjöunda innsigliö. Ný spennandi
og dularfull mynd. Sýnd 5,7,9og 11.
Bönnuð: 16 ára.
Von og vegsemd. ★ ★ ★ Úrvals-
mynd um lítinn dreng i síðari heims-
styrjöldinni. Sýnd 5, 7 og 9.
★ ★ ★ ★ =
★ ★ ★ =
★ ★ =
★ =
FRÁBÆR, SÍGILD
MJÖG GÓÐ
GÓÐ
SÆMILEG
AFLEIT