Pressan - 17.11.1988, Page 24

.24
Fimmtudagur 17. nóvember 1988
bridge
Mistök eru óumflýjanleg við
græna borðið; stundum velur félagi
okkar ranga sögn eða spilar skökku
spili. Það er sjaldan sem „við“
eigum sökina.
Yfirleitt reynast slysin mjög dýr,
en spil vikunnar, sem er komið til
ára sinna, sýnir okkur að stundum
lenda hrakfallabálkarnir á löppun-
um:
♦ 983
V D873
♦ 8754
4* G6
♦ 65
y G106542
♦ J96
4» 87
N
V A
S
♦ KDGI07
y 9
♦ K32
4» D1095
* Á42
V ÁK
♦ ÁDIO
4» ÁK432
A gefur, allir á og opnar á
1-spaða. Á flestum borðum gripu
suðurspilararnir til þess bragðs að
OMAR
SHARIF
„krefja“ með 2-spöðum. Öll af-
brigði í framhaldinu reyndust illa. 5
í láglitunum áttu aldrei möguleika
og 3-grönd eru steindauð eftir
spaðaútspil.
Einn suðurspilaranna kaus opn-
unardobl. Norður svaraði með
2-hjörtum. Suður meldaði nú
2-spaða, til að leita frekari frétta, en
það varð fátt um svör; hann fékk
pass í hausinn.
Út kom trornp. Suður drap á ás,
tók tvo efstu í laufi og trompaði
lauf. Næst var tígulsvíningin tekin
og hirt á tígulás. Lauf enn trompað
í blindum. Að lokum fór suður í
hjartað og þótt það gæfi aðeins
einn slag var spilið slétt staðið.
Þetta var eina borðið þar sem
skor í spilinu var færð í N-S.
skák
12. Manntaflið og lífið
í ítölskum ritum er fyrst minnst á
manntafl árið 1061 í bréfi frá ítölsk-
um kardínála, Damiano að nafni,
til páfa. Þar fárast kardínálinn
mjög yfir þeim ófögnuði er sé að
grafa um sig meðal geistlegra
manna: Þeir sói tímanum i tafl sem
sé af ókristilegum, jafnvel arabísk-
um uppruna og engu betra en dufl
og spil.
Allar líkur benda til þess að það
hafi verið Serkir sem fluttu mann-
tal'lið mcð sér norður yl'ir Miðjarð-
arhaf til Ítalíu. Vera má að víkingar
hafi einnig komið hér við sögu, þeir
sóttu allt austur til Miklagarðs og
stofnuðu ríki á Sikiley. Við Sikiley
er kennd ein vinsælasta taflbyrjun
skákarinnar: Sikileyjarleikurinn,
en sú nafngift er miklu yngri. Sikil-
ey var viðkomustaður á leiðinni til
Miklagarðs en frá eynni voru líka
greiðar samgöngur til meginlands
Italíu. Skákin varð brátt vinsæl á
Ítalíu ekki síður en Spáni og þaðan
breiddist hún út um Evrópu.
Á ofanverðri þrettándu öld er svo
rituð bók á Italíu sem sennilega
varð, meiraen nokkurt annað rit frá
þessum tíma, til að kynna skákina
og afla henni vinsælda — og var þó
ekki eiginleg skákbók. Þetta rit var
eftir dóminíkanskan munk, Jacopo
Cessolis, og heitir SKÁKIN
VEITIR HUGFRÓ (Solatium Ludi
Scacorum). Eiginlega er þetta hug-
vekjubók, spunnin upp úr ræðum
Cessolis, en í stað þess að nota
sögur úr Bibiíunni sem dæmi notar
Cessolis manntaflið. Bókin hefst á
skrautlegri sögu um uppruna skák-
arinnar, síðan eru menn taflborðs-
GUÐMUNDUR
ARNLAUGSSON
ins kynntir hver um sig, frá kóngi
niður í peð, sagt frá eiginleikum
þeirra, skyldu, dyggð og veikleika.
Frá taflinu dregur Cassolis ótal
þræði til mannlífsins, finnur hvar-
vetna hliðstæður með lífi manna og
þeim hræringum er verða á tafl-
borðinu og notar skákina þannig til
að kenna mönnum guðrækni og
góða siði.
Um tveggja alda skeið átti þessi
bók óhemju vinsældum að fagna,
hún var önnur veraldlega bókin sem
prentuð var í Englandi og fjórum
sinnum var henni snúið á þýsku,
þarsem hún gekk næst Bibliunni að
vinsældum. Þær glefsur sem ég hef
séð úr bókinni vekja ekki áhuga
nútimamanns og maður spyr sig
ósjálfrátt hvað hal'i valdið hinum
gífurlegu vinsældum hennar. í
skáksögu sinni telur breski höfund-
urinn Harry Golombek að það séu
hinar fjölmörgu smásögur sem
bókina prýða og sumar hverjar
nálgast slúðursögur nútímans,
bókin minni stundum á rabbdálk í
nútímablaði. Tilgangur Cessolis
var að kenna samtímafólki sínu
guðrækni og góða siði á viðkunn-
anlegan og fjörlegan hátt. Þetta
virðist hafa tekist mætavel og skák-
in notið góðs af í leiðinni.
Mynd úrSKÁKIN VEITIR HUGFRÓ, ensku útgáfunni frá 15. öld. Þetta mun
vera ein af fyrstu tréskurðarmyndum sem gerðar hafa verið i Englandi.
Myndin sýnir konung og heimspeking aö tafli.
krossgátan
1 2
17 18
5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

Pressukrossgáta nr. 8.
Skilafrestur er til 27. nóvem-
ber og er utanáskriftin eftirfar-
andi:
PRESSAN, krossgáta nr. 8,
Ármúla 36, 108 Reykjavík.
Verölaunin eru að þessu
sinni Islensk skáldsaga sem
út kom fyrir síöustu jól, Ung,
há, feig og Ijóshærð. Bók
þessa skrifaði Auður Haralds
en um bókinasegirm.a.ákápu
aö þetta sé örlagaþrungin
saga um ástir og ofbeldi þar
sem fléttast saman vonbrigði,
grimmd, samviskuleysi, kær-
leikur, ást og kristilegt hugar-
far. Forlagið gaf bókina út.
Dregið hefur verið úr réttum
lausnum í PRESSUKROSS-
GÁTU nr. 6 og upp kom nafn
Guðbjargar M. Friðriksdóttur,
Efstahjalla 1c, 200 Kópavogi.
Hún fær sent smásagnasafn
Guðbergs Bergssonar,
Hinsegin sögur, sem Forlagið
gaf út.