Pressan - 14.06.1990, Page 16

16
Þannigað það var Ameríka sem gerði miggráhærðan. Aður
var ég talsvert mikið dökkhærður, nánast svarthærður. Hins
vegar vil ég benda á að fólk í móðurætt minni hefur orðið grá-
hært mjög ungt. Bnn móðurbróðirminn varð til dæmis hvít-
hærður 23 ára gamall. Talsvert af frændsystkinum mínum er
líka áberandi gráhært. Grátt hár ermjög ríkjandi í móðurfjöl-
skyldu minni."
Omar segir að sér hafi ekki þótt gráu hárin neitt sérstakt
vandamál: „Af ogtil var ég jú að setja einhvern lit í hárið, en
svo nenni ég ekkiað standa í því lengur. Kostur við grátt hár?
Ja, það er að minnsta kosti sá kostur að maður er með hár!"
Ekki kannast Ómar við að ókunnugt fólk hafi verið að benda
honum á að lita á sér hárið, en hins vegar: „hafa krakkarnir
mínir svolítið verið að skammast út í þetta einstaka sinnum.
Svo verð ég var við að sumt fólk heldur að ég sé eldri en ég
er, þannig að gráu hárin gera mann óneitanlega ellilegri. Mér
fannst það ágætt um tíma, en veit ekki hversu gott það er
núna! Mér líður ágætlegasvona og það eru ænnilega tóm mis-
tök að fjalla um þetta á prenti. Það getur orðið til þess að ég
verði hégómlegur og fari að lita á mér hárið! — Það besta sem
ég veit er að vera gráhærður...“!
„Ég var orðinn eins og sifurrefur 35 ára;' Birgir Sigurðs-
son rithöfundur.
Eins og silfúrrefur 35 ára
Birgir Sigurðsson rithöfundur:
„Eg var byrjaður að grána ansi mikið innan við þrítugt. Þrjá-
tíu og fimm ára \ar ég orðinn eiris og silfurrefur. Það hefur
aldrei hvarflað aðmér að lita á mérhárið. Með því er ég þó síð-
ur en svo að fordæma þá sem lita á sér hárið; það er bara
smekksatriði. Eg veit eiginlega ekld hvort mér fannst fallegt að
verða gráhærður. Aftur á móti varð ég var við að sumum öðr-
um fannst það fallegt. Einhvern veginn hugsaði ég ekki svo
mikið um það."
Þegar Birgir er spurður hvort einhverjir kostir séu við að
grána snemma, hvort fólk verði með því virðulegra, svarar
hann: „Já, ef menn sækjast eftir því að verðavirðulegir þá get-
ur það náttúrulega verið kostur. Ég hef hins vegar ekki sóst eft-
ir því. Ég held það fylgi því í sjálfu sér enginn kostur að verða
gráhærður snemma. Nei, það ér ekki algengt í fjölskyldu
minni að fólk gráni snemma. Þetta var alvegsérstakt með mig.
Móðir mín fékk tO dæmis ekki eitteinasta grátt hár fyrr en um
fimmtugt og þá aðeins nokkur grá hár."
„Áðurvarég með lit semeinhverjir kölluðu „gólftuskulit".
Á þeim tíma litaði ég hárið. Frá því ég varð gráhærð hef
ég hins vegar aldrei sett lit í það." Jóhanna Sigurðardóttir
félagsmálaráðherra.
Var áður með „gólftuskulit“!
Jóhanna Sigurðardóttir félagsmálaráðherra:
„Ég hef verið gráhærð frá tvítugu og er satt að segja mjög
ánægð með þann lit. Ég var áður með sérkennilega skollitað
hár, sem ég raunar var aldrei ánægð með. Sumir sögðu að
þetta væri „gólftuskulitur' og á þeim tíma litaði ég hárið nokk-
uð oft. Sveiflaðist á milli þess að vera alvegdökkhærð og Ijós-
hærð. Ætli ég hafi ekki verið orðin vel gráhaa-ð um þrítugt og
frá þeim tíma hefur mér ekki dottið í hug að lita á mér hárið.
Ég er alsæl með minn gráa lit og vil ekki breyta honum. Það
er svolítið um það í ættinni hjá mér að fólk verði gráhært
snemma. Föðurætt mín i^ánar fljótt en móðurættin ekki og
tvíburasystir mín er til dæmis alveg dökkhærð."
Jóhanna segir það helst vera hárgreiðslufólk sem vilji að hún
liti hár sitt: „Það hefur að vísu minnkað mikið, en var nokkuð
um að hárgreiðslufólk vildi að ég fitaði á mér hárið. Það var
mér hins vegar alveg heilagt að gera það ekki því ég er mjög
ánægð með hárlitminn. Einna verstfinnst mér þegar fólk spyr
mig hvort ég sé með litað hár og ég hef fundið það að fólk hef-
ur ekki þorað að spyrja fyrr en það er farið að þekkja mig
nokkuö hvort égsé með litað hár eða ekki!"
Jóhönnu hefuraldrei fundist gráu hárin tákn um ellina og
hvort henni finnistjrau kannski gefa henni ákveðinn virðu-
leika svarar hún: „Eg hef aldrei fiugsað út í það."
Fimmtgdagur 14. júní 1990
„Ég er að safna virðingu með
gráu hárunum“
Kristín Á. Ólafsdóttir borgarfulltrúi:
„Ég varsextán ára þegarég sá fyrsta gráa hárið. Ég var alveg
dökkhærð þegar ég sá þetta fyrsta gráa hár, og annað eldrautt.
Ég hef aldrei litað á mér hárið. Ég var undrandi sextán ára á
þessu og dálítið miður mín, en þegar gráu hárunum fór fjölg-
andi þegar ég var komin áþritugsaldurinnþá fylltist ég bara
stolti. IVÍer fannst þetta fallegt. Þegar ég var með gráan topp
rak fólk stundum fingur í hann og sagði: „Ofsalega er þetta vel
gert, þetta er alvegeins og ekta litur!" Fólk hélt að ég væri með
svona flottar strípur. En grái liturinn hefur aldrei háð mér. Ég
hef verið stolt af gráu hárunum og sagst vera að safna virðingu
með þeim. Mér dettur ekki í hug aðláta Iita á mér hárið. í kosn-
ingabaráttunni fðck ég marga stuðningsmenn sem sögðu að
ég yrði að lita á mér hárið. Ég sagði að ég skyldi gera margt
fyrir þau, en aldiei það!“
„í kosningabaráttunni eignaðist ég stuðningsmenn sem
vildu endilega að ég litaði á mér hárið. Égsagðist skyldu
gera allt fyrir þá nema þaö!" Kristín Á. Ólafsdóttir borgar-
fulltrúi.
FLESTIR VILJA LÁTA LITA GRÁU HÁRIN
segir Brósi hárgreiðslumeistari
ísamtölum okkar viðfólk íþessari grein kemur
fram hjá mörgum að svo virðist sem það sé ætt-
gengt hversu snemmafólk byrjar aðgrána. Sigurð-
ur Benónýsson, betur þekktur sem Brósi hár-
greiðslumeistari, segir að á sínum ferli hafi hann
margoft orðið var við þettæ
með „henna" eðajurtum, en
efni til hárlitunar eru sífellt
að verða betri os fasfólkið
færara í meðhöndlun peirra.
Þegar ég var að byrja að læra
hárgreiðslu fyrir 22 árum og
maður spurði konur sem
setja átti permanent í hvort
þær væru með lit í hárinu
svöruðu þær nær undantekn-
ingarlaust neitandi. Þá þótti
svo skammarlegt að lita á sér
hárið. Nú er tíðarandinn allur
annar og nú þykir jafnsjálf-
sagt að lita á sér hárið og að
nota andlitsfarða."
Hvort karlmenn láti mikið
lita á sér hárið svarar Brósi
játandi: „Það er ekkert hár
svo fallegt á litinn að ekki sé
hægt að fegra það með hárlit
og það er enginn litur svo
skýr að ekki sé hægt að gera
hann enn skýrari með réttum
lit. Ég held satt að segja að
karlmenn hafi litað harið á
sér árum saman, — bara í
laumi! Fyrir svona tiu árum
hefði maður ekki boðið karl-
manni annað en lita á honum
hárið eftir lokun. Nú setjast
„Sumir gráhærðir eigin-
menn banna grá-
hærðum eiginkonum
gínum að lita hár sitt.
Eg brýt slíkar skipanir
auðvitað á bak aftur!"
Brósi hárgreiðslu-
meistari.
um fjölgar. Oft er sett per-
manent í grátt hár, þar sem
það verður oft of stift til að
auðvelt sé að meðhöndla
það.“
Að sögn Brósa er ekki al-
gengt að fólk sé orðið mikið
gráhært fyrir fertugsaldur:
„Það er fremur undantekn-
ing en regla, en oft er helm-
ingur hársins orðinij grár fyr-
ir Tertugsaldurinn. Ég hef að-
eins einu sinni hitt unga konu
sem var orðin töluvert grá-
hærð rétt rúmlega tvítug. Sú
stúlka litaði hár sitt, en hún
sagði að í ætt sinni væri
mikið um að fólk gránaði svo
snemma."
Brósi segir hárlitun hafa
færst mikið í vöxt á síðustu
árum og karlmenn séu í æ
ríkari mæli farnir að lita hár
sitt: „Hárlitun hefur verið til
alla tíð, allt frá tímum Kleó-
pötru. Þá litaði fólk hár sitt
„í ákveðnum fjölskyldum
gránar fólk á svipuðum aldri
og gránar jafnframt á svipað-
an hátt. Það er afskaplega
misjafnt hversu langan tíma
það tekur fólk að grána.
Stundum yfirtaka gráu hárin
strax en stundum gerist það
svo hægt að fólk verður varla
vart vio það.“
Brósi segir að gráu hárin
séu yfirleitt grófari og stífari
en önnur hár og grátt hár sé
jafnframt þurrara en annað:
„Það þarf því að þvo grátt hár
úr mildu sjampói og nota
næringu í það. Það er mjög
misjafnt hvort grátt hár er
óviðráðanlegra en annað af
þeim sökum að það er stífara.
Þegar gráu hárin byrja að
koma eru þau oft beygluð eða
krulluð; allt öðruvísi en ann-
að hár á höfðinu, en það lag-
ast eftir því sem gráu hárun-
þessir sömu menn hér í stól-
ana, með lit í hárinu, lesa
blöð og drekka kaffi. Karl-
menn viðurkennahikstalaust
í dag ef þeir lita á sér hárið.
Sumir lita hárið að staðaldri,
aðrir koma og vilja prófa ein-
hvern lit. Margir þeirra sem
koma hingað á stofuna eru
með grátt hár, en obbinn af
þeim er þó menn með þetta
dæmigerða íslenska, skollit-
aða har. Þeir vilja þá fá stríp-
ur til að lýsa hárið og fríska
upp á það. Karlmenn koma
seinna en konur í litun þegar
gráu hárin eru komin. Élestir
karlmenn koma ekki fyrr en
þeir eru orðnir alveg grá-
hærðir, en konur koma um
leið og þær fara að sjá í grá
hár og vilja fá lit eða skol.“
Hvaða skýringu hann
kunni á þessu litaæði íslend-
inga (og auðvitað annarra
þjóða) um leið og grá hár fara
að sjást svarar Brósi: „Grá hár
minna mann á ellina. Það
verður ekkert horft framhjá
því. Þegar maður sér grá hár
á höfði einhvers veltir maður
ósjálfrátt fyrir sér hvað við-
komandi ségamall. Það er af
þeim sökum sem fólk litar yf-
ir gráu hárin. Konur nota líka
andlitsfarða yfir hrukkurnar,
ekki satt? Allir vilja vera ung-
ir og líta unglega út, enda
miðast öll tiskan við það. Fer-
tugir eiga að líta út fyrir að'
vera þrítugir og þegar fólk
klæðir sig á þann hátt getur
það varla verið að druslast
með grá hár á höfðinu, eða
hvað?!“
Að mati Brósa getur grátt
hár þó verið óskaplega fal-
legt og eitthvað það falleg-
asta sem hann sér er grátt hár
á höfði þeirra sem „farið er
að hausta hjá í lífinu. Mér
finnst gráhærðar konur til að
mynda oft alveg stórglæsileg-
ar“.
Þegar ég ber söguna um
manninn sem lét klippa hár
konu sinnar og lita það undir
Brósa segist hann ekki
þekkja dæmi um slíkt: „Hins
vegar þekki ég dæmi um al-
veg þveröfuga sögu: eigin-
menn, sem banna konum sín-
um að lita yfir gráu hárin! Það
virðist sem sumum mönnum
sé illa við að vera gráhærðir
sjálfir en eiga konu með
dökkt eða Ijóst hár. Ef kona
segir mér af svona eigin-
manni, en langar sjálfa til að
láta lita hárið á sér, þá fer ég
auðvitað eftir ósk konunnar
og brýt skipun eiginmanns-
ins á bak aftur! Hvað ann-
að. ..!“
Brósi segir þessar sömu
konur oft vilja fá sinn „upp-
runalega lit“ á hárið: „Og þá
hefur varla nokkur einasta
kona verið með brúnt hár.
Þær minnir allar að þær hafi
verið með kastaníubrúnt hár
hérna áðurfyrr; áður en gráu
hárunum fór fjölgandi!"