Vísir Sunnudagsblað - 03.03.1940, Blaðsíða 6

6
VlSIR SUNNUDAGSBLAÐ
Pólsk skriödrekasveit á leiö til landamæranna síðast í ágústmáuu&i.
orðum að. Það liefir færst yfir
okkur þungur kviði. Við berum
virðingu fyrir þessum mönn-
um, sem á svo einfaldan hátl
eru þess albúnir að færa bina
æðstu fórn til að bjarga ættjörð
sinni.
Á rúmensku varðstöðinni
tekur annað við. Hér dynja t'fir
okkur á einu andartaki liinar
ótrúlegustu fregnir. Þeim er
varpað fram af hraðmæltri
tungu og láta í eyrum okkar
sem geitungasuða.
Við flýtum okkur að ná Cer-
nauti; sú borg er við krossgöt-
ur frá Rússlandi. Póllandi, Ung-
verjalandi og Rúmeníu. Þar
mun því vera tiægt að komast
að skynsamlegri niðurstöðu um,
hvernig við gætum komist
heim.
Hér var komið babb í bátinn.
Vegurinn þangað er herfileg-
ur. Það tekur á aðra klukku-
slund að komast 12 km. Annar
okkar er liér um bil altaf á
undan bílnum til að vísa veg
unt skorningana, því að bíllinn
nær ekki hjólfestu í viðnáms-
Iau.su rylcinu. Þetta er meiri
veglevsan.
Loks kemur Cernauti í Ijós
sem bið fyrirheitna land. Þegar
þaneað kemur, er alt í upp-
márni.
Aukablöð af dagblöðunum
með fyrirsagnir, sem ná yfir
bálfa blaðsíðu, koma á cfíir
f'-egnmiðum frá þeim, sem eru
limdir upp á nær alla veggi.
Þar "tendur; ..Urslitakor;tir<,!-
,.hervæðing“ o. s. frv. Otéljaridi
hónar manpa tal» pf ákafa alt
út á miðjar götur. Hávaðinn af
tali þelrra virðist koma úr öll-
um áttum. Aðaltorgið er í upp-
námi og minoir einkepnilega
mikið á La Puerta del Sol, dag-
inn fyrir þá atburði, er áttu eft-
ir að leggja svo margt í rústir á
Spáni.
Þetta eru hörmuleg ’íiðindi.
Og þarna mistum við lieilan
dag. Hjólbarðarnir á bílnum,
sem þó vorn nýir, þegar við fór-
um úr Paris, hofðu ekki getað
dugað á vegleysum þeim, er við
höfðum farið. Sex hjólbarðar
og átta slöngur verða að fara á
verkstæði. Við komumst ekki af
stað fyrr en klukkan 10 að
kveldi.
Við erum því allan daginn í
þessum sjóðandi potti; furðu-
legustu fréttir dembast yfir okk-
ur, fréttir um tíu óslcaplega at-
burði á hverri ldukkustund, en
sem betur fer eru þær í mót-
sögn hver við aðra. Eitt er ó-
breytanlegt: Landamæri eru
alls staðar Iokuð.
Það er þvi svo, að við bvern
áfanga verður aðstaða okkar
alvarlegri. Við verðum að kom-
ast til Clug eins fljótt og auðið
er og ná lali af ræðismanni
okkar. Nokkuru fyrir miðnætti
tjöldum við fyrir utan Siret.
Himininn er li'eiður og kvrr,
l)ótt björtu okkar séu full af ó-
rósenii.
Kíukkan 5 förum við á fætur.
Vonir okkar beinast allar til
'CIug, liöfuðborgar Transylvan-
hi; bar hlýtur að vera hjálp að
fá. En ])á þurfti að vera mark-
nður i Sirel. Við fengum okkur
visl.ir þar li! bráðabirgða. En
nú ávarpaðí. okkur hermaðu)
Við skildum ekki orð. Annar
kom ,og fóru þeir mcð okkur
á lögreglustöðina. Þung burð
lokaðist á eftir vagninum okk-
ar og okkur. 1 tvær klukku-
stupdir Yorum við yfirheyrð á
slæmri þýsku, sem okkur veitl-
ist örðugt að svara, þar sem við
skildum ekki altaf, hvers spurt
var. Loksins vorum við látin
laus án skýringar.
„Farið þið til amtmannsins í
Radauti. Það ræð eg ykkur til“,
sagði lögregluforinginn í kveðju
stað.
í Radauti tók amtmaðurinn
mjög kurteislega á móti okkur.
Hann talar frönslcu, stirða en
fágaða.
Honum líst illa á liorfurnar
og ráðleggur okkur að flýta
okkur. Hann fær okkur nauð-
svnlegt vegabréf. Alls staðar
erum við stöðvuð af hermanna-
vörðum, og eyðir það fyrir okk-
ur dýrmætum tíma. Nóttin skell-
ur á óðara en varir. Þegar við
vorum komin rétt fram hjá
Gura Humorului, urðum við að
seljast að í þrengslunum við
Moldava. Frá Cernauti höfðum
við ekki komist nema 120 km.
Við leggjum af stað kl. 5 að
morgni. Iívaða mánaðardagur
er, það höfðum við enga hug-
mynd um framar. Hvað gerir
það til? — Hérna risa Karpata-
fjöllin aftur frammi fyrir okk-
ur. Vegurinn er ferlegur en
landslagið er dýrlegt, og þrátt
fyrir áhyggjurnar getum við
ekki annað en dáðst að þessari
fjallasýn, sem verður æ fegurri
því hærra sem komið er. Það
brakar í öllum hlutum bílsins
við bverja liolu í veginum. Fjöð-
ur brotnar. Við gerum við hana,
en það tekur okkur þrjár stund-
ir.
Við erum öil útötuð i ryki og
smurningsolíu, en bvað gerir
það til, til Glug viljum við kom-
ast af öllum lífs og sálar lcröft-
um. Við ætlum ekki að nema
staðar, fyrr en við náum til
Clug. Við látum okkur nægja
nokkur epli til matar, til þess
að ná binum dýrmætu mínút-
um. Loks kl. 10 erum við í Clug.
Við reisum tjöld okkar á litlum
lnálsi, þaðan sem sér yfir borg-
ina, sem liggur fyrir fótum oklc-
ur, leiftrandi í ljósum.
Clug er mjög fögur borg með
stórar aðalgötui’, settar líkneskj-
um. Daginn eftir gáfum við okk-
ur fram hjá ræðismanninum,
þvegin og strokin. Stundarf jórð-
ungi síðar erum við aftur úti á
gangstéttinni og tölum um það,
sem við höfum fengið að vita.
Ungversku landamærin eru lok-
uð, enn þá er frjálst að fara um
rúmensku landamærin; ræðis-
maðurinn hefir hvatt okkur til
að ná til Oradéa, siðan til Timi-
soare, svo Belgrad, Zagreb og
þaðan til Ítalíu.
Við vitum annarstaðar frá,
að vegurinn er beldur bágbor-
inn frá Oradéa til Timisoare og
herfilegur til Belgrad. Frá Bel-
grad til Zagreb vitum við, hvað
við tekur, því að þar höfum við
farið árið áður.
Með landabréfin i höndunum
berum við saman náð okkar.
Leið i'æðismannsins virðist okk-
ur lieldur óglæsileg. Ilún ev löng
og erfið, og bíllinn og hjólbarð-
arnir eru í því lagi, að bætt er
við endanlegu strandi.
Frá Belgrad.