Vísir Sunnudagsblað - 29.09.1940, Síða 4

4
VÍSIR SUNNUDAGSBLAÐ
Frá v.: Ahteetah, Nookudlah og Ooroorengnak í haldi í Pondsvík.
tákn ura vináttu, en Eskimóarn-
ír voru tortryggnir og sögðu
Joy að bí'ða.
Fylgdarmaðurinn fór og tal-
aði við þá. Stundarkorn mösuðu
þeir í erg og grið, og Joy reyndi
að heyra hvað þeim fór á milli.
Síðan feldu þeir niður talið og
hlupu allir til Joy. Með barna-
legri forvitni þukluðu þeir á
skegginu á honum og skinn-
klæðum hans. Hvað var honum
á höndum? Hann vildi ekki fá
refaskinn? Þá hlaut það að vera
hvalbein, eða konur.
Joy fór á hæla einum Eski-
móanum inn í kofa, meðan aðrir
spentu hundana frá sleðanum.
Þegar hann kom inn i kofann
sló fyrir brjóst honum af hitan-
um og lýsisstækjunni þar inni.
Með mikilli áreynslu tókst hon-
um að ráða bug á sljóleikanUm,
því að liann vissi að hann þurfti
að vera á varðbergi. Honum
var kunnugt, að Eskimóarnir
láta oft vinalega, til þess að gera
menn óvara um sig, en ráðast
svo á þá aftan frá og myrða þá.
Inni í kofanum var meðal
annara töframaðuí* ættbálksins.
Hann horfði illilega til Joy, en
hann gaf honum hníf, nálar,
öngla, sykur og nokkrar lcex-
kökur. Karlinn glotti, en varð
elcki miklu blíðari á svipinn.
Húsfreyjan í kofanum veiddi
kjötbita upp úr pottinum með
fingrunum og rétti lögreglu-
manninum.
Að lolcnum kveldverði beindi
Joy talinu að Janes. Honum til
mildllar undrunar voru Eski-
móarnir fúsir til frásagna. Næst-
um því áður en hann vissi af,
þelcti hann lausn þessa leyndar-
máls.
Örlög Janes.
AGAN, sem þessir stein-
aldarmenn sögðu honum,
hófst í mars tveim árum áðuv,
þegar Janes var í þorpinu við
Crawfordhöfða og var að búast
til ferðar suður á bóginn. Hann
hafði hótað að drepa hunda
Eskimóanna, en ef hann hefði
gert það, hlutu þeir að verða
hungurmorða. Þegar Janes hélt
veislu sína, sátu þvi höfðingj-
arnir á ráðstefnu. Síðan sendu
þeir mann til að kalla á kaup-
manninn. '.
Þegar Janes rasaði um sleð-
ann heyrðist hár hvellur. Hvíti
maðurinn greip til síðunnar og
leit síðan þrumúlostinn ó hend-
ur sinar. Þær voru blóðugar.
Mörg augu virlu hann fyrir sér
úr dyragættum snjókofanna. En
Janes vildi elcki gefast upp bar-
dagalaust og reyndi að rísa á
fætur. Þá kvað við annað skot
og hann riðaði.
Einhver vera þaut að honum
og hrinti honum, svo að hann
féll á bakið. Yfir honUm stóð
stór, slcinnklæddur maður, og
kaupmaðurinn sá, að augu háns
skutu gneistum af hatri. Köld-
um byssukjafti var beint að enni
hans. Þriðja skotið kvað við og
skinnaleit Janes var á enda.
Hinir Eskimóarnir þyrptust um-
hverfis hetjuna og skinnbumb-
ur voru barðar í fagnaðarskyni.
„Hver sendi eftir Janes?“
spurði Joy.
„Noolcudlah“, svöruðu marg-
ar raddir.
„Og hver kallaði á hvíta
manninn ?“
Eskimóunum varð orðfall, en
síðan bentu þeir á bældaða
fylgdarmanninn. „Oororreng-
nak,“ svöruðu þeir.
Andartak var Joy svo undr-
andi, að liann mátti ekki mæla.
í heila viku liafði hann ferðast
með einUm morðingjanna, sem
hann var að leita!
„Og hvað gerðu þeir við lik-
ið?“
„Þeir földu hann í klettunum
tvær dagleiðir í burtu.“ .
1 snævi þöktu gili, uppi á
syllu, fann Joy grjóthrúgu og
undir henni frosið lílcið af Jan-
es. Joy fann til til afskaplegrar
meðaumkvunar, þegar liann sá
þenna grindhoraða líkama og
tært andlitið. Kúlnagöt i fötun-
um og á enninu sönnuðu sögu
Eskimóanna. Þannig hafði
draum Janes um auðæfi lokið.
Tvö ár voru liðin siðan Joy
sté fyrst fæti á land í Ponds-vík,
Með einhverjum töfrum, sem
Eskimóarnir skildu ekki, hafði
honum tekist að boða Nookud-
lah á fund sinn og voru þó 1000
mílur á milli þeirra. Nookudlah
gaf sig á vald hvíta mánninum,
og treysti því að verða látinn
njóta réttlætis. Ahteetah, mað-
urinn, sem hafði hrundið Janes,
var handtekinn 500 mílur í
burtu, í þann mund er hann ætl-
aði að fara að flýja. Oorooreng-
nak var líka í haldi hjá hvita
manninum.
Enn einu sinni ruddi Arctic,
eftirlitsskip Kanadastjórnar, sér
leið gegnum ísinn til Ponds-vik-
ur og vakti mikla eftirtelct Eski-
móanna. Uppi á liáum ldetti stóð
skínnklæddur Eskimói og
horfði á bátana, sem fluttu
marga óþekta hvíta menn til
strandar. Joy gekk til hans.
„Komdu, vinur minn,“ sagði
hanii við- Nookudl^h. „Hús-
bændur mínir vilja nafa tal af
þér.“
í geislum miðnætursólarinnar
fór fram síðasti þáttur harm-
leiksins. Rivet, dómari frá Mont-
real, stjórnaði réttarhöldunum,
en á báðar hendur honum stóðu
lögfræðingar og lögreglumenn.
Kviðdómendur voru sjómenn
af Arctic og grávörukaupmenn.
Að baki salcborningunum sátu
öldumenn Iglulirmuitanna og
skildu fátt af því, sem fram fór.
Að lokum kváðu kviðdóm-
endur upp dóm sinn. Noolcud-
lali var fundinn sekur um mann-
dráp, Ooroopengnak meðselcur,
en Ahteetah var sýknaður.
Rivet dómari þurfti nú að
leysa mikið vandamál. Hvítu,
mennirnir höfðu lagt undir sig
auðnina, þar sem þessir fruiil-
stæðu menn bjuggu og fluttu
með sér siði og venjur, sem þeir
vissu eklcert um. En hvítur mað-
ur hafði verið drepinn og það
varð að • gera jafnvel þessar
auðnir öruggar fyrir hvítu
mennina, svo að þeir gæti stund-
að viðslcifti sín. Að kveða upp
dóm, sem ætti að afplána í
Ponds-vík, myndi ekki hafa haft
nein óhrif á Eskimóana, en
fangelsisvist var það sama og
dauðadómur. Þrátt fyrir þetta
urðu lögin að hafa sinn gang.
Ooroorengnak var bannað að
fara frá Ponds-vík í tvö ár og '
hafður þar í haldi, en Noolcud-
lah var dæmdur í 10 ára fang-
elsi í Stony Mountain-fangels-
inu.
Jafnskjótt og dómurinn liafði
verið kveðinn upp, tólcu tveir
lögregluþjónar Noolcudlah.
Hann var fluttur um borð í skip-
ið i skyndi, án þess að fá að
mæla orð við konu sína eða
meðlimi ættbálksins. Það hefði
ekki verið liægt að sýna honum
meiri lítilsvirðingu.
Þegar skipið sigldi á brott,
horfðu nokkrir Eskimóar á eft-
ir því, þögulir og undrandi-
Þeir stóðu á sama stað, og er
þeir tóku á móti hvitu mönnun-
um nokkurum árum áður, —
þá með gleði og glaumi. 1 stað
gleði þeirra voru nú komin
vonbrigði og sorg. Skipið minlc-
aði óðum og bráðlega hvarf það
með öllu. Það var sannarlega
erfitt að skilja hvítu mennina!
Skáb
Tefíd í Hastíngs 1922.
Hvíttí A. Aljechine,
Svart: Dr. S. Tarrasch.
1. d4, do; 2. c4, c6; 3. Rf3,
(Á þessu skákmóti lék Rubin-
stein í þessari stöðu 3. Rc3, á
móti Bogoljboff, en þann leik
kannast menn við úr hinni
frægli 6. skák einvígisins Alje-
chine—EuWe 1937. Áframhald-
ið hjá Rubinsteín og Bogolju-
boff var: 3.Rf6; 4. e3,
Bf5; 5. pxp, Rxp; 6. Bc4 og
síðan Rge2!), Rf6; 4. Rc3, pxp;
5. e3 b5; 6. a4, b4!; 7. Ra2, e6;
8. Bxc4, Be7 (í þessari stöðu lék
Griinfeld Rbd7 og síðan c5 og er
það sennilega betra); 9. 0-0, 0-0;
10. De2, Bb7; 11. Hdl, Rbd7; 12.
e4! (Nú er hvítur tvímælalaust
mel betra tafl), a5; 13. Bg5,
He8; 14, Rcl, Db6; 15. Rb3!, h6;
16. Be3, Ba6; 17. Rfd2!, BxB;
18. RxB, Dc7; 19. Df3, c5; 20.
Bf4, Db7; 21. d5, pxp; 22. pxp,
Da6! (Ef 23. Rbxa5, þá Bd8!, og
ef Rcxa5, þá c4!)
A B C p'E F GH
23. Hacl, Bf8; 24. Rbxa5, Re4;
25. Rc6! g5 (örvæntingarbrölt);
26. Be5!, RxB; 27. Rc6xR, f6;
28. DxR, fxR; 29. d6!, Bg7; 30.
Dd5+, Kh8; 31. Dxc5, gefið. —