Vísir Sunnudagsblað - 09.08.1942, Blaðsíða 2

;2
SUNNUDAGSBLAÐ
eg sá, hafði einskonar hirð um
sig. Hann liafði tíma aflögu,
jþví að hann var að bíða eftir
merkjasendingu frá skipi sínu
bg háfði þar að auki verið svo
forsjáll að fylla alla vasa sína
með sykurmolum.
Það hefir vafalaust fréttzt,
því að stóreflis 'krakkaskari
hafði safnazt um hann, en hann
skipaði þeim i röð og kallaði
svo hvert nafnið á fætur öðru
— Elsa, Georg, Albert og svo
framvegis. Hvert barn í röðinni
fékk sinn sykurmola. Eg veit
ekki hvað þetta stóð lengi vfir,
því að i hvert skipli sem Elsa,
Georg eða Albert höfðu fengið
sinn mola hlupu þau í kringum
skýli sjóliðans og skipuðu sér
aftur i röðina. Sjóliðinn þóttist
ekki veita þessu athygli og allir
skemmtu sér prýðilega.
Áður en eg fór bað hann mig
um að koma bréfi til konu sinn-
ar á póst fyrir sig, þegar eg
kæmist aftur til menningarinn-
ar. Hann átti ekkert umslag,
svo að liann braut aðeins blaðið
saman og límdi það aftur með
kertaváxi. Sjómenn hafa ráð
undir rifi hverju!
Eg hafði vonazt til að hitta
sjóliða einn þarna, þvi að i Nea-
pel hafði eg heyrt dásamlegar
sðgur um hetjudáð hans, en
haiin var því miður farinn, þeg-
ar eg kom á vettvang.
Maður þessi var þekktur und-
ir nafinu „Jæja Smith“ og var
sjómaður á brezku kaupfari.
Hafði hann verið í björgunar-
flokki af því, sem fór á land
rétt eftir að jarðskjálftarnir
hófust. Hann vann hin undra-
verðustu afrek, klifraði upp rið-
andi múra, jafnvel upp á efstu
hæð liárra liúsa og lét þá, sem
þar voru og komust ekki niður
hjálparlaust, siga niður í köðl-
um. Hann hrapaði hvað eftir
annað, en einhver liollvættur
vitist Tialda verndarhendi sinni
yfir honum, og' hann hélt ó-
trauður áfram hjörgunarstarf-
inu, þótt fötin lians væri öll rif-
in og tætt og hann sjálfur
skrámaður.
Þegar sjómennirnir sáu lif-
andi manneskjur uppi i rústum,
sem enginn gat ldifrað, þá snéri
fpringi þeirar sér að honum og
sagði „Jæja, Smith*. Meira
þurfti ekki. Horium þótti ekkert
of erfitt eða hættulegt. Hann
liélt Messina-nafninu eftir þetta
og var þekktur undir því, er
hann lézt fimm árum síðar.
Eg' hafði verið varaður við
því að staðnæmast og bevgja
mig niður inn á milli rústanna,
þvi að hermenn liöfðu fengið
skipun um að skjóta ræningja
fyrirvaralaust. Stafaði það af
því, að ræning'jaflokkar höfðu
þyrpst lil borgarinnar strax eft-
ir að landskjálftarnir byrjuðu
og hnífur þeirra hafði komizt
í feitt i bönkum og verzlunum.
í fyrstu sló oft í bardaga milli
þeirra og herliðsins, en þegar
eg kom á veltvang var það búið
Myndin hér að ofan er af dr. Luthero Vargas — syni Brazilíu-
forseta —• og konu hans. Mynd þessi var tekin er þau komu til
New York nýlega.
að ná yfirhöndinni. Þella varð
þvi til þess, að eg gal ekki aflað
mér neinna minjagripa, því að
eg vildi forðast öll slys af þessu
tagi.
Jæja, þegar dagur var að
kveldi kominn, var eg búinn að
gera um það bil nóg og ákvað
því að halda heimleiðis með
myndknar mínar. Eg var ó-
hreinn upp fyrh' höfuð, dauð-
þreyttur og glorhungraður. Eg
hafði aðeins fengið örfáar rús-
ínur að borða allan daginn. Eg
liafði tekið þær með mér, af því
að mér hafði verið sagt, að þær
væri mjög næringarrík fæða.
Siðan hefi eg ekki getað bragð-
að rúsínur.
Eg komst að því, að Lombar-
dia væri næsta skip, sem ætti að
fara frá Messina, en eklci var
allt fengið með þeirri vitneskju.
Það gat ekki farið fyrr en í
dögun, því að allir vitar við
sundið höfðu hrunið og það
mátti búast við því, að dýpi
Iiefði breytzt verulega i botnin-
um. Hitt var þó enn verra, að
það átti að fara til Livorno, sem
var miklu lengri leið en til Nea-
pel. En eg lét þó róa mér út að
þvi og fékk loks að krifra um
borð eftir talsvert þref.
Það var engin furða, þótt mér
væri ekki allskostar tekið með
opnum örmum, því að skipið
var i óttalegu ásigkomulagi. Eg
get alls ekki gert mér í hugar-
lund, hvað skipaeftirlitsmaður
mundi hafa sagt um það. Hver
krókur var fullur af flóttafólki,
þilfprin, salirnir, farþegaklef-
arnir. Það var bókstaflega
hvergi liægt að stinga niður
fingri. Þröngin var t. d. svo
mikil, að eg gat ekki komisl inn
í baðherbergið til að þvo mér
og það leið langur timi ]>angað
til eg gat fundið slað til að setj-
ast á.
Skömmu eflir að eg kom um
borð var eg svo heppinn að
hitta franskan blaðamann að
nafni Tardieu og litlu síðar
bættist þriðji blaðamaðurinn í
hópinn. Hann var amerískur og
hét Thomson. Ok-kur leizt ekki
á það, hvað skipið ólli að fara
seint og hvað við yrðunr að fara
langt með því, en vfirmenn
þess þvertóku fyrir að breyta á-
ætluninni. Þá datt Tardieu allt
í einu ráð í hug. Stakk hann upp
á þvi, að hann færi á fund ít-
alíukonungs, sem var kominn
þarna á orustuskipi, og fengi
hann til að gefa skipun um það,
að skipið skyldi koma við i
Neapel og setja okkur á land
þar, áður en það héldi til Li-
xorno.
Nú, hann fór og viti menn,
þegar hann kom aftur var hann
með skriflega skipun konungs-
ins um það, að við þrír og við
einir skyldum settir á land í Ne-
apel.
Þegar eg var búinn að fá þess-
ar ágætu fréttir tók eg mér fyr-
ir hendur að leita mér að stað,
þar sem eg gæti hallað mér.
Tókst mér loks að troða mér í
stiga einn, þeim til mikillar ar-
mæðu, sem þar voru fyrir. En
eg var elcki ánægður lengi, þvi
að sífelldur erill var upp og
niður stigann og fólkið tróð
mann undir fótum.
En eg var dauðþreyttur, eins
og áður getur, og sofnaði því,
þrátt fyrir öll óþægindi. Mér
varð þó ekki svefnsamt lengi,
þvi að allt í einu kváðu við brest-
ir og brak, svo að eg ætlaði al-
veg að ærast. Eg skildi strax, að
þetta befði, verið gríðarlegur
landskjálftakippur. Skipið tók
kippi og rykki eins og flogaveik
manneskja, og það var erfitt að
halda jafnvæginu.
Straumur æpandi karla og
kvenna flyktisl ofan stigann, en
eg reyndi að koínast upp á þilj-
ur og fólk, sem var í sal þax-na
rétt hjá reyndi líka að brjótast
þangað upp. Aðeins einn maður
var rólegur og æðrulaus. Það
var ungur prestur, sem reyndi
að slilla fólkið umhverfis sig.
Jörðin gekk enn í skrykkjum,
þegar eg kom upp á þiljur. Kol-
svart myrkUr grúfðist yfir allt
umhvei'fið, nema þar sem eldar
loguðu í rústunum eða leilar-
ljós skipanna fálmuðu upp á
land eins og stirðnaðir risafing-
ur. Þar sem ljós bar á, gat að
líta fólk hlaupa lil og frá, æðis-
gengið af ótta, innan um hálf-
fallnar húsarústir, sem hrundu
nú að fullu. Fjöldi þess gat ekki
forðað sér undan grjóthruninu
og beið bana þarna.
Eg fór aftur iil stigans mins,•
þegar í'ó færðist yfir á ný. Eg
var dauðuppgel'inn, en það var
niðkall og auk þess fór bölvaxi-
lega um íxiig. Einhverntímann
nnnx eg þó hafa dbttað, en það
var svo nxikið um að vera um-
hverfis mig, að eg gat aldréi
sofnað fast og varð Iiarla feg-
inn, þegar eg heyrði að akkerið
var dregið upp. Það táknaði að
dagur væri að rísa og við vorum
að leggja af stað.
Eg vil helzt gleyma næsla
kafla ferðarinnar — sjófei’ðinni
frá Messina. Sjór var úfinn og
liðan flóttafólksins" fór hríð-
versnandi með hverri stundu.
Aðeins örfáir fai’þeganna höfðu
konxið á sjó fyrr og þeir voru
næstum allir sjóveikir í meira
lagi.
Um klukkan ellefu um kvöld-
ið sigldum við inn á Neapel-