Nýja dagblaðið - 24.12.1933, Blaðsíða 5
24 des. 1933
N Ý J A
B L A Ð I Ð
S
IMIMa •••••••
• .. •••••••••••••••••■•••*••••••••••••••••••••■••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• ...•
;T.*Líííí................................................................................
:•• /
\Y ARNOR SIGURJONSSON=
.::..o...•..
: • • .*• tr
R í K I Ð
..?;••:
...Q-"*r;
.•••.............lí .••• :
...... ■ ■•• •
Komi þitt ríki — —
á jólunum tendrum við
íjómandi jólaljós fyrir börnin
okkar. Við lesum fyrir þau
helgisögu um barn sem fædd-
ist í jötu:
,,Og í þeirri byggð voru
fjárhirðar úti í haga og gættu
um nóttina hjarðar sinnar. Og
engill Drottins stóð hjá þeim
og dýrð Drottins ljómaði í
kringum þá, og urðu þeir mjög
hræddir. Og engillinn sagði við
þá: Verið óhræddir, því sjá,
ég boða yður mikinn fögnuð, 1
sem veitast mun öllum lýðnum,
því að yður er í dag frelsari
fæddur, sem er Kristur Drott- \
inn í borg Davíðs. Og hafið |
þetta til marks: Þér munuð ;
finna ungbarn reifað og liggj-
andi í jötu. Og í sömu svipan
var með englinum fjöldi himn-
eskra hersveita, sem lofuðu
guð og sögðu:
Dýrð sé guði í upphæðum
og friður á jörðu með þeim
mönnum, sem hann hefir vel-
þóknun á“.
Svo göngum við til kirkju,
þar sem prestarnir bjóða okk-
ur að hlýða á eiðspjall sitt:
„Herra guð, himneski faðir!
Vér þökkum þér fyrir þá miklu
náð og miskunnsemi, að þú
Hún átti í einu vetfangi að
leiða Siggu frá villu síns veg-
ar. —
Ég var svo heppinn, að hún
var ein í baðstofunni, þegar
ég kom.
Fölir geislar vetrar sólarinn-
ar glitruðu í björtum lokkum
hennar, og bláu augun brostu
í kapp við rjóðar varimar.
Sigga var falleg, ef til vill dá-
lítið fallegri en góðu hófi
gegndi.
Það fór svo, að ég gleymdi
stúdentsprófinu, háum embætt-
um og ríkum kvonföngum,
hugsaði aðeins um Siggu, að
enginn nyti hennar annar en
ég. í
— Hvað segir litla kærastan
mín gott, spurði ég til að rjúfa
þögnina, sem orðin var óhæfi-
lega löng.
Hún roðnaði eins langt og ég
sá.
— 0, fór hann nú að segja
þér þetta, ég sagði það aðeins
til að losna við hann, í gamni
auðvitað.
— En öllu gamni fylgir
nokkur alvara, er það ekki?
Sigga svaraði eins og henn-
ar var von og vísa.
— — — Svona atvikaðist
það, að við trúlofuðumst, og
aldrei hefi ég iðrast þess, þó
að það yrði nokkuð fyr og á
annan veg en ég hafði hugsað
mér. Bezta jólagjöfin, sem ég
hefi fengið um æfina, var
Sigga, því að ég kalla hana
alltaf jólagjöfina mína, þó að
það væri nú ekki fyrr en á
milli jóla og nýárs sem hún
varð mín.
lézt þinn eingetinn son íklæð-
ast mannlegu holdi, tii að
frelsa oss frá synd og eilífum
dauða. Hrærðu nú hjörtu vor
með þínum heilaga anda, svo
að vér getum réttilega fagnað
fæðingu Jesú, og sjálfir endur-
fæðst fyrir trúna á þig og
hann, sem með þér lifir og rík-
ir í einingu heilags anda, sann
ur guð frá eilífð til eilífðar“.
Og við tökum undir í hljóði,
því að þetta er líka okkar eigið
eiðspjall.
Svo biðjum við: Komi ríki
þit.t — því að þitt er ríkið,
þinn er mátturinn og dýrðin.
Er þetta ekki allt undurfag-
urt? Um það getum við haft
til marks, hvort kallað er á
okkur eins og norska skáldið
lýsir:
„Heyrðu þama, Pétur,
heyrðu þama þó! Þú finnur
j^að svona fagra stund, að feg-
urst er lífið af öllu þó“.
Lífið! Hvaða boðskap hafði
Jesús að flytja líðandi, stríð-
andi lýð um lífið?
Það var boðskapurinn um
ríkið, sem á að koma.
En í játningu þeirrar trúar,
sem við hann er kennd, liggur
þessi boðskapur vendilega fal-
inn í stuttri þögn, sem við
táknum á blaði með lítilli
kommu:.......,fæddur af Maríu
mey, píndur undir Pontíusi
Pílatusi".
Stundum hefir þögnin svona
margt að segja.
Eigum við að reyna að
hlusta á boðskap þeirrar þagn-
ar?
Þá skulum við koma þangað,
sem enginn prestur er, enginn
sálmur sunginn og ekkert
sakramenti. Og við verðum að
svifta til hliðar rósofinni dul-
blæju helgisagnarinnar og
mjúkum loðfeldi helgisiðarins.
En við skulum fyrst gera
okkur grein fyrir, hver það
var sem boðskapinn flutti. Það
var fátækur iðnaðarmaður, sem
gerist boðberi nýs fagnaðar-
erindis, af því að hún er svo
heit, glóðin, semi inni fyrir býr,
að hún verður að brjótast út
eins og logandi eldur. Hann
flutti boðskap sinn fyrst með-
al fátækrar alþýðu í fiskiþorp-
um Galileu, en lagði að lokum
til höfuðbaráttu við auraþræla,
kredduklerka og valdsmenn I
Jerúsalem. Hann var einfald -
ur í háttum, og svo undur
mannlegur allt í gegn. Hann
var ástríðuríkur og gat orðið
æstur af reiði en umfram allt
innilegur og einlægur í samúð
og kærleika. Honum var allt al-
vara, og því fylgdi honum dul-
arfullt seiðmagn, svo að sjúkir
fengu nýjan þrótt, dumbir
mál, daufir heym og blindir
sýn. Og andlega sljóir sáu auð-
legð lífsins í návist hans. Þó
var hann sjálfur veikbyggður.
Því var kross hans svo þungur
og kaleikur hans svo beizkur.
FLJÓTANDI EYJA
Lengi hefir verið um það rætt hvernig bætt vrði úr vandkvæð-
um þeim, sem á því eru, að fljúga beina leið yfir Atlanzhaf
milli Norðurálfu og Vesturheims. — Vegalengdin er of mikil
til þess að unnt sé að fljúga í einum áfanga, nema fyrir mjög
léttar og kraftmiklar flugvélar, og er þó miklum vandkvæðum
bundið. Til þess að tryggja þetta flug, hefir mönnum hug-
kvæmst að búa út flughafnir eða fljótandi eyjar, svo sem það
hefir verið kallað, og leggja þeim við akkeri úti á Atlanzhafi.
Á eyjum þessum eiga flugvélarnar að lenda, taka benzín o. s.
frv. Lengi var litið á fyrirætlanir þessar sem tóma draumóra,
en á síðari árum eru sérfræðingar teknir að hallast meira og
meira að því, að telja þetta vel framkvæmanlegt og er þess að
vænta, að bráðlega verði gerð tilraun með flothafnir þessar. —
Myndin hér að ofan sýnir, hvernig menn hafa hugsað sér þær.
Boðskapurinn hans, fagnað-
arerindið, sem hann fJutti,
var jafn djúpsætt og það var
einfalt og fagurt. Það var um,
að guð væri faðir allra manna
og allir rnenn systur og bræð-
ur. Það var fagnaðarerindið
um ríkið, sem var byggt á sam-
úðinni, bræðralagi allra manna,
um hið komandi ríki, er hann
kallar ýmist þúsund ára ríkið,
guðsríki eða ríki himnanna. t
nöfnunum er líkingarmál að
vísu, en þetta ríki átti að
vera bæði þessa heims og ann-
ars, eins og svo einfaldlega
kemur fram í bæninni: komi
þitt ríki, svo á jörðu sem á
himnum.
Á hvem hátt átti svo þetta
ríki að koma?
Því lýsti hann í dæmisögum:
„Líkt er himnaríki mustarðs-
korni, er maður tók og sáði í
akur sinn. Vissulega er það
hverju sáðkorni smærra, en
þegar það er sprottið----------
verður það að tré, svo að fugl-
ar himinsins koma og hreiðra
sig í greinum þess“. — Og
aðra dæmisögu sagði hann:
„Líkt er himnaríki súr-
deigi, er kona tók og faldi í
þrem mælum mjöls, unz það
1 sýrðist allt saman“. Og hann
' sagði dæmisögur um sáðmann,
' er sáði í góða jörð og grýtta
jörð og meðal þistla, og hann
sagði ennfremur dæmisögu um
óvininn er kom um nótt og
^ sáði illgresi meðal hveitisins.
Allar þessar sögur eiga sína
uppsprettu: trúna á að guðs-
ríkið eigi upphaf sitt í brjóst-
um mannanna, í góðum vilja
þeirra, í kærleik þeirra, heil-
agri viðleitni þeirra. Hver sem
slíka viðleitni hefir „honum
mun verða gefið, og hann mun
hafa gnægð, en hver sem ekki
hefir, frá honum mun tekið
verða, jafnvel það, er hann
I hefir“. Þeir, sem þessa við-
leitni hafa, eru salt jarðai-,
varðveita lífið frá skemmdum
— „en ef saltið deyfist, með
hverju á þá að selta það?“
í þúsund ára ríkinu, guðs-
ríkinu, er aðeins eitt boðorð og
ein lög: ástin til guðs og
manna, ástin til lífsins. Og þó
er það ekki boðorð eða lögmál,
heldur aðeins hjartalag, að
vísu byggt á vitandi vilja, en
fyrst og fremst er það upp-
spretta lífsins sjálfs í okkar
brjósti.
í þúsund ára ríkinu eru
engar fjölskyldur, heldur ein
ætt, allt bræður og systur,
börn hins sama föður. Þegar
hann er að tala við mannfjöld-
ann er honum sagt, að móðir
hans og bræður standi fyrir
dyrum og vilji ná tali hans.
En hann svaraði: „Hver er
móðir mín? Og hverjir eru
bræður mínir?“ Og hann rétti
hönd sína út yfir lærisveina
sína og mælti: Sjá hér er móð-
ir mín og bræður mínir, því
að sérhver sem gerir vilja föð-
ur míns á himni er bróðir
minn og systir og móðir“.
Ennþá fjær var honum þó
þröngsýni þjóðardrambsins. En
einmitt þar kom hann svo
nærri því, sem þjóðinni hans
fannst vera fjöreggið sitt. Hún '
trúði á einn sannan og rétt-
látan guð, en hann var hennar
guð, sem hafði gert við ætt-
föður hennar kaupmála, sem
honum var skylt að halda.
Þessi kaupmáli tryggði henni
að lokum yfirráð yfir allri jörð-
inni í þúsund ár, ef hún ent-
ist til að halda tryggð við guð
sinn, halda lögmál hans og
boðorð. Og einmitt af því, að
hún leit á þetta eins og kaup-
samning, var hvert orð sátt-
málans vegið, og við orðin, j
bókstafinn, formið, vildi þjóðin j
standa, svo að ekki væri fyrir
rétti hægt að telja upp á hana I
samningsrof. En gegn öllu
þessu reis Jesús frá Nazaret
með öllum þrótti vilja síns og
skapríkis. Hann miðar ör sinni
að þj óðardrambinu í dæmisög-
uni um miskunnsama Sam-
verjann. Iiann rís gegn þess-
um kaupmannlegu hugmynd-
um, um íornan verzlunarsamn-
ing við guð, með dæmisögunni
um verkamennina í víngarðin-
um, þar sem allir fá sinn den-
ar, líka þeir, sem ekki koma
fyrr en á tólftu stundu. Og
yfir hinum skriftlærðu bók-
stafsþrælum, sem ávalt miða við
lögmálið en aldrei við hjarta-
lagið, finnst honum hann aldrei
eiga nógu sterka bannfæringu
og hann líkti þeim við kalk-
aðar grafir. „Vel hefir Jesaja
spáð um yður, þér hræsnarar,
eins og ritað er: Þessi lýður
lieiðrar mig með vörunum, en
hjarta þeirra er langt í burtu
frá mér“.
En eins og blóðböndin, þjóð-
armetnaðurinn og hin kerfis-
bundnu trúarbrögð . voru f jöt-
ur um fót hverjum, sem vildi
fá inngöngu í guðsríkið, svo
var einnig um allt annað, er
utan á lífið hleðst, virðing og
upphefð, vald og auð. Fyrsta
sæluboðið er: sælir eru fátæk-
ir, því að þeirra er himnaríki.
Og sælir eru hógværir, því að
þeir munu landið erfa. Og sælir
eru hjartahreinir. En í annan
stað segir hann: „Börn mín,
hversu torvelt er fyrir þá, sem
treysta auðæfunum, að ganga
inn í guðsríkið. Auðveldara er
fyrir úlfalda að ganga gegn-
um nálarauga en fyrir ríkan
mann að ganga inn í guðsrík-
ið“.
Vissulega eru þau orð eftir
Jesú frá Nazaret höfð, að hans
ríki væri ekki af þessum
heimi og það hefir verið skýrt
á þann hátt, að hann hafi ekki
keppt eftir pólitískum völdum.
En augljóst mál er það, að um
leið og ríkið, sem hann boðaði
hafði náð tökum á hugarfari
fólks, svo að gagnsýrði félags-
líf þess, hlaut og allt þjóðfé-
lagslegt skipulag að umskapast
um leið. Og það skildu allir
þeir, er á hann hlýddu, að
þangað var líka stefnt: , ,Og
þeir senda til hans mann úr
flokki Fariseanna og Herodes-
sinna, til þess að þeir skyldu
veiða hann í orðum. Og þeir
segja við hann: Meistari. Vér
vitum, að þú ert sannorður og
hirðir eigi um neinn, því að
eigi ferð þú að mannvirðingum,
heldur kennir þú guðs veg í
sannleika: Leyfist að gjalda
keisaranum skatt eða ekki ?
Eigum vér að gjalda eða ekki
gjalda? En hann sá óeinlægni
þeirra og sagði við þá: Hví
freistið þér mín ? Fáið mér
denar, að ég sjái hann. En þeir
færðu honum denar. Og hann
segir við þá: Hvers mynd og
yfirskrift er þetta? En þeir
sögðu við hann: keisarans. En
Jesús sagði við þá: Gjaldið
keisaranum, það sem keisarans
er, og guði það sem guðs er“.
Ef menn hafa það allt í huga
er hann kenndi, þá er það
furðu lítill hlutur, sem hann
ætlar keisai’anum.
»