Nýja dagblaðið - 30.01.1937, Síða 1
VENUS skógljái er
þad bezta
& skóna
hreinsar, mýkir, gljáir.
rHYM/\
\D/\6, IB \{^\D II iÐ
5. ár. Reykjavík, laugardaginn 30. janúar 1937. 24. blað
Radek
gerir ad gamni
sínu í rétlinum
LONDON:
Hinir ákœrðu 'fyrir réttinum í
Moskva fluttu í gœr mál sitt. —
Flestir játuðu sekt sína og flestir
sögðust eiga skilíð dauðareísingu,
— nema Radek. Hann bauð rétt-
inum byrginn, gerði jafnvel að
gamni sínu. Hann játaði að vísu
sekt sína, en neitaði því, ajð
Trotski ætti sök á því, scm hann
hefði gert, og hann lauk máli sínu
hæversklega, á þessa leið: „Leyfið
mér að viðurkenna, nú á þessari
síðustu stundu, að mér hefir
skjátlazt".
pað er búizt við, að dómur verði
lelldur i dag, og að sakborning-
amir verði allir dæmdir til dauða.
. — FÚ.
Sendiheppann neif'
aði að fapa úp íbúð
sinnii
Fréttaritari útvarpsins í Stokk -
hólmi skýrir útvarpinu frá eftir-
farandi í bréfi sem fréttastofunni
harst í gær:
Fyrverandi sendiherra Spán-
verja í Stokkhólmi, Signor Fisco-
wich, sem allt að þessu hefir
neitað að flytja úr sendiherrabú-
staðnum, hefir nú, eftir að mála-
iærslumaður skarst í leikinn, lát-
ið vita, aö hann flytji í næstu
viku. Nýi sendiherrann, frú Isabel
Palencia, k.om til Stokkhólms 27.
des,. en hefir hingað til orðið að
búa á hóteli.
Báfup fpá Gpinda-
vík með bilaða vél
Menn sáu til hans úr
landi, en gátu ekki
hjálpad honum vegna
brims
Einn bátur írá Grindavík fór á
sjó í gær, en aðrir ekki, enda eru
bátar þar ekki aimennt búnir til
vciða.
Töluverður austanstormur var
þar í gær og sótti báturinn þvi
ekki lengra en það, að til h ans
sást úr landi meðan bjart var.
Urðu menn þess því varir, að
hann gat lítið hreyft sig, þegar
hann ætlaði að leggja til lands,
og hefir það sennilega verið vél-
arbilun að kenna. Gat hann auð-
sjáanlega ekkert aöhafzt, þegar
seinast sást til hans.
Bátar fró Grindavík treystu sér
„Móðurskipinu“ htekkist á!
íhaldið og varalidið beið stórkostlegan ósígur á fundi
á Hvammstauga s. 1. miðvikudag
Pundurinn tjáði sig með 100 samhljóða
atkY. fylgjandi fjármála- og viðskipta-
málastefnu stjórnarinnar - Ifsti yflr
trausti á stjórninni og vííti andstæð-
inga hennar fyrir ,neikvæða‘ framkomu
Hannes Jónsson hélt þingmála-
fund á Hvammstanga miðviku-
daginn 27. þ. m. Fundurinn var
fjölmennur. Mættu þar hátt á ann-
að hundrað kjósendur úr öllum
hreppunr kjördæmisins. Stóð fund-
urinn i um það bil 11 klukku-
stundir, og voru m. a. afgreiddar
þar eftirfarandi tillögur:
1. „Fundurinn telur rétta þá
fjámiálastefnu, sem núverandi
ríkisstjórn og þingmeirihluti
fylgir, að forðast skuldasöfnun.
ríkissjóðs, með því að láta tekjur
hans hrökkva fyrir útgjöldunum,
cg lýsir ennfremur ánægju yfir
því, að tekizt hefir að ná greiðslu-
jöfnuði í viðskiptunum við önnur
lönd“.
Samþykkt með 100 samhljóða
atkv.
Hannes bar fram þá breytinga-
tillögu, að úr ofangreindri tillögu
yrðu felld orðin: „sem núverandi
rikisstjóm og þingmeirihluti
fylgir", en breytingartillaga hans
var felld með 89 gegn 62 atkv.
2: Tillaga um að Iýsa ánægju
yfir jarðræktarlögunum nýju var
samþ. með 76 gegn 54 atkv.
3. Ennfremur var samþ. eftir-
farandi tillaga:
„Fundurinn lýsir ánægju yfir
þeirri löggjöf, sem sett hefir verið
á yfirstandandi kjörtímabili um
ofui'ðascjluijja, nýbýli, jarðakaup
ríkisins, verðlaun fyrir aukna kar-
töfluframleiðslu og niðurfelling
útflutningsgjalds af landbúnaðar-
vörum. Einnig yfir því, að ríkis-
stjórnin hefir greitt fyrir sölu
landbúnaðarvara á þann erlenda
markað, sem hefir geíið hæst
verð“.
Samþ. með 71 gegn 39 atkv.
Svo sem vænta mátti, stóðu
Sjálfstæðismenn og varaliðsmenn
sameinaðir í umræðum og at-
kvreðagreiðslum á fundinum. En
svo var af þeim dregið, þegar Ieið
ckki út til hans eftir að myrkt
var orðið og var helzt vonað að
honum myndi heppnast i nótt að
bjarga sér á seglum vestur fyrir
Reykjanes og þaðan gæti bátar frá
Sandgerði komið honum til
hjálpar.
að fundarlokum, að þeir treystust
; eigi til áð mæla gegn eftirfarandi
tillögu, sem Skúli Guðmundsson
liar fram:
4. „Fundurinn lýsir trausti á
núverandi ríkisstjóm, en andúð
gegn Sjálistæðis- og „Bænda“-
flokknnum fyrir þeirra neikvæðu
framkomu i stjórnmálum“.
Var tillaga þessi samþykkt með
76 atkvæðum gegn 54.
Samningar
við Þýzkaland
Stefán þorvarðsson fulltrúi í
utanríkismálaráðuneytinu lagði af
stað áleiðis til þýzkalands með
Brúarfossi i gærkvölrli. Er ætlun-
in, að hann starfi að samninga-
umleitunum við þýzkaland fyrir
hönd íslenzku ríkisstjórnarinnar.
þeir Sveinn Björnsson, sendiherra
og Helgi P. Briem munu einnig
vinna að samningagerðinni, en
Jóhann þ. Jósefsson, sem sömu-
leiðis skyldi taka sæti i sendi-
nefnd þessari, treystist ekki til far-
arinnar vegna lasleika. Samninga-
umleitanirnar hefjast í Berlín 8.
febrúar, en í febrúarlok er út-
runnið það tímabil, sem hinir
gömlu samningar gilda fyrir.
Samkvæmt upplýsingum, sem Stef-
án þorvarðsson gaí N. dbl. í gær,
er talið að um jafnaðarkaupa-
samninga geti einungis verið að
ræða.
sextugur
Tónskáldið og orgelleikarinn
Sigfús Eiharsson er sextíu ára í
dag.
í tilefni af þessum tímamótum
var hans minnst i útvarpinu í
gærkvöldi og voru m. a. sungin
og leikin mörg af verkum hans.
A morgun verður tónskáldinu
haldið samsæti að Hótel Borg. —
(Nánar á 2. bls.).
FLUGVÉLIN
sem enginn sá
LONDON:
í sambandi við það atriði í fram
burði Piatakovs, að hann hafi
farið í flugvél til fundar við
Trotski í Oslo i des. 1935, hefir
því verið lýst yíir af norskum
þingmanni, sem fylgdist með
gjörðum Trotski’s, að Piatakov
hafi ekki komið til Oslo i des.
1935, rié átl neinar viðræður við
Trotski. ■
þá hafa eftirlitsmenn við flug-
völlinn í Osk> borið það, að engln
erlend flugvél hafi lent þar 1 des.
1935. — FÚ.
Landlækmr víll gera rádstafanlr
pess að fólk með hættulega eíginleika
geti ekki aukið kyn sitt
Hann hefip samið fpumvapp um „afkynjanip“ og „vananip",
fpamkvæmdap samkvæmt eigin ósk eða effip úpskurði
Blaðlnu hefir borizt rit eftir
Vilmund Jónsson landlækni, sem
hann neínir: AFKYNJANTR OG
VANANIR. Skýrir hann þar ir& þvi
aS hann hafi samiS frv. til laga
„um að heimila i vtðeigandi til-
fcllum aðgerðir á fólki, er komi i
veg fyrir, að það auki kyn sitt“,
og að þetta frv. muni verða lagt
fyrlr næsta þing.
í ritinu færir landlæknir rök sín
fyrir nauðsyn þess, að slík lög
verði sett, og minnist nokkuð á
hliðstæða löggjöf annara landa.
þar sem ýmsum mun þykja fróð-
legt að kynnast efni þessa frv.,
Þykir blaðinu rétt að geta aðal-
cfnis frv., enda þótt það sé ósam-
þykkt sumum atriðum þess og
muni gera grein fyrir þvi síðar,
ef þurfa þykir.
Helztu ákvæði frv. eru þessi:
Heimilar eru aðgerðir á fólki, er
koma í veg fyrir, að það auki kyn
sitt, eí fengiS er til þess sérstakt
leyfi samkvæmt ákvæðum laga
þessara.
Leyfi til aðgerða veita landlækn-
ir og þriggja manna nefnd, sem
skipuð er honum til ráðuneytis,
af heilbrigðismálaráðherra.
Leyfi veitast aðeins samkv. um-
sóknum frá þeim manni eða konu,
sem beinlinis óska eftir aðgerð-
unum, frá foreldrum þeirra, sem
vngri elu en sextán ára eða hafa
verið sviptir sjálfsforræði, og svo
frá tilsjónarmanni. En þessi til-
sjónarmaður er skipaður af hér-
aðsdómara, ef landlæknir beiðist
þess af þeim ástæðum, að hann
álítur þörf slikrar aðgeiðar nauð-
synlega á geðveikum manni eða
fávita, sem er sjálfráða.
I-ögreglustjórar geta einnig sent
umsóknir, cf þeir telja óeðlilegar
kynhvatir viðkomanda munu geta
’.eitt til glæpaverka, enda hafi úr-
skúrðúr verið felldur þar um.
Aðgcrðirnar, sem landlæknir og
nefndin mega leyfa, eru þrenns-
konar:
Aíkynjanir; Kynkirtlar karla eða
kvenna eru numdir burtu eða
þeim eytt að fullu. Gerir þessi að-
gerð viðkomanda ekki eingöngu
óhæfan til getnaðar, hcldur sviptir
hann jafnframt kynferðilegum
hvötum. Hún getur haft mjög mik-
il og stundum slæm áhrif á sálar-
líf viðkónmadá.
Vananir: Sáðgangur karla og
eggvegir kvenna eru lilutaðir i
sundur eða þeim ó anuan hátt
lokað varanlega. J)essi aðgerð ger-
ir menn óhæfa til getnaðar en hef-
ir engin áhrif á kynhvatir þeirrá.
Á sálarlífið hefir hún minni áhrtf
en afkynjunin.
Fóstureyðingar: Fóstrinu er eytt
og vísast um það til fóstureyð-
ingalaganna, sem sett voru 1935.
Um úrskurði leyfa til aðgerða
þessara, skal fylgja eftirfarandi
reglum:
Afkynjun skal því aðeins leyfa,
að gild rök liggi til þess, að ó-
eðlilegar kýnhvatir viðkomanda
séu líklegar til að leiða til kyn-
ferðisglæpa eða annara hættu-
legra óbótaverka, enda verði
ekki úr því bætt á annan hátt.
Leyfi til afkynjunar veitist aðeins
eftir umsóknum viðkomanda sjálfs
eða lögi'eglustjóra og þá því að-
eins, að dómsúrskurður sé und-
angenginn.
Vönun skal því aðeins leyfa: A-
Að gild rök liggi til þess að við-
komandi beri i sér að kynfylgju
það, er mikil likindi séu til að komi
fram á afkvæmi hans, sem alvar-
legur vanskapnaður, hættulegur
sjúkdómur, andlegur eða líkam-
iegur, fávitaháttur eða hneigð til
Fiamh. á 4. síðu
i