Tíminn Sunnudagsblað - 26.09.1965, Blaðsíða 4

Einarsstaðir í Reykjadal.
Ljósmynd: Páll Jónsson.
arinnar og sýslunefndarmaSur. deild-
arstjóri í kaupfélaginu og endur-
skoöandi reikninga þess og í uáinni
samvinnu viS helztu f jr'stumena
kaupféiagsins og héraSsins. Guð-
mundur var utan þess hruigs ug oft
í aodófi við hann, þá eun valdalaus
\ sveit sinni og héraSi, en þó vinsæll
og v'Surkenndur aS vissu mark; fyr-
ir orSlist sína, og frumlegar gáfur.
En sumum fannst þó nærri þvi að
þeir þyrftu að kenna í brjósti
um að hann, vegna einangrunar hans
í héraSinu svo sem fram kemur í
sóknarvísum frá þessum árum:
Hefur Gvendur hróSrarlyst,
hann vill áfram bruna,
en aumt var þaS, hann asnaðist
inn í Valtýskuna.
En meS valtýskunni bafSi hann
aflað sér sambanda utan héraSs, og
margir leituðu einnig á fund nans
til aS njóta gáfna hans. Af þessum
ástæSum öllum áttu margir og furðu-
ólíkir menn leiS og erindi aS Sandi.
— í Reykjadal fannst mér annar
heimur. Er ég hafði samlagazt um-
hverfinu þar, þótti mér sem ég væri
í miSju mikils héraSs. Einarsstaðir
eru á krossgötum, og þar hafSi lengi
veriS annar aSalsamkomustaður for-
ystumanna héraSsins, hinn var að
Ég þakka það Kristjáni Alberts-
syni, aS ýmislegir atburðir frá 1908
hafa orðið mér ríkir í minni. En yfir
aliar minningar frá því ári
ber stjórnmáiafundinum á Ljósa-
vatni 16. ágúst — fund, er haldinn
var fyrir alla Suður-Þingeyjarsýslu til
þess að ræða frumvarpið um ríkis-
réttarsamband fslands og Danmerkur,
en um það frumvarp átti að kjósa
um hausitið. Minningar mínar um
fundinn hef óg svo styrkt því að
lesa fundargerð hans og samtíma-
frásagnir um hann.
Ég hafði orðiS fimmtán ára um
vorið, en aldrei farið úr foreldra-
Fyrri grein
húsum, jafnvel ekki gengið til spurn-
inga, því að ég var ófermdur. Sn
ég hafði lesið bloð og bækur, aðal-
lega þær, er vörðuðu íslenzk fræði,
frá því er ég var átta ára. Mér
fannst líka jafnvel sem ég hefði séð
í tvo heima, því að fram til þrettín
ára aldurs átti ég heima á Sandi i
Aðaldal, en þá fluttu foreldrar míiir
að Einarsstöðum í Reykjadal. Það
urðu mér mikil viðbrigði, er ég tók
mér mjög nærri í fyrstu. Á bernsku-
árum minum lá vetrarleið Ljósvetii-
inga og Bárðdæla í kaupstaðir.n um
Sand, og einnig var þar nokkuð fjöl-
farin vetrarieið milli Húsavíkur og
Akureyrar. Svo voru þeir Sandsbræð-
ur, eða SandSbændur, faðir minn, Sig-
urjón, og föðurbróðir, Guðmundur,
fulltrúar fyrir ólíkar stefnur og
menn. Faðir minn var oddviti sveit-
Ljósavatni. Nú hafði að vísu nýlega
verið reist þinghús sveitarinnar,
mesta fundarhús í héraðinu,
að Breiðumýri, en það fannst méf
rétt undir bæjarveggnum á Einars-
stöðum. Þessir tveir heimar, og bú-
ferlaflutningarnir milli þeirra, urðvi
til þess, að ekki varð hjá því komizt
að verða forvitinn um men-n og mál-
efni.
Mikið félagslif var í Reykjadal á
þessum árum. Þar var fjölmennit
söngfélag, ungmennafélag, kvenfélag
og blaðafélag, sem skipulagði kauþ
á helztu blöðum landsins og göngil
þeirra milli bæja, lestrarfélag, er áitti
gott safn islenzkra bóka. En sterk-
uist voru félagsböndin í Kaupfélagí
Þingeyinga. Félagið var þá í smá-
deildum, er hver var sér um stjórrá,
sá um gjaldeyrisöflun, vöruútvegurá,
868
1 I M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ