Tíminn Sunnudagsblað - 05.02.1967, Qupperneq 13

mundar hreppstjóra Ólafssonar
og konu hans, Margrétar Halldórs
dóttur. Hefur hún sennilega hlotið
viðunandi uppeldi, og kunnugt er,
að hún var sæmilega læs. Þegar
Þegar hún var seytján eða átján
ára gömul slepptu Ásgarðshjónin
af henni hendinni, og var hún þá
fyrst vistum í Flóa og Ölfusi, en
barst síðan vestur yfir fjall. Lá
leið hennar hringinn í kringum
Reykjanesskaga, og á vinnuhjúa-
skildaga árið 1863 hélt hún á ný
austur í sveitir og hafði þá síðast
verið á Húsatóftum í Grindavík.
Vistaðist hún nú að Efra-Seli í
Hrunamannahreppi.
Um þessar mundir bjuggu í Hild
arseli, sem áður var nefnt, hjón
ein á miðjum aldri, Ólafur Jóns-
son og Hólmfríður Magnúsdóttir.
Var Hólmfríður kynjuð neðan úr
Flóa, en bóndi hénnar var sonur
Jóns Jónssonar og Höllu Gísladótt-
ur, er eitt sinn bjuggu á Þórarins-
stöðum í Hrunamannahreppi. Lifði
Halla alllengi fram eftir ævi Ólafs,
fylgdi honum í Hildarsel og náði
háum aldri.
Nú er ekki að orðlengja það, að
Guðfinna Sigurðardóttir fór vistum
í Hildarsel vorið 1867. Segir fátt
af veru hennar þar, og á næsta
vinnuhjúaskildaga lá leið hennar
niður í Villingaholtshrepp að Súlu-
holti til Guðmundar bónda Þor-
steinssonar og Kristínar Ámunda-
dóttur, er þar bjuggu á nokkrum
hluta jarðarinnar.
Ekki er ósennilegt, að þau Guð-
mundur og Kristín hafi þótzt hlunn
farin nokkuð, því að Guðfinna tók
að gildna til muna, er leið að næsta
hausti. Leyndi sér ekki, að hún var
þunguð, og komst í hámæii að þau
Ólafur í Hildarseli hefðu fall-
ið í freistni í fjallakyrrðinni, sem
aldrei er óviðjafnanlegri en í góðri
tíð á útmánuðum. Ó1 Guðfinna mey
barn í ársbyrjun 1869, og er ekki
annars getið en Hildarselsbóndi
gengist greiðlega við faðerninu.
Þessi telpa var skírð Guðbjörg, og
er þar komin kona sú, sem löngu
síðar gisti Austurland á efri árum.
IV.
Guðbjörg litla Ólafsdóttir naut
ekki lengi umhyggju móður sinn-
ar. Henni var þegar komið í fóst-
ur á sveitarframfæri til roskinna
hjóna í Ölvisholti í Hraungerðis-
hreppi, Jóns Sigurðssonar og Guð-
laugar Þórðardóttur, en móðir
hennar hélt áfram ferli sinum úr
einni vist í aðra, unz hún barst
löngu síðar heim að Langsstöðum,
þar sem hún gerðist ráðskona föð-
ur síns og bróður, að minnsta kosti
um skeið. Er hún úr sögunni, því
að ekki er kunnugt, að þær mæðg-
ur hafi átt neitt saman að sælda
síðan skilnaður þeirra varð í Súlu-
holti veturinn 1869. Það er jafnvel
vafasamt, að þær hafi sézt eftir það
þótt lengi væru þær í sama héraði.
Guðbjörg var ekki nema tvö ár
í fóstrinu i Ölvisholti. Þá tók fað-
ir hennar hana til sín heim í Hildar-
sel, og þar ólst hún upp fram yfir
tekt við smalamennsku og alla þá
snúninga, er börnum voru þá ætl-
aðir jafnskjótt og þau gátu bor.í
sig um.
Lítið er vitað um heimilishætti
í Hildarseli. Ólafi er svo lýst, að
hann væri maður hæglátur og vel
kynntur „rétt vel læs,“ Hrekklaus
mun hann hafa verið og ótortrygg-
inn. Til þess bendir saga, er varð-
veitzt hefur, líklega þó nokkuð ýkt,
um glettingar Jóns hreppstjóra
Ingimundarsonar í Skipholti á út-
farardegi Höllu gömlu Gísladóttur,
en hann var gárungi meiri en þá
hefði þótt kristilegt um mann, sem
umkomuminni hefði verið.
Halla gamla andaðist snemma
vors árið 1870, komin á níræðis-
aldur. Gerðu nokkrir bændur sér
ferð fram í Selið að morgni jarð-
arfarardagsins, og var Jón í Skip-
holti meðal þeirra. Bauð Ólafur
gestum að matast, og skyldi kist-
an síðan hafin út og haldið af stað.
Þegar búið hafði verið upp á hest
inn, vék Jón í Skipholti sér að Ól-
afi og spurði, hvort hann væri bú-
inn að klippa. Ólafur vissi ógerla,
hvað við var átt, en Jón kvað jafn-
an eiga að klippa kross á háls og
lend líkburðarhesta. Ólafur sagð-
ist ekki vita, hvort ríkidæmið í kot
inu væri slíkt, að þar fyndust
skæri. En hvort 'sem þau voru til
eða ekki, þá voru krossar gerðir
á hestinn Hugði ölafur nú Öllu
T I M I N N - SUNNUDAGSBLAB
109