Tíminn Sunnudagsblað - 02.04.1967, Síða 6

hefur alið honum fimm börn, og
telur orðið Sikiley heimkynni sitt.
Hann hefur háð linnulausa högg
orrustu við yfirvöldin og safnað
um sig öflugum flokki manna, sem
stefna eins og hann að því að
hefja Sikileyinga upp úr eymd og
vesaldómi. Hann hefur vakið at-
hygli heimsins á því, að Sikiley er
til og hversu þar er ástatt. En
ítölskum stjórnarvöldum hefur
veitzt erfitt að fyrirgefa honum
það. Hann var handjárnaður,
þegar hann skipulagði sveit at-
vinnulausra manna og lét þá hefja
vegagerð í óþökk allra. Hann hef
ur margsinnis verið saksóttur,
hann hefur verið sviptur vegabréfi
sínu, og oft hefur hann hírzt í
fangelsum. Sikileyskir smáborg-
arar kasta að honum köpux’yrð-
um. Ruffíni kardináli, æðsti mað-
ur kirkjunnar á Sikiley, hefur aus
ið yfir hann illyrðum. En Daníló
gefur sér sjaldan tíma til mikils
orðaskaks. Hann er aftur á móti
jafnfús til vinsamlegs samstarfs
við kommúnista og líknsama
presta, leitast við að fylkja liði um
þau mál, sem heiðarlegir og góð-
viljugir menn vilja styðja, hversu
sem háttað er stjórnmálaskoðun
þeirra. En því miður hefur reynsl
an orðið sú, að þorri prestastéttar
innar á Sikiley hefur verið tregari
til liðveizlu við umbótamálin en
kommúnistarnir. Það fékk líka
kaþólskur prestur frá Hollandi að
reyna. Hann kom til bæjariijs
Palma di Montesíaró til þess að
vinna þar að umbótum í félags
málum. En hann varð að hröklast
brott eftir nokkurn tíma, þegar
prestarnir risu öndverðir gegn
honum.
Daníló rís árla á fætur. Á morgn
ana stundar hann ritstörf — sem-
ur bækur, sem eru sambland hag-
fræðilegra og félagsfræðilegra at
hugana og viðtala við alþýðufólk.
Hann talar jafnt við hjarðmenn,
skækjumiðlara, verzlunarmenn,
daglaunamenn, verklýðsforingja
og fanga — og alla kynnir hann
þá lesendunum með því orðafari,
sem þeim er tamt. í bókinni Sam
töl 1 Spine Sante reifar hann
nýjar, heimspekilegar kenningar.
Daníló er ótrauður ferðamaður.
Hann hefur farið fyrirlestraferð
ir til Indlands, Vesturheims og
Vestur-Afríku, og hann hefur far
ið til Norðurlanda. Ungt fólk sæk
ir mjög fyrirlestra hans, og í
Suður-Ameríku og í Vestur-
Afríku hafa kenningar hans um
andspyrnu og baráttu án ofbeidis
fallið í hinn fi-jóasta jarðveg.
— Sumir halda, að starfsað-
ferðir okkar henti einungis Sikiley,
segir hann. Ég held, að okkur hafi
tekizt að móta vinnubrögð, sem
hæfi ágætlega í mörgum öðrum
löndum, þar sem fátækt ríkir og
stjórnarfar er spillt. í vanþróuð-
um löndum gerist aldrei neitt, sem
til bóta er, nema til komi þrýsting-
ur neðan frá. hingað til hefur
einkum verið reynt að hnekkja
kúgunarvaldinu með blóðugum
uppreisnum og byltingum. Ég trúi
því, að settu marki megi ná með
öðrum aðferðum. En þær verða
að vera byggðar á þekkingu á þjóð-
félagsháttum og hugsunarhætti
fólksins og eiga rætur í menningu
þess og lífsvenjum.
Aldous Huxley kallaði Daniló
einu sinni heilagan mann á tuttug
ustu öld. Þessi nafngift hefur mjög
loðað við hann, honum til mestu
gremju. Hann vill ekki láta líkja
sér við heilagan Fransiskus eða
Gandhí.
— Ég er ekki annað en ósköp
venjulegur maður, segir hann hálf
argur. Það eru fjárplógsmennirn
ir og valdastreitumennirnir, sem
eru sjúkir og afbrigðilegir — allir
þeir, sem geta látið sér lynda að
hagnast á kvöl annarra.
Þeir, sem kunnugir eru á Sikil
ey, ganga þess ekki duldir, að
þar er nú annað andrúmsloft en
fyrir átta til tíu árum. Tökum smá
bæinn Partinícó til dæmis. Fólk
veður þar ekki lengur saurinn á
aðalgötunum. En úr hliðargöt-
unum leggur enn megna fýlu af
saur manna, asna og annarra hús-
dýra. Börnin eru frísklegri og hold
ugri en áður og mörg eru þau
furðuvel klædd í samanburði við
göturnar, sem eru leikvöllur þeirra
Víða er unnið að byggingum. Fólk,
sem hefur sofið, nærzt og aukið
kyn sitt í gluggalausum grenjum,
er farið að reisa hús með svefn-
herbergjum.
Vorið 1956 hripaði Daníló þessi
orð í dagbók sína:
„9 apríl: Ungur piltur var stung
inn í brjóstið í nótt. Gömul kona,
sem varð vitni að þessu, hneig
niður örend ... 23. apríl: Kona
myrt á Vía della Madonna — hún
var nítján ára ... 5. maí: Enn
var myrtur maður, hinn fjórði á
einum mánuði ... 29. maí: Lík
ungs manns fundið í vatnsgeymi
undir húsi. . .“
Nú getur heilt misseri eða jafn
vel heilt ár liðið svo, að ekki sé
framið morð í Partinícó. Það er
mikil framför í þessum bæ, sem
talinn hefur verið eitt hið versta
glæpamannahreiður á Sikiley síð
an á dögum Garibalda.
Útlendingar finna líka, að við-
mótið er annað en það var — tor
tryggnin minni. Iðjulausir menn
á götunni störðu með óvildina upp
málaða í svipnum á eftir gestinum,
karli eða konu, líkt og þeir vildu
segja: Hvern fjandann ert þú að
flækjast hér? Vorið 1959 var til-
gangslaust að spyrja fólk á göt-
unni, hvar bækistöðvar Danílós
væru, þótt hann væri þá búinn að
vera nokkur ár í þessum bæ og
áður þrjú í grannbænum Trappetó,
þegar heimsfrægur maður. Hann
hafði þá hvað eftir annað fastað
með fylgismönnum sínum, ráðizt
í framkvæmdir í óþökk yfirvalda,
staðið í gapastokk og setið í fang
elsum. En það var eins og andlit
in lokuðust, ef spurt var um hann.
Saman fór andúð á afskiptum
hans, og ótti við að vísa ferða-
manni á fund þessa manns, sem
embættismennirnir og glæpafor-
ingjar hötuðu.
Nú er þetta allt breytt. Fólkið
á götunni vísar gestinum fúslega
á Daníló eða aðstoðarniann hans:
— Já, þér ætlið i stöðina. Sá
gamli er þar ekki núna. Hann fór
áðan heim að borða.
Það getur jafnvel komið fyrir,
að útlendingurinn sé beðinn að
lesa franskt eða þýzkt bréf, sem
einhverjum hefur borizt í hendur.
— Það væri betra að eiga heima
á Sikiley, ef margir væru eins og
hann, segir kona í nýlenduvöru
búð. Komi hér vatnsból, þá er
það honum að þakka. Hann hættir
ekki fyrr en stíflugerðinni er lok
ið.
í fyrra átti Daníló þó örðuga
daga. Stjórnarvöldin höfðu höfð
að mál gegn honum, og sökin var
sú, að hann hafði móðgað og
svívirt fyrrverandi ráðherra,
Bernardó Mattarella, sem hafði
með höndum mál, er vörðuðu utan
ríkisverzlunina. Daníló var kvadd-
ur til Rómar til þess að bera vitni
fyrir nefnd, sem safnaði vitneskju
um starfsemi mafíunnar á Sikiley.
Hann bar ráðherrann þeim sök-
um, að hann hefði átt i samning
270
TÍUINN - SUNNUDAGSBLAÐ