Tíminn Sunnudagsblað - 05.07.1970, Blaðsíða 6

M. NOÉL NOUGARET:
Á ferð am sveitir
íslands árii 1865
VI
Jafnskjótt og ég steig af baki,
buðu allir viðstaddir mig velkom-
inin með kossi, og síðan var ég
meðhöndlaður samkvæmt ströng-
ustu reglum íslenzkrar gestrisni.
Karlmennirnir tóku að sér íylgd
armanninn og hestana, en ókunni
gesturinn tilheyrir konunum, hof-
gyðjum gestrisninnar. Mér var vísað
inn í litla gestastofu, sem er venju-
lega hægra megin við aðalinngang-
inn. Ættarhöfðinginn (um þessar
mundir býr Guðmundur Grímsson
að Þjórsárholti og kona hans, Mar
grét Þórðardóttir, hann 57 ára, en
hún 51. Þar eru 8 manns í heimiíi)
sækir húsbóndastólinn, skreyttan
útskornum myndum af Óðni
og Þór, tákn speki og afls. Hús-
bóndanum einum er heimilt að
sitja í þessu öndvegi, og að fá gest-
inum það til afnota þýðir f "m,. og
segja: Þú ert húsbóndi hér.
í þessari lágreftu stofu voru
stórar dragkistur, er höfðu að
geyma dýrgripi fjölskyldunnar —
og hvílíkir dýrgripir! Húsmóðirin
kom undir eins með lykla, er hún
stakk í skrárnar eins og hún vildi
komu þar fyrst fyrir tæpum
tvöhundruð árum, þá er hann það
ekki síður nú. Nú má segja, að
skaginn sé sauðlaus, miðað við það
sem áður var, og ekki ætti sú frið
un að hafa gert hann lakara úti-
göngusvæði fyrlr hreindýr.
— Telur þú þá, að stefna beri
að því að flytja hreindýr aftur á
Reykj anesskagann?
— Já. Alveg tvímælalaust.
— Hvers vegna er það þá ekki
gert?
— Ég veit ekki betur en um það
hafi verið sótt, en beiðni jafnan
synjað á þeirri forsendu, að hrein
dýrin geti flutt garnaveiki af Aust
urlandi og hingað suður. Þau eru
nú ekki lengur til annars staðar
en á hálendi Austurlandi, en þar
er garnaveiki útbreidd i sauðfé
eins og þú veizt. Þetta held ég,
að hafi staðið í vegi fyrir nýiu
landnámi hreindýranna hér sunn-
an lands.
— Við höfum nú talað um tvær
af bókum þínum. Hver er sú
þriðja?
Hún heitir Áður en fífan
fýkur, og kom út árið 1968.
— Þetta er snjallt nafn. Hvern-
lg datt þér það í hug?
— Æ, það kostaði nú ekki svo
S34
mjög mikil heilabrot. Þú veizt, að
kveikurinn i gömlu kolurnar og
grútarlampana var búinn til úr
fífu. Það voru þessu frumstæðu
ljósfæri, sem lýstu íslendingum
langar og dimmar aldir. Við skím
una frá þeim skrifuðu menn og
skáru út, og konur saumuðu og
ófu listvefnað. En fífan hafði sömu
náttúru þá, sem hún hefur nú: að
fjúka á haustin. Það varð að tína
hana, áður en hún fyki, því að sú
fífa, sem náði til að fjúka, hún
lýsti aldrei neinum. — Ég vildi
koma þessum þáttum á framfæri,
áður en mín eigin fífa væri fok-
in. Það er nú allt og sumt.
— Áttu ekki einhver handrit í
pokaliorninu?
— Jú, og þau meira að segja
æðimörg.
— Er innihaldið leyndarmái7
— 0, nei. Eitt handritið er
Iengst og stærst. Það er saga Sel
vogs, allt frá landnámi og til þessa
dags.
— Nú. Það munaði ekki um það.
— Ég vann að þessu í átta ár,
og ég vildi helzt fá að lifa það,
að það kæmi fyrir almennings sjón
ir.
★
GUÐRÚN_________
GUÐMUNDSDÓTTIR
ÞÝDDI_________
OG BJÓ TIL
PRENTUNAR
segja: Vertu eins og heima hjá þér,
allt er þér heimilt.
Ég var í vandræðum með sjálf-
an mig. Frá því ég kom inn úr dyr-
unum, var stöðugt fullt af konum
og krökkum í kringum mig:
mig langaði til að fara úr bleyt
unni, en vissi ekki, hvernig ég átti
að koma því við. Til að koœa þeim
í skilning um áform mitt, tók ég
þurr nærföt upp úr fatakistli og
fór úr stígvélunum, en þær
hreyfðu sig ekki. á reyndi
ég að gera þeim skiljan-
legt með bendingum, að ég
Hér lýkur spjalli okkar Ólafs
Þorvaldssonar, fyrrverandi þing-
varðar. Ef einhver heldur, að þessi
aldni garpur sé nú setztur í helg
an stein fyrir fullt og allt, þá er
það mikil misskiningur. Har.n er
lesandi, skrifandi eða yrkjandi á
meðan dagur er, og honum slepp-
ur sjaldan verk úr hendi r:« gæti
trúað því, að vinnustundir hi.n- við
skrifborðið séu ekki færri en yiir
leitt gerist með rithöfund, þótt
hann sé nú hálfnaður með niunda
tuginn.
Við skulum svo slá botninn í
rabbið með vísu einni eftir Ólaf,
sem hann leyfði mér að taka með
mér, seinast þegar ég heimsótti
hann:
X
Ég fer víst ei oftar til fjalla,
för minni senn er lokið.
Sakna ég sólar á f jöllum
og syngjandi fugla.
Minnist ég mætra stunda
við mislitu f jöllin.
Mér heyrist ég ennþá hoyra
hróp minna kæru fjalla.
VS.
TlBINN - SUNNUI>AGSB!,A«