Tíminn Sunnudagsblað - 31.12.1971, Blaðsíða 13

Séra Helgi Konráðsson, prestur
á Sauðárkróki, bjó í næsta húsi við
mig, og til hans hljóp ég, þegar
mig vantaði útskýringar. í raun og
veru má segja, að séra Helgi
kenndi mér flest það, sem ég lærði
undir stúdentspróf. Hann var
óþreytandi að segja mér og sýna,
lesa með mér og útskýra fyrir
mér. Og aldrei tók hann einn eyri
fyrir neitt, sem hann gerði fyrir
mig. Það var miklu fremur, að
hann gaukaði að mér ýmsu, sem
kom sér vel — og án þess að hafa
um það mörg orð. Það hefur alveg
áreiðanlega enginn maður vanda-
laus verið eins góður við mig og
hann, enda var hann frábær mann-
kostamaður. Göfugmenni, sem all-
ir þeir er til þekktu, báru óskor-
aða virðingu fyrir.
— Varstu þá aldrei í mennta-
skólanum á Akureyri?
— Jú. Ég sat þar í þriðja og
fjórða bekk, en þá fór samvizkan
að segja til sín.
— Samvizkan? Var einhver
sikömm að því að sitja í skóla?
— Mér þótti skammarlegt — og
það kvaldi mig án afláts — að sitja
á skólabekk og lifa í vellystingum
praktuglega, fjarri móður minni,
en láta hana verða að vinna fyrir
sér, gamla og lasna, auk þess sem
ég vissi, að þetta litla, sem hún
gat unnið sér inn, hrökk engan
veginn til þess að sjá henni far-
borða, svo hún varð að þiggja
opinberan styrk til þess að fram-
fieyta lífinu.
Ég sneri því heim og var í vega-
vinnu á sumrum, en líka stundum
á síld. Ennfremur var ég á vertíð
í Sandgerði og Hafnarfirði. Senni-
lega hefði ég aldrei farið í skóla
aftur — nema þá ef til vill í sjó-
mannaskóla, því ég hafði alltaf
gaman af sjó, — ef ekki hefði not-
ið við sívakandi umhyggju séra
Helga Konráðssonar. Hann beindi
mér aftur inn á braut lærdómsins
— og fór anzi laglega að því.
— Hvaða aðferð notaði hann?
— Hann kom til mín og kvart-
aði mikið undan því, að sig vant-
aði kennara að gagnfræða- og iðn-
skólanum á Sauðárkróki. Það er
einkum í íslenzku og reikningi,
sem kennarann vantar, sagði séra
Helgi, og þar af leiðandi er þetta
óklki alveg fullt starf — en ég gæti
þá líka reynt að lesa svolítið með
kennslunni, þegar ég mætti vera
að.
Auðvitað kom ekki til mála að
hafna slíku boði, og það þá þegar
í hlut átti annar eins maður og
séra Helgi. Ég byrjaði að kenna og
fór snemma að lesa dálítið með-
fram. Þegar svo fram á veturinn
kom og karl fann, að ég var al-
mennilega kominn í gang, fór
hann að ýta dálítið betur á eftir
mér. Ég hlýddi og las af kappi.
Um vorið fór ég til Akureyrar og
tók þar fimmtabekkjarpróf í M.A.
Næsta vetur endurtók sama sagan
sig. Ég kenndi á Sauðárkróki og
las jafnframt sjötta bekk í mennta-
skóla. Um vorið fór ég enn til Ak-
ureyrar og tók nú stúdentspróf ut-
an skóla. Það var vorið 1949.
— Minnist þú ekki skemmti-
legra atviíka frá skólavist þinni,
þótt hún yrði ekki lengri en þetta?
— Æ, ég held ég fari ekki að
segja neina skólabrandara frá
hinni skömmu veru minni í M.A.
En ég get gjarna sagt frá einukm
atburði frá minni skólaveru, sem
hefur orðið mér ógleymanlegur.
Það var þegar Brynjólfur Sveins-
son kom inn í kennslustund til
okkar og las upphátt fyrir okkur
kvæðið Ástríður Ólafsdóttir Svía-
konungs eftir Stephan G. Ég held,
að á þeirri stundu hafi fyrst fyrir
alvöru opnazt fyrir mér töfra-
heimar íslenzkrar tungu. Vissu-
lega hafði ég lært íslenzku og þótt-
ist kunna hana engu miður en
hver annar. Og ég var, eins og
sönnum Norðlendingi sæmdi, al-
veg sæmilega að mér í íslenzkum
kveðskap. En þetta var öldungis
ný reynsla. Lestur Brynjólfs og
töfrar kvæðisins lögðust á eitt að
gera þessar mínútur að einhverri
áhrifamestu kennslustund, sem ég
hef lifað.
Það vil ég þó endurtaika og und-
irstrika, að ég tel mig í rauninni
hafa numið allan minn mennta-
skólalærdóm hjá mínum hollvini,
séra Helga Konráðssyni. Og svo
var það nú hún frú Sigríður Auð-
T 1 M I N N
SUNNUDAGSBLAÐ
925