Tíminn Sunnudagsblað - 06.01.1973, Blaðsíða 7

framtiðarinnar. Upphaflega gekk
framþróun menrfingar og tækni
ódæma hægt fyrir sig. Apamennirnir
notuðu svo að segja sömu áhöldin
óbreytt, i óteljandi áraþúsundir. Ef
vér berum saman steináhöld Neander-
dalsmanna og annarra kynslóða
hundrað þúsund (100.000) árum siðar
sjáum vér, að mismunurinn er ekki
sérlega mikill.
En þegar framþróunin var byrjuð á
annað borð, þá skilaði henni áleiðis
með feiknahraða. öll hin gifurlega
breyting, sem orðið hefur á timabilinu
frá steinöld til atómaldar, hefur i raun
og sannleika gerzt á einum tiu til
fimmtán þúsund (10.000-15.000) árum.
Og siðustu tvö hundruð árin hefur
breytingin á Iifnaðarháttum Evrópu-
manna tækni þeirra, lifsvenjum og
menningu allri, verið næsta ótrúleg, að
ekki sé sagt allt að þvi óskiljanleg.
Þaö, sem vér köllum „sögulegan
tima”, er i raun réttri bara siðustu
augnablik hinnar óraiöngu þróunar-
sögu mannsins á jörðinni. Þetta verö-
ur kannski ljósara og skiljanlegra af
dálitlu reikningsdæmi. Setjum til
dæmis sem svo, að öll framþróunin frá
apamanni til nútimamanns, hafi farið
fram á einum sólarhring (24 timum)
en ekki hálfri milljón ára, eða lengri
tima. Vér byrjum þá á miðnætti, og
hugsum oss, að þá hafi apamenn verið
ofan moldar i Asiu, og Afriku, og
kannski einnig i Evrópu. Fyrstu tólf
timana, það er frá miön. til hádegis
daginn eftir, þekkjum vér harla litið
og næstum ekki neitt til sögu mann-
kynsins. Að visu er okkur kunn nokkur
mjög frumstæð áhöld úr steini, og fá-
ein brot steingerðra mannabeina.
Þegar klukkan er 14, eða 2 eftir
hádegi, er svo langt á daginn liðið, að
vér rekumst loks á verur, sem meiri
mannsmynd er á en fyrr, ef menn
skyldi kalla, þaðer Neanderdalsmenn,
sem þá ganga fram á sögusviðið. Um
það bil fjórum til sex (4-6) stundum
siðar, þaö er klukkan sex til átta sið-
degis, hittum vér enn á sviðinu vora
ágætu Neanderdalsmenn, allmiklu
þróaðri og manneskjulegri en fyrr.
Þegar klukkan er orðin hálfellefu til
ellefu um kvöldið koma Cró-Magnon-
menn i ljós, hið fyrsta kyn manna, sem
fullvist er talið að séu beinir forfeður
nútimamannsins. Og vert er að veita
þvi athygli, að enn klukkan elleftu að
kvöldi erum vér ekki lengra komin
fram á leið á þróunarbrautinni, en til
eldri steinaldar. A siðustu stund sólar-
hringsins, frá klukkan ellefu til tólf um
kvöldið, fer þróunin þó að verða
hraðstigari en áður. A þremur siðustu
stundarfjórðungunum eða svo, liða
báðar steinaldir og bronsöldin fram
Bogaskyttur — Heliismálverk frá Castellón á Spáni. Myndin er rúmur metri á
hæð.
hjá. Vor fyrsta sagnfræðileg vitneskja,
um Egypta og Babýloniumenn, stafar
frá seinustu átján til tuttugu (18-20)
minútunum fyrir miðnætti, en timatal
vort (frá fæðingu Krists) byrjar aðeins
sex minútum fyrirklukkan tólf að
nóttu, þegar einn sólarhringur er lið-
inn.
Nýöld mannkynssögunnar, sam-
kvæmt þessum timareikningi, nær
einungis yfir siðustu eina og hálfa (1
1/2) minútu sólarhringsins.
öll hin örlagaþrungnu ár i sögu
Norðurálfunnar, frá ófriðarbrölti
Napoleons I. til beggja siðustu heims-
styrjalda, spanna ekki yfir nema
þrjátiu (30) sekúndur eða hálfa (1/2)
minútu, eftir þessum timamæli, sem
hér hefur verið settur fram og notaður
til skilningsauka á framvindu sögunn-
ar.
Þar eð framanritað greinarkorn
fjallar eingöngu um aldur mannsins á
jörðinni, þykir viðeigandi að fara einn-
ig örfáum orðum um aldur jarðarinn-
ar sjálfrar. Undirritaðan minnir, að á
æskuárum hans stæði það skráð skýr-
um stöfum i almanökum þess tima, að
Flutt á bls. 22
Sunnudagsblað Tímans
15