Íslendingaþættir Tímans - 01.11.1973, Blaðsíða 4
Hallgrímur Jónsson
yfirvélstjóri
„Cr atlotum hins daglega lifs, menn
draga sinn skapgeröaróö.”
(E. Ben)
Frá upphafi vega hefur islenska
þjóöin átt þau séreinkenni, aö varö-
veita og halda á loft minningu og staö-
góöum sögnum um þá menn og konur,
sem boriö hafa höfuö og herðar yfir
sina samtiö, hafa haft djúp áhrif á
samfélag sitt og lagt mikilsverðan
skerf af mörkum til þess, að móta
framtiö þess andlega og veraldlega
séö, oft og tiöum á mjög áhrifarikan
hátt.
Mannfæð og einangrun þjóðarinnar
öldum saman, hefur verið meginorsök
þess, aö saga hennar hefur á ýmsa
lund skipazt á þennan hátt.
Hefur lifssaga ótal margra einstakl-
inga sllt frá öndverðu átt slikan þátt i
aö skipta sköpum i atvinnuháttum ts-
lendinga, að með eindæmum má telj-
ast i sögu einnar þjóðar.
F. 14. febr. 1949.
D. 11. ágúst 1973.
1 dýpstu sorg er Drottinn mæddum
næst
i döggvum hvarma speglast skærst
hans ljómi:
A sorgar vængjum sálin lyftist hæst
i söng og bæn að ljóssins helgidómi.
Mér finnst ég ganga fyrir Guö með þér
aö fótskör hans við bæöi saman
krjúpa.
Ég finn hans liknarhönd á höföi mér,
er harminn byrgi ég inni þögla, djúpa.
Ég get svo fátt, sem býr i brjósti,sagt.
Það bindur tungu sterkur hugartregi,
en aðeins kærleiksblómin blessuð lagt
aö brjósti þinu, vinur elskulegi.
G.G.
Með beztu kveðjum frá dætrum hans
og móður þeirra.
Þessi örstutta svipsýn kom mér i
hug, þegar ég nú með nokkrum orðum
minnist eins nýlátins forystumanns is-
lenskrar sjómannastéttar, Hallgrims
Jónssonar yfirvélstjóra.
Enda þótt ævi hans væri á yfirborð-
inu ekki sérstaklega viðburðarlk, eða
bæri hátt, sögulega séð, þarf ekki
djúpt að skyggnast til að komast að
raun um, að þar var einn af þeim
mönnum á ferð, sem með gáfum og at-
gervi átti sinn ómælda þátt i að stuðla
að og standa einna fremst i ekki ó-
merkari þætti islenzks atvinnulifs en
tækniþróun sjávarútvegsins og upp-
byggingu félagslegrar samhyggju sjó-
mannastéttarinnar, allt frá þeim tim-
um, er vélaöldin hóf innreið sina á
landi hér uppúr aldamótunum, að at-
vinnuhættir landsmanna tóku stökk-
breytingum i áföngum, frá aldagöml-
um og frumstæðum tækjum, til þeirra
háþróuðu og sjálfvirku véla og raf-
eindatækja, sem við nú litum augum á
líðandi stund og þar sem engin kyrr-
staða virðist sjáanleg.
Hallgrimur Jónsson lézt 29. júni s.l.
á 84. aldursári, fæddur 5. apríl 1890 að
Móabúð i Eyrarsveit á Snæfellsnesi,
sonur hjónanna Guðrúnar Hallgrims-
dóttur og Jóns Jónssonar útvegs-
bónda.
Að hætti þess tima hóf hann barn-
ungur sjómannsferil sinn á opnum
bátum við Breiðafjörð, en 16 ára er
hann kominn i smiðanám á tsafirði, en
þar og i Vestmannaeyjum hófu fyrstu
bátavélarnar göngu sina hér á landi.
t þessari tæknigrein mun Hallgrim-
ur hafa fundið visinn að þvi verkefni,
er siðar varð lifsstarf hans.
Kvöldskóli iðnaðarmanna var þá ný-
stofnaður á staðnum og að sjálfsögðu
sótti Hallgrimur hann.
Gamall vinur hans frá þeim árum og
siðar starfsbróöir, lét eitt sinn svo um
mælt að ávallt hefði mátt ganga aö
Hallgrimi visum að loknu dagsverki,
við lestur bóka i herbergi sinu. Tel ég
að þessi ummæli séu raunhæf skýring
á þeirri alhliða menntun og yfirgrips-
miklu þekkingu, sem honum tókst að
afla sér á sinni löngu sjómannsævi og
lifsskeiði. Gáfur hans voru slikar að
honum veittist létt, með sjálfsnámi, aö
tileinka sér ýmis þau fræöi, sem ekki
var að finna á stundaskrá Vélskólans,
íslendingaþættir
Karl Axel Valsson
4