Íslendingaþættir Tímans - 22.11.1973, Page 8

50 ára
Ingibj örg
Þann 22. ágúst siðastliðinn varö
Ingibjörg Zophoniasdóttir húsfreyja á
Hala i Suðursveit fimmtiu ára.
Foreldrar hennar eru Súsanna Guð-
mundsdóttir og Zophonias Jónsson
búendur á Hóli i Svarfaðardal. Þar er
Ingibjörg fædd og uppalin.
Þetta verður siðasta áratugsafmæl-
ið, sem ég lifi með Ingibjörgu. Aldur
minn er orðinn hár, 81 ár, þá er farið
að verða falls von af fornu tré. Ætla ég
þvi að nota þetta fimmtiu ára afmæli
Ingibjargar og þakka henni i heyranda
hljóði tuttugu og átta ára sambúð, sem
hefur verið mjög ánægjuleg.
1 dagbók minni frá 22. mai 1944 seg-
ir: Logn og léttskýjað i dag. Veiddust 6
silungar. Torfi sonur minn kom heim i
kvöld frá barnakennslu i Svarfaðar-
dal, með kærustu sina Ingibjörgu
Zophonlasdóttur frá Hóli Svarfaðar-
dal, sem ætlar að dvelja hér nokkra
daga. Ég stóö á hlaðinu ásamt Stein-
unni konu minni til þess að bjóða
kærustupariö velkomið i bæinn. Við
fyrstu sýn féll mér tengdadóttirin
tilvonandi vel i geð.
Mér vill oft til að vega og meta fólk
við fyrstu sýn. Areiðanlega gerði ég
það i þetta sinn og stóðst Ingibjörg vel
þá prófraun. Þann 6. júni sætti Ingi-
björg skipsferð af Hornafirði og hélt
heimleiðis.
Um sumarið voru þau kærustuparið
Torfi og Ingibjörg sitt á hvoru lands-
horni. Um haustið fór Torfi norður og
kenndi þar einn veturinn enn. Stuttu
fyrir jólin 1944 voru þau gefin saman
af bæjarfógetanum á Akureyri. 16.
febrúar 1945 eignuöust þau Ingibjörg
og Torfi sitt fyrsta barn, stúlku, sem
skirð var Torfhildur Hólm. Er það
nafn skáldkonunnar Torfhildar Hólm
Þorsteinsdóttur, sem þá var fyrir
stuttu búin að eiga hundrað ára afmæli
ef lifað hefði, og barnið látið heita
hennar nafni i tilefni þess. En kafnar
nú Torfhildur Torfadóttir undir nafni?
Ég vil engu spá.
Tuttugasta og fyrsta mai 1945 kom
Torfi með konu sina og barn flugleiðis
af Akureyri á flugvöllinn á Melatanga
við Hornafjörð, og þaðan á bil hingað
að Hala. Engum datt þá i hug, að með
þessari ungu konu, sem var að koma i
bæinn væri framtiðarbúskap bjargað á
Hala, en sú varð þó raunin á.
Brátt tók Ingibjörg við bústjórn
innan bæjar með tengdamóður sinni,
og féll vel á með þeim. Leið þá ekki á
Zóphoniasdóttir
löngu að aðalþungi húsfreyjustarfsins
hvildi á Ingibjörgu. Þó tvær væru fjöl-
skyldurnar var hér eitt heimili með
eina eldstó og allt sameiginlegt eins og
eitt bú væri. Veturinn 1945-46 var Torfi
ráðinn kennari i Suðursveit. Var þá
kennt i samkomuhúsi sveitarinnar,
sem langt var komið áleiðis að byggja
og hlaut nafnið „Hrollaugsstaðir”. Um
haustið keypti Torfi bil, sem hann
ferðaðist á milli Hala og kennslustaö-
ar kvölds og morgna 11-12 km. A
þessari leið eru Steinavötn oft viðsjál
og oft ófær i rigningatið. Heima hélt
Ingibjörg áfram sinum húsfreyju-
störfum.
Reynslan sýndi. að þetta fyrirkomu-
lag skólans gat ekki gengið til lang-
frama. Var þá i samráði við fræðslu-
málastjórnina byggður heimavistar-
skóli fyrir 15-18 nemendur til dvalar.
Var Torfi ráðinn skólastjóri við
skólann. Fluttust þau hjónin Torfi og
Ingibjörg i skólann 1948-1949. Var hann
þá að kalla ibúðarhæfur. Tómlegt
fannst manni á Hala þegar þetta fólk
var farið um sinn. Þegar skóla lauk
um vorið komu þau aftur að Hala og
tóku við sinum fyrri störfum þar.
Svona gekk það til 1966. Skólastjóra-
hjónin fylgdu farfuglunum, fó-u i
skólann á haustin, en heim að Hala á
vorin.
Undanfarin fjögur ár. frá 1962 til
1966, höfðu ung hjón Torfhildur Torfa-
dóttir og hennar eiginmaður Þorberg-
ur Bjarnason verið þriðji aðilinn að
félagsbúskapnum á Hala. Vorið 1966
gafst þessum ungu hjónum kostur á að
kaupa jörð vel uppbyggða ásamt
heyvinnuvélum við viðráðanlegu
verði. Or kaupum varð og fluttu þau á
eignarjörð sina þetta vor ásamt
þremur börnum, sem þau höfðu eign
azt. Bærinn þeirra „Gerði” stendur i
sama túni og Hali með kringum
hundrað metra millibili.
Þegar þessi breyting varð, var það
Steinþór Torfason, sem tók við
bústjórninni og stuttu sfðar Fjölnir
bróðir hans með honum. Búa þeir nú
félagsbúi á Hala. Þegar þessi breyting
varð hætti Ingibjörg að fara i skólann
til dvalar á vetrum með manni sinum,
en tók viö bústjórn með sonum sinum á
Hala og hefur verið þar aðaldrif-
fjöðrin.
Þó Ingibjörg sé ekki nema 50 ára á
hún mikið og margþætt dagsverk að
baki. Hún hefur viöar komið við sögu i
þessu héraði en i búskapnum á Hala,
þótt þar hafi hennar starf verið mest.
Hún var aðalhvatamaður að stofnun
kvenfélags i Suðursveit, og formaður
þess i 25 ár, baðst þá undan endur-
kosningu. I stjórn Orlofssjóðs
húsmæðra i Austur-Skaftafellssýslu
var hún i mörg ár. Hún var ein af þeim
konum, sem unnu að stofnun Kven-
félagasambands Austurskaftfellinga,
og hefur setið marga aðal- og auka-
fundi þess. 1 ungmennafélag sveitar
innar gekk hún fljótlega eftir að hún
kom hingað og lá þar ekki á liði sinu
fremur en annars staðar, hvort sem
hún vann með huea eða hönd.
Atján ára fór Ingibjörg á
Kvennaskólann á Blönduósi og lauk
þar námi. Þar var gott að vera hefur
hún sagt. Góða undirstöðu hefur hún
fengið þar undir húsmóðurstörfin.
Ingibjörg er vel gerð kona, hún er
þróttmikil i starfi. æðrast ekki þó eitt-
hvaðá móti blási. hún er úrræðagóð og
sér ráð til að leysa vandann. Höfðingi
er hún i lund, gestgjafi góður og æðrast
ekki þó hún þurfi að búa mörgum gest-
um rúm i senn.
Það er að visu allmikið húsrými á
Hala þó gamalt sé. enda finnst mörg-
um nærri undravert, hvað Ingibjörg
getur komið þar mörgum inn til
gistingar og dvalar. Þar sannast
máltækið, „mikils má góður vilji.”
Þær hafa ekki verið margar
fristundirnar hennar Ingibjargar. Hún
hefur verið sivinnandi bæði úti og inni.
Framhald á 7. siöu.
íslendingaþættir
8