Íslendingaþættir Tímans - 12.10.1974, Blaðsíða 5

kominn þangaö beinustu og auðveld-
ustu leiðina. Veikindi hans i bernsku
höfðu valdið þvi, að hann gat ekki oið-
ið samferða þeim jafnöldrum sinum,
sem hraðskreiðastir voru i námi. Hann
fór fram hjá landsprófsleiðinni og tók
gagnfræðapróf í staðinn. Siðan fór
hann i framhaldsdeildina — 5. bekk —
og þaðan inn i 2. bekk menntadeildar-
innar. Þetta er bæði erfiðari og
krókóttari námsleið en sú venjulega,
sem liggur um landsprófið. En
Kristján óx með hverri raun og skilaði
hlutfallslega betri árangri með hverj-
um vetrinum. Han lagði hart að sér,
vann mikið og virtist að mestu búinn
aö vinna upp þann skort á undirbún-
ingi frá fyrri árum, sem háði honum
nokkuð i upphafi þessa stranga náms-
ferils. Hann hafði sett sér markmið,
sem hann var staðráðinn i að ná, og ég
er sannfærður um, að hann hefði náð
án allra áfalla, hefði dauðinn ekki tek-
ið i taumana á jafn harkalegan hátt.
Jafnframt þvisem Kristján stundaöi
nám sitt af kappi var hann mjög virk-
ur i félagslifi nemenda og vann störf
sin þar af sömu eljunni og samvizku-
seminni. Flensborgarskólinn á þvi á
bak að sjá góðum skólaþegn, þegar
hannhverfur úr hópnum. Við munum
öll sakna hans, bæði kennarar og
nemendur.
Kristján Bersi Óiafsson.
f
„MJÖK erumk tregt tungu at hræra”,
hvað skáldið og vikingurinn Egill
Skallagrimsson, er hann orti sitt
ódauðlega kvæði um son sinn, er ungur
að árum var kvaddur brott. Vitur
maður sagði eitt sinn, er hann hug-
leiddi samanburð þeirra kvæða, er
Egill Skallagrimsson og Matthias
Jochumsson ortu eftir börn sin látin,
aö mennirnir — sjálft manneðlið —-
breyttist litið, þótt aldir liðu. Þessir
menn hefðu fundið likt til við likbörur
barna sinna.
Vist er það svo, að enn i dag er oss
tregt tungu að hræra við fráfall efni-
legra ungmenna er hafa aöeins náð'
þeim aldri, að nokkurn veginn er hægt
að ráða i, hvað i þeim bjó, og við lif
þeirra þvi bundnar bjartar framtiðar-
vonir. Nú við fráfall Kristjáns finnst
okkur, sem náið þekktu hann og fjöl-
skyldu hans og fylgdumst með honum
skamma ævi, við vera orðvana og vart
enn búin að gera okkur grein fyrir
þvi, aö hann sé ekki lengur á meðal
vor.
Skáldið Stephan G. Stephanson orti
einhver þau fegurstu eftirmæli, sem
ég hef lesið um ungmenni — um
systurson sinn, sem fluttur var látinn
heim til átthaganna. Það er stórbrotið
kvæði, þrungið trega og lifspeki. Ann-
að skáld vitnar i þetta kvæði fyrir
mörgum áratugum, er hann mælti eft-
ir ungmenni og sagði þá: „Þegar
manninn sjálfan þrýtur, leitar hann
sér meiri manna.” Ég fæ varla staðizt
þá freistingu að vitna i þetta kvæði,
minna á þá túlkun, er þessi meistari
orðsins náði við þetta tækifæri.
Stefán býður þennan unga mann vel-
kominn heim „eins og þú ert”. Þvi
staöreyndunum varð ekki breytt.
„Já, velkominn heim, þó oss virðist
nú hljótt
á vonglaðra unglinga fundum,
og autt kringum ellina stundum.
Vor söknuður ann þér að sofa nú rótt
i samvöfðum átthagans mundum,
hjá straumklið og lifandi lundum,
við barnsminnin ijúfu um brekku og
völl.
Með bæinn þinn kæra og sporin þin
öll.”
Kvæðið er svo langt, að enginn kost-
ur er að birta neitt að ráði úr þvi I
stuttri grein — aðeins örfáar ljóðlinur.
Drengurinn hans er honum ekki alveg
glataöur, þrátt fyrir fráfall hans:
„Ég kveð þig með kærleikum, góði,
þig drenginn minn dána, með ljóði —
en ekki i síðasta sinni.
Þú lifir mér allt eins og áður.
Svo lengi ég hugsun er háður
þú gengur á götunni minni,
þú situr svo oft hjá mér inni.”
Stefán finnur nálægð drengsins og
allar minningarnar eru svo hreinar og
ljóslifandi.
„Hver vorgeisli vaxandi fagur
er venziaður verunni þinni,
þinn hugur hver hreinviðrisdagur,
þvi þaðan kom sái þin og sinni.”
Skáldiö reynir að sætta sig við orð-
inn hlut, þó sólargeislinn sé ekki leng-
ur á meðal þeirra, sem ólu hann og
unnu honum:
„Sjáift skammllfið verður þó
vinningi að,
ef vinirnir hafa við mikið að una. —
Og ellinnar siðasti sigur er það,
að sitja við leiðin og yrkja og muna.”
Kristján var sonur hjónanna
Kristinar Kristjánsdóttur og Karls
Brynjólfssonar. Hann fæddist hér i
Hafnarfirði og hér átti hann heima
stutta ævi. Fljótlega eftir að drengur-
inn fæddist kom i ljós, að hann þjáðist
af meðfæddum hjarta- eða æðagalla.
Var að sjálfsögðu fylgzt með honum af
læknum, sem kostur var, en er I ljós
kom, að þessi galli myndi ekki lagast
með aldri og þroska, sem stundum
hafði verið vonað, var hann sendur til
Chicagoborgar, þegar hann var 11 ára
og var þar gerð á honum skurðaðgerð.
Aðgerðin virtist heppnast vel, og
næstu ár tók hann miklum framförum.
Hann stundaði nám sitt vel og sóttist
þaö ágætlega, var duglegur og sam-
vizkusamur og stundaði iþróttir og
æfingar sem hver annar hans jafn-
aldri. Mun engan okkar nágrannanna
hafa grunað annað en að hann hefði
fengið fullan bata, eða eins og bezt var
á kosið.
Þó hafa hans nánustu sagt mér, að
hann muni ætið hafa lifað i skugga
þess gruns, að gamli skjúkdómurinn
hefði aldrei yfirgefið hann, sem og
raun varð á. Kristján var einbeittur og
viljasterkur og mjög samvizkusamur.
Hann gekk aö námi og störfum af
miklum dugnaði og vildi jafnframt allt
gjöra til að ná sem beztum þroska og
stæla likama sinn með æfingum, og
eins að neyta þeirrar fæðu, er hann
vissi sér holla þvi að i engu vildi hann
eftirbátur annarra vera.
Hann innritaðist 17 ára i mennta-
deild Flensborgarskóla og hugði á
nám i rafmagnsverkfræði.
Var ekki annað séð, en lifið brosti við
þessum unga, einbeitta manni, og að
hann myndi á eðlilegum tima ljúka
sinu námi og hefja störf samkvæmt
fenginni menntun.
En broddur dauðans leyndist i
brjósti þessa unga, reglusama manns.
Hans gamli sjúkdómur gróf hægt um
sig, án þess að aðrir en hann, og e.t.v.
hans allra nánustu, yröu nokkurs var-
islendingaþættir
5