Íslendingaþættir Tímans - 07.04.1982, Blaðsíða 2
Bjarni Bjarnason
Brekkubæ, Nesjum, Austur-Skaftafellssýslu
Fæddur 10. mal 1897,
Dáinn 12. mars 1982.
Mér mun seint úr minni liða dagurinn
13. október 1981. Hann var heiðríkur —
raunar i tvennum skílningi — Horna-
fjörður skartaði sinu fegursta, en af miklu
er aö taka i þeim efnum. Það er þó ein-
ungis ramminn um atburðina, sem ég
geymi og tel dýrmætar endurminningar.
Ég kom akandi á Arnanesflugvöll i
Nesjum. Það hafði verið umsamiö að þar
hitti ég þá Bjarna Bjarnason i Brekkubæ
og séra Gísla Kolbeins. Bjarni var að
koma heim eftir spitalavist fyrst I
Reykjavik og siðar i Stykkishólmi,
heilsan ögn betri, en nú var þrekið greini-
lega dvinandi.
Ég ók að hlið flugvélarinnar. Þeir
félagar voru tveir eftir i vélinni. Eftir að
hafa heilsast þarna i hálfrökkrinu, sagði
klerkur, ,,Hann Bjarni er svolitið stirður
eftir ferðalagið, fæturnir vilja ekki alveg
láta að stjórn. Ég held á gamla mannin-
um hérna út úr vélinni og niður tröpp-
urnar.” Gisli lyfti nú Bjarna upp i fang
sér og framkvæmdi áform sitt. Þetta gekk
allt vel, klerkur kraftamaður, Bjarni
grannur og i léttara lagi.
Mér var þessi atburður á móti mörgum
miðlungsmessum. Þetta var hinn sanni
kærleikur i framkvæmd. Þegar nú gamli
maðurinn var sestur inni bilinn, ókum við
móti norðri, upp með Laxá og við blasti
fögur fjallasýn og jöklarnir glóðu i há-
degissólinni. Bjarni skyggði hönd fyrir
augu og yfir andlit hans færðist friðsælt
hamingjubros hins þreytta ferðalangs,
Sigurður og Maria, og hafa þau i vaxandi
mæli tekið við erfiðustu verkum búsins.
Stefáni og Þórunni færi ég minar bestu
árnaðaróskir og þakkir fyrir allt og allt.
Lifið heil.
Zophanias Stefánsson
Mýrum
Þegarég i dag, sendi þér kveðju, Stefán
bóndi, þá er það jú vissulega til að óska
þér og ykkur hjdnum allra heilla, þá eins
og oftar er mér efst i huga þakklæti til
ykkar fyrir mig og min börn, okkar börn,
get ég eins vel sagt, þannig hafið þið
reynst þeim.
Aðrir munu i dag rekja stórí þin i þágu
sveitar þinnar, en ég mun senda þér þessa
nótu, sem vottorð upp á okkar vináttu og
2
sem þó náöi til fyrirheitna landsins. Hann
sagði þá það er ég geymi I huga sem
dýran sjóð. „Alltaf er hann jafn fagur
Hornafjörðurinn. Þessum degi mun ég
aldrei gleyma þó ég skipti um tilverusvið.
Ég þakka ykkur góðu drengir fyrir það
sem þiö i dag hafiö fyrir mig gert.” Eftir
þetta ræddi Bjarni ýmislegt og var full-
komlega skýr i allri hugsun.
Ég hitti hann ekki aftur með slika and-
lega krafta, en heilsan var að daprast, þar
til yfir lauk og Bjarni lést á Elli- og
hjúkrunarheimili sýslunnar á Höfn þann
undirskrifa hana til staðfestingar okkar
órjúfandi vinaböndum.
Ég vona ,Stefán að við eigum eftir á
næstu sumrum, að ganga saman ein-
hverja heiðina, hér á austurlandi. Förin
okkar i sumar endist mér lengi. Það er
gott að hafa traustan og fróöan leiðsögu-
mann, þá gengið er á fjöll. Vissulega er
það lika gott þá setið er heima i eldhúsi og
tekið inefið eða farið með nýbakaða bögu.
Ég tjái hug okkar hjónanna hér á Selás
til ykkar i Flögu. m eð þe ssum fáu orðum:
Lifið heil, viö gæfu-gengi
Gleðin ykkur hressi lengi
Svo þið geymið
bros á brá.
Magnús.
12. mars s.l., en þangað var för beint er
við ókum frá flugvelli daginn góða.
Ég rifja þetta upp vegna þess að ég
hefði talið það til alvarlegri slysa, ef við
hér heima hefðum ekki veitt Bjarna i
Brekkubæ skjól i okkar húsum við lok
ævikvölds. Sumir, raunar vel flestir, eiga
svo djúpar rætur i jarðvegi sinna heim-
kynna að þaö er þeim margföld raun að
heyja lokastriðið fjarri átthögum, vinum
og vandamönnum. Minnumst þessa,
þegar unnið er að uppbyggingu dvalar- og
hjúkrunarheimila aldraðra. Mun þá
betur miða og færri úrtölur heyrast um
kostnaðarmálin.
Bjarni Bjarnason i Brekkubæ var ó-
venjulegur maöur. Hann hafði svipmót
höfðingjans, andlitið og raunar hið
óvenjufagra höfuðlag minnti á yfirbragð
visindamanns, meö skapandi gáfur. Hug-
sjónir og æðri rök tilverunnar voru snar
þáttur i öllu lifi Bjarna. Hann var og ótvi-
rættskapandi listamaður, þess bera vitni
tónverk hans, næmleiki i snertingu við
orgelið, hæfni til að túlka og kenna, jafnt
söng sem orgelleik.
Ef Bjarni verður ekki talinn til islensks
aðals, skil ég ekki merkingu þeirra orða.
Hann var og sprottinn úr þeim jarðvegi
sem liklegastur var til að skapa stór-
menni, þ.e. uppvaxinn á islensku bænda-
býli, þar sem kjörin voru kröpp, en elja,
ráöduld og skynsamleg umræða, svo og
bóklestur, voru snar þáttur i daglegu llfi.
Fæddur var Bjarni á nýbýlinu Tanga úr
landi Hruna á Brunasandi i Fljótshverfi,
Vestur-Skaftafellssýslu. Foreldrar hans
voru þarna frumbýlingar um fimm ára
skeið. Þaðan liggur leið fjölskyldunnar að
Kálfafelli I Suðursveit, Austur-Skafta-
fellssýslu. Dvölin þar varð aðeins 2 ár, en
þá flutt að Holtum á Mýrum i sömu sýslu
og þar búiö i fimm ár. Nú er sveinninn
ungi tæpra 12 vetra. Þá er flutt að
Brekkubæ i Nesjum i Hornafiröi, þar sem
Bjarni bjó alla tið siöan og unni óðali sinu
einlæglega. Snemma féll heimilisfaðirinn
frá og bjó Bjarni þá um alllangt skeið með
móður sinni. Hann tekur siöan við búsfor-
ráðum 1917 og stóð þá á tvítugu. Arið 1926
giftist Bjarni Ragnheiði Sigurjónsdóttur
frá Fornustekkum i Nesjúm. Ragnheiður
sem lést 22/12 ’79 á Elli- og hjúkrunar-
heimilinu á Höfn, var hin glæsilegasta
dugnaðarkona. Hana mat Bjarni mikils
og likti lifsförunaut sinum við ljósgeisla
lifs sins. Ragnheiður átti við mikla van-
fslendingaþættir